REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Waloryzacja sumy gwarancyjnej w obowiązkowym ubezpieczeniu OC kierowców. Co wynika z tegorocznej uchwały Sądu Najwyższego?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sąd Najwyższy
Jaka waloryzacja sumy gwarancyjnej w obowiązkowym ubezpieczeniu OC? Ważna uchwała Sądu Najwyższego
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 15 stycznia 2025 r. Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął ważną uchwałę dotyczącą waloryzacji, na podstawie kodeksu cywilnego, sumy gwarancyjnej określonej w umowie obowiązkowego ubezpieczenia OC. Zdaniem Sądu Najwyższego waloryzacja sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC dokonywana przez sąd nie może być automatyczna. Określona w przepisach aktualna wysokość tej sumy nie może być jedynym kryterium przy waloryzacji sum gwarancyjnych z dawnych umów ubezpieczenia.

Waloryzacja sumy gwarancyjnej obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

Sąd Najwyższy odpowiadał na pytanie prawne zadane przez inny skład SN w postanowieniu z 20 lutego 2024 r. (sygn. II CSKP 1372/22). Pytanie to brzmiało:
"Czy w przypadku waloryzacji, na podstawie art. 3571 § 1 k.c., sumy gwarancyjnej określonej w umowie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, wynikającej z nieobowiązujących już przepisów przewidujących niższą jej wysokość, niż przepisy obowiązujące w chwili orzekania, kryterium waloryzacji stanowi aktualna wysokość sumy gwarancyjnej dla umów obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych określona w przepisach obowiązujących w chwili orzekania?"

W uchwale 7 sędziów z 15 stycznia 2025 r. (sygn. III CZP 17/24), Sąd Najwyższy odpowiedział na to pytanie tak:
"Wysokość sumy gwarancyjnej dla umów obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych określona w przepisach obowiązujących w chwili orzekania nie może stanowić jedynego kryterium waloryzacji na podstawie art. 3571 k.c."

REKLAMA

Czym jest suma gwarancyjna w umowach OC

W umowach ubezpieczeniowych suma gwarancyjna, to górna granica odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. W przypadku obowiązkowych ubezpieczeń OC minimalne sumy gwarancyjne są określone przepisami i co pewien czas uaktualniane.

Renta po wypadku i ryzyko wyczerpania sumy gwarancyjnej

Kwestia sum gwarancyjnych ubezpieczeń OC nabiera szczególnego znaczenia w przypadku poważnych wypadków, gdy na przykład poszkodowany w tym wypadku musi otrzymywać - często do końca życia - rentę. Istnieje wtedy ryzyko wyczerpania sumy gwarancyjnej określonej w umowie zawartej przed kilkunastu laty.

Przepisy chronią jednak poszkodowaną osobę, a zakład ubezpieczeń ma obowiązek poinformować taką osobę o ryzyku wyczerpania się sumy gwarancyjnej, gdy łączna kwota już wypłaconych odszkodowań przekroczy 80 proc. tej sumy. Osoba taka może wówczas na przykład wytoczyć powództwo o waloryzację sumy gwarancyjnej.

Taka sytuacja wystąpiła w sprawie, na kanwie której do składu siedmiorga sędziów Izby Cywilnej SN trafiło zagadnienie prawne. Kobieta, która wytoczyła powództwo jednemu z zakładów ubezpieczeń, została poszkodowana w wypadku w styczniu 2002 roku. Ówczesna suma gwarancyjna odpowiadała kwocie 2,4 mln zł. W 2018 r. kobieta złożyła pozew w sądzie okręgowym, a sąd w 2019 r. podwyższył tę kwotę do 15 mln zł. Wyrok utrzymał w 2020 r. sąd apelacyjny, ale skład trzech sędziów SN, do którego trafiła skarga kasacyjna ubezpieczyciela zdecydował się zadać pytanie do szerszego składu siedmiorga sędziów o sposób waloryzacji.

