REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Choroby fizyczne a niezdolność podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Choroby fizyczne a niezdolność podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. / fot. Fotolia.pl
Choroby fizyczne a niezdolność podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich. / fot. Fotolia.pl

REKLAMA

REKLAMA

W kan. 1095 nr 3 KPK wyraźnie czytamy o niezdolności natury psychicznej, pod którą podchodzą choroby czy zaburzenia właśnie tego charakteru. Może to jakoś sugerować, iż nie zostaną wzięte pod uwagę te choroby, które mają charakter fizyczny. Co w sytuacji sensu stricte chorób fizycznych, które to choroby mogą powodować niezdolność podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich.

Na wzór innych artykułów, w którym poruszane były kwestie z innych dyscyplin aniżeli prawo kanoniczne, także i tym razem na poniższe informacje należy spojrzeć w kontekście kościelnego prawa małżeńskiego, stąd na pewno pewne niedomówienia z punktu widzenia innych dziedzin (medycyny, psychologii), na które z racji charakteru artykułu możemy sobie jednak pozwolić.

REKLAMA

Za przedmiot rozważań posłużą nam te choroby fizyczne, które jednak w swoich objawach, skutkach obejmują czynności psychiczne. Za treść analiz posłużą dwa przykłady: guz mózgu oraz niedoczynność przysadki mózgowej. Naturalnie takich przykładów można podać o wiele więcej, ale chodzi o wysunięcie konkretnych wniosków na tych dwóch wybranych fizycznych schorzeniach.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Przykłady chorób

REKLAMA

Swoje rozważania rozpocznijmy od wymienionego w pierwszej kolejności guza mózgu. Pod chorobą tą rozumiemy nowotwór, ale także inną, obcą dla mózgu strukturę. Najczęstszym objawem to ból głowy, a wraz z upływem czasu dochodzi nawet do zaburzeń psychicznych o charakterze psychopatologicznym. Wśród zaburzeń wymienia się przykładowo: napady padaczkowe (będąc przy samej epilepsji, to wielokrotnie rozważana jest ona w kontekście właśnie niezdolności natury psychicznej), problemy z pamięcią (tu naturalnie trzeba wziąć pod uwagę rodzaj pamięci. Przy wymienionej chorobie możemy spotkać się z zaburzeniem tzw. pamięci świeżej, tj. obejmującej to, co miało miejsce przed upływem nawet kilku minut; jest to objaw charakterystyczny przy guzie umiejscowionym w płacie skroniowym. Biorąc akurat ten fakt pod uwagę można uczynić też odniesienie w ramach kan. 1095 do jednego z jego punktów, tj. braku używania rozumu, w tym sensie, iż strona wówczas nie mogłaby sobie zdawać sprawy z tego, co ma miejsce „tu i teraz”. Zatem istotnym jest moment zawierania samego związku, moment krótki, a jednak jak istota choroby wraz z jej objawami ukazuje, bardzo istotny). Na pewno zaburzenia uzależnione są od lokalizacji guza, co zostało pośrednio wspomniane. I tak, przy guzie zlokalizowanym w płacie czołowym, jednym z objawów to obniżenie uczuć wyższych, zahamowanie popędu seksualnego (przy tym od razu można uczynić odniesienie do kwestii czy czasami brak popędu, który rozważany jest też w kontekście przeszkody impotencji, nie ma właśnie tej przyczyny), agresywność (niektóre z tych objawów rozważa się na gruncie jakiejś nieprawidłowej osobowości, nie powstałej z przyczyn czysto fizycznych, przykładowo agresja i osobowość dysocjalna). Z kolei, gdy umiejscowiony jest on w płacie skroniowym wówczas dochodzi do napadów lęku czy depresji. Wiele z tych objawów w formie zaburzeń zostało już ukazane w poprzednich artykułach, jednak spojrzano na nie, nie jako na objawy choroby fizycznej, a tymczasem jak sami widzimy, także i te nie są nieznaczące. Na pewno nieocenioną rolę odgrywa przy tym ekspert, gdy chodzi o sam opis choroby, jej objawów w konkretnym przypadku, zaś zadaniem orzekającego trybunału jest z kolei udzielenie odpowiedzi na pytanie: czy takie objawy mogły spowodować niezdolność natury psychicznej? innymi słowy: czy takie objawy można zakwalifikować do niezdolności tego charakteru? A następnie jego zadaniem jest przeanalizowanie w przypadku pozytywnej odpowiedzi tę jednostkę chorobową w kontekście istotnych elementów niezdolności.

