REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jaka przyszłość czeka działkowców?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Bąkowski Kancelaria Radcowska
Kancelaria świadczy zarówno stałą obsługę prawną, doradztwo i obsługę określonych projektów czy transakcji o charakterze jednorazowym.
Aneta Liszewska
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie działkowców. /Fot. Fotolia
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie działkowców. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Problem własności i sposobu funkcjonowania rodzinnych ogródków działkowych jest w ostatnich dniach tematem licznych analiz i spekulacji, a wszystko to za sprawą wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który w sposób jednoznaczny obalił konstytucyjność obecnie obowiązujących przepisów.

28 czerwca 2012 roku Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o zbadanie zgodności z wskazanymi we wniosku wzorcami konstytucyjnymi całej ustawy z dnia 8 lipca 2005 roku o rodzinnych ogrodach działkowych. W wyroku z 11 lipca 2012 roku (sygn. akt K 8/10), Trybunał orzekł o niekonstytucyjności dwudziestu czterech przepisów ustawy.

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem wnioskodawcy, sprzeczność całej ustawy z konstytucją wynikała z przyjęcia monopolistycznej pozycji Polskiego Związku Działkowców (PZD). Przywileje PZD wynikały przede wszystkim z jego pozycji względem innych organizacji zrzeszających działkowców, sytuacji właścicieli gruntów, na których położone są rodzinne ogródki działkowe oraz stosunków PZD ze zrzeszonymi w nim działkowcami. Ponadto Pierwszy Prezes SN zakwestionował zgodność ustawy z wynikającymi z art. 2 konstytucji zasadami prawidłowej legislacji oraz zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.   

Trybunał stwierdził, że znaczna część przepisów ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych jest sprzeczna z zasadą demokratycznego państwa prawnego oraz z wolnością zrzeszania się rozpatrywaną w kontekście prawa do równego traktowania. Dotyczyło to m.in. następujących przepisów:

  • art. 6 (definicja ogrodu działkowego jako obszaru gruntu będącego we władaniu Polskiego Związku Działkowców),
  • art. 9 (dopuszczalność założenia ogrodu działkowego wyłącznie na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz Polskiego Związku Działkowców),
  • art. 10 (nakaz nieodpłatnego przekazania gruntów Skarbu Państwa w użytkowanie lub użytkowanie wieczyste pod nowozakładany ogród działkowy wyłącznie Polskiemu Związkowi Działkowców),
  • art. 13 ust. 1 (monopol PZD na podział gruntu na tereny ogólne i działki oraz zagospodarowanie rodzinnego ogrodu działkowego),
  • art. 15 ust. 1 (monopol PZD w zakresie własności urządzeń, budynków i budowli rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego korzystania przez użytkujących działki i zapewniających funkcjonowanie ogrodu),
  • art. 25 ust. 2 ustawy (szczególny i wyjątkowy status prawny PZD jako podmiotu niezależnego w wykonywaniu swych zadań i podlegającego tylko ustawom)
  • art. 25 ust. 3 w związku z art. 27 ustawy (szczególny charakter PZD jako stowarzyszenia o szczególnym statusie prawnym posiadającego osobowość prawną).

Trybunał uznał, że niekonstytucyjność art. 25 ust. 3 w związku z art. 27 ustawy „oddziałuje na kwestię konstytucyjności pozostałych przepisów ustawy odnoszących się do PZD”. Wyjątki stanowią art. 16 (zakresowo), art. 32, art. 33 oraz art. 34 ustawy.

REKLAMA

Zobacz serwis: Trybunał Konstytucyjny

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Za kolejne wzorce konstytucyjne Trybunał uznał zasadę konstytucyjnej ochrony własności oraz prawo do konstytucyjnej ochrony własności i innych praw majątkowych. Na tej podstawie Trybunał orzekł niekonstytucyjność następujących przepisów ustawy:

  • art. 10,
  • art. 15 ust. 1,
  • art. 17 ust. 2 (obowiązek uzyskania zgody PZD na likwidację rodzinnego ogrodu działkowego),
  • art. 18 (zakresowo, likwidacja ogrodu w okresie wegetacji tylko za zgodą PZD),
  • art. 21 (warunki wydania przez PZD nieruchomości zajmowanej przez zlikwidowany rodzinny ogród działkowy)
  • art. 24 ustawy (brak zgodnej z konstytucją ochrony praw własności osób wywłaszczonych aktami nacjonalizacyjnymi, jeśli grunty znajdują się we władaniu PZD).

