REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Darowizna na wypadek śmierci

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Redakcja
Darowizny na wypadek śmierci
Darowizny na wypadek śmierci

REKLAMA

REKLAMA

Darowizny na wypadek śmierci brakuje w naszym porządku prawnym. Chcąc zapewnić danej osobie własność określonych rzeczy po naszej śmierci, musimy skorzystać z instytucji zapisu, która bywa kłopotliwa.

Projekt senacki

Nad wprowadzeniem do polskiego porządku prawnego umowy darowizny na wypadek śmierci pracuje obecnie senat (posiadający jako wyższa izba parlamentu inicjatywę legislacyjną). Możliwe jest, że rozwiązanie to jeszcze w tym roku będzie uchwalone.

REKLAMA

REKLAMA

Porównaj: Projekt senacki

Na czym polega darowizna na wypadek śmierci

Darowizna na wypadek śmierci jest instytucją prawa znaną już prawu rzymskiemu (donatio mortis causa). Polega na tym, że własność przedmiotu darowizny przechodzi na obdarowanego dopiero z momentem śmierci darczyńcy. Warunkiem skuteczności umowy jest to, aby obdarowany przeżył darczyńcę (stąd była zwana również umową o przeżycie).

Jest więc alternatywą dla testamentu. W obecnym stanie prawnym darowizna na wypadek śmierci nie funkcjonuje obrocie prawnym- jej sporządzenie byłoby bezskuteczne.

REKLAMA

Jedynym sposobem na uregulowanie kwestii dziedziczenia jest testament. Wszystkie zaś umowy o spadek (a także jego część) pomiędzy osobami żyjącymi – poza zrzeczeniem się dziedziczenia- są nieważne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Projekt senacki wprowadza takie rozwiązanie, wskazując jednocześnie, że umowa darowizny mortis causa musi mieć dla swojej ważności formę aktu notarialnego. Co ważne, pozawala również przenieść w ten sposób własność nieruchomości oraz (co ciekawe) ogół uprawnień ze spółki cywilnej (ale już nie przewiduje podobnego rozwiązania dla spółek osobowych prawa handlowego).

Zobacz również: Bezpłatne porady prawne

Skutki darowizny na wypadek śmierci

Najważniejszym skutkiem (poza oczywiście samym przeniesieniem własności) jest wyłączenie przedmiotu darowizny z masy spadku. Nie podlega więc podziałowi pomiędzy spadkodawców (jakkolwiek może być podstawą do obliczenia zachowku). Taka darowizna powodować będzie również powstanie obowiązku podatkowego – z dniem otrzymania darowizny (czyli de facto śmiercią darczyńcy)- również będzie korzystać z zupełnego zwolnienia (jeśli obdarowany jest do niego uprawniony).

Co ważne, w odróżnieniu od funkcjonującej instytucji zapisu testamentowego, darowizna na wypadek śmierci nie wymaga działania ze strony spadkobierców. Pod rządami obecnych przepisów, spadkobiercy dziedziczą wszystkie przedmioty należące do spadku, a następnie wykonują zapisy- czyli przenoszą własność przedmiotów wskazanych przez spadkodawcę w testamencie. W przypadku konfliktu pomiędzy spadkobiercami a zapisobiorcą sytuacja wymaga wytoczenia powództwa o przeniesienie własności (wykonanie zapisu).

W przypadku darowizny na wypadek śmierci własność przechodzi na obdarowanego "automatycznie” po śmierci darczyńcy, jedyny ewentualny problem dotyczy wydania rzeczy jeśli znajduje się ona w posiadaniu spadkobierców i nie chcą jej dobrowolnie wydać. Uprawnienie obdarowanego będzie również ujawnione w księdze wieczystej nieruchomości.

Zobacz również: Co umożliwi zapis windykacyjny w testamencie?

Trudniej odwołać niż testament

Umowa darowizny na wypadek śmierci wiązań będzie darczyńcę i obdarowanego mocniej niż ewentualny zapis testamentowy (czy powołanie do spadku) – nie może być bowiem w łatwy sposób odwołana – wymaga bowiem zaistnienia rażącej niewdzięczności po stronie obdarowanego. Projekt wprowadza również możliwość złożenia przez obdarowanego wniosku o rozwiązanie umowy jeśli z uwagi na znaczną zmianę stosunków darowizny nie może przyjąć.

W odróżnieniu od proponowanego rozwiązania, obecne przepisy dotyczące rozporządzania przedmiotami spadkowymi (w testamencie) są niewygodne dla zapisobiorcy – testament może być bowiem odwołany w każdej chwili – bez żadnego uzasadnienia. Nie zachęca to zapisobiorców do np. inwestowania w przedmiot przyszłego zapisu.

Alternatywny pomysł – testament działowy

Innym pomysłem, który być może doczeka się uchwalenia jest testament działowy – który nie tylko pozwalałby na uregulowanie w treści testamentu – zamiast wielkości udziałów, konkretnych rzeczy (czy wiązek uprawnień) na rzecz konkretnych spadkobierców- bez konieczności przeprowadzania przez nich działu spadku.

Pomysł ten czeka jeszcze na projekt legislacyjny- jest jednak instytucją funkcjonującą w ustawodawstwach wielu krajów (jak choćby w Stanach Zjednoczonych). Testament działowy nie musi wykluczać instytucji darowizny na wypadek śmierci - mogą się uzupełniać, a już na pewno mogą funkcjonować niezależnie w porządku prawnym.

Zobacz również nasze serwisy: Darowizny oraz Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

REKLAMA

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA