REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mediacja w postępowaniu karnym, cywilnym, administracyjnym i sądowoadministracyjnym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawnicza Polz & Polz
Kancelaria Prawnicza Polz & Polz działa na rynku od 2004 roku. Świadczymy kompleksowe usługi doradztwa prawnego dla podmiotów gospodarczych oraz osób fizycznych, zarówno polskich jak i zagranicznych.
Mediacja w postępowaniu karnym, cywilnym, administracyjnym i sądowoadministracyjnym /Fot. Fotolia
Mediacja w postępowaniu karnym, cywilnym, administracyjnym i sądowoadministracyjnym /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mediacja w znaczeniu prawnym określana jest jako, uregulowane legislacyjne, pośredniczenie osób trzecich w sporze, którego celem jest ugodowe załatwienie sprawy, rodzące dla stron sporu skutki prawne. Fundamentem mediacji jest jej dobrowolność, różnie jednak uregulowana na gruncie funkcjonujących w Polsce procedur sądowych. Równie zróżnicowane są restrykcje przyjęte dla wyboru mediatorów. Przy czym należy zaznaczyć, iż mediację może prowadzić więcej, niż jeden mediator – czasami wskazane bywa nawet, by funkcje mediatorów pełniły osoby specjalizujące się w dwóch różnych dziedzinach, np. prawnik i psycholog lub też osoby odmiennych płci (w celu uniknięcia oskarżeń o stronniczość z przyczyn sympatyzowania z jedną ze stron konfliktu, gdy są one odmiennej płci).

Zasady mediacji

Mediacją rządzą pewne zasady, które w żaden sposób nie są uzależnione od obowiązującego w miejscu jej przeprowadzania porządku prawnego. Wśród tych zasad literatura wymienia (za: A. Kalisz, A. Zienkiewicz, „Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu”, Warszawa 2009s. 63):

REKLAMA

1. Dobrowolność – oznacza to, iż niemożliwe jest przymusowe przeprowadzenie mediacji, choćby nawet strony zostały do niej skierowane przez sąd;

REKLAMA

2. Gotowość stron do zawarcia ugody – oznacza przymus posiadania przez osoby mediujące (może się to odbywać za pośrednictwem pełnomocników procesowych stron) uprawnienia do dokonywania pewnych (niekoniecznie całkowicie swobodnych) ustępstw na rzecz przeciwnika, jak i podejmowania samodzielnych decyzji bez konieczności przerywania mediacji dla odbycia konsultacji;

3. Bezstronność mediatora – zarówno wobec stron, jak i spornej kwestii, przy czym bardzo istotne jest, by mediator nie próbował narzucić stronom swojego rozwiązania, ale ułatwiał im znalezienie własnego;

4. Własność/autonomiczność konfliktu – tj. strony konfliktu mają ostateczny głos w sprawie sposobu jego rozwiązania;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

5. Nieformalność postępowania – w czasie mediacji jedyny sporządzony dokument to akt ugody;

6. Poufność i ochrona prywatności stron – postępowanie przed mediatorem jest niejawne, a on sam obowiązany jest do zachowania w tajemnicy faktów, o których dowiedział się podczas mediacji (choć na mocy art. 183(4) § 2 k.p.c. strony mogą mediatora z tego obowiązku zwolnić);

7. Możliwość odstąpienia od mediacji – możliwość przerwania mediacji na każdym etapie zaawansowania;

8. Poszanowanie godności każdej ze stron;

9. Uczciwość i postępowanie w dobrej wierze;

10. Satysfakcja każdej ze stron.

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Mediacja w postępowaniu cywilnym

W porównaniu z opisanymi wyżej procedurami, Kodeks postępowania cywilnego zdecydowanie rozluźnia wymogi wobec osób mogących przeprowadzić mediację. Zgodnie z art. 183(2) § 1 mediatorem może być każda osoba fizyczna, mająca pełną zdolność do czynności prawnych i korzystająca w pełni z praw publicznych, o ile nie jest czynnym sędzią (zatem sędziowie w stanie spoczynku również mogą pełnić funkcje mediatorów). Strony sporu mogą wybrać mediatora na mocy umowy zawartej jeszcze przed wdaniem się w spór, ale może im on zostać przydzielony z urzędu przez sąd, kiedy to on skieruje je do mediacji na pierwszej rozprawie (na późniejszym etapie postępowania takie skierowanie możliwe jest jedynie na zgodny wniosek stron).

Mediacja w postępowaniu administracyjnym

Postępowanie administracyjne prowadzone na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego, dopiero dzięki nowelizacji obowiązującej od 1 czerwca 2017 r., przewiduje możliwość przeprowadzenia mediacji, jeśli pozwala na to charakter sprawy. Zgodnie z art. 96a §4 Kodeksu postępowania administracyjnego uczestnikami mediacji mogą być (1) organ prowadzący postępowanie oraz strona lub strony tego postępowania albo (2) strony postępowania. Zgodnie zaś z art. 96f §1 cytowanej ustawy nie ma szczególnych wymogów dla osoby, która miałaby mediować w danej sprawie – mediatorem może być osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych, w szczególności mediator wpisany na listę stałych mediatorów lub do wykazu instytucji i osób uprawnionych do prowadzenia postępowania mediacyjnego, prowadzonych przez prezesa sądu okręgowego, lub na listę prowadzoną przez organizację pozarządową lub uczelnię, o której informację przekazano prezesowi sądu okręgowego. Należy jednak zauważyć, że na podstawie art. 96e Kodeksu postępowania administracyjnego w razie skierowania sprawy do mediacji organ administracji publicznej odracza rozpatrzenie sprawy na okres do dwóch miesięcy, jednak na wniosek uczestników mediacji lub z innych ważnych powodów termin ten może być przedłużony na okres nie dłuższy, niż miesiąc.

