Nauczyciel, Nauczyciele

Nowelizacja Karty Nauczyciela, wprowadzająca zmiany w naliczaniu godzin ponadwymiarowych, od dłuższego czasu jest przedmiotem intensywnych kontrowersji i dyskusji w środowisku szkolnym (zarówno wśród nauczycieli, jak i dyrektorów). W odpowiedzi na liczne apele i wątpliwości, MEN zdecydowało się w czwartek na wydanie oficjalnego komunikatu, mającego na celu wyjaśnienie i doprecyzowanie założeń.

Polska szkoła stoi dziś przed poważnym wyzwaniem – jak dostosować system wynagradzania nauczycieli do realiów XXI wieku i dynamicznie zmieniających się warunków społecznych, demograficznych oraz gospodarczych. Minister edukacji Barbara Nowacka przekonuje, że zmiany są nieuniknione, ale muszą być przeprowadzone rozsądnie i etapami. Priorytetem ma być stabilność zatrudnienia i godne warunki pracy dla nauczycieli, przy jednoczesnym zachowaniu równowagi finansów publicznych.

Dzień Nauczyciela, a właściwie Dzień Edukacji Narodowej, w Polsce obchodzony jest zawsze tego samego dnia – 14 października. W tym roku święto to wypada w najbliższy wtorek. Na co mogą liczyć nauczyciele w tym dniu? Okazuje się, że rząd już teraz przygotował dla nich całkiem nowe wsparcie, chociaż trudno ocenić, czy akurat na taki rodzaj wsparcia nauczyciele liczyli.

W budżetówce wciąż problem nadgodziny. O prawie do nich rzadko decydują nowelizacje ustaw z inicjatywy polityków. Częściej wyroki Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego.

Od 1 września 2025 r. obowiązują nowe rozwiązania dotyczące doraźnych zastępstw. Czy teraz nie będą organizowane kosztem innych zajęć a nauczyciele otrzymają za nie dodatkowe wynagrodzenie?

W 2026 roku kolejni nauczyciele zyskają dostęp do świadczenia, które pozwoli im odejść z pracy wcześniej i z dodatkowym wsparciem finansowym. Znaczenie mają wiek, staż i miejsce zatrudnienia. Nowe przepisy otworzą drogę także przed tymi, którzy dotąd nie mogli z niego skorzystać. Sprawdź, czy znajdziesz się w gronie uprawnionych.

We wrześniu na konta nauczycieli trafiają dodatkowe pieniądze. Kwota 1000 złotych brutto jest wypłacana jednorazowo i trzeba ją opodatkować i oskładkować. Kto otrzyma dodatkowe środki? Tylko jednak grupa nauczycieli.

Problemy nauczycieli w 2025 r. nie ustępują. Chociaż wydaje się, że wakatów nauczycielskich jest coraz mniej i sytuacja się stabilizuje, nauczyciele ratują system nadgodzinami. To już nie sposób na dorobienie, ale obowiązek. Wynagrodzenie nauczycieli również nie jest satysfakcjonujące. Co trzeba zmienić?

Woźna w szkole otrzymuje przeciętnie wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 4680-4700 zł brutto, konserwator szkolny i kucharz dostaje średnio 4740-4800 zł brutto miesięcznej pensji. Niewiele wyższe jest przeciętne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego z tytułem zawodowym magistra i z przygotowaniem pedagogicznym - wynosi 5153 zł zł brutto - sprawdziła Polska Agencja Prasowa.

Wynagrodzenie nauczyciela w 2025 r. zostało podniesione o 5%. Nauczyciele otrzymali podwyżki wraz z wyrównaniem w kwietniu. Są zawiedzeni i postulują o wyższy wzrost wynagrodzeń. Ile zarabia nauczyciel początkujący, mianowany i dyplomowany? Oto kwoty brutto i netto podane w tabeli zgodnie z nowym rozporządzeniem.

Dzięki uprzejmości Krystyny Michałek, regionalnej rzeczniczki prasowej ZUS w województwie kujawsko-pomorskim, publikujemy poniżej wyjaśnienia (odpowiedzi na pytania) eksperta ZUS udzielone w czerwcu 2025 r. podczas dyżuru telefonicznego dotyczące świadczeń emerytalnych dla nauczycieli.

Nauczyciele i inni pracownicy pedagogiczni, którzy dotąd nie otrzymali bonu na laptopa, będą mogli wnioskować o wsparcie aż do 31 sierpnia 2025 r. Wnioski należy składać za pośrednictwem dyrektora szkoły.

