REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nieruchomość w spadku - dziedziczenie, podatek sprzedaż

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Hajduk
Magdalena Hajduk
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Bierność spadkobiercy doprowadzić może do sytuacji, w której ograniczone będzie jego uprawnienie do rozporządzania nieruchomością. /Fot. Fotolia
Bierność spadkobiercy doprowadzić może do sytuacji, w której ograniczone będzie jego uprawnienie do rozporządzania nieruchomością. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Stan prawny nieruchomości znajdującej się w spadku zawsze wymaga uregulowania. Jednak uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie oznacza końca obowiązków spadkobiercy. Należy pamiętać o podatku od spadków i darowizn, a niekiedy również od sprzedaży odziedziczonej nieruchomości.

Nieruchomość w spadku

Po stracie bliskiej osoby lub kogoś z dalszej rodziny, nierzadko pojawiają się problemy  z pozostawionym majątkiem, w szczególności jeśli dotyczy to nieruchomości (domu lub mieszkania). Powstaje wówczas wiele pytań odnośnie dziedziczenia, zwłaszcza kiedy nie pozostawiono testamentu.

REKLAMA

Stan prawny nieruchomości znajdującej się w spadku zawsze wymaga uregulowania. Bierność spadkobiercy doprowadzić może do sytuacji, w której ograniczone będzie jego uprawnienie do rozporządzania nieruchomością. Co zrobić, gdy wszystko wskazuje na to, że otrzymaliśmy w spadku nieruchomość?

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Kolejność dziedziczenia

REKLAMA

Po śmierci któregoś z rodziców w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku jego dzieci oraz małżonek. Dziedziczą oni w częściach równych, przy czym część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 całości spadku. Należy jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy przed śmiercią małżonka w jego małżeństwie obowiązywał ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej - to żyjący małżonek zachowa własny udział w majątku wspólnym w wysokości 1/2 , natomiast dziedziczeniu ustawowemu (zgodnie z powyższymi zasadami) podlegać będzie udział przypadający zmarłemu małżonkowi, również w wysokości 1/2 (w założeniu, że udziały małżonków w majątku wspólnym były równe).

Przykład: jeżeli spadkodawca pozostawał w małżeństwie i miał dwójkę dzieci, to po jego śmierci nieruchomość wchodząca w skład majątku wspólnego zyska następujących właścicieli w częściach ułamkowych: żyjący małżonek 4/6 udziału oraz dzieci po 1/6 udziału.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • W przypadku braku dzieci spadkodawcy, powołani są do spadku z ustawy są jego małżonek oraz rodzice;
  • Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.

To duży skrót kolejności dziedziczenia ustawowego, mieć należy jednak na względzie, że w danych okolicznościach spadkobierca w spadku uzyskać może ułamkową część prawa własności nieruchomości, nie natomiast pełne do niej prawo.

Akt poświadczenia dziedziczenia, stwierdzenie nabycia spadku

Do ustalenia kręgu spadkobierców dojść może na dwa sposoby:

REKLAMA

1. Szybszym oraz łatwiejszym jest udanie się wszystkich potencjalnych spadkobierców do notariusza, który zgodnie z regułami prawa spadkowego sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. W dokumencie tym szczegółowo zostaną wskazane udziały poszczególnych spadkobierców w spadku. Forma ta występuje w obrocie prawnym od 01 marca 2009 r. Należy jednak pamiętać, że w kancelarii notarialnej stawić się muszą jednocześnie wszyscy spadkobiercy i muszą być oni zgodni co do sposobu dziedziczenia oraz wysokości przypadających udziałów w spadku.

Obecnie za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz pobiera opłatę w wysokości 50 zł bez względu na wartość spadku, oraz dodatkowo 100 zł za sporządzenie protokołu poprzedzającego wydanie aktu poświadczenia. Informacje o sporządzonym akcie poświadczenia dziedziczenia zamieszcza się w rejestrze prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną. Akt taki spełnia ma taką samą moc jak postanowienie sądu  o stwierdzeniu nabycia spadku.

