Uzasadnienie wyroku - termin, treść i zaskarżenie

W związku z powyższym uzasadnienie wyroku sądowego musi spełniać szereg wymogów formalnych (określonych w art. 424 Kodeksu postępowania karnego), których brak może być podstawą do zarzutu apelacyjnego, co do wadliwej konstrukcji uzasadnienia wyroku.

Zgodnie z treścią przepisu art. 422 § 1 KPK wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku oraz jego doręczenie może wnieść strona (a zatem oskarżony i jego obrońca, oskarżyciel publiczny, oskarżyciel posiłkowy i jego pełnomocnik), podmiot z art. 416 KPK, podmiot zobowiązany z art. 91a oraz w przypadku wyroku warunkowo umarzającego postępowanie również pokrzywdzony -  w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku.

Termin sporządzenia uzasadnienia wyroku

Skutkiem złożenia przedmiotowego wniosku jest obowiązek sądu do sporządzenia uzasadnienia wyroku. Zasadniczo przepis art. 423 § 1 przewiduje na to czas 14 dni (w tym również w tych szczególnych przypadkach w KPK, gdy sporządzenie uzasadnienia wyroku następuje z urzędu), jednakże w razie niemożności sporządzenia uzasadnienia wyroku w terminie prezes sądu może przedłużyć ten termin na czas oznaczony. Wskazane powody mogą być różne, począwszy od zawiłości sprawy a na wypadkach losowych (takich jak choroba sędziego) skończywszy.

Należy podkreślić, iż wskazany termin 14 dniowy (jak i termin wyznaczany przez prezesa sądu) jest jedynie instrukcyjny i nie rodzi żadnych skutków procesowych dla stron nawet bardzo długi czas sporządzania uzasadnienia wyroku.

Uzasadnienie sporządzane jest przez przewodniczącego składu sędziowskiego lub przez sędziego sprawozdawcę (w sprawach, w których jest wieloosobowy skład sędziowski).

Zobacz: Śledztwo i dochodzenie

Treść uzasadnienia wyroku sądowego

Zgodnie z treścią przepisu art. 424 KPK uzasadnienie wyroku powinno spełniać trzy zasadnicze wymogi: wyjaśniać podstawę faktyczną wyroku (w tym ocenę dowodów), wyjaśniać podstawę prawną wyroku oraz ujawniać okoliczności brane przez sąd przy wymierzaniu kary.

W odniesieniu do kwestii wyjaśnienia podstawy faktycznej wyroku, sąd jest zobowiązany przedstawić, jaki stan sprawy ustalił, to znaczy, jaki był według jego ustaleń przebieg danego zdarzenia (jest to tzw. stan faktyczny sprawy).

W przypadku kradzieży z włamaniem do cudzego mieszkania sąd powinien określić, kto i kiedy oraz w jaki sposób dokonał wskazanego włamania (np. Adam D. w dniu 11 lipca 2010 r. włamał się do mieszkania państwa Nieświadomych na ul. Bogatej 11/5 ok. godz. 17:00 poprzez wyłamanie zamka w drzwiach łomem”).