REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zadośćuczynienie/ Fot. Shutterstock
Zadośćuczynienie/ Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy Kodeksu cywilnego dają prawo do domagania się zadośćuczynienia pieniężnego temu, czyje dobra osobiste zostały naruszone. Jakkolwiek pojęć zadośćuczynienia i odszkodowania w języku potocznym używa się zamiennie, nie należy ich mylić.

Zadośćuczynienie przyznawane z tytułu naruszenia dóbr osobistych jest bowiem kwotą stanowiącą rekompensatę doznanej krzywdy. Odszkodowanie zaś to kwota mająca za zadanie wyrównanie strat materialnych jakich ewentualnie doznał poszkodowany w wyniku naruszenia jego dóbr osobistych.

REKLAMA

Co to oznacza w praktyce?

Kwota przyznawana tytułem zadośćuczynienia ma przede wszystkim za zadanie naprawić krzywdę, jakiej doznała osoba, której dobra osobiste zostały naruszone, złagodzić cierpienia psychiczne i fizyczne wynikłe z tego naruszenia. Nie jest to natomiast kwota będąca „karą cywilną”, wyrównaniem rachunków, nauczką czy odwetem. Warunkiem przyznania zadośćuczynienie jest wina sprawcy.

Polecamy: Split payment - podzielona płatność

REKLAMA

Rolą zadośćuczynienia jest więc zniwelowanie negatywnych skutków doznań, wynikających z faktu naruszenia dóbr osobistych. Zadośćuczynienie ma w możliwie największym stopniu wynagrodzić poszkodowanemu ujemne przeżycia wynikłe z naruszenia, przywrócić go do równowagi emocjonalnej.

Niejako uzupełniającą funkcją zadośćuczynienia jest również funkcja prewencyjno – represyjna. Zadośćuczynienie powinno więc przeciwdziałać, czy odstraszać od popełnienia podobnych naruszeń.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co wpływa na wysokość zadośćuczynienia?

W każdym przypadku to sąd musi ocenić jaka kwota będzie odpowiednia dla prawidłowego wypełniania funkcji zadośćuczynienia. Przy ustalaniu wysokości tej kwoty bierze pod uwagę szereg czynników, m.in. rodzaj naruszonego dobra, charakter naruszenia, trwałość skutków naruszenia i stopień ich uciążliwości, czas trwania negatywnych doznań osoby, której dobra zostały naruszone, stopień zawinienia sprawcy, ewentualną korzyść jaką naruszyciel uzyskał w związku z naruszeniem itp.

Wskazanie konkretnej kwoty zadośćuczynienia w przypadku naruszenia takiego czy innego dobra osobistego, jest niemożliwe. Każdy przypadek należy badać indywidualnie. Zawsze jednak zadośćuczynienie powinno mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie okoliczności sprawy, a w szczególności uwzględniać rozmiar krzywdy, przeżyte cierpienie, ból, upokorzenie.

Zasadność przyznania zadośćuczynienia ocenia sąd.

To, czy w ogóle zasądzone zostanie zadośćuczynienie, zależy od uznania sądu, który zachowuje w tym względzie duży zakres swobody. Przepis stanowi, że sąd może takie zadośćuczynienie przyznać.

REKLAMA

“Może” nie oznacza jednak całkowitej dowolności. Sąd oceniając zasadność roszczenia o zapłatę zadośćuczynienia, a także ustalając jego wysokość, powinien wziąć pod uwagę wszystkie ustalenia faktyczne sprawy, a także zważać na to, aby zadośćuczynienie nie stało się źródłem nieuzasadnionego wzbogacenia się osoby pokrzywdzonej.

Kwota zadośćuczynienia nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi stanowić odczuwalną wartość ekonomiczną, a jednocześnie nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy. Należy również mieć na uwadze fakt, iż zadośćuczynienie musi mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno te doznane, jak i te które wystąpią w przyszłości.” – wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi, sygn. I ACa 949/17.

Odmowa przyznania zadośćuczynienia

Należy pamiętać, że nie wszystkie dobra osobiste mają taki sam ciężar gatunkowy i w związku z tym sąd może uznać, że przyznanie środków o charakterze majątkowym mogłoby w danym przypadku być nadmierne. Zdarzają się sytuacje, co oczywiście zależy od okoliczności danej sprawy, że sąd nakaże pozwanemu złożenie oświadczenia w formie przeprosin, a powództwo o zadośćuczynienie oddali. Wskaże przy tym, że przeprosiny będą wystarczającym środkiem służącym do odwrócenia skutków naruszenia dóbr osobistych, a kwota pieniężna nie jest niezbędna dla zadośćuczynienia krzywdy doznanej przez powoda.

Powodem odmowy przyznania zadośćuczynienia może być np. niewielka krzywda doznana przez poszkodowanego, znikome natężenie ujemnych następstw, czy niewłaściwe zachowanie osoby poszkodowanej. Sąd zawsze musi jednak ocenić celowość zastosowania środka o charakterze majątkowym, a także zbadać jaki był stopień nasilenia złej woli sprawcy naruszenia.

Zdarzają się sytuacje, gdy sami poszkodowani żądają niewielkiego zadośćuczynienia, tzw. „symbolicznej złotówki”. Zadośćuczynienie ma bowiem dla nich wymiar czysto moralny, a jako podstawowy środek służący odwróceniu skutków naruszenia ich dóbr osobistych traktują np. przeprosiny.

Co do zasady jednak, zadośćuczynienie pieniężne winno przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, jako że jego głównym zadaniem jest zrekompensowanie poszkodowanemu doznanej przez niego krzywdy. W orzecznictwie można dostrzec w tym względzie trend wzrostowy, w szczególności jeśli chodzi o takie dobra osobiste jak zdrowie czy życie, czy inne przypadki naruszeń, których skutki są wyjątkowo dotkliwe.

Polecamy serwis: Odszkodowania

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również wiele obowiązków, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn), nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego – może jednak słono kosztować.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

REKLAMA

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

REKLAMA

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA