REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedsiębiorco – zabezpiecz firmę na wypadek swojej śmierci!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Barbara Bil
Kancelaria Bil
Kancelaria Bil specjalizuje się w obsłudze prawnej biznesu. Zajmuje się doradztwem prawnym na rzecz przedsiębiorców na wszystkich płaszczyznach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
prawo wniosek elektroniczny fot. shutterstock
prawo wniosek elektroniczny fot. shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki – jak powiedział Benjamin Franklin. Warto zatem zawczasu pomyśleć o tym jak zabezpieczyć prowadzony biznes na wypadek śmierci.

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest w Polsce jedną z najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Zgodnie z danymi zwartymi na stronie www.gov.pl w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG) jest zarejestrowanych ok. 230 tys. osób, które rozpoczęły działalność na początku lat 90 i mają obecnie ponad 65 lat.

REKLAMA

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)

To właśnie z myślą o takich osobach została uchwalona ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw. Ustawa weszła w życie z dniem 25 listopada 2018 r. i od tej daty przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą może wskazać i zgłosić w CEIDG tzw. zarządcę sukcesyjnego, który po jego śmierci będzie prowadził sprawy jego firmy do momentu ustalenia spadkobierców.

Czym jest zarząd sukcesyjny?

Zarząd sukcesyjny to rozwiązanie tymczasowe na wypadek śmierci przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, polegające na przekazaniu prowadzenia firmy ustanowionemu przez zmarłego przedsiębiorcę zarządcy sukcesyjnemu do czasu ustalenia spadkobierców zmarłego przedsiębiorcy, dzięki czemu zmarły przedsiębiorca nie podlega wykreśleniu z CEiDG, a jego przedsiębiorstwo trwa nadal. Dzięki czemu pracownicy nie stracą pracy, a firma zachowa: NIP, dostęp do kont bankowych, kontrakty, koncesje i zezwolenia (poza wyjątkami przewidzianymi przepisami prawa).

Kto może być zarządcą sukcesyjnym?

REKLAMA

Zarządcą sukcesyjnym może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, wobec której nie został orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej. Co oznacza, że zarządcą sukcesyjnym, może być nie tylko np. małżonek zmarłego przedsiębiorcy lub osoba z najbliższej rodziny, ale także osoba niespokrewniona z przedsiębiorcą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oczywiście wybór takiej osoby powinien być przemyślany. Warto do tej funkcji wybrać odpowiednią osobę - dla przykładu odpowiednim kandydatem na zarządcę sukcesyjnego będzie osoba rozeznana w sprawach prowadzenia przedsiębiorstwa, która najpełniej zabezpieczy interesy i zapewni dalszą organizację firmy.

Kiedy i kto można ustanowić zarządcę sukcesyjnego?

Zarządcę sukcesyjnego przedsiębiorca może ustanowić w każdym czasie. W przypadku, gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony z chwilą śmierci przedsiębiorcy, to po jego śmierci zarządcę sukcesyjnego może powołać:

  1. małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, lub
  2. spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek, albo
  3. spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek, albo zapisobierca windykacyjny, który przyjął
  4. zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku.

Co ważne, zawieszenie działalności gospodarczej nie stanowi przeszkody do ustanowienia zarządu sukcesyjnego, ale ogłoszona upadłość przedsiębiorcy już tak.

W jaki sposób ustanowić zarządcę sukcesyjnego?

REKLAMA

Przedsiębiorca może powołać tylko jednego zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że wskaże określoną osobę do pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego albo zastrzeże, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym. Wniosek o ustanowienie zarządcy sukcesyjnego przedsiębiorca może złożyć elektronicznie za pośrednictwem urzędowego formularza CEIDG – ZS lub w wybranym urzędzie gminy. Wniosek o ustanowienie zarządcy sukcesyjnego jest wolny od opłat. Do wniosku należy dołączyć oświadczenie przedsiębiorcy o powołaniu zarządcy sukcesyjnego i zgodę osoby, która ma objąć funkcję zarządcy sukcesyjnego.

Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę oraz wyrażenie zgody osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, ale tylko gdy wniosek jest składany w urzędzie gminy. Składając wniosek elektronicznie przez CEiDG należy złożyć oświadczenie o wyrażeniu zgody na objecie funkcji zarządcy sukcesyjnego przez osobę, którą chcemy ustanowić zarządcą sukcesyjnym. Ustanowiony zarządca sukcesyjny jest widoczny w CEiDG z poziomu wyszukiwarki.

Od kiedy zarządca może pełnić swoje obowiązki i jak długo?

Zarządca sukcesyjny zaczyna pełnić swoje obowiązki z chwilą śmierci przedsiębiorcy i sprawuje je do czasu ustalenia następców prawnych przedsiębiorcy. W praktyce oznacza to, iż zarząd sukcesyjny może trwać przez dwa lata, liczone od dnia śmierci przedsiębiorcy. Z ważnych przyczyn sąd może wydłużyć ten okres do pięciu lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.

Czy zarządcy sukcesyjnemu przysługuje wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji?

Ustawa precyzuje, że w tym zakresie zastosowanie znajdują przepisy kodeksu cywilnego o zleceniu. Co oznacza, że jeżeli nie określono wysokości wynagrodzenia, to zarządcy sukcesyjnemu będzie przysługiwało wynagrodzenie odpowiadające jego nakładowi pracy.

Kto i kiedy może odwołać zarządcę sukcesyjnego?

Przedsiębiorca może odwołać zarządcę sukcesyjnego w każdej chwili. W tej sytuacji przedsiębiorca musi jedynie złożyć zarządcy sukcesyjnemu oświadczenie o jego odwołaniu. Zarządca sukcesyjny również może złożyć przedsiębiorcy rezygnację z pełnienia funkcji.

