REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Żałoba narodowa - podstawa prawna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Maciągowska
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Żałoba narodowa to szeroko pojęty stan pogrążenia się całego narodu w smutku i refleksji, na skutek różnego rodzaju tragicznych wydarzeń w państwie lub poza nim. Uprawnienie do jej ogłoszenia przysługuje w Polsce Prezydentowi RP. Jednak podstawa prawna umożliwiająca wprowadzenie żałoby narodowej sformułowana jest w sposób dość lakoniczny.

Jedynym przepisem normującym instytucję żałoby narodowej w Polsce jest art. 11 ustawy z dnia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Zgodnie z jego wykładnią żałobę narodową może wprowadzić Prezydent RP na terytorium RP, w drodze rozporządzenia. Powinno ono w szczególności określać przyczyny ogłoszenia żałoby oraz czas jej trwania. Podejmując tę decyzję Prezydent bierze w szczególności pod uwagę uwarunkowania kulturowe, historyczne, jak również istniejące w tym zakresie zwyczaje.

REKLAMA

REKLAMA

Nie istnieje w polskim ustawodawstwie przepis, który konkretyzowałby, kiedy wprowadzenie żałoby narodowej jest zasadne lub też jaki jest maksymalny czas jej trwania. Można więc uznać, iż jest to arbitralna, wynikająca z osobistych odczuć decyzja Prezydenta. Ramy decyzyjne wyznaczone są jedynie przez nieostre pojęcia, takie jak uwarunkowania kulturowe, czy zwyczaj.

Kiedy Prezydent wprowadzi żałobę?

Historia III RP pokazuje, że możemy wskazać na trzy główne przyczyny uzasadniające ogłoszenie przez władze państwowe żałoby narodowej:

1) śmierć wybitnej osobistości - tak było w przypadku śmierci papieża Jana Pawła II,
2) tragiczne wydarzenia w kraju lub poza nim dotyczące obywateli polskich - przykładem będzie tu katastrofa lotnicza pod Smoleńskiem, czy katastrofa kolejowa w Szczekocinach,
3) różnego rodzaju katastrofy, zamachy, mające miejsce w innych krajach. W tym przypadku żałoba narodowa ma na celu ukazanie solidarności międzypaństwowej, złożenie hołdu ofiarom tragedii. Taki rodzaj żałoby miał miejsce po zamachu terrorystycznym na Word Trade Center w 2001 r., czy zamachu w Madrycie z 2004 r.

REKLAMA

Zobacz również serwis: Katastrofa w Smoleńsku

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak to wygląda w praktyce?

Wprowadzenie żałoby narodowej, pociąga za sobą obowiązek opuszczenia flag państwowych do połowy masztu. Oprócz tego przyjął się w Polsce zwyczaj przepasania flagi kirem, co jednak nie jest normowane ustawą.

W trakcie trwania żałoby większość masowych imprez i widowisk, takich jak rozgrywki sportowe, czy koncerty, zostanie odwołane. Przygotujmy się także na znaczne ograniczenie emisji programów telewizyjnych o tematyce rozrywkowej.

Istnieje również swego rodzaju niepisany zwyczaj, nakazujący powściągliwość w zachowaniu, jest to bowiem z założenia czas poświęcony na refleksję i uczczenie pamięci ofiar tragedii, czy wielkich osobistości.    

Zobacz także: Żałoba narodowa w miejscach publicznych- savoir- vivre

Dotychczasowy bilans

Od roku 1997 do chwili obecnej, żałoba narodowa wprowadzana była aż 15 razy. Na tle innych państw jest to liczba stosunkowo wysoka. Dla porównania w Belgii, czy Danii, żałoba narodowa wprowadzona była tylko raz, w Czechach trzykrotnie, w Niemczech pięć razy, a w Norwegii dwa razy.

Do czego zmierzamy?

Praktyka tak częstego wprowadzania stanu żałobnego w naszym kraju, prowokuje z     pewnością pytanie, czy instytucja ta nie jest nadużywana i tym samym, czy nie spowoduje wypaczenia idei jaka jej przyświeca. Wokół tej tematyki pojawia się coraz więcej kontrowersji i negatywnych opinii. Pojawiają się także pytania, czy nie doprowadzi to do trywializacji tego szczególnego z założenia czasu oraz czy masowe i ostentacyjne przeżywanie żałoby jest rzeczywiście potrzebne.    

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością w 2026 r. Jakie zmiany w programie i jak złożyć wniosek o wsparcie?

W 2026 r. program "Asystent osobisty" wchodzi w okres przejściowy. Resortowy AOON 2026 nadal bazuje na stopniach niepełnosprawności, ale przygotowuje grunt pod Ustawową Asystencję z 2027 r., powiązaną z punktami PPW. Nowe wytyczne zwiększają limity do 840 godzin rocznie i stawiają na elastyczność. Sprawdź, jak złożyć wniosek i wykorzystać wsparcie asystenta.

REKLAMA

Ulgi i zniżki podatkowe dla emerytów w 2026. Z jakich preferencji można skorzystać?

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

Stopy procentowe NBP 2025: w październiku obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 7-8 października 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 9 października 2025 r. 4,50 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP nie była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy najczęściej oczekiwali właśnie takiej obniżki.

Prezydent zapomniał o emerytach? Jest apel o zwolnienie z PIT rodziców, którzy wychowali co najmniej dwoje dzieci

Do Sejmu trafiła petycja BKSP-155-X-651/25, której autorem jest Adam Nycz. Dokument dotyczy zwolnienia przychodów z tytułu otrzymywanych emerytur z ZUS przez rodziców, którzy wychowali co najmniej dwójkę dzieci, z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W październiku 2025 r. RPP obniżyła stopy procentowe. O ile i kiedy spadną raty kredytów?

W dniu 8 października 2025 r. Rada Polityki Pieniężnej po raz kolejny obniżyła stopy procentowe. Stopa referencyjna będzie wynosić od jutra (9 października) 4,5%. To oczywiście dobra wiadomość dla osób spłacających lub planujących zaciągnąć kredyt hipoteczny. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że w przypadku kredytu na kwotę 500 000 zł zaciągniętego na 30 lat rata spadnie o kolejne 83 zł. Łącznie, po czterech tegorocznych obniżkach, zmniejszy się o 458 zł – z 3 651 zł do 3 193 zł. Jeszcze większą obniżkę, bo wynoszącą 838 zł, można uzyskać poprzez refinansowanie kredytu z 2022 r. z oprocentowaniem 9%.

REKLAMA

273,00 złote dodatku do emerytury. Trzeba złożyć dokumenty, wypłata do 15 dnia miesiąca. Tym razem nie wypłaca ZUS

Po złożeniu tego wniosku emeryci mogą dostać co miesiąc dodatkowe świadczenie w wysokości 273 złotych. Trzeba spełnić określone warunki. Pieniędzy nie wypłaca ZUS, a trafiają one na konto do 15 dnia miesiąca.

Wojsko to nie tylko mundur, pieniądze i doświadczenie. Po zwolnieniu ze służby żołnierzom przysługują konkretne uprawnienia

Młodzi ludzie obecnie przychylniej niż przed laty patrzą na służbę wojskową. Do jej podjęcia zachęcają ich kampanie społeczne i warunki finansowe. Jednak jakie są pozostałe konsekwencje służby wojskowej dla późniejszej kariery cywilnej?

REKLAMA