Jakie kryterium waloryzacji sumy gwarancyjnej? Co wynika z uchwały Sądu Najwyższego

W takich sprawach sądy zazwyczaj jako kryterium waloryzacji przyjmowały wysokość sumy gwarancyjnej wynikającej z przepisów w dniu orzekania. Zakład ubezpieczeń, który złożył skargę kasacyjną oceniał zaś, że tym kryterium powinna być wysokość poniesionej konkretnej szkody i świadczeń przewidywanych w przyszłości do wypłacenia. Pełnomocnik kobiety wskazywał w odpowiedzi, że sposób określania przez sąd nowej sumy gwarancyjnej proponowany przez ubezpieczyciela może prowadzić do skomplikowania i wydłużenia procesów dotyczących takiej waloryzacji.

Sąd Najwyższy rozpatrując 15 stycznia 2025 r. to zagadnienie podkreślił, że w polskim prawie nie ulega wątpliwości sama dopuszczalność możliwości waloryzacji sum gwarancyjnych. Dodał jednak, że przyjęta obecnie tendencja, aby przy takiej waloryzacji odnosić się wyłącznie do aktualnej wysokości sum gwarancyjnych, "może zostać określona jako automatyczna i schematyczna".

"SN nie akceptuje tego typu postępowania, a zatem wskazuje pewien kierunek drogi dla sądów powszechnych. (...) Sąd powszechny będzie musiał poszukiwać innych kryteriów, które będą decydowały o tym, czy ta waloryzacja odpowiednio będzie uwzględniała interesy stron" - zaznaczył w uzasadnieniu uchwały sędzia Piotr Telusiewicz.

Dodał, że sądy w takich sprawach - poza aktualnym poziomem sum gwarancyjnych - mogą na przykład uwzględniać elementy związane ze wzrostem cen, kwestie zabiegów refundowanych przez NFZ i potrzeb poszkodowanego związanych z jego leczeniem.

W związku z tym Sąd Najwyższy podjął uchwałę głoszącą, że "wysokość sumy gwarancyjnej dla umów obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych określona w przepisach obowiązujących w chwili orzekania nie może stanowić jedynego kryterium waloryzacji" dokonywanej na podstawie regulacji z Kodeksu cywilnego. (PAP)
autor: Marcin Jabłoński
mja/ mrr/

Źródło: Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2025 r. - sygn. III CZP 17/24.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższa emerytura czy renta z ZUS w 2025 r. dzięki ERPO [co to, dla kogo i o co wnioskować?]

Emeryci i renciści mogą mieć wyższe świadczenia z ZUS, także w 2025 r. Prostym sposobem na to jest złożenie wniosku o ponowne obliczenie świadczenia emerytalno-rentowego, zatem złożenie do ZUSu wniosku ERPO. Oczywiście na każdy kwalifikuje się do takiej podwyżki. Analizujemy kto, kiedy i o co powinien wnioskować- bo opcji jest dużo.

Zasiłek pielęgnacyjny nadal dochodem w pomocy społecznej

Zgodnie z aktualnymi przepisami zasiłek pielęgnacyjny stanowi dochód, który MOPS uwzględnia przy ubieganiu się o świadczenia z pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej aktualnie nie pracuje nad zmianą przepisów w tym zakresie. Tak wynika z odpowiedzi na petycję, która w tym roku wpłynęła do resortu rodziny.

W 2025 r. ZUS też zwróci nadpłatę składki zdrowotnej. Warunek to złożenie wniosku do 20 maja 2025 r.

Zbliża się ważny termin dla przedsiębiorców – 20 maja 2025 r. to ostatni dzień na rozliczenie składki zdrowotnej za 2024 rok. Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i płacisz składki na ubezpieczenie zdrowotne, musisz uwzględnić to rozliczenie w dokumentach za kwiecień.

Wybory papieża: 135 kardynałów wybierze następcę papieża Franciszka. Jak przebiega konklawe?

135 kardynałów wybierze nowego papieża. Tak jak w 2013 r. Jak przebiega konklawe? Opowiada kardynał Rainer Maria Woelki, który uczestniczył w wyborze papieża Franciszka.

