Na czym polega władza rodzicielska

Władza rodzicielska

W obowiązującym w Polsce ustawodawstwie nie ma definicji władzy rodzicielskiej. Powszechnie jednak przyjęło się uznawać iż władza rodzicielska to:

• kompleks wzajemnie ze sobą powiązanych praw i obowiązków rodziców w stosunku do osoby i majątku dziecka, a także jego reprezentowanie przed organami państwowymi oraz innymi podmiotami, lub
• zespół praw i obowiązków rodziców względem małoletniego dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenia jego interesów. Do rodziców należy również nadawanie zasadniczego kierunku wychowaniu dziecka. Podstawowym kryterium, które determinuje i wyznacza treść władzy rodzicielskiej jest dobro dziecka.

Komu przysługuje władza rodzicielska 

Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Powstanie tej władzy i jej istnienie jest niezależne od tego, czy rodzice pozostają w związku małżeńskim, czy też nie. Zakres władzy rodzicielskiej jest dla obojga rodziców jednakowy i każdemu z nich przysługuje pełnia władzy.

Jak długo trwa władza rodzicielska

Władza rodzicielska trwa aż do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości i z tą chciwą wygasa z mocy samego prawa. Jednak może ona ustać z innych przyczyn, do których należą:

• utrata przez rodzica pełnej zdolności do czynności prawnych,
• śmierć rodzica,
• pozbawienie władzy rodzicielskiej,
• zaprzeczenie ojcostwa,
• zaprzeczenie macierzyństwa,
• unieważnienie uznania dziecka,
• zmiana prawomocnego wyroku ustalającego ojcostwo w wyniku skargi o wznowienie postępowania,
• przysposobienie (w stosunku do rodziców biologicznych),
• rozwiązanie przysposobienia (w stosunku do przysposabiających).

 Warunki wykonywania uprawnień rodziców

Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. Rodzice są obowiązani osobiście wychowywać dziecko i kierować nim.

Prawa i obowiązki

Mają oni prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania. Starania o rozwój fizyczny obejmują dbałość o życie i zdrowie dziecka, jego pełną sprawność fizyczną, a w zakresie psychiki dziecka - wpajanie zasad moralności, wyrabianie w dziecku sumienności, poczucia obowiązku, poszanowania cudzej własności.

Rodzice powinni zapewnić dziecku, w miarę swoich możliwości, stosownie do potrzeb i możliwości dziecka, odpowiednie wykształcenie oraz możliwość rozwoju jego szczególnych uzdolnień. Dla pełnego rozwoju jego osobowości powinno mu się zapewnić kontakt z jego krewnymi np. dziadkami. W czasie, w którym dziecko pozostaje pod władzą rodzicielska winno rodzicom posłuszeństwo.