REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Testament ustny – zmiany w prawie spadkowym

Aleksandra Pajewska
Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. /fot. Fotolia
Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. Dotyczy osób, wobec których zachodzi obawa rychłej śmierci. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego w zakresie testamentu ustnego oraz prawa do zachowku.

Testament szczególny

Testament ustny jest formą testamentu szczególnego. Uregulowany został w art. 952 Kodeksu cywilnego. Może zostać sporządzony tylko w ściśle określonych przez ustawę okolicznościach. Do testamentów szczególnych zaliczamy także testament sporządzony na polskim statku morskim lub powietrznym oraz testament wojskowy.

REKLAMA

Testament ustny

Pierwszym warunkiem uzasadniającym sporządzenie ostatniej woli w takiej formie jest obawa rychłej śmierci spadkodawcy. „Obawa rychlej śmierci” jest pojęciem niedookreślonym. Konieczne jest badanie zaistnienia tej przesłanki w każdym, konkretnym stanie faktycznym. Jak stwierdził Sąd Najwyższy obawa rychłej śmierci nie może być utożsamiana z lękiem ani strachem przed śmiercią. Wymaga bowiem świadomości po stronie spadkodawcy zbliżającej się śmierci (postanowienie SN z dnia 15 lutego 2008 r., I CSK 381/07). Obawa może być wynikiem podeszłego wieku, nagłej choroby, nieszczęśliwego wypadku. Istotna rolę odgrywają także subiektywne przekonania samego spadkodawcy oparte na rzeczywistych zdarzeniach.

Testament ustny sporządzony przed samobójstwem nie może być uznany za sporządzony w warunkach obawy o rychłą śmierć.

Druga przesłanką, która umożliwia sporządzenie testamentu we wskazanej formie jest szczególna okoliczność uniemożliwiająca lub w znaczny sposób utrudniająca zachowanie zwykłej formy testamentu. Pod tym pojęciem rozumiany jest szereg zjawisk. Od klęsk naturalnych począwszy, po brak umiejętności pisania testatora czy nieważność testamentu allograficznego.

Dla swej ważności testament ustny wymaga jednoczesnej obecności co najmniej trzech osób – świadków. W ich obecności testator musi wyrazić wolę testowania i treść rozrządzeń.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz również: Kiedy testament ustny jest ważny

Potwierdzenie treści

REKLAMA

Testament sporządzony ustnie wymaga potwierdzenia jego treści. Może ono nastąpić w dwóch formach: pisemnej i sądowej, które wzajemnie się wykluczają. Pismo stwierdzające treść testamentu powinno być sporządzone przez jednego ze świadków lub przez osobę trzecią. Powinno ono zawierać miejsce, datę i treść złożonego oświadczenia woli, miejsce i datę potwierdzenia testamentu, podpis testatora, świadków i osoby sporządzającej pismo.

Drugim sposobem jest potwierdzenie sądowe. Treść zostaje ustalona i potwierdzona przez zgodne oświadczenia świadków złożone przed sądem. Jest to rozwiązanie ograniczone czasowo, może nastąpić tylko w ciągu 6 miesięcy od otwarcia spadku. Niepotwierdzenie treści testamentu ustnego skutkuje jego nieważnością.

Warunkiem niezbędnym istnienie testamentu ustnego jest wyrażenie takiego życzenia przez spadkodawcę.

Propozycje Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego:

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego. Przyczynami planowanych zmian jest niedostosowanie uregulowań prawnych do rzeczywistości, także wysoki procent fałszywych testamentów wśród testamentów ustnych. Zmiany mają na celu:

  1. Zlikwidowanie szczególnej formy testamentu, jaką jest testament ustny. Zdaniem Komisji nie wywrze to negatywnych skutków bowiem osoba, która nie będzie w stanie własnoręcznie napisać testamentu, w każdej sytuacji będzie miała możliwość wezwania notariusza, by ten sporządził testament notarialny.
  2. Ograniczenie odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe - dziedziczone wraz ze spadkiem i wyeliminowanie konieczności spłacania ich z własnego majątku. Spadkobierca bardzo często nawet nie wiem o istniejącym zadłużenie, dlatego nie korzysta z instytucji odrzucenia spadku albo przyjęcia go z dobrodziejstwem inwentarza. Projekt zakłada wprowadzenie automatycznego przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, w sytuacji gdy spadkobierca nie odrzuci zadłużonego spadku w ciągu 6 miesięcy. Za długi spadkowe będzie więc można odpowiadać tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Oznacza to, że w najgorszym przypadku spadkobierca niczego nie odziedziczy.
  3. Wprowadzenie testamentu wspólnego małżonków. Wzorem regulacji prawa niemieckiego Komisja dąży do wprowadzenia możliwości wspólnego rozrządzenia na wypadek śmierci majątkiem przez małżonków. Jest to rozwiązanie praktyczne zwłaszcza w sytuacji osób będących we wspólności majątkowej.
  4. Ograniczenie kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia po bezdzietnych małżonkach jedynie do wdowca. Obecnie jest to małżonek i rodzeństwo zmarłego.
  5. Wprowadzenie substytucji powierniczej, czyli możliwości testatora zdecydowania o tym, co będzie działo się z jego majątkiem nawet po śmierci jego spadkobierców.
  6. Ograniczenie kręgu osób uprawnionych do zachowku jedynie do dzieci i małżonka.
  7. Rozszerzenie katalogu przesłanek wydziedziczenia.

Projekt znajduje się nadal w Komisji Kodyfikacyjnej, nie wiadomo czy przyjmie kształt nowelizacji prawa spadkowego czy projekt zupełnie nowych rozwiązań.

Polecamy serwis: Spadki

Podstawa prawna:

  • ustawa z 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93),
  • postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 2008 r., I CSK 381/07.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA