REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skład sądu w procesie kościelnym

dr Arletta Bolesta
Adwokat kościelny
Skład sądu w procesie kościelnym / fot. Fotolia
Skład sądu w procesie kościelnym / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pisma kierowane do stron postępowania nierzadko zawierają określenie osobowego składu sądu, który będzie prowadził ich proces. Różni się on znacznie od sądów powszechnych, gdyż w składzie sądu znajdują się zarówno osoby świeckie, jak i duchowne.

Na czele Kościelnego Sądu (chodzi zarówno o Sąd pierwszej jak i drugiej Instancji: kan. 1441 KPK) stoi Oficjał (zwany także wikariuszem sądowym). Oficjałem może być jedynie osoba duchowna, posiadająca odpowiednie kwalifikacje (m. in. kierunkowe wykształcenie). Od wymogu w postaci zaleconego wykształcenia w stopniu doktora może być wyjątek, bowiem Kodeks Prawa Kanonicznego posiada regulacje dla Kościoła katolickiego na całym świecie, zatem przez wyjątki uwzględnia się ową specyfikę. Nie zawsze bowiem są okoliczności sprzyjające zdobyciu zalecanego stopnia. Dodatkowym wymogiem, dosyć charakterystycznym dla kodeksowych przepisów, jest wymóg w postaci tzw. nienaruszonej sławy, ale także odpowiedni wiek. Ten ostatni wymóg nie jest też obcy na forum świeckim, nie należy interpretować jego jako swoistego rodzaju anachronizm czy pozostałość po starych regulacjach, ale bardziej jako przepis, który ma pozostać na służbie jak najsprawniej działającego Oficjalatu, a w praktyce – najsprawniej przebiegającego procesu. Pomocnikiem Oficjała jest Wiceoficjał (zwany też pomocniczym wikariuszem sądowym), względem którego są podobne wymogi (na Ich temat dokładnie w kan. 1420 KPK).

REKLAMA

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Duchowni i osoby świeckie w składzie sądu

W Oficjalacie są nadto Sędziowie. W Polsce przyzwyczajeni jesteśmy, iż stanowisko to spełniane jest wyłącznie przez osoby duchowne. Tymczasem nic bardziej mylnego, bowiem może one być realizowane również przez osobę świecką. Gdy jednak do danej sprawy przydzielony zostaje Sędzia jako osoba świecka, to pozostali dwaj Sędziowie winni być osobami duchownymi. Wymóg w postaci wykształcenia jest analogiczny jak przy Oficjale czy Wiceoficjale, to samo dotyczy moralności, nie ma natomiast jakiegoś wymogu odnośnie wieku (nt. w kan. 1421 KPK). Przyzwyczajeni jesteśmy do sytuacji, gdy w składzie zasiada trzech Sędziów. Tymczasem, gdy mamy do czynienia z tzw. procesem dokumentalnym, tj. opartym na dokumentach, wówczas wyrok może być wydany już przez jednego Sędziego. Wynika to poniekąd z tego, iż dowód z dokumentu ma wyższy walor aniżeli z zeznań świadków. Owszem nie można zbagatelizować sfałszowania jakiegoś dokumentu, jednakże zeznaniom świadków również nieobce może być zamataczenie. Nadto ich zeznania mogą być częściowe, z racji wyporu pewnych faktów z pamięci, jak i mogą być już zinterpretowane z dozą emocjonalnego czynnika. Przy tej możliwości, tj. przy wydaniu wyroku już przez jednego Sędziego, jest jeden warunek: zaleca się w takiej sytuacji, aby w Trybunale drugiej Instancji powyższa sytuacja nie miała już miejsca. Chodzi o to, aby mimo wszystko uniknąć jak najbardziej możliwego błędu (kan. 1441 KPK).

Zobacz: Zagadnienia dyskusyjne w kościelnym procesie małżeńskim

Obrońca węzła małżeńskiego

Oprócz wyżej wymienionych osób trzeba wspomnieć o Obrońcy węzła małżeńskiego. I po raz kolejny nie ma wymogu obsadzenia tegoż stanowiska jedynie przez osobę duchowną, może zatem nim zostać także świecki, także i tym razem wymóg w postaci wykształcenia jest analogiczny jak powyżej, to samo dotyczy moralności (kan. 1435 KPK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Notariusz i audytor

Wreszcie na uwagę zasługuje osoba Notariusza (duchowna bądź świecka). Dzięki tej osobie dokumenty, jak precyzuje prawodawca, cieszą się wiarygodnością (na jego temat w kan. 1437 KPK).

Strony mogą też spotkać się z takimi osobami, jak Audytor -  Audytor to zwykle Sędzia przesłuchujący strony, świadków, zbierający dowody (kan. 1428 §1 oraz §3 KPK), oraz jak Ponens (zwany inaczej Relatorem) - to z kolei Sędzia odpowiedzialny za redakcję wyroku (kan. 1429 KPK).             

Promotor sprawiedliwości i biskup

REKLAMA

Na końcu warto też wspomnieć o stanowisku Promotora sprawiedliwości (zwanego inaczej Rzecznikiem sprawiedliwości), który w kościelnym prawie małżeńskim, również obok samych stron ma prawo do zainicjowania procesu. Niemniej taka sytuacja ma miejsce stosunkowo sporadycznie. Wymogi są takie same jak przy obrońcy węzła (kan. 1430 KPK, kan. 1435 KPK, kan. 1674 pkt. 2 KPK).

Skoro Biskup jest tym, który posiada m. in. władzę sądowniczą (kan. 1419 KPK), to nietrudno o przejście do kolejnego wniosku o odpowiedzialności powyższych osób właśnie przed Biskupem, jak i ustanawianiu, bądź zatwierdzaniu przez Niego w/w Osób (kan. 1420 §1 KPK, kan. 1421 §1 KPK, kan. 1428 §1 oraz §2 KPK, kan. 1435 KPK). Jego sądowniczą władzę widać dosyć dokładnie na przykładzie kierowania prośby właśnie do Biskupa o dyspensę dotyczącą rozwiązania węzła małżeńskiego zawartego ale niedopełnionego (kan. 1699 §1 KPK).

W niniejszym artykule pomijam funkcję Adwokata, o którym już poruszono zostało przy okazji innych tematów. Warto tylko zwrócić uwagę, iż, jak niektóre stanowiska mogą być przekazane świeckim. Tak samo i funkcja adwokata kościelnego może być sprawowana przez osobę duchowną, wszak nie chodzi o tzw. „rozwód kościelny” a o stwierdzenie (orzeczenie) nieważności małżeństwa, zatem nie ma w procesie nic, co przeciwstawiałoby się wierze czy moralności.

Dlaczego poruszona została ta tematyka – nie tylko z przyczyny podanej powyżej, aby mniej więcej mieć obraz kościelnego Sądu, ale także w tym celu, aby wiedzieć: z kim należy bezpośrednio rozmawiać, gdy chodzi o własną sprawę. Nie do rzadkości należy bowiem sytuacja, iż właśnie przykładowo sędzia orzekający w danej sprawie już po otrzymaniu wyroku może służyć dalszą radą dla stron.

Zobacz też: Adwokat kościelny - jakie powinien mieć cechy?

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

REKLAMA

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

REKLAMA

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

REKLAMA