REKLAMA

Przechodząc z kolei do kolejnej choroby w postaci niedoczynności przysadki mózgowej, to istota tej choroby polega na niedostatecznym wydzielaniu hormonu właśnie przysadki. Objawów jest rzeczywiście wiele, wśród nich można wymienić impotencję, niepłodność (o podejściu prawa kanonicznego do bezpłodności ogólnie jest wiadome: sama bezpłodność nie uniemożliwia naturalnie ważnego zawarcia związku, chyba że doszło do podstępnego wprowadzenia w błąd, a treścią podstępu była właśnie niepłodność – kan. 1084 §3 KPK), zmiany psychiczne, psychozę (w skrócie można tę ostatnią zdefiniować jako zaburzenia świadomości, spostrzegania, odbierania bodźców ze środowiska; może ona występować przy chorobie alkoholowej, depresji, też przy wspomnianym wcześniej guzie mózgu. A zatem, jak widać, jeden objaw nie przesądza o jednej choroby, może być wspólny wielu, co wymaga rzeczywistej i głębokiej wiedzy, aby czasem nie sugerując się znaczącym, chociaż tylko jednym objawem nie ograniczyć się do jednego schorzenia). Wnioski można wysunąć podobne do powyższych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak z powyższych krótkich rozważań widać, niektóre objawy wymienione przez strony, szczególnie, gdy nie posiadają one wiedzy medycznej, może prowadzić do zasugerowania jednej choroby, gdy tymczasem może chodzić o zupełnie inną. Dalej, sformułowanie kanonu 1095 nr 3 KPK jest tak uniwersalne, iż nie wyklucza się w nim źródła fizycznego dla niezdolności psychicznej. Zatem nie musi chodzić wyłącznie o choroby czy zaburzenia psychiczne bez źródła w fizycznej formie. Aczkolwiek z drugiej strony, jest coraz więcej naukowych dowodów na fakt, iż także choroby psychiczne mogą być związane z jakimiś nieprawidłowościami mózgu (przykładowo u osób chorych na schizofrenię stwierdzano i to nie w pojedynczych przypadkach powiększenie przestrzeni wypełnionej płynem mózgowym). To ostatnie stwierdzenie daje też bodziec do kolejnego pytania, a mianowicie: można pokusić się o stwierdzenie, iż jest przecież wiele chorób fizycznych, które mogą też w sposób destrukcyjny oddziaływać na psychikę chorego. Dlaczego zatem one nie czynią małżeństwa nieważnym? Odpowiadając na to pytanie trzeba z kolei wziąć pod uwagę, na ile spełniają one wymogi przypisane niezdolności, szczególnie: ciężkość i absolutność. To one związane są z istotą niezdolności. Trzeba zatem przyjąć schemat, jaki został ukazany na dwóch, wcześniejszych przykładach.

Depresja, czyli niezdolność podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich

Choroby fizyczne

Wciąż natomiast pozostaje otwarty problem chorób fizycznych (nie oddziaływających na sferę wolitywną) uniemożliwiających podjęcie obowiązków małżeńskich. Wydaje się, iż nie zakwalifikowanie tych ostatnich do możliwości orzeczeń na ich podstawie nieważności zawartego związku wynika z tego, aby nie wnioskować o jakiejś dyskryminacji osób niepełnosprawnych fizycznie. Natomiast idąc w głębię analiz to wynika to z przypisania woli roli przyczyny sprawczej dla powstania związku małżeńskiego (kan. 1057 KPK). Oznacza to, iż przy chorobach fizycznych (nie oddziaływających na sferę wolitywną) Osoba niepełnosprawna jest w sensie wolitywnym zdolna do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich, ale niekoniecznie w sensie fizycznym; a dalej, skoro niezdolność ma mieć m. in. charakter absolutny, to oznacza to, iż owszem w danym, konkretnym związku osoba taka może być niezdolna, ale nie tyle do podjęcia obowiązków, co do życia z drugą, konkretną osobą, a ta kwestia już dla prawa jest drugoplanowa.

Nerwica jako niezdolność do podjęcia obowiązków małżeńskich

Na ten temat m. in. w : Psychoptologia, pr. zb. pod red. A. A. Lazarusa, A. M. Colmana, Poznań 2001;

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie domagałbym się "sprawiedliwości" co do emerytury z ZUS, gdyby moja pełna policyjna emka była składową niepełnej służby w połączeniu z przeliczonym cywilem

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od policjantów, żołnierzy, emerytowanych funkcjonariuszy innych służb o bolączkach systemu emerytalnego. Publikujemy:

Pomysł naprawy emerytur policjanci i żołnierze i innych mundurowych na służbie przed 1999 r.

Dlaczego trzeba naprawić? Żołnierz albo policjant, który rozpoczął służbę np. w 1992 r. i od np. 2011 r. jest na np. emeryturze policyjnej i jednocześnie pracuje w cywilu, nie skorzysta ze składek odprowadzonych do ZUS. W niewielkim zakresie składki mogą podnieść emeryturę policyjną, ale nie ma możliwości otrzymania ze składek odprowadzonych do ZUS emerytury cywilnej. Taka możliwość istnieje dla mundurowych rozpoczynających służbę od 1999 r. Jak to naprawić? Czytelnik przesłał swoje propozycje.

Najnowszy sondaż prezydencki 2 tura 2025 [WYBORY]

Oto najnowszy sondaż prezydencki infor.pl dla 2 tury wyborów 2025 r. Jakie były wyniki sondaży dla drugiej tury pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim? Kto wygra wybory prezydenckie 2025 według sondaży?

Trzaskowski u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Kiedy Rafał Trzaskowski będzie u Sławomira Mentzena na kanale YouTube? Czy podpisze 8 punktów deklaracji Mentzena? Rozmowa odbywa się w serii "Mentzen grilluje".

REKLAMA

Niestety jestem karany za PESEL. Wstąpiłem do wojska przed 1999 r., po przejściu na emeryturę wojskową 10 lat odprowadzałem składki do ZUS

Kara za PESEL polega na tym, że nasz czytelnik przez PESEL nie może odebrać swoich składek w ZUS (odebrać w formie emerytury cywilnej - drugiej emerytury równolegle wypłacanej do emerytury mundurowej). Czytelnik przepracował jako cywil sporo lat, ZUS pobrał składki, ale nie odda tych pieniędzy w formie emerytury. Przy czym innym emerytom mundurowym (o innym PESELu) ZUS odda.

Renta wdowia: ZUS rusza z decyzjami, już wkrótce wszystko będzie jasne

Prezes ZUS zapowiedział, że od 13 czerwca rozpocznie się automatyczne wydawanie decyzji w sprawie renty wdowiej. Z dotychczasowych danych wynika, że aż 75% złożonych wniosków rokuje pozytywnie. Problemy pojawiają się w co piątym przypadku – brakuje danych o drugim świadczeniu. Część wniosków zostanie też odrzucona.

4 sposoby oszustw „na ZUS”. Jak się nie dać oszukać? Emeryt i rencista musi wiedzieć, czego pracownik ZUS nie ma prawa zrobić

Podszywanie się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych to niestety coraz częstsza metoda oszustów, by wyłudzać pieniądze lub dane osobowe. ZUS ostrzega swoich klientów i zachęca, by próby oszustw zgłaszali na policję. Jakie są najczęstsze sposoby (typy) takich oszustw? Wyjaśnia Małgorzata Korba, rzecznik ZUS w województwie lubelskim.

Nawrocki u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Karol Nawrocki będzie u Sławomira Mentzena na kanale youtube już dziś o godzinie 13:00. Oto link do rozmowy na żywo "Mentzen grilluje: Karol Nawrocki".

REKLAMA

5. punkt deklaracji Mentzena groźny dla Polski? Opinia wiceszefa MON

Wiceszef MON ocenia, że 5. punkt deklaracji Mentzena jest groźny dla Polski. To jedno z głównych żądań Putina. Czy Ukraina powinna być w NATO?

Pozew o podwyższenie alimentów [WZÓR]

Rolą alimentów jest zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, w szczególności małoletniego dziecka. Kiedy można żądać podwyższenia alimentów? Jak wnieść o podwyższenie alimentów? Co powinno znaleźć się w pozwie?

REKLAMA