REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat, właścicielka Kancelarii Adwokackiej AKS
Kancelaria AKS świadczy pomoc prawną m.in. z zakresu prawa spadkowego, postępowań egzekucyjnych, upadłości konsumenckiej, ochrony dóbr osobistych, prawa karnego.
Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe
Rozwód i separacja a dziedziczenie ustawowe

REKLAMA

REKLAMA

Tytułowe zagadnienia są często występującymi praktycznymi zagadnieniami pojawiającymi się w związku z problematyką prawa spadkowego. Wiedza w tym przedmiocie ułatwia świadome podejmowanie decyzji, mających wpływ na zgromadzony majątek.

  1. Czy rozwód ma wpływ na dziedziczenie ustawowe?

Prawomocny wyrok rozwodowy powoduje, że małżeństwo ustaje. W związku z tym- była żona nie dziedziczy z ustawy po byłym mężu, ani odwrotnie. Osoby te tracą też- związane ze statusem małżeństwa- prawo do zachowku. Nie wyklucza to, oczywiście, sporządzenia testamentu i powołania w nim do spadku byłego małżonka, czy też np. uczynienia zapisu na rzecz byłego małżonka.  

REKLAMA

REKLAMA

Warto w tym miejscu nadmienić, że już samo złożenie pozwu o rozwód może sprawić, że małżonek będzie wyłączony od dziedziczenia. Potrzebne jest jednak tutaj łączne wystąpienie kilku przesłanek. Po pierwsze- to spadkodawca musi wystąpić o rozwód, po drugie- wystąpić musi o rozwód z winy drugiego małżonka, po trzecie- żądanie to musi być uzasadnione.

Wyłączenie małżonka od dziedziczenia następuje na mocy orzeczenia sądu, przy czym ze stosownym powództwem wystąpić może każdy z pozostałych spadkobierców ustawowych, powołanych do dziedziczenia w zbiegu z małżonkiem (zwykle są to dzieci bądź wnuki spadkodawcy). Pamiętać jednak należy o dość krótkim terminie na wytoczenie tego powództwa- jest to tylko sześć miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otwarciu spadku, nie więcej jednak niż rok od otwarcia spadku (czyli od dnia śmierci spadkodawcy).

Polecamy: INFORLEX Ekspert

  1. Czy separacja ma wpływ na dziedziczenie ustawowe?

Zależy o jakiej separacji mówimy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jeżeli mówimy o separacji w znaczeniu kodeksowym, czyli o postanowieniu bądź wyroku orzekającym separację, wówczas, gdy stosowne orzeczenie uprawomocni się, zajdzie pewien ważny z punktu widzenia prawa spadkowego skutek- otóż małżonkowie (bo po orzeczeniu separacji- inaczej niż przy rozwodzie- małżeństwo nadal trwa, dlatego wciąż mówimy o małżonkach!) nie będą po sobie dziedziczyli ustawowo. Żaden z nich nie będzie też miał prawa do zachowku w związku ze śmiercią drugiego małżonka.

Okazuje się zatem, że- w okresie gdy separacja jest prawomocnie orzeczona i w tym czasie jeden z małżonków umrze- w kontekście dziedziczenia ustawowego następuje skutek taki sam jak przy rozwodzie, czyli pozostały przy życiu małżonek nie będzie wchodził do kręgu spadkobierców ustawowych. I tutaj znowu, tak jak przy rozwodzie, sama li tylko okoliczność orzeczenia przez sąd separacji, nie stoi na przeszkodzie sporządzeniu testamentu i przeznaczeniu w nim np. konkretnego udziału spadkowego na rzecz małżonka pozostającego w separacji.

Warto pamiętać, że jeżeli separacja zostanie prawomocnie zniesiona (zapadnie prawomocne postanowienie w tym przedmiocie) i po tym zniesieniu jeden z małżonków umrze, to ta okoliczność, że wcześniej małżonkowie byli w separacji nie ma znaczenia dla dziedziczenia ustawowego. Od chwili zniesienia separacji każdy z małżonków będzie bowiem znów wchodził do kręgu osób dziedziczących po drugim z ustawy.

W przypadku separacji, podobnie jak w przypadku rozwodu, już samo złożenie pozwu o separację, może sprawić, że małżonek będzie wyłączony z dziedziczenia. Uwagi dotyczące rozwodu (zawarte w punkcie I) mają tutaj zastosowanie.

Pojęcie „separacja” jest jednak niejednokrotnie używane, w języku potocznym, na określenie sytuacji faktycznej, gdy małżonkowie ze sobą nie mieszkają lub wprawdzie zamieszkują ze sobą, ale np. w oddzielnych pokojach, generalnie rzecz ujmując, chodzi o małżonków, którzy nie prowadzą wspólnego pożycia, jednakże żaden nie wszczął postępowania o separację (czy o rozwód). Czasami taki stan faktyczny utrzymuje się przez wiele lat.

W opisanej sytuacji, gdyby w tym okresie jeden z małżonków zmarł, to jeżeli dziedziczenie po tej osobie będzie się odbywało według reguł ustawowych, to małżonek pozostały przy życiu nie będzie wyłączony z dziedziczenia. Będzie zatem dziedziczył zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego (często w zbiegu z innymi osobami, z reguły dziećmi, wnukami czy rodzicami spadkodawcy).

 

Adwokat Agnieszka Kapała-Sokalska

Prowadzi swoją Kancelarię Adwokacką w Gdańsku-Wrzeszczu Dolnym, specjalizującą się m.in. w prawie spadkowym, prawie rodzinnym, ochronie dóbr osobistych, postępowaniach egzekucyjnych, windykacji roszczeń.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA