REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak - za brak opieki nad niepełnosprawnymi, nad teściami: ogólnie osobami nieporadnymi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
pozbawienia wolności, opieka, teściowie, kodeks karny
Za brak opieki nad teściami nawet do 15 lat pozbawienia wolności
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ostatnio jest "burza" wokół uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami. Obiecywano wiele, a wyjdzie jak zwykle. Ba - pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak. Za co? No np. za brak opieki nad osobami z niepełnosprawnościami, za brak opieki nad teściami, rodzicami innymi: ogólnie osobami nieporadnymi. Cóż... można teściów lubić lub nie, podobnie z innymi bliskimi, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele, wiele lat.

Każdy się starzeje. Nie wszyscy jednak są samodzielni w sędziwym wieku czy nawet w wieku 50., 60. lat lub w wieku młodszym. Wszystko zależy od indywidualnych uwarunkowań, w szczególności od stanu zdrowia. Niektórym trzeba systematycznie pomagać, dotyczy to między innymi osób z niepełnosprawnościami. Często potrzebna jest również pełna opieka nad osobami zupełnie nieporadnymi, nieporadnymi w różnym sensie: życiowym, społecznym, prawnym, zdrowotnym. Można teściów lubić lub nie, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele lat. Szczególnie jeżeli osoby są nieporadne ze względu na ich stan psychiczny lub fizyczny - to tym bardziej wymagają opieki, nie należy więc ich porzucać.

REKLAMA

Czym jest porzucenie?

Porzucenie możemy rozumieć w sensie potocznym, jako po prostu zostawienie kogoś czy to męża, żony, rodziny, dzieci, partnera, ale też w prawnym. Jeżeli chodzi o ustawową definicję, a raczej konsekwencje porzucenia trzeba odnieść się oczywiście do ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2025 poz. 383, dalej jako; KK). Przepisy art. 210 § 1 i 2 KK odnoszą się właśnie do porzucenia i konsekwencji z tym związanych. Mianowicie:

  • § 1. Kto wbrew obowiązkowi troszczenia się o małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę tę porzuca, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
  • § 2. Jeżeli następstwem czynu jest śmierć osoby określonej w § 1, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15.

Porzucenie o jakim mowa w tych przepisach oznacza opuszczenie dziecka lub osoby nieporadnej wraz z zaprzestaniem troszczenia się o te osoby, bez zapewnienia im opieki ze swojej strony czy ze strony innych osób. W istocie jest więc to pozostawienie na tzw. pastwę losu, własnemu losowi osoby, nad którą miała być roztoczona opieka, jednak chodzi tu nie tylko o zaniechanie sprawowania opieki nad osobą małoletnią lub nieporadną, lecz także o uniemożliwienie takiej osobie udzielenia natychmiastowego wsparcia.

Porzucenie ojca, który wymagał całodobowej opieki

Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 4 czerwca 2001 r. (sygn. V KKN 94/99) dotyczy istoty porzucenia. Oto kluczowe punkty wyroku:

  • Opis czynu – Mirosław J.G. został skazany za porzucenie swojego ojca Józefa G., który wymagał całodobowej opieki. Po odebraniu go ze szpitala pozostawił go bez niezbędnej opieki, co zostało zakwalifikowane jako naruszenie art. 210 § 1 KK.
  • Uszczegóławiając Józef G. był w podeszłym wieku i wymagał stałej opieki. Mirosław J.G., jako jego syn, był zobowiązany do zapewnienia mu odpowiednich warunków życia. Miało miejsce zaniedbanie – w okresie od stycznia do sierpnia 1996 r. oskarżony nie sprawował należytej opieki nad ojcem, pozostawiając go w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia. W styczniu 1997 r. oskarżony groził telefonicznie Eugenii G. pozbawieniem życia, aby zmusić ją do nakłonienia Józefa G. do wycofania pozwu dotyczącego odwołania darowizny mieszkania.
  • Wyrok I instancji: Sąd Rejonowy skazał Mirosława J.G. na siedem miesięcy pozbawienia wolności (z warunkowym zawieszeniem) oraz grzywnę. Dodatkowo zasądzono zwrot kosztów adwokackich na rzecz pokrzywdzonych.
  • Apelacja – Obrońca oskarżonego wniósł apelację, wskazując m.in.. błędną kwalifikację prawną czynu oraz naruszenie zasady reformationis in peius.
  • Wyrok II instancji: Sąd zmienił wyrok, uchylając karę łączną, skazanie za groźby, oraz modyfikując zarzuty dotyczące porzucenia ojca, co skutkowało ponowną oceną czynu.
  • Skarga kasacyjna" Obrońca oskarżonego wniósł kasację do Sądu Najwyższego, argumentując naruszenie prawa, szczególnie w zakresie zmiany kwalifikacji czynu na niekorzyść oskarżonego. Decyzja Sądu Najwyższego – uznano, że doszło do rażącego naruszenia zasady reformationis in peius, ponieważ Sąd odwoławczy zmienił opis czynu w sposób niekorzystny dla oskarżonego, mimo że apelacja pochodziła od obrońcy. W efekcie sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania przez Sąd Okręgowy, który miał uwzględnić wytyczne Sądu Najwyższego dotyczące zasad procesu i ponownej kwalifikacji prawnej czynu.

Pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak - za brak opieki nad niepełnosprawnymi, nad teściami: ogólnie osobami nieporadnymi

Podsumowując zagadnienie porzucenia zwracamy uwagę na kilka najważniejszych punktów:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. Zakres ochrony – obejmuje funkcję opiekuńczo-wychowawczą rodziny i instytucji opieki.
  2. Podmiot na którym dokonane jest przestępstwo - katalog jest bardzo szeroki! Ustawodawca jedynie wprost wskazuje na małoletniego poniżej lat 15 albo o osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny osobę - przez co możemy rozumieć już w zasadzie m.in. rodziców, teściów, dzieci, osoby z niepełnosprawnościami pozostającymi pod opieką, wnuki, osoby z którą mamy zawartą umowę o dożywocie itd, itd.
  3. Podmiot przestępstwa – sprawcą może być osoba zobowiązana formalnie lub faktycznie do opieki nad pokrzywdzonym. Sprawcą może być osoba zobowiązana do opieki, formalnie (np. rodzic, opiekun prawny, nauczyciel) lub faktycznie (np. osoba przyjmująca dziecko pod swoją opiekę).
  4. Czynność sprawcza – porzucenie definiowane jest jako świadome pozostawienie podopiecznego własnemu losowi, bez zapewnienia mu opieki.
  5. Skutki prawne – przestępstwo ma charakter formalny, a w przypadku kwalifikowanego skutku śmierci konieczne jest udowodnienie związku przyczynowego.

Podsumowując, porzucenie definiowane jest jako świadome opuszczenie podopiecznego czy innej osoby bez zapewnienia jej opieki. Jest to przestępstwo formalne – dokonane już w momencie oddalenia się od dziecka czy tej osoby. W kwalifikowanej wersji, jeśli porzucenie skutkuje śmiercią, sprawca podlega surowszej karze. Przestępstwo może być popełnione przez działanie lub zaniechanie. Odpowiedzialność spoczywa zarówno na osobie, która faktycznie porzuca, jak i na podżegających lub pomocnikach. Kara podstawowa: od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. W przypadku skutku śmiertelnego: od 2 do 15 lat.

Ważne

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2025 poz. 383)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Tata też może wziąć płatny urlop po narodzinach dziecka (ojcowski, rodzicielski a nawet macierzyński)

ZUS przypomina: po narodzinach dziecka z płatnego urlopu może skorzystać nie tylko mama. Ojciec również ma taką możliwość – nie tylko w ramach najpopularniejszego urlopu ojcowskiego, ale także urlopu rodzicielskiego, a w określonych sytuacjach nawet urlopu macierzyńskiego.

W PZON coraz trudniej otrzymać orzeczenie dające świadczenie pielęgnacyjne (z pkt 7 i 8) [List czytelnika]

Do redakcji wpływają listy matek, których dzieci chorują na autyzm, zespół Aspergera, chorobę afektywną dwubiegunową. I obecnie te dzieci tracą pkt 7 i 8 w orzeczeniach o niepełnosprawności. Powoduje to utratę prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Czy pojawia się praktyka orzekania niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym dla tych chorych, czy to tylko incydentalne przypadki?

Renta wdowia 2025 – ponad milion wniosków już złożonych. Dziemianowicz-Bąk ujawnia: 300 zł więcej dla seniorów od 1 lipca 2025 r.

Ponad 1 mln wniosków o rentę wdowią wpłynęło już do ZUS i innych instytucji emerytalnych – poinformowała ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podczas konferencji prasowej. Pierwsze wypłaty ruszą 1 lipca 2025 r., a średnia wysokość dodatkowego świadczenia to ok. 300 zł miesięcznie.

Nieruchomość w Hiszpanii – podatki (zakup, wynajem, sprzedaż). Przewodnik dla polskich inwestorów

Zakup nieruchomości w Hiszpanii wiąże się z koniecznością poznania lokalnego systemu podatkowego, który może znacząco wpłynąć na końcową rentowność inwestycji. Różnice w opodatkowaniu zależą od statusu kupującego, rodzaju transakcji oraz wybranej formy prawnej zakupu.

REKLAMA

Możesz jeszcze dostać 800 plus za czerwiec z wyrównaniem. Jeden warunek trzeba szybko spełnić!

ZUS informuje, że tylko osoby, które prześlą do 30 czerwca 2025 r. wniosek o 800+ - dostaną świadczenie na dziecko za cały nowy okres wypłat, który trwa od czerwca 2025 r. do maja 2026 r. Te osoby mają gwarancję wypłaty 800 plus za czerwiec - wypłata nastąpi najpóźniej w sierpniu - a więc będzie to tzw. wyrównanie. Natomiast jeżeli ktoś złoży wniosek w lipcu, już nie będzie mógł otrzymać świadczenia wychowawczego za czerwiec.

Renta wdowia: 300 zł miesięcznie. Poznaliśmy właśnie średnią wysokość nowego świadczenia, wypłaty już od lipca 2025 roku

Już od 1 lipca 2025 roku ruszy długo wyczekiwane rozwiązanie wspierające osoby starsze, które doświadczyły utraty współmałżonka – renta wdowia. To nowe świadczenie ma być realną pomocą dla osób, które po śmierci męża lub żony mierzą się nie tylko z emocjonalną pustką, ale również z drastycznym pogorszeniem sytuacji finansowej. Według danych, aż co piąta osoba powyżej 65. roku życia w Polsce jest zagrożona ubóstwem.

Emeryt ma w ZUS 300 000 zł. 14 lat pracy po zakończeniu służby wojskowej. Co z tymi pieniędzmi?

Do Infor.pl stale wpływają listy od emerytów mundurowych, którzy muszą odprowadzać składki do ZUS od pracy świadczonej w cywilu po przejściu na emeryturę mundurową (zwykłe umowy o pracę). Niektórzy z nich tracą te pieniądze, inni mogą - po spełnieniu dodatkowych warunków - uzyskać korzyści emerytalne z ZUS. Jest kilka systemów emerytalnych dla mundurowych. Dla niektórych z nich zasady są niekorzystne (w praktyce np. 300 000 zł odprowadzonych składek do ZUS przepada). Inni mają lepiej.

Zawezwanie do próby ugodowej

Nie każdy brak zapłaty stanowi wyraz złej woli dłużnika. Warto szukać pokoju i polubownych metod rozwiązywania sporu. Ugoda jest rozwiązaniem dopuszczalnym w większości spraw cywilnych i gospodarczych, w szczególności w sprawach o zapłatę.

REKLAMA

Świadczenie, zasiłek, 7 dodatków. 1 lipca 2025 r. rusza nabór wniosków

Od 1 lipca 2025 r. rodzice będą mogli złożyć elektroniczne wnioski o zasiłki rodzinne i dodatki, a także świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowe okresy 2025/2026. W praktyce nie jest łatwo uzyskać taką pomoc, głownie ze względu na kryteria dochodowe.

Aż 177 dni wolnych – najbliższy rok szkolny będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców [szczegółowy kalendarz roku szkolnego 2025/2026]

Najbliższy rok szkolny 2025/2026, będzie prawdziwym wyzwaniem dla pracujących rodziców, którzy będą musieli zagospodarować czas wolny swoich dzieci w ciągu aż 177 dni. Problem mogą mieć zwłaszcza rodzice dzieci w wieku wczesnoszkolnym, które wymagają jeszcze ich całodziennej opieki, a tymczasem – 26-dniowy urlop większości osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy nie jest z „gumy”, choć kodeks pracy ma do „zaoferowania” jeszcze kilka innych „zwolnień” od pracy na dziecko.

REKLAMA