Opieka, Niepełnosprawni

Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności, które prowadzą własną działalność gospodarczą, mają możliwość skorzystania z różnych ulg i form pomocy. Ich zakres i wysokość zależy od stopnia posiadanego orzeczenia o niepełnosprawności oraz ewentualnego prawa do renty. Poniżej przedstawione zostały informacje na temat najpowszechniejszych form wsparcia – w zakresie składki zdrowotnej oraz refundacji składek społecznych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (dalej PFRON). Kwestia zwolnienia z obowiązku opłacania składki zdrowotnej opisana została z uwzględnieniem prawa przedsiębiorcy do renty.

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności w 2025 roku? Kto może się ubiegać, jakie dokumenty trzeba przygotować i co możesz dzięki temu zyskać? W naszym poradniku znajdziesz wszystko: 6 kroków, terminy, nowe przepisy i pełną listę ulg i świadczeń.

Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.

Bez komisji, bez stresu, bez powtarzania badań. Teraz wystarczy jedna diagnoza, by otrzymać bezterminowe orzeczenie o niepełnosprawności – i to niezależnie od miejsca zamieszkania. Nowa lista 208 chorób zmienia wszystko: sprawdź, czy Twoje schorzenie się na niej znajduje i jakie prawa zyskujesz.

Polski Akt o Dostępności to nowa ustawa, która weszła w życie już 28 czerwca 2025 r. Jej celem jest wyrównanie szans, zwłaszcza osób z niepełnosprawnościami, poprzez wprowadzenie standardów dostępności przestrzeni publicznej, usług, produktów i stron internetowych. Co tak naprawdę zmienia się w codziennym życiu osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności?

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministrstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, a powyższy apel wzmocnił dodatkowo dezyderat wystosowany w tej sprawie, w dniu 4 czerwca br., przez sejmową Komisję do Spraw Petycji. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

Kto może otrzymać świadczenie wspierające? Jaki wniosek trzeba złożyć do ZUS? Jakie kwoty tego świadczenia obowiązują w 2025 roku? O ile wzrosło to świadczenie po waloryzacji od 1 marca?

W aktualnie obowiązujących przepisach kodeksu pracy nie zostało przewidziane zwolnienie od pracy czy urlop, celem sprawowania opieki nad chorym pupilem, nawet jeżeli – ze względu na jego stan zdrowia – wymagałby on całodobowej obecności opiekuna. Okazuje się jednak, że w pewnych okolicznościach – jeżeli właściciel psa, celem sprawowania nad nim opieki, skorzystał z urlopu bezpłatnego – możliwe jest odzyskanie przez niego równowartości 100 proc. utraconego przez niego, z powyższego powodu, wynagrodzenia. Orzekł o tym Sąd Rejonowy w Płońsku.

Co z PFRON dla niepełnosprawnych? Okazuje się, że świadczeń jest całkiem sporo, a PFRON publikuje każdorazowo szczegółowe wskazówki, jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać różnego rodzaju pomoc oraz wyjaśnienia zasady uzupełniania dokumentów, składanych w związku z ubieganiem się o konkretne wsparcie. W artykule poniżej tylko hasłowe omówienie, co generalnie należy się z PFRON.

Ostatnio jest "burza" wokół uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami. Obiecywano wiele, a wyjdzie jak zwykle. Ba - pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak. Za co? No np. za brak opieki nad osobami z niepełnosprawnościami, za brak opieki nad teściami, rodzicami innymi: ogólnie osobami nieporadnymi. Cóż... można teściów lubić lub nie, podobnie z innymi bliskimi, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele, wiele lat.

Bon senioralny – bo o nim mowa – to nowe świadczenie, nad wprowadzeniem którego pracuje rząd i które ma przysługiwać seniorom, którzy ukończyli 75 rok życia i wymagają wsparcia osób trzecich w zakresie podstawowych czynności życia codziennego. Wsparcie to, ma stanowić odpowiedź na problemy demograficzne z którymi już obecnie zmaga się i w najbliższych latach będzie zmagać się Polska (jako jeden z krajów o największej zapaści demograficznej w Europie) oraz braki kadrowe w zakresie personelu opiekuńczego dla seniorów.

W dniu 26 maja 2025 r. ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podpisała rozporządzenie wydłużające minimalne okresy ważności orzeczeń o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności. Chodzi o rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

W dniu 8 maja br. Stały Komitet Rady Ministrów rozpoczął prace nad rządowym projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia osoby niepełnosprawne powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Dawno już nie było w prawie pracy ustawy, która nowelizowałaby tak wiele instytucji i wprowadzała tak wiele nowych rozwiązań. W Polsce przyszedł czas na: promocję zatrudnienia, łagodzenie skutków bezrobocia oraz aktywizację zawodową. Rewolucyjne zmiany dla pracowników, niepełnosprawnych, bezrobotnych ale i dla przedsiębiorców. Pracodawcy będę mogli liczyć na dofinansowania do wynagrodzeń pracowników. Tak więc wszystkie te grupy mogą liczyć na nowe czy zmienione wsparcie! Prezydent podpisał ustawę 10 kwietnia 2025 r. Ustawa wchodzi w życie 1 czerwca 2025 r. Celem reformy rynku pracy wdrażanej ustawą o rynku pracy i służbach zatrudnienia, jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, jest kompleksowa modernizacja instytucji polskiego rynku pracy, poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki. Wyczekiwaną od ponad 20 lat zmianę ustawy będziemy analizowali w poszczególnej serii artykułów. Zmiany przepisów będą obowiązywały w pewnym zakresie od 2025 r., a także w latach kolejnych 2026, 2027 i dalej.

W dniu 12 kwietnia br. Rzeczniczka Praw Dziecka, wspólnie z Okręgową Radą Adwokacją, skierowały do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wystąpienie, w którym zawnioskowały o zmianę art. 188 kodeksu pracy, poddając pod wątpliwość zgodność ww. przepisu z konstytucyjną zasadą równości oraz zasadą ochrony praw dziecka.

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Uniwersalne świadczenie w wysokości 4666 zł miesięcznie dla osób z niepełnosprawnościami – taką propozycję przedstawił Piotr Figiel, wiceprezes fundacji Nowe Spojrzenie, w rozmowie z Infor.pl. Ekspert ostro krytykuje obecny system wsparcia, wskazując, że jest niespójny, pełen pułapek i realnie wyklucza setki tysięcy potrzebujących z pomocy, mimo głośnych zapowiedzi polityków.

Łączenie życia zawodowego z rodzicielstwem nie należy do najłatwiejszych. Znacznie trudniejsze zadanie do wykonania mają pracujący rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami. Wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością to nie tylko codzienność pełna wyzwań, ale także konieczność balansowania między życiem zawodowym a obowiązkami rodzicielskimi. Rodzice takich dzieci często stają przed trudnymi wyborami i potrzebują wsparcia, aby skutecznie pogodzić pracę z troską o dobrostan swoich pociech. Z tego powodu polskie prawo przewiduje szereg przywilejów, które mają na celu ułatwienie im codziennego funkcjonowania. W artykule przyjrzymy się jednemu z aspektów, a mianowicie organizacji czasu pracy. 

Od stycznia tego roku więcej dorosłych osób z niepełnosprawnością uzyskało prawo do świadczenia wspierającego – nawet do 4133 zł miesięcznie. Nowe zasady obejmują osoby z oceną potrzeby wsparcia na poziomie 78–86 pkt. Wkrótce ruszy kolejna tura wypłat tego świadczenia.

Stan funkcjonowania matki wg skali Dorothy Barthel to 40 pkt. Nie można z tego wnioskować, że wykonywanie prostych czynności pielęgnacyjnych przez osobę niepełnosprawną wyklucza świadczenie pielęgnacyjne. Osoba niepełnosprawna mogła sama zjeść (na łóżku) śniadanie, umyć sobie sama zęby i twarz. Ale tylko na łóżku. Sama do łazienki czy po schodach przejść nie mogła. Ostatecznie NSA przyznał świadczenie pielęgnacyjne 2988 zł.

W rocznym zeznaniu podatkowym PIT niektórzy podatnicy mogą odliczyć ponoszone w zeszłym roku wydatki na lekarstwa. Kto może skorzystać z tego odliczenia? Jakie są zasady i limity tej ulgi? Te same zasady i limity co w 2024 roku obowiązują także w 2025 roku.

Wszystkie osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych, mają także prawo do bezpłatnej opieki stomatologicznej, którą mogą uzyskać w placówkach mających podpisaną umowę z NFZ. Do stomatologa nie potrzeba skierowania.

500 plus dla osób niepełnosprawnych - to możliwe, również w 2025 r. w ramach świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie z PFRON. Świadczenie wprawdzie nie przysługuje każdemu, ale i tak wiele osób z niepełnosprawnościami kwalifikuje się, aby otrzymać tę pomoc finansową. Główny warunek jest taki, aby być osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji.

W 2025 r. przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnoprawnych realizowany jest bardzo interesujący program pomocowy dla osób z niepełnosprawnościami. Chodzi o usługi stomatologiczne dla osób z lekkim, umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności. Wreszcie świadczenia i sposób ich realizacji w gabinetach dentystycznych będą dostosowane do osób z niepełnosprawnościami.

Czy bon senioralny obejmie wszystkie potrzebujące rodziny i czy w ogóle jest możliwe, aby znaleźli się pracujący w Polsce opiekunowie, których na ten moment brakuje ponad 20 tysięcy? Na razie wszyscy czekają by projekt rządowy zamienił się w ustawę, a przepisy o bonie senioralnym weszły w życie, bo czasu do ich wdrożenia jest coraz mniej.