Tematy - Prawo - Postępowanie karne, Sądy i trybunały - INFOR.PL

Sąd Najwyższy zajmuje szczytowe miejsce w strukturze polskiego sądownictwa. Zasiadać w nim mogą jedynie sędziowie o największym stopniu doświadczenia oraz najwyższym poziomie wiedzy prawnej. Jest to niezbędne w celu prawidłowego realizowania poszczególnych kompetencji, które zostały mu przyznane.

Pojęcie to ma wiele znaczeń. Pod pojęciem sądu powinieneś rozumieć niezawisły organ państwowy, którego celem i zadaniem jest sprawowanie wymiaru sprawiedliwości (czyli rozstrzyganie sporów i konfliktów prawnych).

Każdy obywatel, występując przed sądem, prokuratorem lub innym organem związanym z wymiarem sprawiedliwości, ma określone prawa i obowiązki. Można je pogrupować w następujący sposób:

Rozbój jest to kwalifikowana postać kradzieży, która wiąże się z użyciem przemocy lub groźbą jej natychmiastowego użycia względem osoby pokrzywdzonej. Rozbój jest zagrożony karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

To specjalny dokument, przyrzekający oskarżonemu pozostawanie na wolności do czasu prawomocnego zakończenia procedury karnej. W zamian za list żelazny oskarżony zobowiązuje się odpowiadać w procesie z tzw. „wolnej stopy”.

Kodeks postępowania karnego to ustawa, która reguluje postępowanie przed sądami w sprawach karnych. Obecna ustawa została uchwalona 6 czerwca 1997 roku.

Ten nadzwyczajny środek zaskarżenia pozostaje jedną z ostatnich możliwości zmiany wyroku sądu w postępowaniu karnym. Kasację rozpoznaje Sąd Najwyższy.

Kara jest to sankcja, jaką ponosi sprawca w związku z popełnionym przez siebie czynem niedozwolonym. Katalog kar jest katalogiem zamkniętym.

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.

Jest to kasacja od orzeczenia Sądu Najwyższego, które zapadło w następstwie rozpoznania kasacji.

Wyjaśnienia oskarżonego to szczególny dowód w postępowaniu karnym. Dotyczą one przedmiotu sprawy, a także stanowią środek obrony oskarżonego. Oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. O prawie tym należy go pouczyć. Obecny przy czynnościach dowodowych oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia co do każdego dowodu.

Skład sądu w postępowaniu karnym to liczba sędziów, którzy orzekają w danej sprawie.

Wyłączenie sędziego dotyczy sytuacji, w której sędzia zostaje odsunięty od orzekania w danej sprawie.

Sąd Najwyższy to naczelny organ władzy sądowniczej w Polsce.

Mianem wyroku określamy orzeczenie sądu, które dotyczy rozstrzygnięcia kwestii merytorycznej w postępowaniu sądowym. W postępowaniu karnym będzie on dotyczył kwestii winy oskarżonego, lecz może również orzekać o karze, środkach karnych czy środkach zabezpieczających. W postępowaniu cywilnym (w procesie) wyrok rozstrzyga o zasadności dochodzonego przez powoda roszczenia lub innej kwestii będącej przedmiotem postępowania.

Przygotowanie to jedna z form popełnienia przestępstwa.

Wznowienie postępowania karnego to instytucja procesowa, która umożliwia uchylenie prawomocnego orzeczenia sądu i ponowne rozpoznanie sprawy wskutek zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn wymienionych w ustawie.

Protokół to pisemne sprawozdanie, wymagające sporządzenia w odniesieniu do niektórych czynności podejmowanych w toku postępowania karnego.

Mianem zakazów dowodowych określa się normy prawne zabraniające przeprowadzenia dowodu w określonych warunkach lub ograniczające możliwość uzyskania dowodów.

Pokrzywdzony może jako oskarżyciel prywatny wnosić i popierać oskarżenie o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego. Inny pokrzywdzony tym samym czynem może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej przyłączyć się do toczącego się postępowania.

W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego lub zamiast niego.

Za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.

Obrona obligatoryjna to sytuacje przewidziane przez Kodeks postępowania karnego, w których oskarżony musi mieć obrońcę.

Zażalenie to środek odwoławczy przysługujący na określone kategorie postanowień w postępowaniu karnym.

Jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym. Jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.

Żandarmeria Wojskowa to wyodrębniona i wyspecjalizowana służba wchodząca w skład Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

Świadek odgrywa niebagatelną rolę w każdym postępowaniu. Tak istotne jest więc przyznanie mu odpowiednich uprawnień, chroniących jego i osoby mu najbliższe.

Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego i kilku innych ustaw. Poprzez m.in. zmniejszenie liczby zaskarżalnych postanowień, zmiany mają usprawnić procedury.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało modyfikację zaproponowanej nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt nie przewiduje automatycznej likwidacji sądów rodzinnych.

Stosowanie wariografu, czyli wykrywacza kłamstw, w postępowaniu karnym jest ograniczone tylko do szczególnych przypadków. Jest to bowiem kontrolowanie nieświadomych reakcji organizmu i wyłącznie na ich podstawie nie można uznać osoby za oskarżoną. Jak polskie przepisy regulują używanie tego urządzenia?

Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało projekt zmian w kodeksie postępowania karnego dotyczący wprowadzenia do polskiego porządku prawnego nowej instytucji "sądu odmiejscowionego".

Czy można odwołać się od wyroku stwierdzającego nieważność lub ważność małżeństwa? Wyrok wydany przez I instancję, nie jest jeszcze prawomocny. Stronie procesowej, która nie zgadza się z wyrokiem przysługuje prawo apelacji.

