Kary i mandaty dla kierowców w 2022 r.

Nastały rok zapowiada się być rokiem licznych zmian dla kierowców pojazdami, które z jednej strony mają na celu zasiać strach wśród kierowców i poprawić bezpieczeństwo na drogach, a z drugiej strony maja ułatwić techniczne czynności związane z rejestracją pojazdu. Już pobieżna analiza nowych przepisów dostarcza wniosków, że zmian z I kategorii będzie jednak więcej. Czy przełoży się to docelowo na poprawę bezpieczeństwa na drogach? Trudno orzec w tej chwili, jednak wysokie mandaty, utrudnienia w ,,kasowaniu’’ punktów karnych, czy powiązanie stawek OC z liczbą punktów karnych i historią wykroczeń kierowcy, mogą skutecznie sprawić, że kierowcy nieco ,,zdejmą’’ nogę z gazu.

Podwyżka mandatów, czyli bat na kierowców

Już chyba każdy z kierowców słyszał, że 1 stycznia 2022 r. wszedł w życie nowy taryfikator mandatów, który przewiduje znacznie surowsze kary za wykroczenia drogowe. W ostatnim czasie Policja publikuje informacje oraz coraz to nowszych, niechlubnych ,,rekordach’’ wymierzonych wobec kierowców mandatów. Nowe mandaty dotyczą przede wszystkim kierowców przekraczających dozwoloną prędkość i prezentują się one następująco:

• 50 zł – do 10 km/h;
• 100 zł – od 11 do 15 km/h;
• 200 zł – od 16 do 20 km/h;
• 300 zł – od 21 do 25 km/h;
• 400 zł – od 26 do 30 km/h;
• 800 zł – od 31 do 40 km/h;
• 1000 zł – od 41 do 50 km/h;
• 1500 zł – od 51 do 60 km/h;
• 2000 zł – od 61 do 70 km/h;
• 2500 zł – o 71 km/h lub więcej.

Podwyżki mandatów nie dotyczą tylko przekroczenia dozwolonej prędkości – surowsze kary są już wymierzane za niezgodne z przepisami zachowania względem pieszych (np. nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – 1500 zł; omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu – 1500 zł), używanie podczas jazdy telefonu (500 zł) czy za wyprzedzanie w miejscach niedozwolonych (np. dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia, czy na przejeździe kolejowym i bezpośrednio przed nim – 1000 zł). Również i w stosunku do kierowców prowadzących po użyciu alkoholu minimalna grzywna wzrosła do kwoty 2500 zł.

Pełny taryfikator mandatów uwzględniający najnowsze stawki mandatów dostępny jest TUTAJ.

Recydywa za ,,kółkiem’’

W tym kontekście należy zwrócić uwagę na przepisy, które wejdą w życie 17 września 2022 r., a które będą dotyczyć niepokornych kierowców, którzy po raz kolejny popełniają wykroczenie drogowe, czyli tzw. ,,recydywistów’’. Zgodnie z nadchodzącymi przepisami, jeżeli kierowca popełni po raz drugi wykroczenie z tej samej grupy, zapłaci on podwójny mandat. Tak będzie m.in. w przypadku ponownego:

• naruszenia przepisów o bezpieczeństwie pieszych przez kierującego pojazdem mechanicznym (np. nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – recydywista zapłaci nie 1500 zł a 3000 zł;
• przekroczenia dozwolonej prędkości o 30 km/h lub więcej (np. za ponowne przekroczenie dozwolonej prędkości o 42 km/h recydywista zapłaci nie 1000 zł, a 2000 zł);
• złamania zakazu wyprzedzania;
• naruszenia zasad wjazdu na przejazdy kolejowe;
• niezachowania należytej ostrożności i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jeżeli następstwem było naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia.