REKLAMA

Czy była żona dziedziczy po byłym mężu i na odwrót?

Jak rozwód wpływa na dziedziczenie po byłym małżonku? Odpowiedź na to pytanie zależy od tego czy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym, czy też ustawowym. Oto ważne przepisy!

Tysiąclecie Korony Polskiej: Warszawa, program na niedzielę, 27 kwietnia 2025 r.

Obchody Tysiąclecia Korony Polskiej odbędą się już w niedzielę, 27 kwietnia 2025 r. Warszawa stanie się centrum ogólnopolskich obchodów tysiąclecia koronacji Bolesława Chrobrego, pierwszego króla Polski. W programie wyjątkowe wydarzenie o charakterze historyczno-kulturowym, na które wstęp będzie całkowicie bezpłatny. Czeka nas dzień pełen emocji, edukacji, zabawy i dumy narodowej. Wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów.

Dodatek do renty: Przecież niepełnosprawność to nie wybór. Nikt nie wybiera sobie wieku, w którym zachoruje czy ulegnie wypadkowi

Wciąż wpływają do rządu apele o szybkie wprowadzenie drugiego dodatku dla rencistów. Pierwszy otrzymują beneficjenci renty socjalnej. O podobny dodatek zabiegają renciści z tytułu niezdolności do pracy. W obu przypadkach nie chodzi o dodatek dla każdego rencisty. Musi on dodatkowo mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ten wymóg powoduje, że pokrzywdzeni czują się często renciści nie dysponujący tym orzeczeniem – pokrzywdzenie wynika z tego, że nie mogą liczyć na istotne podwyżki renty zasadniczej (z wyjątkiem podwyżek okołoinflacyjnych).

Pogrzeb papieża Franciszka [Transmisja NA ŻYWO]

Papież Franciszek zmarł w poniedziałek, 21 kwietnia 2025 r. o godz. 7:35. Miał 88 lat. Przyczynami śmierci był udar mózgu i nieodwracalna zapaść kardiologiczna. Trumna z ciałem papieża Franciszka wystawiona jest w bazylice Św. Piotra. Wierni mogą oddać mu hołd. O godz. 20:00 rozpocznie się obrzęd zamknięcia trumny przed sobotnią ceremonią pogrzebową.

REKLAMA

Dyskryminacja cudzoziemców w warszawskim urzędzie? RPO żąda wyjaśnień

Cudzoziemiec chciał zarejestrować auto, ale urząd odmówił przyjęcia go poza wyznaczonymi godzinami dla obcokrajowców. Rzecznik Praw Obywatelskich mówi wprost: to może być naruszenie zasad równego traktowania. RPO domaga się pilnych wyjaśnień i zmian w warszawskich urzędach.

Kamera monitoringu w szpitalu, w gabinecie zabiegowym. Nagrania przechowywane 3 miesiące. Krytyka płynie od RPO, UODO i NIK. MZ: pacjenci się nie skarżą i wzrosło ich bezpieczeństwo

Od prawie dwóch lat zmienione przepisy ustawy o działalności leczniczej pozwalają kierownikom podmiotów leczniczych na szersze stosowanie monitoringu wizyjnego (kamery) w pomieszczeniach, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. Zdaniem obywateli, a także Rzecznika Praw Obywatelskich te przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności i ochronę danych osobowych pacjentów. RPO Marcin Wiącek kieruje w tej sprawie pisma do ministra zdrowia. A ten odpisał, że przepisy są dobre, bo zwiększają bezpieczeństwo pacjentów. W najnowszym piśmie RPO argumentuje, że określenie przesłanek monitoringu w miejscu udzielania świadczeń zdrowotnych powinno znaleźć się w przepisach rangi ustawowej. Rzecznik wskazuje też niepokojącą praktykę stosowania kamer w gabinetach lekarskich i zabiegowych, co zauważyły też inne instytucje państwowe: Najwyższa Izba Kontroli i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

REKLAMA