Reklamacja u przewoźnika - kiedy trzeba iść do sądu?

Aby pozwać przewoźnika do sądu w sporze dotyczącym niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu, musisz najpierw złożyć reklamację i otrzymać odpowiedź odmowną lub nie odpowiadającą Twoim oczekiwaniom. Pamiętaj jednak, że przy reklamacji możesz domagać się jedynie rekompensaty pieniężnej. Pominięcie postępowania reklamacyjnego zakończy się odrzuceniem pozwu (więcej o reklamacjach przeczytasz w artykule „Do reklamacji wystarczy skan biletu”).

Jeżeli nie satysfakcjonuje Cię decyzja przewoźnika, możesz dochodzić sprawiedliwości przed sądem. Pamiętaj, że po otrzymaniu niezadowalającej decyzji reklamacyjnej masz także prawo do:

• jednokrotnego złożenia odwołania ponownie do przewoźnika,
• wystąpienia z wnioskiem o polubowne rozwiązanie sporu pasażerskiego do Rzecznika Praw Pasażera Kolei przy Prezesie Urzędu Transportu Kolejowego (więcej informacji o postępowaniu polubownym znajdziesz na stronie www.pasazer.gov.pl).

Wskazane opcje nie wykluczają się wzajemnie, możesz skorzystać z każdej z nich, ale nie jednocześnie. Wniosek do Rzecznika możesz złożyć dopiero po zamknięciu postępowania reklamacyjnego. Co ważne - jeśli przewoźnik nadal nie będzie chciał uznać Twojego roszczenia, to nie zamkną Ci drogi sądowej. Warto jednak z nich skorzystać, gdyż są bezpłatne i mniej sformalizowane niż postępowanie sądowe. Jeżeli jednak zdecydujesz się wytoczyć przedsiębiorcy kolejowemu spór sądowy, zapoznaj się z obowiązującymi regułami.

KROK 1. USTALENIE WŁAŚCIWEGO SĄDU

Ustal, do którego sądu powinieneś skierować pozew. Najczęściej będzie to sąd, w którego okręgu znajduje się siedziba pozywanego podmiotu (właściwość miejscowa ogólna). Przewoźnik musi go również wskazać w decyzji reklamacyjnej. Dodatkowo adresy wszystkich polskich przewoźników znajdziesz na stronie UTK. Warto pamiętać, że w sprawach o roszczenia majątkowe do 75 tys. złotych właściwe są sądy rejonowe.

Uwaga! Przepisy kodeksu postępowania cywilnego (KPC) przewidują, że w niektórych sytuacjach można wybrać inny sąd (tzw. właściwość miejscowa przemienna).

• Powództwa dotyczące umów (np. unieważnienia, niewykonania lub nienależytego wykonania) można wytaczać przed sądem miejsca ich wykonania (art. 34 KPC). Bilet jest potwierdzeniem zawartej przez Ciebie umowy przewozu. Możesz zatem pozwać przewoźnika do sądu w miejscowości, do której podróżowałeś, a dowodem będzie wydrukowana na załączonym bilecie relacja przejazdu,

• Powództwa dotyczące roszczeń majątkowych przeciwko przedsiębiorcy można wytaczać przed sąd, w którego okręgu znajduje się także jego oddział, jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego oddziału (art. 33 KPC). Większe spółki przewozowe mają swoje oddziały terenowe – sprawdź ich lokalizacje. Jeżeli np. na terenie jednego z nich powstało opóźnienie pociągu z winy przewoźnika, możesz pozwać go do sądu właściwego dla takiego oddziału.

W wielu przypadkach skorzystanie z wyboru sądu według właściwości przemiennej może być dla Ciebie bardziej opłacalne, np. jeśli siedziba dużej spółki przewozowej mieści się daleko od Twojego miejsca zamieszkania. W pozwie powinieneś krótko uzasadnić wybór sądu spoza okręgu siedziby głównej przedsiębiorcy.

KROK 2. WYPEŁNIENIE FORMULARZA SĄDOWEGO

Gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 tys. złotych, roszczenia takie kwalifikują się do trybu uproszczonego (art. 505[1] KPC i nast.). Pozew oraz wszelkie inne pisma procesowe składa się w nim wyłącznie na formularzu sądowym „P”, który możesz otrzymać w każdym sądzie rejonowym oraz pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym/

Pozew możesz złożyć osobiście w biurze podawczym właściwego sądu lub wysłać pocztą – każdorazowo w 2 egzemplarzach (jeden dla sądu, drugi do wysłania przez sąd pozwanemu).

KROK 3. POKRYCIE OPŁATY SĄDOWEJ

Wysokość opłaty „wpisowej” za wniesienie pozwu do sądu zależy od wartości przedmiotu sporu i kształtuje się następująco:

• 30 zł w przypadku sporu do 2000 zł,
• 100 zł w przypadku sporu w przedziale 2001 – 5000 zł,
• 250 zł w przypadku sporu w przedziale 5001 – 7500 zł,
• 300 zł w przypadku sporu powyżej 7500 zł.

Opłatę wnosi się w znakach sądowych (możesz je kupić w kasie każdego sądu powszechnego i nakleić na oryginał pozwu) lub przelewem na rachunek danego sądu (do pozwu załącz wtedy potwierdzenie nadania przelewu).

Możesz ubiegać się o zwolnienie z kosztów sądowych. Wtedy zamiast uiszczania opłaty sporządź w tej sprawie wniosek i załącz do pozwu wypełnione oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania. Wzór tego oświadczenia znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.