Zobacz: Pomoc prawna

Mediacja w postępowaniu sądowoadministracyjnym

W przypadku postępowania sądowoadministracyjnego, art. 116 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zezwala na pełnienie funkcji mediatora wyłącznie sędziom lub referendarzom sądowym, natomiast z zgodnie z art. 115 tej ustawy skierowanie do mediacji może nastąpić zarówno na wniosek, jak i z urzędu (§ 2 wskazanego przepisu wprost stwierdza, że wniosek stron nie jest niezbędny dla takiego skierowania).

Mediacja w postępowaniu karnym

Zgodnie z art. 23a Kodeksu postępowania karnego strony mogą zostać skierowane do mediacji przez sąd zarówno z własnej inicjatywy, jak i za obopólną zgodą, przy czym na etapie postępowania przygotowawczego takiego skierowania dokonać może również prowadzący lub nadzorujący je prokurator. Mediacja może zostać przeprowadzona zarówno przez instytucję, jak i osobę godną zaufania (szczegółowe wymogi, a wśród nich m.in. wymóg posiadania obywatelstwa polskiego i ukończenia 26 lat przez mediatora, określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych). W myśl przepisów cytowanej ustawy funkcji mediatora nie może pełnić osoba, która podlegałaby wyłączeniu od rozpoznania sprawy (stosownie do art. 40-42 k.p.k.). Postępowania mediacyjnego nie mogą prowadzić również czynni zawodowo sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni (w tym również aplikanci), inne osoby zatrudnione w sądzie, prokuraturze albo innej instytucji posiadającej ustawowe uprawnienie do ścigania przestępstw.

Zobacz: Sprawy urzędowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z obciążaniem dzieci kosztami pobytu krewnych w DPS. Rząd zapowiada zmianę przepisów

Tylko osoby pełnoletnie powinny być zobowiązane do ponoszenia opłat za pobyt bliskich w domach pomocy społecznej – zapowiedziała wiceministra rodziny Katarzyna Nowakowska. To odpowiedź na apel Rzeczniczki Praw Dziecka, która alarmowała, że dziś ciężar finansowy może spaść również na małoletnich.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Sąd: Z Konstytucji RP wynika, że babcia ma prawo do świadczenia 300 zł [Dobry Start]

Spór z ZUS wygrała babcia dziecka - opiekuje się nim od śmierci jego matki. Opieka nie była potwierdzona sądownie, tj. nie ustalono pieczy bieżącej czy zastępczej oraz nie ustalono babci prawnym opiekunem dziecka. Wiadomo również, że skarżąca wystąpiła z wnioskiem do Sądu celem umieszczenia dziecka w jej rodzinie zastępczej, lecz sąd do chwili obecnej nie wydał żadnych orzeczeń regulujących.

„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

REKLAMA

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

Jest ustawa o osobach starszych (czyli 60 plus). Co to daje?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

ZUS: Po nowelizacji mundurowi będą dalej informować o swoich finansach. Zwykły emeryt albo rencista już nie

Warunkiem łączenia wcześniejszej emerytury albo renty z dochodami z pracy jest nieosiąganie zbyt wysokich limitów dochodów z pracy. Do tej pory co roku trzeba było o kwotach przychodów informować ZUS. W ramach deregulacji zniknie obowiązek zawiadamiania przez emeryta lub rencistę ZUS (jako organu rentowego) o wysokości osiąganego przychodu. Nie jest to już potrzebne bo ZUS sam sobie te informacje sprawdzi. Obowiązek informowania ZUS o przychodach dotyczy tylko dwóch przypadków - 1) mundurowi, którzy pobierają uposażenie oraz 2) osoby, które osiągają przychody za granicą.

REKLAMA

Energia wiatrowa w Polsce: jak daleko wiatraki od zabudowań? Co zrobi Prezydent Nawrocki?

Karol Nawrocki deklarował w kampanii wyborczej poparcie dla „rozsądnej transformacji energetycznej”. W praktyce jednak jego wypowiedzi sugerują sceptycyzm wobec polityki Zielonego Ładu oraz brak entuzjazmu dla dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii – w tym energetyki wiatrowej. Prezydent Elekt podkreśla wagę źródeł konwencjonalnych – mimo ich wysokich kosztów i negatywnego wpływu na klimat.

Bon leczniczy zamiast 13. i 14. emerytury: czy to koniec z dodatkowymi pieniędzmi? Nowy pomysł na wsparcie seniorów

Nie da się ukryć, że seniorzy przyzwyczaili się już do otrzymywania dodatkowego wsparcia finansowego w postaci 13. i 14. emerytury. Świadczenia te okazały się wręcz stałym elementem polityki senioralnej, w ramach szeroko rozbudowanej polityki społecznej w Polsce. Dla wielu seniorów rzeczywiście jest to realne wsparcie finansowe, które pomaga niekiedy związać koniec z końcem. Odebranie tych kilku tysięcy to byłby cios dla tych osób. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że jednorazowe dodatki nie rozwiązują systemowych problemów osób starszych – zwłaszcza w obszarze zdrowia. Czy zamiast gotówki lepszym rozwiązaniem byłby zatem bon leczniczy? Przyjrzyjmy się tej propozycji i ocenimy jej skutki.

REKLAMA