REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Żałoba narodowa - podstawa prawna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Maciągowska
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Żałoba narodowa to szeroko pojęty stan pogrążenia się całego narodu w smutku i refleksji, na skutek różnego rodzaju tragicznych wydarzeń w państwie lub poza nim. Uprawnienie do jej ogłoszenia przysługuje w Polsce Prezydentowi RP. Jednak podstawa prawna umożliwiająca wprowadzenie żałoby narodowej sformułowana jest w sposób dość lakoniczny.

Jedynym przepisem normującym instytucję żałoby narodowej w Polsce jest art. 11 ustawy z dnia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Zgodnie z jego wykładnią żałobę narodową może wprowadzić Prezydent RP na terytorium RP, w drodze rozporządzenia. Powinno ono w szczególności określać przyczyny ogłoszenia żałoby oraz czas jej trwania. Podejmując tę decyzję Prezydent bierze w szczególności pod uwagę uwarunkowania kulturowe, historyczne, jak również istniejące w tym zakresie zwyczaje.

REKLAMA

Nie istnieje w polskim ustawodawstwie przepis, który konkretyzowałby, kiedy wprowadzenie żałoby narodowej jest zasadne lub też jaki jest maksymalny czas jej trwania. Można więc uznać, iż jest to arbitralna, wynikająca z osobistych odczuć decyzja Prezydenta. Ramy decyzyjne wyznaczone są jedynie przez nieostre pojęcia, takie jak uwarunkowania kulturowe, czy zwyczaj.

Kiedy Prezydent wprowadzi żałobę?

Historia III RP pokazuje, że możemy wskazać na trzy główne przyczyny uzasadniające ogłoszenie przez władze państwowe żałoby narodowej:

1) śmierć wybitnej osobistości - tak było w przypadku śmierci papieża Jana Pawła II,
2) tragiczne wydarzenia w kraju lub poza nim dotyczące obywateli polskich - przykładem będzie tu katastrofa lotnicza pod Smoleńskiem, czy katastrofa kolejowa w Szczekocinach,
3) różnego rodzaju katastrofy, zamachy, mające miejsce w innych krajach. W tym przypadku żałoba narodowa ma na celu ukazanie solidarności międzypaństwowej, złożenie hołdu ofiarom tragedii. Taki rodzaj żałoby miał miejsce po zamachu terrorystycznym na Word Trade Center w 2001 r., czy zamachu w Madrycie z 2004 r.

Zobacz również serwis: Katastrofa w Smoleńsku

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak to wygląda w praktyce?

Wprowadzenie żałoby narodowej, pociąga za sobą obowiązek opuszczenia flag państwowych do połowy masztu. Oprócz tego przyjął się w Polsce zwyczaj przepasania flagi kirem, co jednak nie jest normowane ustawą.

W trakcie trwania żałoby większość masowych imprez i widowisk, takich jak rozgrywki sportowe, czy koncerty, zostanie odwołane. Przygotujmy się także na znaczne ograniczenie emisji programów telewizyjnych o tematyce rozrywkowej.

Istnieje również swego rodzaju niepisany zwyczaj, nakazujący powściągliwość w zachowaniu, jest to bowiem z założenia czas poświęcony na refleksję i uczczenie pamięci ofiar tragedii, czy wielkich osobistości.    

Zobacz także: Żałoba narodowa w miejscach publicznych- savoir- vivre

Dotychczasowy bilans

Od roku 1997 do chwili obecnej, żałoba narodowa wprowadzana była aż 15 razy. Na tle innych państw jest to liczba stosunkowo wysoka. Dla porównania w Belgii, czy Danii, żałoba narodowa wprowadzona była tylko raz, w Czechach trzykrotnie, w Niemczech pięć razy, a w Norwegii dwa razy.

Do czego zmierzamy?

Praktyka tak częstego wprowadzania stanu żałobnego w naszym kraju, prowokuje z     pewnością pytanie, czy instytucja ta nie jest nadużywana i tym samym, czy nie spowoduje wypaczenia idei jaka jej przyświeca. Wokół tej tematyki pojawia się coraz więcej kontrowersji i negatywnych opinii. Pojawiają się także pytania, czy nie doprowadzi to do trywializacji tego szczególnego z założenia czasu oraz czy masowe i ostentacyjne przeżywanie żałoby jest rzeczywiście potrzebne.    

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

REKLAMA

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

REKLAMA

Praca sezonowa 2025 r.: co, gdzie, jak i ile?

Sezonowe zatrudnienie to forma pracy, która wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami, istotnymi zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Na czym polega, w jakim sektorze można znaleźć pracę sezonową, co z pracą sezonową w UE i ile można zarobić?

Kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i na innych obiektach pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim

Dzieci i młodzież skorzystają jak co roku z wypoczynku zorganizowanego w formie wyjazdowej jako kolonia, obóz lub jako forma w miejscu zamieszkania, m.in. na półkoloniach organizowanych przez placówki oświatowo-wychowawcze, świetlice szkolne, młodzieżowe domy kultury, ośrodki sportowe. W związku z tym zapowiedziane są kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i innych obiektów pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim.

REKLAMA