REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

800 plus po rozwodzie rodziców: ZUS żąda zwrotu 50 proc. wypłaconych pieniędzy a sądy uchylają decyzje ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
800 plus a opieka naprzemienna nad dzieckiem. ZUS każe oddać połowę świadczenia wychowawczego a WSA uchyla decyzje ZUS-u
800 plus a opieka naprzemienna nad dzieckiem. ZUS każe oddać połowę świadczenia wychowawczego a WSA uchyla decyzje ZUS-u
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

Prawo do 800 plus uzyskane przed rozwodem

W stanie faktycznym rozpoznawanej przez WSA we Wrocławiu sprawy ojciec dziecka w 2022 roku przed zapadnięciem wyroku rozwodowego wystąpił do ZUS o przyznanie świadczenia wychowawczego (wtedy było to jeszcze 500 zł miesięcznie - tzw. 500 plus). Wniosek został rozpoznany pozytywnie. W trakcie okresu, w którym świadczenie było wypłacane ojcu dziecka, sąd rodzinny orzekł rozwód pomiędzy rodzicami dziecka. 
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci, w związku z wyrokiem sądowym ustanawiającym pieczę naprzemienną nad dzieckiem, ojciec powinien  powiadomić o tym fakcie ZUS w terminie 7 dni, bowiem nastąpiła zmiana informacji przekazanych we wniosku o przyznanie świadczenia wychowawczego.

REKLAMA

Spóźnione zawiadomienie ZUS o sądowym ustanowieniu pieczy naprzemiennej. ZUS każe oddać połowę świadczenia

Faktycznie jednak do zawiadomienia ZUS o wyroku rozwodowym doszło wiele miesięcy później, a do tego czasu ojciec regularnie przekazywał matce dziecka połowę otrzymywanego świadczenia wychowawczego. Pozostając na gruncie literalnej wykładni przepisu art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci ZUS wydał decyzję, zgodnie z którą od chwili ustanowienia pieczy naprzemiennej w wyroku rozwodowym połowa świadczenia wychowawczego była świadczeniem nienależnym (art. 25 ustawy) i winna zostać przez ojca dziecka zwrócona na rzecz ZUS. Odwołanie okazało się bezskuteczne, bowiem Prezes ZUS pierwotną decyzję podtrzymał.

WSA we Wrocławiu - celem ustawy jest zaspokojenie potrzeb życiowych dziecka. A Ustawowe wskazanie celu świadczenia jest wskazówką interpretacyjną co do całości ustawy

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu - przeprowadzając na skutek skargi ojca dziecka kontrolę działalności ZUS pod względem zgodności z prawem - zwrócił uwagę na konieczność przeprowadzenia wykładni celowościowej przepisów ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci.

Ważne

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych

W tym świetle należy wyraźnie podkreślić, że w istocie rzeczy świadczenie wychowawcze służy samemu dziecku, a rodzic czy opiekun jest tylko formalnym odbiorcą tego świadczenia z racji ponoszenia wydatków w związku z wychowaniem dziecka. W analizowanym przypadku, w szczególności na podstawie dowodów z potwierdzeń przelewów oraz pisemnego oświadczenia matki dziecka, można było bezspornie ustalić, że wypłacone świadczenie wychowawcze zostało faktycznie spożytkowane na pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.

Jak ustalił w uzasadnieniu WSA, nie bez znaczenia pozostaje też fakt, iż w spornym okresie po rozwodzie matka dziecka nie występowała do ZUS o przyznanie jej połowy świadczenia wychowawczego, a w późniejszym okresie nie miała już możliwości wystąpienia o przyznanie go wstecznie. W tym stanie rzeczy - w razie podzielenia argumentacji ZUS - osobą ostatecznie pokrzywdzoną decyzją o obowiązku zwrotu świadczenia byłoby samo dziecko, które pozbawione zostałoby połowy świadczenia wychowawczego należnego mu w ramach pomocy państwa w wychowaniu dzieci.

Dlatego ostatecznie WSA we Wrocławiu uchylił zaskarżoną decyzję Prezesa ZUS oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji. Zdaniem sądu organy ZUS bezpodstawnie nie uwzględniły faktu przekazywania połowy świadczenia wychowawczego matce dziecka i przeznaczenia całości świadczenia wychowawczego na potrzeby dziecka. Tym samym organy ZUS naruszyły art. 4 ust. 1 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 kodeksu postępowania administracyjnego.

Stanowisko WSA we Wrocławiu znajduje oparcie w dotychczasowym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), który:

1) w wyroku NSA z dnia 12 maja 2022 r., sygn. akt: I OSK 1929/21 orzekł, iż: “Nacisk ustawodawcy położony jest więc na powiązanie pomocy z pokryciem wydatków związanych z zaspokojeniem potrzeb życiowych i wychowaniem dzieci. Ustawowe wskazanie celu świadczenia jest wyraźną deklaracją intencji prawodawcy i wskazówką interpretacyjną co do całości ustawy”,

2) w wyroku NSA z dnia z dnia 29 listopada 2023 r., sygn. akt: I OSK 293/22 orzekł, iż: “Intencją ustawodawcy było zatem powiązanie tej formy pomocy z pokryciem wydatków związanych z zaspokojeniem potrzeb życiowych i wychowaniem dzieci”.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2024 r., poz. 421).
Źródło: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu z 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże pieniądze na modernizację budynku i kanalizację: rusza nowy program

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków w nowym programie – do rozdysponowania dla beneficjentów jest aż 1,3 mld zł. Program będzie dostępny wyłącznie w czterech województwach.