Ogromne kary za niewskazanie kierowcy

Znacznie surowsze kary dotkną także osoby, które na żądanie uprawnionego organu, nie wskażą komu pojazd został powierzony do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Wysokość kary będzie zależeć od rodzaju postępowania, w jakim organ zwraca się do określonej osoby o wskazanie kierowcy. I tak:

• w sprawach o przestępstwo – minimalna grzywna to 4000 zł;
• w sprawach o spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym - minimalna grzywna to 2000 zł;
• w sprawach dotyczących przekroczenia dopuszczalnej prędkości – 2x wysokości grzywny przewidzianej za dane przekroczenie prędkości, ale nie mniej niż 800 zł;
• w sprawach o pozostałe wykroczenia – nie mniej niż 500 zł.

Sąd może wymierzyć nawet 30.000 zł grzywny

Często zdarza się, że kierowcy nie przyjmują wymierzanych im mandatów karnych i sprawa trafia do Sądu. Dotychczas Sąd mógł wymierzyć kierowcy grzywnę w wysokości maksymalnie 5000 zł. Od początku 2022 r. Sądy będą mogły wymierzać grzywnę w wysokości 6x wyższej, bo aż do 30.000 zł. Możliwość wymierzenia grzywny w tej kwocie pojawia się w przypadku następujących wykroczeń:

• spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym i spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, które spowodowało uszczerbek na zdrowiu, albo które zostało spowodowane przez kierowcę znajdującego się pod wpływem alkoholu (art. 86 § 1, 1a i 2 Kodeksu wykroczeń – dalej: k.w.);
• nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu i inne wykroczenia naruszające pierwszeństwo pieszego (art. 86b § 1 k.w.);
• jazda w stanie po użyciu alkoholu (art. 87 § 1 k.w.);
• niezatrzymanie się do kontroli (art. 92 § 1 i 2 k.w.);
• przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 30 km/h (art. 92a § 2 k.w.);
• naruszenie zakazu wyprzedzania (art. 92b k.w.);
• nieudzielenie pomocy ofierze wypadku (art. 93 § 1 k.w.);
• prowadzenie pojazdu bez uprawnień (art. 94 § 1 k.w.);
• niewskazanie kierowcy na żądanie organu (art. 96 § 3 k.w.);
• niedozwolone objeżdżanie zapór na przejazdach kolejowych i wjeżdżanie na przejazdy kolejowe (art. 97a k.w.).

Zatrzymanie prawa jazdy za ,,majstrowanie’’ przy tachografie

Nowe przepisy dotkną szczególnie zawodowych kierowców i to nie tylko ze względu na podwyżkę mandatów. Otóż od 1 stycznia 2022 roku za manipulacje przy tachografie kierowcy otrzymają nie tylko mandat ale funkcjonariusze policji lub Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego (GITD) zyskali uprawnienie, by zatrzymać ich prawo jazdy na okres 3 miesięcy. Tak będzie jeżeli kierowca np. odłączy tachograf, korzysta z niedozwolonego urządzenia, przedmiotu lub zmienionego oprogramowania umożliwiającego lub powodującego podrabianie lub przerabianie danych rejestrowanych przez tachograf, czy też używa cudzej karty kierowcy.

Wyższe kary za brak OC

W 2022 r. kierowcy muszą także liczyć się z wyższymi karami za brak ubezpieczenia OC. Powyższe jest wynikiem podwyższenia minimalnego wynagrodzenia, co jest bezpośrednio powiązane ze stawkami kar za brak OC. Od 1 stycznia 2022 roku minimalne wynagrodzenie wzrosło z 2800 zł do 3010 zł brutto. Musi się więc zmienić również wysokość opłat karnych za brak obowiązkowego ubezpieczenia.

Oto jak prezentują się kary za brak OC w 2022 r.

	Samochód osobowy	Samochód ciężarowy	Pozostałe pojazdy
Do 3 dni	1200 zł	1810 zł	200 zł
Od 4 do 14 dni	3010 zł	4520 zł	500 zł
Powyżej 14 dni	6020 zł	9030 zł	1000 zł.

Instytucją odpowiedzialną za kontrolę posiadania ubezpieczenia OC, a w przypadku wykrycia przerwy lub braku ważnej polisy – nałożenia na właściciela i egzekwowania od niego wniesienia opłat karnych, jest UFG (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny).

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2008 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późn. zm.).

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1624 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 854 z późn. zm.).

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1212 z późn. zm.).