Wiceminister edukacji uważa, że protesty ZNP są nieuzasadnione, bo skala podwyżek wynagrodzeń nauczycieli w 2024 roku była rekordowa i przywróciła satysfakcjonującą relację płac do warunków rynkowych. W 2024 roku nauczyciele początkujący otrzymali podwyżkę nominalną o ok. 40 proc., mianowani i dyplomowani – ok. 37 proc., co przekłada się na wzrost o tysiące złotych (od 1 894 do 2 674 zł) względem 2023 roku.

Samorządy alarmują: już jesienią może zabraknąć środków na pensje nauczycieli. – Słyszymy głosy desperacji – mówi współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego Arkadiusz Chęciński. Samorządowcy domagają się realnego dialogu i rozważają przekazanie obowiązku finansowania oświaty rządowi.

Nauczyciele, którzy chcą zakończyć aktywność zawodową mają do wyboru kilka możliwości – od powszechnej emerytury, przez wcześniejsze przejście na świadczenie z Karty Nauczyciela, aż po tzw. nową emeryturę nauczycielską. Wybór zależy m.in. od wieku, stażu pracy i spełnienia określonych warunków.

Rada Ministrów zatwierdziła deregulacyjny projekt ustawy, który umożliwi przedszkolom zatrudnianie osób niebędących nauczycielami do prowadzenia wszystkich zajęć z dziećmi. Nowe przepisy mają pomóc w walce z brakami kadrowymi i zapewnić ciągłość edukacji przedszkolnej.

Nagrody jubileuszowe, wyższe odprawy, nowe zasady zastępstw i krótszy okres zatrudnienia dla początkujących – Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Karty Nauczyciela. Zmiany mają poprawić sytuację zawodową nauczycieli i wejdą w życie 1 września 2025 roku.

Nadchodzi niż demograficzny, a wraz z nim problemy w systemie edukacji. Wiele placówek nie będzie mogło w przyszłym roku szkolnym kontynuować działalności, a inne będą musiały ograniczyć jej rozmiary. To oczywiście bezpośrednio wpłynie na sytuację nauczycieli.

Dodatek wiejski: nie tylko dla nauczycieli? Dodatek za pracę na terenie wiejskim ma charakter dodatku socjalnego, tak więc wiele grup podkreśla, że też chce takie świadczenie. Wystarczy 10% z podstawy wynagrodzenia. Czy o dodatek wiejski zawalczą pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - nie tylko nauczyciele. Rozważamy czy jest szansa na to, aby wprowadzić dodatki do wynagrodzenia, tzw. wiejskie dodatki, dla pracowników pracujących na wsiach czy w małych miasteczkach (do 5 000 mieszkańców).

Ministerstwo Edukacji Narodowej nie ogłosiło w tym roku naboru wniosków w programie "Podróże z klasą". Jak poinformowano PAP w resorcie, ewentualne zapisy nowej edycji programu "Podróże z klasą" muszą być zsynchronizowane z ustaleniami grupy roboczej ds. wynagrodzeń nauczycieli. Chodzi przede wszystkim o wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Nauczyciele co roku otrzymują świadczenie urlopowe wypłacane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, którego wysokość zależy od wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia. To ustawowo zagwarantowane wsparcie finansowe, wypłacane do końca sierpnia, ma na celu ułatwienie letniego wypoczynku pedagogom.

W dniu 10 czerwca 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela (UDER54). Celem tej nowelizacji jest uchylenie przepisów dotyczących tzw. godzin dostępności nauczyciela w szkole. Rada Ministrów ma przyjąć ten projekt w lipcu 2025 r. Zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej od nowego roku szkolnego 2025/2026.

W dalszym ciągu trwają prace nad nowelizacją ustawy – Karta Nauczyciela. Chodzi m.in. o wyższe odprawy emerytalne dla nauczycieli od 2026 r. Jak obecnie wyglądają odprawy emerytalne dla nauczycieli? Co się zmieni?

Zbliża się koniec roku szkolnego 2024/2025. To dobry moment, żeby dokonać pewnych podsumowań i sprawdzić jakie są możliwości uzyskania przez nauczycieli dodatkowych gratyfikacji finansowych za ich całoroczny trud dydaktyczny, zaangażowanie i ogrom pracy. Tak, tak - wielu powie, że nauczyciele pracują kilkanaście godzin w tygodniu i przecież dostali podwyżki, ale nie polaryzujmy jeszcze bardziej społeczeństwa. Każdy ma prawo do wyróżnienia, w tym finansowego, jeżeli swoją pracą na to zasłużył i spełnił przesłanki do otrzymania nagrody czy premii.

Jak nauczyciele mogą korzystać ze sztucznej inteligencji w codziennej pracy dydaktycznej? Jakie korzyści i pułapki związane są ze stosowaniem AI w edukacji? Na co zwracać uwagę? Na te i wiele innych pytań związanych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w edukacji odpowiedział nam ekspert, trener, Head of AI w BUZZcenter Radosław Mechło.