Renta wdowia od 1 lipca 2025 – ZUS gotowy do wypłat. Sprawdź, czy masz prawo do świadczenia

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

WSA: Nowa klasyfikacja chorób dla spraw w MOPS jeszcze nie obowiązuje. A urzędnicy ją stosują

Sądy pilnują, aby MOPS i SKO nie powoływały się na IDC-11. Ta klasyfikacja chorób jeszcze nie obowiązuje. Trwają prace nad jej wdrożeniem. Mówi się o 2026 r.

WSA: urzędnicy w MOPS nie mogą polemizować z zaświadczeniem od lekarza. Nie mogą podważać stopnia lekkiego, umiarkowanego i znacznego [orzeczenie o niepełnosprawności]

To duży problem w praktyce korzystania z usług i świadczeń z MOPS. Urzędnicy samowolnie kwestionują treść nie tylko orzeczenia o niepełnosprawności, ale także zaświadczenia lekarskie. Ten sam zarzut dotyczy także SKO kontrolujących decyzje MOPS.

REKLAMA

Niegodny czy wydziedziczony? Prawo spadkowe po zmianach

Uznanie za niegodnego dziedziczenia i wydziedziczenie mają podobne skutki i zdarza się, że są mylone. Trzeba jednak wiedzieć, iż to odmienne instytucje prawa spadkowego. Czym się różnią? Jakie są aktualne przepisy?

Wyrok: świadczenia z MOPS na podstawie zaświadczenia lekarza, ale bez orzeczenia o niepełnosprawności [wyrok WSA z 4 czerwca 2025 r.]

Zarówno przedszkola, szkoły i NFZ nie mają możliwości zapewnienia np. działań rehabilitacyjnych i edukacyjnych w wymiarze, którego potrzebuje dziecko chore np. na autyzm. Więc do MOPS trafiają wnioski rodziców, których dzieci powinny otrzymać wsparcie ze szkół albo medycznych placówek publicznych wspomagających dzieci w trudnej sytuacji zdrowotnej. Niewydolny system edukacji i system zdrowia powoduje, że dziecko wymagające np. 40 h godzin pracy ze specjalistą otrzymuje tych godzin 4. Co robią rodzice nie mający pieniędzy na opłacenie prywatnych usług specjalistów z wymiarze 36 h? Idą do MOPS. I szukają pomocy. Np. wybierając ścieżkę „MOPS i usługi opiekuńcze”. W artykule przykład matki, która próbowała taką pomoc z MOPS otrzymać dla dzieci w których zdiagnozowano autyzm (kod F84.0) nadpobudliwość ruchową z deficytem uwagi (F90).

Podwyżki. Z 27,30 zł zł na 30,50 zł. Tym razem abonament RTV. 10% rabatu to 329,40 zł. Abonament miał być zlikwidowany

Abonament RTV w 2026 r. wyniesie 9,50 zł miesięcznie w wypadku odbiornika radiowego oraz 30,50 zł w wypadku odbiornika radiowego i telewizyjnego. abonamentu z 10 proc. zniżką za opłaty wnoszone z góry za cały 2026 r. sięgnie 102,60 zł za odbiornik radiowy i 329,40 zł za odbiornik radiowy i telewizyjny.

Zasiłek pielęgnacyjny dla 1 mln Polaków w rządowym dryfie. Zapowiedź problemów dla stopnia umiarkowanego

Dryf wynika z inflacji, która "zżera" dodatek pielęgnacyjny. I to od 2019 r. Stale wartość 215,84 zł. Dodatkowo dziś jest przesądzone (prawie na 100%), że w 2026 r. i i 2027 r. ta sytuacja się utrzyma - nie będzie podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego. Dla osób niepełnosprawnych ze stopniem niepełnosprawności umiarkowanym (lekki nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego) na horyzoncie jest nowy (poważniejszy) problem - coraz większe znaczenie testów sprawności osoby niepełnosprawnej i (symetrycznie) coraz mniejsze znaczenia orzeczenia o niepełnosprawności. Np. dodatek dopełniający do renty socjalnej zależny jest od orzeczenia o niesamodzielności, a świadczenie wspierające od testu zdolności do samodzielności jakim jest poziom potrzeby wsparcia.

REKLAMA

ZUS: Jak i kiedy można otrzymać niezrealizowane świadczenie wspierające po osobie z niepełnosprawnością?

Osoby z niepełnosprawnością, które ubiegały się o świadczenie wspierające, mogą – w szczególnych przypadkach – przekazać to prawo swoim bliskim. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina jednak, że nie zawsze jest to możliwe.

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasusa. Ziobro nie stawił się po raz kolejny

W piątek sejmowa komisja śledcza ds. Pegasusa po raz ósmy podjęła próbę przesłuchania b. szefa MS Zbigniewa Ziobry (PiS). Ostatni, siódmy termin przesłuchania Ziobry, był wyznaczony na 5 czerwca. Wówczas posłowie komisji przegłosowali wniosek do sądu o ukaranie go grzywną w wysokości 3 tys. zł.

REKLAMA