Renta socjalna, Emerytura

W dniu 8 lipca br. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę np. w maju czy kwietniu. Projekt ten, w wersji, w której został przyjęty przez RM – uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów zmiany (w stosunku do jego pierwotnej wersji), choć nadal nie przewiduje on wyrównań za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń (ani odsetek od nich), a jedynie – wyrównanie za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.

„To my Panu wypłacimy jednorazowo całość emerytury, która by się Panu należała do końca życia” – „pozwoli to na uniknięcie ogromnych opłat [red.: ponoszonych przez ZUS w związku z obsługą takiego świadczenia], wielokrotnie przewyższających kwotę tej emerytury” – padło w czasie posiedzenia sejmowej Komisji Polityki Senioralnej, która pochyliła się nad problemem tzw. emerytur groszowych. Co to oznacza dla emerytów, którzy otrzymują świadczenia na poziomie niższym od minimalnej, gwarantowanej ustawowo wysokości emerytury i czy w przypadku wprowadzenia takiej zmiany – utracą oni prawo do corocznej trzynastej i czternastej emerytury?

Seniorom, którzy ukończyli 75 lat (bez względu na wysokość osiąganych dochodów) – przysługuje od ZUS dodatkowe, comiesięczne świadczenie w wysokości 348,22 zł. Według danych GUS na koniec 2023 r. – łączna liczba osób starszych w tej grupie wiekowej (a tym samym – uprawnionych do ww. dodatku) opiewała na przeszło 2,9 mln.¹ Niezależnie od kryterium wiekowego – dodatek ten, należy się również osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji – ale w tym przypadku, wyłącznie na podstawie wniosku, złożonego w tym przedmiocie do ZUS. W związku z przyjętą przez Radę Ministrów propozycją zwiększenia wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w 2026 r. – znamy już pierwsze prognozy wzrostu powyższego świadczenia od 1 marca 2026 r.

Urodziłeś się między 1949 a 1969 rokiem? Możesz skorzystać ze specjalnej, wcześniejszej emerytury z ZUS. Jednak samo kryterium wieku nie wystarczy, aby ją otrzymać. Są jeszcze inne warunki, które trzeba spełnić. Jakie dokładnie? Oto szczegóły.

Jaką emeryturę wypłaci mi ZUS, jeżeli obecnie mam 60 lat i 40 lat stażu pracy? Warto zaznaczyć, że samo osiągnięcie wieku emerytalnego nie wystarczy, aby otrzymać minimalną emeryturę, która obecnie wynosi 1878,91 zł brutto. Bardzo ważne jest również posiadanie odpowiedniego stażu pracy. Oto szczegóły.

Rząd zatwierdził projekt ustawy dotyczący emerytur czerwcowych. Dzięki niemu, osoby które przeszły na emeryturę lub rentę rodzinną w czerwcu w latach 2009-2019, otrzymają wyższe świadczenia. Nowe przepisy mają również wyrównać zasady waloryzacji. Oto szczegóły.

Termin wypłaty 14. emerytury zbliża się wielkimi krokami. Jednak nie wszyscy otrzymają to dodatkowe świadczenie. Jego wysokość różni się w zależności od tego, ile wynosi bazowa kwota pobieranej emerytury. Z tego powodu niektórzy mogą nie dostać tego dodatkowego świadczenia. Sprawdź, czy należysz do tego grona!

Emeryci, którzy przeszli na wcześniejsze świadczenia przed czerwcem 2012 r., mogą stracić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych przez wadliwy przepis. Trybunał Konstytucyjny uznał go za niezgodny z konstytucją, ale ZUS nie wypłaca rekompensat. Dlaczego?

Czasem naprawdę warto zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Nierzadko we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Samo zwolnienie z pracy na krótko przed osiągnięciem wieku emerytalnego nie jest wystarczające, aby otrzymać świadczenie przedemerytalne. Kluczowe jest, aby powód zwolnienia leżał po stronie pracodawcy. Jeżeli dokumenty nie potwierdzają, że pracodawca jest odpowiedzialny za zwolnienie, ZUS może odmówić wypłaty świadczenia. Oto szczegóły.

W dniu 1 stycznia 2025 r. rozpoczął się nabór wniosków o tzw. rentę wdowią, która umożliwi owdowiałym seniorkom i seniorom pobieranie jednocześnie swojego świadczenia emerytalno-rentowego i renty rodzinnej (stanowiącej część emerytury lub renty po zmarłym mężu lub żonie), a pierwsze wypłaty świadczenia nastąpią już w lipcu 2025 r. W zależności od wybranej konfiguracji – jest to 15% własnego świadczenia i 100% renty rodzinnej lub 15% renty rodzinnej i 100% własnego świadczenia. Niektóre owdowiałe Polki i Polacy, mogą jednak liczyć na dużo wyższe świadczenia – sięgające nawet 60% emerytury lub renty zmarłego współmałżonka lub współmałżonki.

ZUS informuje, że kobiety pobierające okresową emeryturę kapitałową po osiągnięciu męskiego powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) będą miały z urzędu przeliczone świadczenie. Na przeliczeniu mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie.

W związku z petycją obywatelską, która wpłynęła do Sejmu pod koniec 2023 r. i która zakłada zrewolucjonizowanie zasad ustalania najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, w następstwie czego – przeszło 399 tys. emerytów i rencistów, pobierających emerytury i renty w najniższej wysokości, otrzymałoby podwyżki świadczeń – 18 grudnia 2024 r. sejmowa Komisja do Spraw Petycji skierowała dezyderat do Prezesa Rady Ministrów. Dopiero w maju br. – MRPiPS ustosunkowało się do ww. wystąpienia.

Nawet 20 tys. zł premii za każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego? To jeden z pomysłów, który może trafić do rządowych rekomendacji. Zespół doradczy przy Radzie Nadzorczej ZUS, kierowany przez ekonomistę Łukasza Kozłowskiego, pracuje nad pakietem zachęt mających przekonać Polaków do dłuższej aktywności zawodowej. Eksperci twierdzą: opóźnienie emerytury się opłaca. I to bardzo.

- Emeryci w Polsce na pewno nie mogą mówić o „wesołej starości”. Wielu z nich żyje na skraju ubóstwa, a nawet jeżeli dochodzi do waloryzacji to jest ona zbyt niska, by pokrywać wzrost kosztów życia – mówi Paweł Skotnicki, ekspert ubezpieczeniowy. – Najnowszy raport ZUS pokazuje, że w dobie starzejącego się społeczeństwa wartość emerytur będzie spadać i nawet jeżeli wiek emerytalny nie będzie podnoszony to i tak wielu seniorów będzie pracować tak długo, jak tylko będzie to możliwe – dodaje ekspert.

W dniu 22 maja 2025 r., do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów trafił zmieniony (w stosunku do jego pierwotnej wersji_ projekt ustawy, którego głównym założeniem jest rozwiązanie problemu tzw. emerytur czerwcowych. Nie pomija on również rencistów rodzinnych, otrzymujących świadczenia po zmarłych emerytach czerwcowych. Na jaką podwyżkę świadczeń mogą zatem liczyć osoby objęte zakresem podmiotowym projektu?

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa z 27 września 2024 r. o zmianie ustawy o rencie socjalnej oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta wprowadziła do ustawy o rencie socjalnej nowe świadczenie tj. dodatek dopełniający. Dodatek ten przysługuje osobom uprawnionym do renty socjalnej, które spełniają jednocześnie dodatkowy warunek tj. posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Aby dostać dodatek trzeba złożyć wniosek na  druku EDD-SOC - choć nie każdy ma taki obowiązek. Kwota dodatku wynosi 2520 zł brutto (za styczeń i luty 2025 r.). Przepisy przewidują też coroczną waloryzację dodatku dopełniającego od dnia 1 marca. I tak od marca 2025 r. kwota tego dodatku wzrosła do 2610,72 zł brutto. Pierwszy raz ów dodatek będzie wypłacony (razem z rentą socjalną) w maju 2025 r. z wyrównaniem od stycznia bieżącego roku. Przyznanie przez ZUS dodatku dopełniającego skutkuje wstrzymaniem świadczenia 500 plus dla niesamodzielnych.

Renta socjalna to świadczenie, które ma zapewnić minimalne środki do życia osobom niezdolnym do pracy. Jednak w przypadku zadłużenia może podlegać zajęciu komorniczemu. W jakiej wysokości? Czy cała renta może zostać zajęta? Jakie przepisy regulują tę kwestię? Sprawdź, jakie są limity potrąceń, kwoty wolne od zajęcia i na jakie podstawy prawne się powołać.

Emerytka skierowała zapytanie, czy jest możliwe przedłużenie możliwości dziedziczenia środków z subkonta (ZUS). Opisała, że dziś środki zgromadzone w ZUS prócz środków znajdujących się na subkoncie, po osiągnięciu 60 roku życia przez kobiety, przy wyliczaniu ich emerytur są dzielone przez dalsze średnie trwanie życia. Inaczej jest z subkontem – te środki czekają do osiągnięcia 65 r. życia.

Koleni czytelnicy piszą do nas listy o swoim pokrzywdzeniu w sprawie dodatku do renty. Mają go renciści otrzymujący rentę socjalną. Mają obiecaną podobną rentę osoby otrzymujące rentę z tytułu niezdolności od pracy. Obie kategorie rencistów to często tak samo ciężko poszkodowane osoby z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ale rentę socjalną otrzymuje się często w młodym wieku, natomiast rentę z tytułu niezdolności do pracy w sytuacji gdy niepełnosprawność powstała po 18 albo 25 roku życia (to dla uczących się). Są też przypadki rezygnacji z renty socjalnej na trochę wyższą chorobową. I o tym przypadku jest list naszego czytelnika

Kontynuowanie zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy (u którego wykonywano pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury) – powoduje zawieszenie tej emerytury, nawet w odniesieniu do osób, które osiągnęły już powszechny wiek emerytalny (czyli – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn). Istnieje jednak bardzo prosty sposób na obejście przepisów, który pozwala na kontynuowanie dotychczasowej pracy i jednoczesne pobieranie świadczenia emerytalnego. Dzięki niemu – emeryci nie muszą wybierać pomiędzy dalszym pozostawaniem w stosunku zatrudniania i otrzymywaniem wynagrodzenia, a zrezygnowaniem z pracy i uzyskiwaniem wyłącznie emerytury.

Nowy dodatek z ZUS może otrzymać część rencistów socjalnych. Są to osoby, które nie są w stanie funkcjonować samodzielnie. Warto pamiętać, iż wypłata dodatku nie pozostaje bez wpływu na inne świadczenia. Rzeczywiście uzyskiwane wsparcie może być zatem niższe.

Renta socjalna to świadczenie, którego przyznanie nie zależy od stażu pracy ani od pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Aby jednak móc ją otrzymać, należy spełnić określone warunki. ZUS odpowiada też na pytania ile wynosi obecnie renta socjalna w 2025 roku i czy pobierając to świadczenie można pracować?

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Osoby, które mają prawo do renty socjalnej i są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji, od 2025 r. otrzymują dodatek dopełniający do swojego świadczenia. Po raz pierwszy ZUS wypłaca ten dodatek w maju, razem z rentą socjalną i z wyrównaniem od początku 2025 roku (czyli w sumie za 5 miesięcy). Aby otrzymać ten dodatek część osób musiała wcześniej złożyć wniosek na druku EDD-SOC. Jak poinformowano 23 maja br., ZUS wypłacił ten dodatek już 133 600 tys. osobom.