W obu przypadkach przedsiębiorca obowiązany jest dokonać zgłoszenia zmian do CEIDG najpóźniej następnego dnia roboczego.

Czy zarządca sukcesyjny jest odpowiedzialny za podejmowane działania?

Jak wskazuje ww. ustawa, zarządca sukcesyjny wykonuje prawa i obowiązki za zmarłego przedsiębiorcę, a zatem można by powiedzieć, że niejako wstępuje w sytuację prawną zmarłego przedsiębiorcy.

Zarządca sukcesyjny co do zasady nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte na rachunek właściciela przedsiębiorstwa w spadku, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Zarządca sukcesyjny ponosi jednak odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na skutek nienależytego wykonywania powierzonych mu obowiązków.

Jakie korzyści wynikają z ustanowienia zarządu sukcesyjnego?

Zasadniczym celem wprowadzenia do polskiego porządku prawnego ww. ustawy było zapewnienie ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa prowadzonego w formie jednoosobowej działalności po śmierci właściciela. Zdarzają się, bowiem sytuacje, że spadkobiercy niekoniecznie posiadają wiedzę o śmierci przedsiębiorcy czy doświadczenie w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa.

Zarządca sukcesyjny ustanowiony jeszcze za życia przedsiębiorcy – to możliwość utrzymania ciągłości prowadzenia przedsiębiorstwa do czasu ustalenia spadkobierców przedsiębiorcy. Dzięki powołaniu zarządcy sukcesyjnego do dnia ustalenia spadkobierców przedsiębiorcy, firma będzie mogła być prowadzona, a to z kolei pozwoli na zachowanie zawartych umów, uzyskanych koncesji czy zezwoleń (poza wyjątkami przewidzianymi przepisami prawa), utrzymaniu dotychczasowego zatrudnienia, uniknięcie zadłużenia.

Jak zatem widać, zarządca sukcesyjny pełni bardzo istotną rolą po śmierci przedsiębiorcy, dlatego jeszcze za życia warto go ustanowić. Dzięki jego pracy firma zmarłego przedsiębiorcy zostanie utrzymana i płynnie przejdzie w ręce spadkobierców przedsiębiorcy.

Polecamy serwis: Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

Rekonstrukcja rządu stała się faktem. Premier Donald Tusk ogłosił: mniej ministrów, więcej odpowiedzialności, nowa jakość zarządzania państwem

Rekonstrukcja rządu: „Porządek, bezpieczeństwo i przyszłość” – to trzy filary, które mają kierować nowym gabinetem Donalda Tuska. Premier ogłosił zmniejszenie liczby ministrów konstytucyjnych z 26 do 21, utworzenie nowych superministerstw, powołanie kontrolingu pracy ministrów i całkowicie nowe podejście do energetyki, finansów i relacji międzynarodowych.

REKLAMA

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje

Niższa renta: dla jednych tak a dla drugich nie. RPO interweniuje - dlaczego? Chodzi o osiemnaste urodziny i rentę rodzinną. Mówi się, że 18-stka to symboliczny próg dorosłości, czas nowych praw, ale też i obowiązków. Chociaż dla większości młodych ludzi to radosny moment, to istnieje jednak grupa, dla której ten dzień, zamiast otwierać nowe możliwości, przynosi pewne bolesne finansowe rozczarowanie. Chodzi o rentę rodzinną, która dla niektórych nie jest już tak wysoka, jak przed ukończeniem 18. roku życia.

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności

Rewolucja technologiczna bez kobiet? Sztuczna inteligencja może pogłębić nierówności, chociaż sektor sztucznej inteligencji woła o nowych specjalistów, ale kobiet wciąż jest w nim jak na lekarstwo. Choć to one częściej niż mężczyźni kończą studia wyższe, rzadziej wybierają karierę w branży technologicznej. Jaki będzie miało to wpływ na sytuację kobiet na rynku pracy?

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac

Koniec z ulgami na dzieci. Rodzice lawinowo tracą wsparcie: paradoksalnie za sprawą dzieci i wzrostu płac. Jak to możliwe? A no tak, że dzieci często dorabiają w wakacje a ich zarobki mają wpływ na sytuację finansową rodziców i przekroczenie pewnych progów podatkowych, które wpływają na utratę różnych ulg.

Rekonstrukcja rządu. 23 lipca 2025 r. premier przedstawi nową Radę Ministrów

Premier ogłosi skład nowej Rady Ministrów w środę o godz. 10:00. Zgodnie z deklaracjami rządu celem rekonstrukcji ma być efektywniejsza i skuteczniejsza praca Rady Ministrów.

REKLAMA

Hołownia chce badać posłów alkomatem. Projekt ustawy po incydentach w Sejmie

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia przygotował projekt ustawy, który umożliwi marszałkowi zlecenie badania alkomatem posła podejrzewanego o nietrzeźwość w czasie obrad. "Kończymy tolerowanie pijanych posłów" – zapowiedział. Projekt ma być odpowiedzią na incydenty, do których dochodziło już kilkukrotnie.

Jak wspierać naukę i zaangażowanie pracowników?

Dla 70 proc. pracowników z pokolenia Z cotygodniowe zdobywanie nowych umiejętności jest jednym z podstawowych oczekiwań wobec pracodawcy. Młode pokolenie coraz częściej poszukuje w pracy sensu, wyzwań i realnych możliwości rozwoju. Dlatego firmy oferują coraz więcej różnorodnych inicjatyw wspierających naukę i zaangażowanie.

REKLAMA