REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Natalia Kurdziel

REKLAMA

REKLAMA

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest uregulowany ustawą z 9 września 2000 roku podatek od niezawodowego obrotu majątkiem, polegającego na zbywaniu różnorodnych dóbr; usług jak i towarów. Jest to podatek o charakterze samorządowym, do którego poboru właściwy rzeczowo jest naczelnik urzędu skarbowego.

Kto jest podatnikiem?

REKLAMA

Zakres podmiotowy podatku od czynności cywilnoprawnych obejmuje osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, na których ciąży obowiązek podatkowy określony w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Rozkład ciężaru podatkowego określa ustawa. Dla przykłady obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży spoczywa na kupującym, przy umowie zamiany na stronach czynności, przy umowie darowizny na obdarowanym, przy umowie dożywocia na nabywcy własności nieruchomości.

Zobacz: Rozliczenie podatkowe małżonków na preferencyjnych warunkach

Zakres przedmiotowy podatku

REKLAMA

Zakres przedmiotowy ściśle określa ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, która w art. 1. w sposób enumeratywny wymienia czynności podlegające opodatkowaniu tymże podatkiem. Ustawowy katalog ma charakter zamknięty co oznacza, że przepisom ustawy podlegają wyłącznie czynności w nim wskazane. Dlatego też podatkiem objęte są następujące czynności:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• Umowa sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych
• Umowa pożyczki
• Umowa darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy
• Umowa dożywocia
• Umowa o dział spadku oraz o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub opłat.
• Ustanowienie hipoteki
• Ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności
• Umowa depozytu nieprawidłowego
• Umowa spółki

Zobacz: Wzory umów

Zobacz: Gdzie złożyć PiT?

Analizując powyższy katalog łatwo zauważyć, że nie należą do niego umowy mieszane ani nienazwane.

Drugą przesłanką obok katalogu czynności, warunkującą opodatkowanie omawianym podatkiem jest położenie przedmiotu opodatkowania. Otóż według ustawy opodatkowaniu podlegają te czynności cywilnoprawne, których przedmiot znajduje się na terytorium Polski tzn. rzecz znajduje się bądź prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Polski. W pewnych okolicznościach opodatkowanie p. c. c. rzeczy bądź praw majątkowych znajdujących się poza granicami kraju także jest możliwe. W tym celu jednak muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: nabywca musi mieć miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce oraz czynność musi być dokonana na terytorium Polski.

Wyłączenia

Ustawa p. c. c., oprócz powyżej omówionego katalogu, wymienia także czynności, które wyłączone są spod opodatkowania. Podstawa wyłączenia może wynikać z: 

REKLAMA

• socjalnego charakteru czynności, np. sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, nauki, szkolnictwa, zatrudnienia i wynagrodzeń.
• działalności podmiotów publicznych, np. czynności dotyczące wyborów czy referendów
• systemowego charakteru, np. umowa sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Wyłączenia mogą wynikać także z potrzeby rozgraniczenia opodatkowania obrotu, w zależności od jego profesjonalnego bądź nieprofesjonalnego charakteru, na p. c. c. oraz VAT. Ogólna zasada wyrażona w art. 2 ptk. 4 u. p. c. c. mówi, że nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli choćby jedna ze stron takiej czynności jest opodatkowana VAT bądź z niego zwolniona.

Moment powstania obowiązku podatkowego 

Zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Ustawa wymienia także inne momenty powstania tego obowiązku, np. moment uprawomocnienia się wyroku sądu, zawarcia ugody, doręczenia wyroku sądu polubownego.

Dla podatku od czynności cywilnoprawnych właściwe jest pojęcie „ponownego momentu powstania obowiązku podatkowego”. Zgodnie z nim obowiązek powstaje w momencie powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt dokonania czynności cywilnoprawnej, która przy jej dokonaniu nie została zgłoszona do opodatkowania w terminie 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku.

Podstawa opodatkowania

Podstawa opodatkowania nie jest określona w sposób jednolity. Ustawa wyznacza podstawy opodatkowania w zależności od przedmiotu podatku. Dlatego też podstawa opodatkowania zmienia się w zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnej. Wśród nich można wymienić, np.:

• przy umowie sprzedaży — wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego
• przy umowie darowizny — wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego;
• przy umowie dożywocia — wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego;
• przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku — wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku;
• przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego — kwota lub wartość pożyczki albo depozytu;

Wysokość podatku

Kwestie wysokości podatku także nie są uregulowane w sposób jednolity dla ogółu czynności podlegających p. c. c. Dla zobrazowania problemu warto podać wartości stawek wraz z odpowiadającymi im przykładami popularnych czynności:

• Stawka 2% - umowy zamiany, sprzedaży, dożywocia, o dział spadku
• Stawka 1% - odpłatne użytkowanie, odpłatna służebność
• Stawka 0,1% - hipoteka na zabezpieczenie wierzytelności istniejących
• Stawka 19% - hipoteka kaucyjna
• Stawka 0,5% - umowa spółki

Zobacz: Kto zapłaci podatek od nieruchomości

Zwolnienia 

Przepisy ustawy wskazują pewne grupy podmiotów jak i sytuacji, które są zwolnione z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wśród zwolnień podmiotowych najbardziej popularne to: Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pożytku publicznego, państwa obce (przedstawicielstwa dyplomatyczne, konsularne, siły zbrojne). Z kolei dobrym przykładem zwolnień przedmiotowych są sprzedaż walut obcych, bony i obligacje skarbowe, sprzedaż rzeczy ruchomych, jeśli wartość podstawy opodatkowania nie przekracza 1 000 zł.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie domagałbym się "sprawiedliwości" co do emerytury z ZUS, gdyby moja pełna policyjna emka była składową niepełnej służby w połączeniu z przeliczonym cywilem

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od policjantów, żołnierzy, emerytowanych funkcjonariuszy innych służb o bolączkach systemu emerytalnego. Publikujemy:

Pomysł naprawy emerytur policjanci i żołnierze i innych mundurowych na służbie przed 1999 r.

Dlaczego trzeba naprawić? Żołnierz albo policjant, który rozpoczął służbę np. w 1992 r. i od np. 2011 r. jest na np. emeryturze policyjnej i jednocześnie pracuje w cywilu, nie skorzysta ze składek odprowadzonych do ZUS. W niewielkim zakresie składki mogą podnieść emeryturę policyjną, ale nie ma możliwości otrzymania ze składek odprowadzonych do ZUS emerytury cywilnej. Taka możliwość istnieje dla mundurowych rozpoczynających służbę od 1999 r. Jak to naprawić? Czytelnik przesłał swoje propozycje.

Najnowszy sondaż prezydencki 2 tura 2025 [WYBORY]

Oto najnowszy sondaż prezydencki infor.pl dla 2 tury wyborów 2025 r. Jakie były wyniki sondaży dla drugiej tury pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim? Kto wygra wybory prezydenckie 2025 według sondaży?

Trzaskowski u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Kiedy Rafał Trzaskowski będzie u Sławomira Mentzena na kanale YouTube? Czy podpisze 8 punktów deklaracji Mentzena? Rozmowa odbywa się w serii "Mentzen grilluje".

REKLAMA

Niestety jestem karany za PESEL. Wstąpiłem do wojska przed 1999 r., po przejściu na emeryturę wojskową 10 lat odprowadzałem składki do ZUS

Kara za PESEL polega na tym, że nasz czytelnik przez PESEL nie może odebrać swoich składek w ZUS (odebrać w formie emerytury cywilnej - drugiej emerytury równolegle wypłacanej do emerytury mundurowej). Czytelnik przepracował jako cywil sporo lat, ZUS pobrał składki, ale nie odda tych pieniędzy w formie emerytury. Przy czym innym emerytom mundurowym (o innym PESELu) ZUS odda.

Renta wdowia: ZUS rusza z decyzjami, już wkrótce wszystko będzie jasne

Prezes ZUS zapowiedział, że od 13 czerwca rozpocznie się automatyczne wydawanie decyzji w sprawie renty wdowiej. Z dotychczasowych danych wynika, że aż 75% złożonych wniosków rokuje pozytywnie. Problemy pojawiają się w co piątym przypadku – brakuje danych o drugim świadczeniu. Część wniosków zostanie też odrzucona.

4 sposoby oszustw „na ZUS”. Jak się nie dać oszukać? Emeryt i rencista musi wiedzieć, czego pracownik ZUS nie ma prawa zrobić

Podszywanie się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych to niestety coraz częstsza metoda oszustów, by wyłudzać pieniądze lub dane osobowe. ZUS ostrzega swoich klientów i zachęca, by próby oszustw zgłaszali na policję. Jakie są najczęstsze sposoby (typy) takich oszustw? Wyjaśnia Małgorzata Korba, rzecznik ZUS w województwie lubelskim.

Nawrocki u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Karol Nawrocki będzie u Sławomira Mentzena na kanale youtube już dziś o godzinie 13:00. Oto link do rozmowy na żywo "Mentzen grilluje: Karol Nawrocki".

REKLAMA

5. punkt deklaracji Mentzena groźny dla Polski? Opinia wiceszefa MON

Wiceszef MON ocenia, że 5. punkt deklaracji Mentzena jest groźny dla Polski. To jedno z głównych żądań Putina. Czy Ukraina powinna być w NATO?

Pozew o podwyższenie alimentów [WZÓR]

Rolą alimentów jest zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, w szczególności małoletniego dziecka. Kiedy można żądać podwyższenia alimentów? Jak wnieść o podwyższenie alimentów? Co powinno znaleźć się w pozwie?

REKLAMA