2.  Alternatywą dla aktu poświadczenia dziedziczenia jest sądowe stwierdzenia nabycia spadku. Droga ta jest wybierana w sytuacji, gdy występuje spór co do kręgu spadkobierców bądź wysokości przypadających udziałów, lub też gdy spadkobiercy są nieznani. Wówczas to sąd, w drodze postępowania nieprocesowego, ustala krąg spadkobierców oraz określa przypadające im udziały w spadku.

Koszty sądowego postępowania spadkowego obejmują opłatę stałą w kwocie 100 złotych pobieraną od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Dodatkowo zapłacimy 5 złotych za wpis do Rejestru Spadkowego.

Polecamy serwis: Spadek u notariusza

Obowiązki nowego właściciela nieruchomości

Uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia bądź postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie oznacza końca obowiązków spadkobiercy. Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, zmianę właściciela należy wpisać do księgi wieczystej. W tym celu spadkobierca powinien złożyć wniosek o wpis prawa własności do księgi wieczystej. Wniosek taki składa się na specjalnym formularzu („KW-wpis”), podlega on opłacie stałej w wysokości 200 zł.

Właściciel, którego prawo własności nieruchomości zostało wpisane do księgi wieczystej, korzysta z instytucji zwanej rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych.

Jeżeli jednak spadkobierca zwleka z ujawnieniem swojego prawa własności w księdze wieczystej, musi liczyć się z pewnymi konsekwencjami. Sądy spadku oraz notariusze sporządzający akty poświadczenia dziedziczenia zawiadamiają sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej o każdej zmianie właściciela nieruchomości, dla której założona jest księga wieczysta. W razie otrzymania zawiadomienia, sąd z urzędu dokonuje wpisu ostrzeżenia, że stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Zawiadomienie o wpisie ostrzeżenia zawiera pouczenie o obowiązku złożenia wniosku o ujawnienie prawa własności w terminie miesiąca od daty doręczenia zawiadomienia. Sąd może wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 do 10 000 zł w celu spowodowania ujawnienia prawa własności. W razie ujawnienia prawa własności nieruchomości, grzywny nieuiszczone mogą być umorzone w całości lub części.

Podatek od spadków i darowizn

Należy pamiętać o opłaceniu podatku od spadków i darowizn, uwzględniającego wartość odziedziczonej nieruchomości. W określonych w ustawie przypadkach (art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn) skorzystać można z ulgi mieszkaniowej polegającej na tym, że w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie w drodze dziedziczenia - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje stosownie do wielkości udziału.

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości

Przepisy podatkowe, które obowiązują od 1 stycznia 2019 r. przewidują, że odziedziczoną nieruchomość można sprzedać bez konieczności zapłaty podatku dochodowego, jeżeli upłynęło 5 lat, liczonych od daty jej nabycia przez spadkodawcę.

Wcześniej sprzedaż odziedziczonych nieruchomości (ich części lub udziału w nieruchomości) przed upływem 5 lat od ich odziedziczenia przez spadkobiercę zawsze wiązała się z obowiązkiem.

Różnica pomiędzy obydwoma wyżej przywołanymi stanami prawnymi polega zatem na tym, że obecnie spadkobierca może sprzedać nieruchomość bez obowiązku zapłaty podatku dochodowego od razu po jej odziedziczeniu, jeżeli zmarły spadkodawca nabył nieruchomość na co najmniej 5 lat przed swoją śmiercią. Jeżeli spadkodawca nabył nieruchomość na 3 lata przed śmiercią, spadkobierca, aby nie zapłacić podatku dochodowego, musi powstrzymać się z jej sprzedażą jeszcze przez dwa lata od chwili śmierci spadkodawcy.

Jak widać, otrzymanie nieruchomości w spadku wymaga od spadkobiercy należytej dbałości związanej z uregulowaniem jej stanu prawnego. Co istotne należy pamiętać, że spadkobiercę obciąża obowiązek uiszczania opłat eksploatacyjnych związanych z utrzymaniem lokalu, w tym należnego czynszu, począwszy od chwili śmierci spadkodawcy. Obowiązku tego nie eliminuje nieujawnienie prawa własności w księdze wieczystej nieruchomości, ponieważ spadek jest nabywany w mocy prawa z chwilą śmierci spadkodawcy.

Polecamy serwis: Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA