Tematy - Nowości prawne, Prawo cywilne

Zmiany dla pracodawców i bezrobotnych obowiązują od 1 czerwca 2025 r. Dotyczą działalności urzędów pracy i wprowadza je ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Jest to zupełnie nowy akt prawny, który zamienia obowiązującą dotychczas (przez ponad 20 lat) ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Co się zmienia? Jest wiele nowości, które zadowolą osoby korzystające z usług urzędów pracy, m.in. w zasiłku dla bezrobotnych, stypendium stażowym i bonie na zasiedlenie. Oto najważniejsze z nich.

W tym miesiącu wchodzi w życie kilka istotnych nowości dla osób z niepełnosprawnościami. Kogo dotyczą? Co z orzeczeniami? Oto zestawienie najważniejszych zmian!

Unia Europejska nałożyła na kraje członkowskie obowiązek implementacji przepisów przeciwdziałających SLAPP do 7 maja 2026 r. Polska przystąpiła do tego procesu, a projekt ustawy anty-SLAPP przygotowany już został przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości. Jakie zmiany wprowadzą nowe przepisy - wyjaśnia adwokat Tymoteusz Paprocki.

Nowe przepisy umożliwiają obniżenie wysokości zachowku, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach. Sąd w takich przypadkach weźmie pod uwagę sytuację osobistą i majątkową uprawnionego do zachowku oraz obowiązanego do zaspokojenia tego roszczenia.

„Na jakiej podstawie można pozbawić spadku osobę, która nie opiekowała się rodzicem? Czy przepisy w tym zakresie się zmieniły?” – pyta Czytelnik.

W połowie lutego 2024 r. weszły w życie przepisy modyfikujące instytucję kuratora dla osoby z niepełnosprawnością. Chodziło o to, by taki kurator mógł wspierać osobę niepełnosprawną i rozumiał jej potrzeby. Nowelizacja określiła zatem elementy, które sąd powinien uwzględnić dokonując wyboru osoby kuratora, a także zakres jego uprawnień i obowiązków. Warto pamiętać, iż w toku postępowania o ustanowienie kuratora sąd wysłuchuje osobę niepełnosprawną. Rozporządzenie, które obowiązuje od 2 sierpnia 2024 r. szczegółowo określa warunki, w jakich powinno się odbyć takie wysłuchanie.

Rząd zrobił nie małą niespodziankę. Można spodziewać się nowych projektów takich aktów prawnych jak: kodeks karny, kodeks cywilny i kodeks rodzinny. Co więcej powołał też Komisję Kodyfikacyjną Ustroju Sądownictwa i Prokuratury - czy będą nowe ustawy o SN czy KRS - wydaje się, że tak. Rok 2024 i 2025 to będzie czas wzmożonych prac nad tymi kluczowymi obszarami prawa w Polsce. Zmiany są potrzebne.

Czy firma może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od osoby prywatnej, która zamieściła opinię w Internecie – takie pytanie trafiło do Sądu Najwyższego. Zagadnienie przesłał sąd z Gdańska, który ocenił, że firma „nie odczuwa krzywdy, tak jak osoba fizyczna”.

Zakaz kontaktu przełożonych z pracownikami po godzinach pracy wprowadza od grudnia 2021 r. Portugalia. Co jeszcze wprowadzają nowe przepisy procedowane pod nazwą "prawo do odpoczynku"?

Pismo odmawiające zawarcia umowy najmu lokalu komunalnego, zajmowanego bez tytułu prawnego, nie ma charakteru decyzji administracyjnej. Nie można zatem zaskarżyć go w drodze odwołania. Sprawy dotyczące najmu mieszkań komunalnych znajdujących się w zasobie lokalowym gminny, mają bowiem charakter cywilnoprawny.

Wprowadzone w związku z koronawirusem liczne ograniczenia powodują, że z każdym dniem coraz większa liczba przedsiębiorców nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań cywilnoprawnych. Skalę wyzwań tym wywołanych można śmiało porównać do skutków nagłego wybuchu wojny.

Komisja Europejska pracuje nad wprowadzeniem europejskiej płacy minimalnej dla państw UE. Każdy kraj miałby swoje minimalne wynagrodzenie, jednak nie mogłoby być ono niższe niż 60% przeciętnego wynagrodzenia w danym państwie.

Microsoft w Japonii wprowadził testowo 4-dniowy tydzień pracy. Okazało się, że zwiększył się przychód na pracownika o 40%. Test skróconego tygodnia pracy trwał cały sierpień 2019 r.

W ciągu najbliższych trzech lat ma powstać Centralna Informacja Emerytalna (CIE). ZUS będzie mógł zrezygnować z dopłaty do minimalnej emerytury. Będzie dotyczyło to sytuacji posiadania przez ubezpieczonego odpowiednich oszczędności zgromadzonych w innych instytucjach finansowych. Jakie jeszcze skutki niesie za sobą powstanie CIE?

W przypadku naruszenia prawa podatkowego poprzez niezastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia przez wystawcę faktury (sprzedającego), skutkującego szkodą po stronie kontrahenta, ma on prawo do odszkodowania na gruncie prawa cywilnego.

W dniu 3 czerwca 2019 r. podpisana została ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo pocztowe. Zmiany dotyczą m.in. doręczeń przesyłek.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada obligatoryjność określania wysokości wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę. Podanie wysokości wynagrodzenia na etapie ogłoszenia o pracę ułatwia rekrutację i wzmocnia zaufanie pomiędzy stronami stosunku pracy. Jednak opinia Konfederacji Lewiatan na temat ustawowego uregulowania obowiązku i ustanowienia kar za jego nieprzestrzeganie jest negatywna.

MSWiA stworzyło projekt zobowiązujący cudzoziemców poszukujących pracy, wykonujących działalność gospodarczą oraz podejmujących naukę w Polsce do posiadania minimum 200 zł (jeśli przyjechał z państwa sąsiadującego z Polską) na pokrycie kosztów powrotu.

Obecnie bardzo rzadko pracodawcy podają wysokość wynagrodzenia w ofertach pracy. Powstał projekt ustawy zmieniającej Kodeks pracy, zgodnie z którym pracodawcy mieliby obowiązek podawania wysokości proponowanych na danym stanowisku zarobków.

Polonia uzyska swoich przedstawicieli w Senacie - to efekt zaproponowanych zmian w Konstytucji. Jeżeli przepisy wejdą w życie to liczba senatorów zwiększy się ze 100 do 102. Przepisy będą obowiązywać od następnej kadencji Senatu.

Komisja proponuje trzytorowe podejście w celu zwiększenia inwestycji publicznych i prywatnych w SI, przygotowania do zmian społeczno-gospodarczych i zapewnienia odpowiednich ram etycznych i prawnych. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na wniosek o określenie europejskiego podejścia do sztucznej inteligencji, z którym wystąpili europejscy przywódcy.

Droga publiczna nie może zostać oddana przedsiębiorcy przesyłowemu do korzystania przez ustanowienie na niej służebności przesyłu.

Kurator przeprowadzi wywiad środowiskowy w postępowaniach rodzinnych na etapie wykonawczym. Co jeszcze się zmieni w wywiadach środowiskowych?

Spółka cywilna jest najdogodniejszą formą dla realizowania wspólnych przedsięwzięć gospodarczych o charakterze jednorazowym. Może być także podstawą do prowadzenia przedsiębiorstwa rozumianego jako stała, zorganizowana, prowadzona we wspólnym imieniu i na wspólny rachunek wspólników działalność gospodarcza o charterze zarobkowym. Wykorzystanie spółki cywilnej jest pożądane tam, gdzie potrzebna jest uproszczona struktura organizacyjna umożliwiającą wspólnikom wpływanie na wspólnie podjętą działalność oraz jej kontrolę. Poniżej krótka charakterystyka spółki cywilnej.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada zmiany w upadłości konsumenckiej. Zmiany polegają m.in. na możliwości zawarcia porozumienia z wierzycielem poza sądem, a także na ogłoszeniu upadłości bezmajątkowej już w momencie otwarcia procedury upadłościowej, bez ogłaszania fazy likwidacyjnej i planu spłat.

Ministerstwo Środowiska planuje zmiany w zakresie instytucji zajmujących się ochroną środowiska. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska i Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska zostaną zastąpione jednym organem - Dyrekcją Ochrony Środowiska.

Szykują się przełomowe zmiany w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje aby od 1 marca 2020 r. wszystkie sprawy związane z KRS były załatwiane przez Internet - wszystkie wnioski będą elektroniczne, pojawi się możliwość kontaktu z sądem przez internet, a także zniknie obowiązek składania sprawozdań finansowych do urzędu skarbowego.

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy przewidującą uporządkowanie przepisów dotyczących wywiadów środowiskowych. Dzięki temu kuratorzy sądowi uzyskają niebudzącą wątpliwości podstawę prawną do przeprowadzania wywiadów środowiskowych.

Do sejmu trafił projekt rewolucyjnych zmian w zakresie przeprowadzania prawniczych egzaminów zawodowych. Posłowie chcą, aby egzaminy prawnicze były przeprowadzane dwa razy w roku i aby kandydaci mogli poprawiać tylko to, czego nie zdali.

Aplikację prawniczą mogłyby organizować nie tylko korporacje prawne ale także uczelnie wyższe - tak wynika z wywiadu udzielonego ,,Rzeczpospolitej'' przez wiceministra sprawiedliwości Marcina Warchoła. Jedną z zalet aplikacji uniwersyteckiej byłby fakt, że byłaby ona tańsza od tej organizowanej przez samorządy prawnicze. Niektórzy jednak wątpią w jakość takiego kształcenia przyszłych prawników.

Kodeks postępowania administracyjnego został zreformowany. Zmiany weszły w życie 1 czerwca 2017 r. Reforma procedury administracyjnej miała na celu przyspieszenie oraz uproszczenie procedury. Przyszedł czas na procedurę cywilną, która także ma się stać sprawniejsza oraz łatwiejsza dla stron postępowania. Co się zmieni?

22 maja 2010 roku dokonano pierwszej transakcji, w której bitcoin posłużył za walutę – za pizzę zapłacono wtedy równowartość 10.000 BTC. Rok później jeden z użytkowników bitcoin sprzedał swój samochód (Toyota Supra, rocznik 1984 r.) za kwotę 3.000 BTC. Ten sam samochód dzisiaj mógłby zostać nabyty za mniej więcej równowartość jednego BTC. Skąd tak spektakularny wzrost wartości tej jednostki rozliczeniowej – lub raczej kryptowaluty?

Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt nowych przepisów mających na celu ograniczenie obrotu dopalaczami, a także zjawiska ich zażywania. Jak wynika z projektowanych przepisów, za wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu nowych substancji psychoaktywnych grozić może nawet 5 lat pozbawienia wolności. Za samo posiadanie dopalaczy będzie można ,,dostać'' nawet 3 lata.

Na początku listopada 2017 r. do Sejmu trafił stworzony przez grupę posłów PiS projekt ustawy o ochronie zwierząt. Nowe przepisy precyzują definicję znęcania się nad zwierzętami. W przypadku żywych ryb znęcaniem będzie ich transport lub przetrzymywanie bez dostatecznej ilości wody. Takie unormowanie może przełożyć się na mniejsza dostępność karpia w sklepach.

Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro na konferencji prasowej w dniu 7 listopada 2017 r. zapowiedział zaostrzenie kar za niedopilnowanie groźnego psa. Jeżeli przepisy wejdą w życie to za to wykroczenie grozić będzie grzywna nawet do 5 tys zł.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało projekt rozporządzenia, w którym zezwala się na udostępnianie kibicom mejsc stojących na stadionach piłkarskich. Projekt rozporządzenia znajduje się obecnie na etapie konsultacji międzyresortowych.

Zapewnienie wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa – to jeden z priorytetów Ministerstwa Cyfryzacji, określony już w listopadzie 2015 roku. Zarówno na poziomie krajowym, jak i w Unii Europejskiej. Prezentowany dziś projekt ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa to wynik prac ekspertów zarówno administracji publicznej, jak i przedstawicieli kluczowych sektorów gospodarki.

Preparaty z konopi będą mogły być wytwarzane w aptekach na podstawie recepty od lekarza, z surowca sprowadzanego z zagranicy - przewiduje nowelizacja przepisów, która w środę (1 listopada 2017 r.) weszła w życie.

W dniu 30 października 2017 r. Rada Ministrów przyjęła przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości projekt ustawy określającej zasady działalności doradców restrukturyzacyjnych. Nowe przepisy sprecyzują wymogi stawiane doradcom, a także umożliwią sprawowanie skuteczniejszego nadzoru Ministra Sprawiedliwości nad ich działalnością.

W dniu 27 października 2017 r. Sejm przyjął ustawę nowelizującą ustawę Prawo o ruchu drogowym. Nowe przepisy wprowadzą nową formę czasowej rejestracji pojazdów dzięki, której firmy będą mogły przeprowadzać jazdy testowe bez obowiązku rejestracji każdego pojazdu w urzędzie.

Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego opublikowała projekt nowej Ordynacji podatkowej i przepisów ją wprowadzających. Nowa Ordynacja będzie zawierać aż 687 artykułów. Prace nad projektem trwają od 2015 r.

W dniu 24 października 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją. Rząd chce aby od 1 stycznia 2019 r. skrócono okres przechowywania akt pracowniczych z 50 do 10 lat oraz aby prowadzono i przechowywano dokumentację pracowniczą w postaci elektronicznej.

Od dnia 25 września 2017 r. za pomocą specjalnej e-usługi możesz zgłosić utratę, zaginięcie lub zniszczenie dowodu osobistego. W Polsce utratę dowodu osobistego zgłasza nawet 500 tys. osób rocznie.

Ministerstwo Obrony Narodowej przygotowało nowy program dla uczniów klas mundurowych. Założeniem programu jest m.in. stworzenie w każdym powiecie co najmniej jednej klasy wojskowej. Program trwa od 1 września 2017 r.

Szykują się zmiany w ustawie o spółdzielniach socjalnych. Nowelizacja opracowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma na celu ułatwienie zakładanie i funkcjonowania spółdzielni socjalnych. Po I czytaniu, które miało miejsce 14 września 2017 r. projekt skierowano do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

W dniu 8 grudnia 2017 r. Sejm RP opowiedział się za zmianą Kodeksu Karnego w zakresie obrony koniecznej. Nowelizacja Kodeksu zakłada rozszerzenie granic obrony koniecznej poprzez wyłączenie karalności przekroczenia jej granic w sytuacji obrony przed włamywaczem.

Sejm postanowił o zwiększeniu środków finansowych na wyposażenie w sprzęt i aparaturę medyczną. Na 47 posiedzeniu przyjęto projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających poprawę jakości i dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej.

Posłowie PSL wyszli z inicjatywą zmiany ustawy o czasie urzędowym na obszarze RP. Nowelizacja zakłada rezygnację z corocznej zmiany czasu na rzecz jednego czasu urzędowego na terenie RP, którym będzie czas letni.

W trakcie 47 posiedzenia Sejmu uchwalono ustawę o ochronie zdrowia przed następstwami korzystania z solarium. Nowe przepisy zakazują korzystania z solariów osobom niepełnoletnim, a także wprowadzają zakaz promocji takich usług.

Prezydent RP skierował do Sejmu projekt ustawy nowelizującej ustawę o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz niektóre inne ustawy. Proponowane zmiany zakładają m.in. rozszerzenie kręgu osób uprawnionych do bezpłatnej pomocy prawnej, bezpłatną mediację, oraz poradnictwo obywatelskie.

Nowości prawne, Prawo cywilne

Duże zmiany dla bezrobotnych i pracodawców od 1 czerwca 2025 r.

W czerwcu 2025 r. ważne zmiany dla osób z niepełnosprawnościami [LISTA]

Do 400 tys. zł kary za bezzasadny pozew. Koniec uciszania krytyki (np. władzy) pozwami sądowymi? Projekt ustawy anty-SLAPP już gotowy

Zachowek po zmianach. Można obniżyć? [PORADA]

Czy dostanę spadek po rodzicu według nowych przepisów? [PORADA]

Jak ustanowić kuratora dla osoby niepełnosprawnej?

Prawo cywilne, karne i rodzinne - będą nowe kodeksy!

Czy firma może żądać zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych

Zakaz kontaktu przełożonych z pracownikami po godzinach pracy

Odwołanie od rozstrzygnięcia dotyczącego najmu mieszkania komunalnego niedopuszczalne

Zobowiązania cywilnoprawne przedsiębiorstw a koronawirus

Europejska płaca minimalna dla państw UE

Testowy 4-dniowy tydzień pracy - efekty

Centralna Informacja Emerytalna (CIE) - skutki wprowadzenia

Odszkodowanie za niezastosowanie odwrotnego obciążenia

Zmiany w prawie pocztowym 2019 r.

Wysokość wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę - opinia Konfederacji Lewiatan

Cudzoziemiec w Polsce będzie musiał posiadać minimum 200 zł?

Wysokość wynagrodzenia w ofercie pracy - nowy obowiązek pracodawcy?

Zmiany w Konstytucji - zwiększy się liczba senatorów

Sztuczna inteligencja (SI) w UE

Służebność przesyłu na drodze publicznej

Wywiady środowiskowe na nowych zasadach

Spółka cywilna – zastosowanie, treść umowy, majątek, przekształcenie, rozwiązanie

Będą zmiany w upadłości konsumenckiej

Powstanie Dyrekcja Ochrony Środowiska

Elektroniczny KRS od 2020 r.

Wywiad środowiskowy - nowe przepisy porządkujące wejdą w życie

Egzaminy prawnicze dwa razy w roku

Aplikacja prawnicza na uniwersytecie? MS nie wyklucza

Zmiany w procedurze cywilnej

Bitcoin - jeszcze kryptowaluta czy już waluta?

Kary za dopalacze jak za narkotyki

Czy karp zniknie ze świątecznego stołu?

Będą surowsze kary za niedopilnowanie psa

Na stadionach piłkarskich będą miejsca stojące

Krajowy system cyberbezpieczeństwa - projekt ustawy

Medyczna marihuana - nowe przepisy wchodzą w życie

Zmiany dla doradców restrukturyzacyjnych

Profesjonalna rejestracja pojazdów

Nowa Ordynacja podatkowa od 1 stycznia 2019 r.

Skrócenie okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacja od 1 stycznia 2019 r.

Utratę dowodu osobistego możesz już zgłosić przez Internet

Wystartował pilotażowy program klas mundurowych

Będą ułatwienia w zakresie zakładania spółdzielni socjalnych

Zmiany w obronie koniecznej - obrona przed włamywaczem

Więcej środków na sprzęt i aparaturę medyczną - dentobusy

Czy zmiana czasu zniknie?

Solarium tylko dla dorosłych

Będą zmiany w nieodpłatnej pomocy prawnej