Hipoteka, Użytkowanie wieczyste

Hipoteka odwrócona to usługa finansowa, która skierowana jest głównie do osób starszych. Usługa, chociaż dostępna już od lat, nadal wywołuje wiele pytań. Czy po zawarciu umowy o dożywocie spadkobiercy będą mogli odziedziczyć nieruchomość? Czy od zawartej umowy można odstąpić? W którym momencie emeryt przestaje być właścicielem mieszkania? Kto, po podpisaniu takiej umowy, płaci czynsz, ubezpieczenie i podatki za mieszkanie lub dom?

Niedawno Sąd Najwyższy wydał kolejne orzeczenie dotyczące podziału majątku rozwodzących się małżonków. Chodzi o to, czy należy uwzględniać hipotekę.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że w przypadku darowizny mieszkania obciążonego hipoteką obowiązek w podatku od spadków i darowizn nie wystąpi, gdyż podstawa opodatkowania wyniesie zero z uwagi na fakt, że wartość hipoteki odpowiadająca darowanemu udziałowi jest większa niż rynkowa wartość darowanego udziału.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) stwierdziła, że nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a wartość nabywanego udziału powinna być pomniejszona o część hipoteki przypisaną udziałowi, niezależnie od faktycznych kosztów spłaty kredytu przez wnioskodawcę.

Dyrektor KIS potwierdził, że ze względu na odrębny charakter dokonanych przez Spółkę czynności prawnych, tj. odpłatnego zbycia oraz zawarcia umowy dzierżawy, stanowią one odrębne transakcje na gruncie podatku od towarów i usług i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych jako dostawa towarów oraz świadczenie usług. 

Brak przedawnienia zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym stanowiłby przejaw nierównego traktowania w porównaniu z podatnikami, którzy nie posiadają żadnego majątku – tak wynika z wyroku WSA w Kielcach, który orzekł, że pomimo brzmienia art. 70 § 8 Ordynacji podatkowej i wbrew stanowisku organów skarbowych zabezpieczone w ww. sposób zobowiązania podatkowe ulegają przedawnieniu na zasadach ogólnych (wyrok z 18 maja 2023 r., sygn. akt I SA/Ke 130/23).

24 lipca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę kontynuującą proces likwidacji użytkowania wieczystego, która umożliwi firmom, osobom fizycznym i spółdzielniom mieszkaniowym wykup gruntów. Ustawa  ta przewiduje też, że nabycie pierwszego mieszkania będzie zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) a nabycie szóstego mieszkania będzie opodatkowane stawką 6% PCC.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wydał interpretację dotyczącą opodatkowania zakupu prawa użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności hali produkcyjnej. W świetle tej interpretacji, jeśli cała transakcja jest opodatkowana podatkiem VAT według stawki 23%, nie powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W czwartek 6 lipca 2023 r. sejmowe komisje infrastruktury i samorządu terytorialnego nie poparły senackich poprawek do ustawy ws. likwidacji użytkowania wieczystego. Co dalej z użytkowaniem wieczystym? Kiedy koniec użytkowania wieczystego?

W interpretacji indywidualnej z dnia 20 czerwca 2023 roku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) stwierdził, że - w przypadku darowizny udziału w nieruchomości obciążonej hipoteką -  jeżeli wartość hipoteki przekracza wartość nabywanego udziału w nieruchomości, podstawa opodatkowania wyniesie zero. W takim przypadku, na podatniku nie ciąży obowiązek uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Zasady ustalania ceny gruntów zbywanych na rzecz użytkowników wieczystych ulegną zmianie. Przewiduje to ustawa, której projekt rząd przyjął 29 marca. Nowelizacja umożliwi także nabycie prawa własności gruntów wykorzystywanych na cele inne niż mieszkaniowe.

Kredyt hipoteczny. W ubiegłym roku liczba nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych zmniejszyła się o 51,4 proc., a ich wartość spadła o 49,1 proc. r/r, do poziomu 45,4 mld zł – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej, które prognozuje, że w 2023 roku ten segment czeka dalszy spadek wartości, do poziomu 28 mld zł.