REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Cztery lata do emerytury: czy pracownik może być już na sto procent pewny, że go nie zwolnią

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ochrona przedemerytalna chroni pracownika na umowie o pracę przed zwolnieniem, pracodawca może jednak zmienić mu warunki pracy - ale czy zawsze
Ochrona przedemerytalna chroni pracownika na umowie o pracę przed zwolnieniem, pracodawca może jednak zmienić mu warunki pracy - ale czy zawsze
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik, któremu do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego pozostały cztery lata objęty jest szczególnymi przepisami Kodeksu pracy. Mają go one chronić przed zwolnieniem z pracy, by mógł bezpiecznie osiągnąć wiek emerytalny i przejść na emeryturę.

rozwiń >

Jak łatwo policzyć, ochroną emerytalną objęte zostają kobiety po ukończeniu 56 roku życia i mężczyźni – po 61.

REKLAMA

Czy pracownika cztery lata przed emeryturą można zwolnić z pracy

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy ochrona przedemerytalna oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli pracownikowi (w okresie trwania zatrudnienia) brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Sprawdź, komu przysługuje okres ochronny.
Zgodnie z Kodeksem pracy, ochrona przedemerytalna dotyczy osób, które osiągną wiek emerytalny nie później niż za 4 lata. Według obowiązującego prawa wiek emerytalny dla kobiet to 60 lat, a dla mężczyzn – 65 lat. Przed zwolnieniem chronione są zatem 56-letnie kobiety oraz 61-letni mężczyźni.

Ochrona przedemerytalna: prawo do wcześniejszej emerytury

REKLAMA

Wiekiem emerytalnym nie może być moment, w którym pracownik może przejść na tzw. wcześniejszą emeryturę.
Jednak wiekiem emerytalnym można określić moment, który upoważnia do wcześniejszego przejścia na emeryturę. Dzieje się tak w przypadku niektórych grup zawodowych, np. górników czy służb mundurowych.

W okresie trwania ochrony przedemerytalnej pracodawca nie może, z mocy prawa, rozwiązać stosunku pracy za wypowiedzeniem.
Dozwolone jest jednak wręczenie pracownikowi wypowiedzenia przed rozpoczęciem okresu takiej ochrony. Liczy się tutaj moment wręczenia pracownikowi wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia może już płynąć w czasie rozpoczętej ochrony przedemerytalnej.

Ochrona przedemerytalna: tylko osoby na etacie

Z ochrony przedemerytalnej mogą skorzystać pracownicy zatrudnieni tylko w oparciu o umowę o pracę. W tym przypadku nie ma znaczenia wymiar etatu, ale ważne, aby pracownik był zatrudniony na czas nieokreślony.
W przypadku umów na czas określony zatrudnienie wygasa wraz z wygaśnięciem umowy. Wówczas nie można wdrożyć przepisów o okresie ochrony przedemerytalnej. W sytuacji, jeśli pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców, to u każdego z nich ma prawo do ochrony przed wypowiedzeniem.
Osobom, objętym okresem ochronnym pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia. Są jednak szczególne sytuacje, kiedy pracodawca ma prawo do obniżenia pensji – np. w przypadku, kiedy w zakładzie pracy zmieniono układ zbiorowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kiedy można zwolnić pracownika objętego ochroną przedemerytalną

Ochrona przedemerytalna nie dotyczy:

  • pracowników, których pracodawca chce zwolnić dyscyplinarnie,
  • pracowników, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy (art. 40 Kodeksu pracy),
  • pracowników zakładu pracy, względem którego ogłoszono upadłość lub likwidację (art. 411 Kodeksu pracy),
  • pracowników, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakuje mniej niż 4 lata, ale wraz z osiągnięciem tego wieku nie będą posiadali okresów zatrudnienia uprawniających do emerytury.

Wraz z osiągnięciem wieku emerytalnego pracownik nie jest już chroniony przed zwolnieniem.
Pracodawca nie może jednak zwolnić pracownika-emeryta wykazując nabycie uprawnień emerytalnych jako jedyny powód do zwolnienia.
Pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę takiemu pracownikowi w kilku przypadkach, m.in. z powodu niewłaściwego wykonywania obowiązków zawodowych, częstego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego lub ze względu na likwidację stanowiska pracy.

Ochrona przedemerytalna pracownika: kiedy pracodawca może zmienić warunki umowy

REKLAMA

Na mocy art. 42 § 1 Kodeksu pracy. do wypowiedzenia warunków pracy lub płacy stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Oznacza to, że przepisy przewidujące zakazy wypowiedzenia (definitywnego) umowy o pracę dotyczą także wypowiedzenia zmieniającego.
Nie jest zatem możliwe wypowiedzenie warunków pracy lub płacy pracownikowi chronionemu na podstawie art. 39 Kodeksu pracy. Zmiana warunków pracy lub płacy w 4-letnim okresie ochronnym przed osiągnięciem wieku emerytalnego jest możliwa wyłącznie na mocy porozumienia stron, które wymaga zgodnego oświadczenia woli obu stron umowy o pracę.
Złożenie takiego oświadczenia jest wyrazem swobodnej decyzji każdej ze stron umowy o pracę. Odmowa zatem wyrażenia przez pracownika zgody na zawarcie porozumienia zmieniającego warunki pracy nie może powodować dla niego żadnych negatywnych konsekwencji.

Od powyższego zakazu dokonywania wypowiedzenia zmieniającego przepisy przewidują wyjątki. Takim przepisem jest art. 43 kodeksu, zgodnie z którym pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy, a także z uwagi na stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

Kolejną taką regulację wyjątkową przewidują przepisy ustawy jest z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Są to art. 5 ust. 5 ustawy w odniesieniu do zwolnień grupowych oraz art. 10 ust. 1 ww. ustawy w odniesieniu do zwolnień indywidualnych.
Na tej podstawie pracownikowi w wieku przedemerytalnym można wypowiedzieć warunki pracy i płacy, jeżeli wypowiedzenie następuje z przyczyn niedotyczących pracownika.
Takie stanowisko znajduje uzasadnienie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2008 r., II PK 286/07, OSNP 2009/15-16/202, w świetle którego pracodawca może wypowiedzieć warunki pracy i płacy z przyczyn niedotyczących pracowników pracownikom objętym szczególną ochroną przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy niezależnie od tego, czy równocześnie dokonuje definitywnych zwolnień z pracy z tych przyczyn (art. 10 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników).

Ochrona przedemerytalna pracownika: kiedy zmiana warunków pracy i płacy

 Zmiana warunków pracy i płacy może dotyczyć wszelkich elementów składających się na treść stosunku pracy (np. czasu pracy, miejsca pracy, rodzaju pracy czy stanowiska).
Jeżeli w następstwie wypowiedzenia zmieniającego następuje obniżenie wynagrodzenia, na podstawie art. 5 ust. 6 ww. ustawy pracownikom należącym do kategorii szczególnie chronionych przysługuje do końca okresu, w którym korzystaliby z ochrony, dodatek wyrównawczy obliczany według zasad wynikających z Kodeksu pracy.
Są one szczegółowo uregulowane przepisami rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalenia wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

Ponadto zgodnie z art. 42 § Kodeksu pracy wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O ile spadną raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

MKiŚ: wyznaczamy lasy społeczne z ograniczoną wycinką drzew. 158 tys. ha wokół 11 największych aglomeracji

Ministerstwo Klimatu i Środowiska poinformowało 2 lipca 2025 r., że zakończyło pierwszy etap projektu wyznaczania lasów społecznych wokół największych polskich miast. To przełomowy krok w kierunku zmiany podejścia do gospodarki leśnej - z naciskiem na potrzeby społeczne, zdrowotne i ekologiczne mieszkańców aglomeracji. O szczegółach w trakcie konferencji prasowej mówiła ministra klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska oraz wiceminister klimatu i środowiska, główny konserwator przyrody Mikołaj Dorożała.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

REKLAMA

Kiedy trzeba zapłacić podatek od prezentu ślubnego? Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Co daje lekki stopień niepełnosprawności? Jakie świadczenia, ulgi i zasiłki Ci przysługują? Jak uzyskać orzeczenie w 2025 roku?

Masz orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności? Sprawdź, co dokładnie Ci się należy w lipcu 2025 roku. Jakie świadczenia przysługują osobie z lekkim stopniem niepełnosprawności? Czy możesz liczyć na dofinansowanie do pracy, turnus rehabilitacyjny lub pomoc z MOPS? Jak uzyskać orzeczenie w 2025 roku i co się zmieniło? Wyjaśniamy krok po kroku, jakie ulgi i uprawnienia daje lekki stopień – od dopłat PFRON i elastycznego czasu pracy po zasiłki okresowe i warunki uzyskania karty parkingowej. Zobacz, czy spełniasz kryteria i nie przegap żadnej formy wsparcia!

PUODO: Monitoring w szkole dotyka bezpośrednio prawa do prywatności dziecka

W piśmie do Minister Edukacji Narodowej Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych przypomniał, iż monitoring wizyjny jest wysoce inwazyjną formą przetwarzania danych osobowych. Administrator powinien zatem szczególnie wnikliwie rozważyć potrzebę jego stosowania.

REKLAMA

Firma za granicą jako narzędzie legalnej optymalizacji podatkowej. Fakty i mity

W dzisiejszych czasach, gdy przedsiębiorcy coraz częściej stają przed koniecznością konkurowania na globalnym rynku, pojęcie optymalizacji podatkowej staje się jednym z kluczowych elementów strategii biznesowej. Wiele osób kojarzy jednak przenoszenie firmy za granicę głównie z próbą unikania podatków lub wręcz z działaniami nielegalnymi. Tymczasem, właściwie zaplanowana firma za granicą może być w pełni legalnym i etycznym narzędziem zarządzania obciążeniami fiskalnymi. W tym artykule obalimy popularne mity, przedstawimy fakty, wyjaśnimy, które rozwiązania są legalne, a które mogą być uznane za agresywną optymalizację. Odpowiemy też na kluczowe pytanie: czy polski przedsiębiorca faktycznie zyskuje, przenosząc działalność poza Polskę?

Realia pracy tymczasowej. Co liczy się dziś dla firm i kandydatów? [Badanie]

Na rynku pracy, gdzie coraz trudniej o trwałość i przewidywalność, głos pracowników oraz pracodawców staje się jednym z najczulszych barometrów zmian. Job Impulse co roku bada poziom satysfakcji obu tych grup. Najnowsze wyniki wskazują, że oczekiwania wobec agencji dynamicznie rosną: firmy domagają się sprawnych, natychmiastowych rekrutacji, ale przy zachowaniu wysokiej jakości procesów i maksymalnym ograniczeniu rotacji. Z kolei pracownicy tymczasowi coraz wyraźniej sygnalizują potrzebę stabilności, poszerzania systemu benefitów, a także obsługi formalności online.

REKLAMA