REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara umowna w umowie o roboty budowlane

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kara umowna to jeden z najpopularniejszych zapisów w umowie o roboty budowane. Jest to zapis, który zabezpiecza strony na wypadek nie wykonania lub nienależytego wykonania obowiązków przez drugą stronę umowy.

Kara umowna odnosi się do dwóch rodzajów zdarzeń:

REKLAMA

  • niewykonanie zobowiązania;
  • nienależyte (nieprawidłowe, złe) wykonanie zobowiązania;

Odrębna kara może być przewidziana za brak wykonania obowiązku i osobna kara za złe wykonanie obowiązku. Kara umowna może być też jedna, taka sama za niewykonanie i nieprawidłowe wykonanie zobowiązania.

Kara odnosi się wyłącznie do zobowiązań niepieniężnych

REKLAMA

Kara może odnosić się wyłącznie do zobowiązania niepieniężnego, co wynika z art. 483§1 k.c. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lipca 2009r. (II CNP 16/09) rozwiązanie to ma na celu zapobieganie obchodzenia, poprzez zastrzeganie kary umownej przy zobowiązaniach pieniężnych, zakazu ustalania odsetek powyżej poziomu tzw. odsetek maksymalnych. Umowa nie może przewidywać więc zapłaty kary na wypadek braku czy nieterminowej zapłaty. Taki zapis byłby nieważny.

Kara umowna musi wynikać wprost z umowy. Jeżeli strony nie przewidziały płatności kary, wówczas nie będzie ona mogła być naliczona w żadnych okolicznościach. Przepis prawa nie może bowiem stanowić samodzielnej podstawy do jej naliczania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku inwestora kara najczęściej jest zastrzegana na wypadek nieterminowej realizacji prac budowlanych przez wykonawcę lub ich niewłaściwej jakości. Z kolei dla wykonawcy kara umowna jest często należna gdy inwestor bezzasadnie nie przystąpi do odbioru.

Kara umowna jest wyrażana w pieniądzach o określonej wartości. Jej wysokość ustalana jest najczęściej na dwa sposoby:

  • poprzez podanie konkretnej kwoty ( np. 500 zł za każdy dzień zwłoki);
  • podaje się procent wynagrodzenia ( np. 1% za każdy dzień zwłoki);

Strona zobowiązana do spłaty kary może bronić się zarzutem, że kara umowna jest w danej sytuacji rażąco wygórowana, czyli zbyt wysoka. Może to mieć miejsce w sytuacji gdy np. poniesiona szkoda jest niewielka lub gdy prace budowlane zostały wykonane w znacznej części. Podniesienie takiego zarzutu może skutkować tym, że w toku procesu sądowego nastąpi miarkowanie kary, czyli zmniejszenie jej wysokości. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że omawiany zarzut nie może skutkować zwolnieniem z obowiązku zapłaty kary umownej. Nawet w sytuacji, gdy niewykonanie zobowiązania nie spowodowało żadnej szkody. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale Składu Siedmiu Sędziów - Izba Cywilna z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 61/2003. Sąd ten orzekł, że zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody. Miarkowanie wysokości kary umownej może nastąpić w sytuacjach wyjątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1357/2000).

Zobacz serwis: Dom i prawo

Sposoby określania kary w umowie

Ważne jest aby w umowie dokładnie określić warunki naliczenia kary umownej i terminy jej zapłaty. Przykładowo w umowie może znaleźć się zapis, że naliczanie kary jest możliwe w razie wystąpienia następujących okoliczności:

  • wykonawca opóźnia się z zakończeniem prac i nie zgłasza gotowości do odbioru;
  • inwestor wzywa wykonawcę do terminowej realizacji umowy i wyznacza mu w tym celu ostateczny termin;
  • dopiero po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu inwestor może naliczyć karę umowną;

Oczywiście zapisy w umowie mogą być inne. Przykładowo płatność kary nie musi być uzależniona od wyznaczenia dodatkowego terminu do realizacji umowy. Istotne jest tylko to by warunki płatności kary były jednoznacznie określone.

Co do zasady kara umowna stanowi jedyne roszczenie inwestora na wypadek nie wykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania przez wykonawcę (art. 484 k.c.)

Inwestor może domagać się dodatkowego odszkodowania tylko wówczas, jeżeli jest to wyraźnie przewidziane w umowie. Taka sytuacja może dotyczyć zwłaszcza robót budowlanych o znacznej wartości. W takim wypadku szkoda inwestora może być olbrzymia a zastrzeżona kara umowna zbyt niska. Inwestor powinien więc zadbać o to by do umowy wpisać zapis o możliwości naliczenia dodatkowego odszkodowania.

Zobacz serwis: Sprawy urzędowe

adw. Marta Kawecka

Kancelaria Adwokacka Marta Kawecka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Przelew darowizny ze środków firmowych spółki: Czy zwolnienie z podatku od darowizn nadal obowiązuje? Skarbówka wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

REKLAMA

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce kością niezgody. Ale coś się zmienia po 10 latach

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

REKLAMA