REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe

Agnieszka Kapała-Sokalska
Adwokat, właścicielka Kancelarii Adwokackiej AKS
Kancelaria AKS
Kancelaria AKS świadczy pomoc prawną m.in. z zakresu prawa spadkowego, postępowań egzekucyjnych, upadłości konsumenckiej, ochrony dóbr osobistych, prawa karnego.
Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe
Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe

REKLAMA

REKLAMA

Tytułowe zagadnienia są często występującymi praktycznymi zagadnieniami pojawiającymi się w związku z problematyką prawa spadkowego. Wiedza w tym przedmiocie ułatwia świadome podejmowanie decyzji, mających wpływ na zgromadzony majątek.
  1. Czy rozwód ma wpływ na dziedziczenie ustawowe?

Prawomocny wyrok rozwodowy powoduje, że małżeństwo ustaje. W związku z tym- była żona nie dziedziczy z ustawy po byłym mężu, ani odwrotnie. Osoby te tracą też- związane ze statusem małżeństwa- prawo do zachowku. Nie wyklucza to, oczywiście, sporządzenia testamentu i powołania w nim do spadku byłego małżonka, czy też np. uczynienia zapisu na rzecz byłego małżonka.  

REKLAMA

REKLAMA

Warto w tym miejscu nadmienić, że już samo złożenie pozwu o rozwód może sprawić, że małżonek będzie wyłączony od dziedziczenia. Potrzebne jest jednak tutaj łączne wystąpienie kilku przesłanek. Po pierwsze- to spadkodawca musi wystąpić o rozwód, po drugie- wystąpić musi o rozwód z winy drugiego małżonka, po trzecie- żądanie to musi być uzasadnione.

Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu, przy czym ze stosownym powództwem wystąpić może każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych, powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem (zwykle są to dzieci bądź wnuki spadkodawcy). Pamiętać jednak należy o dość krótkim terminie na wytoczenie tego powództwa- jest to tylko sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż rok od otwarcia spadku (czyli od dnia śmierci spadkodawcy).

Polecamy: INFORLEX Ekspert

  1. Czy separacja ma wpływ na dziedziczenie ustawowe?

Zależy o jakiej separacji mówimy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jeżeli mówimy o separacji w znaczeniu kodeksowym, czyli o postanowieniu bądź wyroku orzekającym separację, wówczas, gdy stosowne orzeczenie uprawomocni się, zajdzie pewien ważny z punktu widzenia prawa spadkowego skutek- otóż małżonkowie (bo po orzeczeniu separacji- inaczej niż przy rozwodzie- małżeństwo nadal trwa, dlatego wciąż mówimy o małżonkach!) nie będą po sobie dziedziczyli ustawowo. Żaden z nich nie będzie też miał prawa do zachowku w związku ze śmiercią drugiego małżonka.

Okazuje się zatem, że- w okresie gdy separacja jest prawomocnie orzeczona i w tym czasie jeden z małżonków umrze- w kontekście dziedziczenia ustawowego następuje skutek taki sam jak przy rozwodzie, czyli pozostały przy życiu małżonek nie będzie wchodził do kręgu spadkobierców ustawowych. I tutaj znowu, tak jak przy rozwodzie, sama li tylko okoliczność orzeczenia przez sąd separacji, nie stoi na przeszkodzie sporządzeniu testamentu i przeznaczeniu w nim np. konkretnego udziału spadkowego na rzecz małżonka pozostającego w separacji.

Warto pamiętać, że jeżeli separacja zostanie prawomocnie zniesiona (zapadnie prawomocne postanowienie w tym przedmiocie) i po tym zniesieniu jeden z małżonków umrze, to ta okoliczność, że wcześniej małżonkowie byli w separacji nie ma znaczenia dla dziedziczenia ustawowego. Od chwili zniesienia separacji każdy z małżonków będzie bowiem znów wchodził do kręgu osób dziedziczących po drugim z ustawy.

W przypadku separacji, podobnie jak w przypadku rozwodu, już samo złożenie pozwu o separację, może sprawić, że małżonek będzie wyłączony z dziedziczenia. Uwagi dotyczące rozwodu (zawarte w punkcie I) mają tutaj zastosowanie.

Pojęcie „separacja” jest jednak niejednokrotnie używane, w języku potocznym, na określenie sytuacji faktycznej, gdy małżonkowie ze sobą nie mieszkają lub wprawdzie zamieszkują ze sobą, ale np. w oddzielnych pokojach, generalnie rzecz ujmując, chodzi o małżonków, którzy nie prowadzą wspólnego pożycia, jednakże żaden nie wszczął postępowania o separację (czy o rozwód). Czasami taki stan faktyczny utrzymuje się przez wiele lat.

W opisanej sytuacji, gdyby w tym okresie jeden z małżonków zmarł, to jeżeli dziedziczenie po tej osobie będzie się odbywało według reguł ustawowych, to małżonek pozostały przy życiu nie będzie wyłączony z dziedziczenia. Będzie zatem dziedziczył zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego (często w zbiegu z innymi osobami, z reguły dziećmi, wnukami czy rodzicami spadkodawcy).

 

Adwokat Agnieszka Kapała-Sokalska

Prowadzi swoją Kancelarię Adwokacką w Gdańsku-Wrzeszczu Dolnym, specjalizującą się m.in. w prawie spadkowym, prawie rodzinnym, ochronie dóbr osobistych, postępowaniach egzekucyjnych, windykacji roszczeń.

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy brak ogrzewania mieszkania może skutkować karą?

Zimowe ogrzewanie mieszkań to temat, który nieustannie budzi wątpliwości, szczególnie w obliczu rosnących kosztów energii i działań spółdzielni mieszkaniowych. Czy mieszkańcy są zobowiązani do odkręcania kaloryferów? Czy grożą za to jakieś sankcje? W artykule odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące tej kwestii.

Kto dostanie świadczenie alimentacyjne z wyrównaniem od 1 października 2024 r.? [PRZYKŁAD]

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Nowe przepisy oznaczają podwyżkę maksymalnej kwoty świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Teraz takie świadczenia przysługują osobom uprawnionym w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednak nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Po zmianach kwota ta wzrośnie do 1000 zł.

Świadczenie wspierające pozbawi ulgi podatkowej? Ministerstwo Finansów chce zmiany przepisów

Ministerstwo Finansów zapowiada zmianę przepisów, aby do dochodu osoby z niepełnosprawnością dla potrzeb ulgi rehabilitacyjnej nie było wliczane świadczenie wspierające. Na problem zwróciło uwagę Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Czasowe zawieszenie prawa do azylu, dodatkowe przesłanki do pozbawienia statusu uchodźcy. MSWiA pracuje nad projektem

Czasowe zawieszenie prawa do azylu, dodatkowe przesłanki do pozbawienia statusu uchodźcy. Ministerstwo spraw wewnętrznych i administracji pracuje nad projektem nowelizacji ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

REKLAMA

WIBOR będzie zlikwidowany. Jest decyzja: zastąpi go WIRF- m.in. w umowach kredytowych. Od kiedy?

Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej wybrał indeks WIRF- jako docelowy wskaźnik referencyjny, który ma zastąpić WIBOR - podano w komunikacie KS NGR. Finalna nazwa wskaźnika zostanie ustalona w toku dalszych prac. Decyzja KS NGR była spójna z przeważającymi opiniami uczestników rynku wyrażonymi w ramach dodatkowej tury konsultacji publicznych.

Ile procent podwyżki dla nauczycieli? Wciąż nie wiadomo, ale kwota bazowa wskazuje na to, że obiecanych pieniędzy nie będzie

Jaką podwyżkę dostaną nauczyciele w 2025 roku? Pewności jeszcze nie ma, ale z przyjętej przez Sejm ustawy budżetowej na 2025 rok wynika, że będzie ona niższa, niż zapowiadano. Jednak związki zawodowe przypominają, że sprawa nie jest jeszcze przesądzona.

Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego z 215,84 zł do 348,30 zł. Dzięki dodatkowi pielęgnacyjnemu. Nie udało się [Senat]

1,5 roku trwała dyskusja w Senacie o zrównaniu zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego. Autor pomysłu wycofał się z niego. Dlaczego w ogóle zastanawiano się nad tym? Chodzi o to, że zasiłek pielęgnacyjny nie jest automatycznie waloryzowany – inaczej jest z dodatkiem pielęgnacyjnym. Zasiłek pielęgnacyjny od 2019 roku ma wartość 215,84 zł. I także na 2025 r. nie został podniesiony. Otrzymuje ten zasiłek milion osób.

WIBOR pod ostrzałem: Czy grozi nam destabilizacja polskiego rynku finansowego?

Podważanie WIBOR jest destrukcyjne. Rada Przedsiębiorczości wyraziła zaniepokojenie działaniami, które podważają wiarygodność wskaźnika referencyjnego WIBOR. Jest on kluczowy dla funkcjonowania polskiego rynku finansowego i gospodarki, stanowiąc podstawę oprocentowania kredytów oraz wyceny wielu instrumentów finansowych o łącznej wartości około 9 bilionów złotych. Eksperci ostrzegają przed konsekwencjami destabilizacji.

REKLAMA

Już od 1 stycznia 2025 r. pracodawcy mogą spodziewać się kary za brak procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa

Wewnętrzną procedurę dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa dla sygnalistów powinni posiadać pracodawcy, na rzecz których według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób. Sankcje za jej brak grożą od 1 stycznia 2025 r.

Ci rodzice będą musieli oddać do ZUS nawet 3000 złotych. W grudniu wysłano decyzje. Ale czy wiesz, do kogo i dlaczego?

Decyzja o konieczności zwrotu 3000 złotych może być w grudniu niemiłą niespodzianką. Dlaczego niektórzy rodzice ją dostaną? Bo nie zapoznali się z zasadami wsparcia lub liczyli na nieuwagę ZUS. Tymczasem w grudniu rozpoczęła się wysyłka decyzji.

REKLAMA