Sąd, który w pierwszej instancji wydał wykonywane orzeczenie, jest właściwy we wszystkich sytuacjach postępowania wykonawczego, za wyjątkiem spraw przekazanych do właściwości innych organów, w szczególności sądu penitencjarnego (art. 2 Kodeksu ).

Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych. W wydziałach ksiąg wieczystych oraz gospodarczych ds. rejestrowych będą wyłącznie referendarze sądowi.

Prezydent Bronisław Komorowski powołał Stanisława Dąbrowskiego, sędziego Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, na stanowisko Pierwszego Prezesa SN. Zastąpi on Lecha Gardockiego, który kończy kadencję.

Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyboru Bronisława Komorowskiego na urząd Prezydenta RP. Posiedzenie SN starali się zakłócić zwolennicy Prawa i Sprawiedliwości.

Każdy aresztowany będzie musiał otrzymać pisemne pouczenie w zrozumiałym dla niego języku o podstawowych prawach, jakie mu przysługują w postępowaniu karnym.

3 sierpnia Sąd Najwyższy rozstrzygnie o ważności wyborów prezydenckich. Do tego czasu mają zostać rozpatrzone wszystkie protesty wyborczej, jakie spłynęły w ustawowym terminie.

Już wkrótce składając skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu trzeba będzie wnieść opłatę. Nie jest jeszcze znana jej wysokość.

Duża nowelizacja kodeksów karnych weszła w życie 8 czerwca 2010 r. Poniżej prezentujemy wszystkie zmiany przepisów kodeksu postępowania karnego.

Początek kwietnia przyniósł długo oczekiwane rozdzielenie funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratura generalnego. Nie bez zmian pozostał również system ich finansowania.

Statystyki pokazują że sądy w 2009 r. działały lepiej i sprawniej niż w poprzednim roku. W 2009 r. w sądach powszechnych załatwiono (merytorycznie lub formalnie) 12 080 tys. spraw. Natomiast w roku 2008 r. było ich (11 155 tys.) co oznacza wzrost o 924 tys. tj. o 8,2%.

Organem procesowym, który rozstrzyga sprawy o wykroczenia jest sąd. Sądami powszechnymi są sądy apelacyjne, okręgowe i rejonowe. W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy, zgodnie z obowiązującymi właściwościami: rzeczową, miejscową oraz funkcjonalną. Co do zasady sąd orzeka w składzie jednoosobowym.

Trybunał Konstytucyjny orzekł o usunięciu z kodeksu postępowania karnego przepisu, który pozwalał na stosowanie tymczasowego aresztowania jedynie z uwagi na chuligański charakter czynu.

Określenia sąd grodzki, sąd karny używane są w mowie potocznej podczas gdy w rzeczywistości są to wydziały sądu rejonowego. Prawidłowe nazewnictwo winno więc brzmieć: Wydział Grodzki Sądu Rejonowego, Wydział Karny Sądu Rejonowego.

Kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżania orzeczeń sądowych, co oznacza, że przysługuje jedynie od orzeczeń prawomocnych.

Rozdział VIII Konstytucji zawiera 28 artykułów. Wskazują one jakie organy państwowe sprawują w Polsce władzę sądowniczą. Władza sądownicza jest odrebna od władzy ustawodawczej i wykonawczej. W Polsce sądy i Trybunały stanowią przedstawicielstwo sądowictwa.

Postępowanie karne, Sądy i trybunały

Co to jest Sąd Najwyższy i czym się zajmuje?

Czym zajmują się sądy powszechne?

Jakie prawa ma obywatel w postępowaniu sądowoadministracyjnym?

Rozbój

List żelazny

Kodeks postępowania karnego

Kasacja

Kara

Trybunał Konstytucyjny

Superkasacja

Wyjaśnienia oskarżonego

Skład sądu [w postępowaniu karnym]

Wyłączenie sędziego [w postępowaniu karnym]

Sąd Najwyższy

Wyrok

Przygotowanie [popełnienia przestępstwa]

Wznowienie postępowania karnego

Protokół [w postępowaniu karnym]

Zakazy dowodowe [w postępowaniu karnym]

Oskarżyciel prywatny

Oskarżyciel posiłkowy

Oskarżony

Obrona obligatoryjna

Zażalenie na postanowienie sądu [w postępowaniu karnym]

List gończy

Żandarmeria wojskowa

Jakie prawa przysługują świadkowi?

Sprawniejsze procedury w prawie karnym wykonawczym?

Nie będzie likwidacji sądów rodzinnych

Kiedy można zastosować wariograf?

Ministerstwo Sprawiedliwości chce zmian w kodeksie postępowania karnego

"Rozwód kościelny" - czy można odwołać się od wyroku?

Kompetencje sądu pierwszej instancji w postępowaniu karnym wykonawczym

Rząd chce zmian w sądach

Prezydent wybrał I Prezesa Sądu Najwyższego

SN uznał ważność wyborów prezydenckich w atmosferze skandalu

Aresztowany ma prawo do informacji

3 sierpnia Sąd Najwyższy rozstrzygnie o ważności wyborów

Za złożenie skargi do Trybunału w Strasburgu trzeba będzie zapłacić

Zmiany w kodeksie postępowania karnego

Funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości

Sądy działają coraz lepiej

Właściwość i skład sądu

Sądy 24-godzinne do poprawki

Czym różni się sąd grodzki od sądu karnego?

Kiedy można wnieść kasację od wyroku w sprawie karnej?

Rozdział VIII Sądy i trybunały