Ponadto art. 14 (niejasny status prawny działkowca w odniesieniu do przekazanego mu gruntu przez PZD)  i art. 31 (monopol PZD na przydzielanie działek w rodzinnych ogrodach działkowych) ustawy uznane zostały za sprzeczne z konstytucją, z powodu wprowadzania nieproporcjonalnych ograniczeń wolności zrzeszania się.

Analizując ostatni z przywołanych przez wnioskodawcę problemów, Trybunał stwierdził niezgodność art. 14 ustawy z zasadą prawidłowej legislacji oraz niezgodność jej art. 24 z zasadą zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, wynikającymi z art. 2 konstytucji.

Gdyby wyrok Trybunału zaczął obowiązywać od momentu ogłoszenia, to kwestie rodzinnych ogródków działkowych - obszar ważny ze względów społecznych, pozostałyby w znacznym stopniu nieuregulowane. W związku z tym, utrata mocy wiążącej zakwestionowanych przepisów została odroczona na okres 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Tylko art. 10 traci moc z dniem ogłoszenia, dzięki czemu powstawać i działać mogą inne niż PZD stowarzyszenia działkowców.

Zobacz serwis: Nieruchomości

Wyrok Trybunału budzi niepokój wśród właścicieli ogródków działkowych, podważa bowiem istnienie funkcjonującego dotychczas systemu. Zdaniem prezesa PDK, wyrok pozbawia działkowców wszystkich ich praw. Prawnicy uspakajają jednak, podkreślając, że wyrok nie kwestionuje samej idei działek, a jedynie ich organizację. Stanowisko takie potwierdza komunikat prasowy zamieszczony na stronie internetowej TK, w którym czytamy: Ochrona praw poszczególnych działkowców, jak i samej idei ogrodnictwa działkowego, której Trybunał nie tylko nie uznaje za sprzeczną z konstytucją, lecz co więcej - uznaje za oczywiście pozytywny przejaw działań pluralistycznego i demokratycznego społeczeństwa uwolnionych wyrokiem od gorsetu sprzecznego z tymi wartościami konstytucyjnymi - wymaga by grunty, na których położone są aktualnie r.o.d., z chwilą wejścia w życie nowej ustawy miały zagwarantowany status gruntów przeznaczonych pod ogrody działkowe.

Wyrok Trybunału cieszy też działkowców, którzy wyłączyli się spod jurysdykcji PZD i zarejestrowali odrębne stowarzyszenia. Teraz będzie ich z pewnością coraz więcej. Wszyscy mają jednak nadzieję, że nowa ustawa sprosta nie tylko wymaganiom konstytucyjnym, ale też zabezpieczy prawa właścicieli rodzinnych ogródków działkowych. 

Zobacz serwis: Konstytucja

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Milczące załatwienie sprawy po nowemu. Rewolucyjne przepisy, które już na zawsze mogą zmienić relacje obywatel–urząd

Rząd szykuje istotną zmianę w Kodeksie postępowania administracyjnego (KPA) – milczenie urzędnika może wkrótce oznaczać znacznie więcej niż tylko opieszałość. Projekt ustawy, który trafił właśnie do konsultacji, przewiduje rozszerzenie stosowania tzw. milczącego załatwienia sprawy. To część szerokiego pakietu deregulacyjnego, który ma uprościć życie zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom.

Osoby powyżej 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszego świadczenia dla osób niepełnosprawnych – Rada Ministrów przyjęła ustawę, która rozczaruje wielu seniorów

W dniu 28 października br. rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia (tj. prawa do świadczenia w postaci asystencji osobistej) niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą. Za to grozi mandat w wysokości 500 zł! O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

REKLAMA

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

REKLAMA

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

Bon senioralny już od 2026 r. Nowe świadczenie wyniesie maksymalnie 2150 zł brutto miesięcznie. Kto się załapie?

Rząd kończy prace nad trzema rozwiązaniami, które mają odmienić życie osób starszych w Polsce. Bon senioralny, najem senioralny oraz nowy program dziennych miejsc pobytu to kompleksowy pakiet wsparcia, który ma zapewnić seniorom bezpieczeństwo, lepsze warunki mieszkaniowe i codzienną opiekę. Minister Marzena Okła-Drewnowicz zapowiada, że to początek nowej jakości w polityce senioralnej – opartej na godności, aktywności i realnym wsparciu dla osób starszych oraz ich rodzin.

REKLAMA