Nie oznacza to jednak, że rodzic, który poweźmie informację, że jego małoletnie dziecko zostało pokrzywdzone jakimś działaniem (lub zaniechaniem) drugiego rodzica nie ma prawa do podjęcia czynności w kierunku ochrony praw małoletniego. Często bowiem źródłem informacji o popełnionym na szkodę małoletniego przestępstwie jest właśnie jedno z rodziców. Wówczas to rodzic składa do prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa wskazując w nim stan faktyczny oraz sprawcę, którym jest drugi z rodziców.
Procedura wyznaczenia kuratora.
Zgodnie z art. 51 § 2 Kodeksu postępowania karnego,jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni albo ubezwłasnowolniony całkowicie lub częściowo, prawa jego wykonuje przedstawiciel ustawowy albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony pozostaje.
reklama
reklama
W myśl zaś przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przedstawicielem ustawowym małoletniego są jego rodzice. Kodeks rodzinny wskazuje jednak, że żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, (…). Przepis ten stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym, co oznacza, że będzie miał on zastosowanie również w postępowaniu karnym.
W tej sytuacji dla zabezpieczenia interesów małoletniego w postępowaniu karnym toczącym się przeciwko jednemu z rodziców sąd opiekuńczy na wniosek prokuratora ma obowiązek wyznaczyć małoletniemu kuratora procesowego. Postanowienie sądu powinno zostać wydane bezzwłocznie.
|podstawa prawna art. 51 § 2 k.k. art. 98 k.r.o oraz art. 99 k.r.o|
Jak pokazuje praktyka prokuratorzy zazwyczaj zbyt późno składają wnioski o wyznaczenie kuratora co ma negatywne przełożenie na ochronę interesów małoletniego. Wyznaczenie kuratora dopiero po przedstawieniu zarzutów lub wniesieniu aktu oskarżenia wyłącza kuratora z podejmowania czynności na etapie postępowania przygotowawczego. Kurator nie ma wówczas realnej możliwości udziału w całym postępowaniu, składania wniosków dowodowych, przesłuchaniu świadków, nie uczestniczy również w przesłuchaniu małoletniego. Z uwagi natomiast na fakt, że postępowanie przygotowawcze może zakończyć się umorzeniem uznać należy, że praktyka wyznaczenia kuratora po przeprowadzeniu postępowania dowodowego jest nieprawidłowa i sprzeczna z interesem małoletniego pokrzywdzonego.
Jakich czynności może w postępowaniu karnym dokonywać kurator?
Ponieważ wyznaczony do reprezentacji małoletniego kurator zastępuje w tym postępowaniu jego rodzica lub oboje rodziców, wszystkie podejmowane przez nich czynności stają się bezskuteczne, należy bowiem przyjąć, że interesy rodziców małoletniego mogą być sprzeczne z interesami dziecka.