REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Żałoba narodowa - podstawa prawna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Maciągowska
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia
Żałoba narodowa./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Żałoba narodowa to szeroko pojęty stan pogrążenia się całego narodu w smutku i refleksji, na skutek różnego rodzaju tragicznych wydarzeń w państwie lub poza nim. Uprawnienie do jej ogłoszenia przysługuje w Polsce Prezydentowi RP. Jednak podstawa prawna umożliwiająca wprowadzenie żałoby narodowej sformułowana jest w sposób dość lakoniczny.

Jedynym przepisem normującym instytucję żałoby narodowej w Polsce jest art. 11 ustawy z dnia 1980 r. o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. Zgodnie z jego wykładnią żałobę narodową może wprowadzić Prezydent RP na terytorium RP, w drodze rozporządzenia. Powinno ono w szczególności określać przyczyny ogłoszenia żałoby oraz czas jej trwania. Podejmując tę decyzję Prezydent bierze w szczególności pod uwagę uwarunkowania kulturowe, historyczne, jak również istniejące w tym zakresie zwyczaje.

REKLAMA

Nie istnieje w polskim ustawodawstwie przepis, który konkretyzowałby, kiedy wprowadzenie żałoby narodowej jest zasadne lub też jaki jest maksymalny czas jej trwania. Można więc uznać, iż jest to arbitralna, wynikająca z osobistych odczuć decyzja Prezydenta. Ramy decyzyjne wyznaczone są jedynie przez nieostre pojęcia, takie jak uwarunkowania kulturowe, czy zwyczaj.

Kiedy Prezydent wprowadzi żałobę?

Historia III RP pokazuje, że możemy wskazać na trzy główne przyczyny uzasadniające ogłoszenie przez władze państwowe żałoby narodowej:

1) śmierć wybitnej osobistości - tak było w przypadku śmierci papieża Jana Pawła II,
2) tragiczne wydarzenia w kraju lub poza nim dotyczące obywateli polskich - przykładem będzie tu katastrofa lotnicza pod Smoleńskiem, czy katastrofa kolejowa w Szczekocinach,
3) różnego rodzaju katastrofy, zamachy, mające miejsce w innych krajach. W tym przypadku żałoba narodowa ma na celu ukazanie solidarności międzypaństwowej, złożenie hołdu ofiarom tragedii. Taki rodzaj żałoby miał miejsce po zamachu terrorystycznym na Word Trade Center w 2001 r., czy zamachu w Madrycie z 2004 r.

Zobacz również serwis: Katastrofa w Smoleńsku

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak to wygląda w praktyce?

Wprowadzenie żałoby narodowej, pociąga za sobą obowiązek opuszczenia flag państwowych do połowy masztu. Oprócz tego przyjął się w Polsce zwyczaj przepasania flagi kirem, co jednak nie jest normowane ustawą.

W trakcie trwania żałoby większość masowych imprez i widowisk, takich jak rozgrywki sportowe, czy koncerty, zostanie odwołane. Przygotujmy się także na znaczne ograniczenie emisji programów telewizyjnych o tematyce rozrywkowej.

Istnieje również swego rodzaju niepisany zwyczaj, nakazujący powściągliwość w zachowaniu, jest to bowiem z założenia czas poświęcony na refleksję i uczczenie pamięci ofiar tragedii, czy wielkich osobistości.    

Zobacz także: Żałoba narodowa w miejscach publicznych- savoir- vivre

Dotychczasowy bilans

Od roku 1997 do chwili obecnej, żałoba narodowa wprowadzana była aż 15 razy. Na tle innych państw jest to liczba stosunkowo wysoka. Dla porównania w Belgii, czy Danii, żałoba narodowa wprowadzona była tylko raz, w Czechach trzykrotnie, w Niemczech pięć razy, a w Norwegii dwa razy.

Do czego zmierzamy?

Praktyka tak częstego wprowadzania stanu żałobnego w naszym kraju, prowokuje z     pewnością pytanie, czy instytucja ta nie jest nadużywana i tym samym, czy nie spowoduje wypaczenia idei jaka jej przyświeca. Wokół tej tematyki pojawia się coraz więcej kontrowersji i negatywnych opinii. Pojawiają się także pytania, czy nie doprowadzi to do trywializacji tego szczególnego z założenia czasu oraz czy masowe i ostentacyjne przeżywanie żałoby jest rzeczywiście potrzebne.    

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA

Komu ZUS nie przyzna renty wdowiej. Najczęstsze przyczyny decyzji odmownych

ZUS i inne organy emeryalno-rentowe rozpoczęły już wypłaty renty wdowiej. Organy te wysyłają też do seniorów decyzje w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. W jakich przypadkach wdowa lub wdowiec na pewno nie dostanie nowego świadczenia? ZUS wymienił najczęstsze przyczyny decyzji odmownych.

Min. Pełczyńska-Nałęcz: to przekręt! deweloperzy sprzedają "pseudometry" - tj. powierzchnię pod ścianami działowymi. Jak być powinno wyjaśnia PKN

W dniu 30 czerwca 2025 r. minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz napisała na platformie X: "Od prawie 30 lat deweloperzy sprzedają Polakom za ciężkie pieniądze pseudometry, czyli metry pod ścianami działowymi. A kolejne rządy pozostają zaskakująco bezsilnej w tej kwestii. Ofiarą tych nieuczciwych praktyk padło nawet setki tysięcy konsumentów, którzy stracili w sumie miliardy zł na rzeczy deweloperów." Z tego powodu napisała pismo do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o podjęcie działań. Zasady uwzględniania ścian działowych przy obliczaniu powierzchni użytkowej budynku, w świetle normy PN-ISO 9836 wyjaśnił Andrzej Pogorzelski, Przewodniczący Komitetu Technicznego 232 ds. Zasad Sporządzania Dokumentacji Projektowej w Budownictwie w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Od 1 lipca 2025 r. zmiany w czasie pracy dla dużej grupy zawodowej, bo wdrożono dyrektywę

Już od 1 lipca 2025 r. dla bardzo dużej grupy zawodowej w Polsce wejdą w życie istotne zmiany w zakresie ewidencji czasu wolnego, ewidencji czasu pracy, służby w nocy i zasad rozliczania i odbierania dni wolnych. Wszystko za sprawą tzw. równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dopiero teraz dostosowano ustawę i rozporządzenie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).

Posiedzenie Sądu Najwyższego ws. ważności wyborów Prezydenta RP. [na żywo] Orzeczenie SN nie wcześniej niż o 18:30

We wtorek, 1 lipca 2025 r. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w przedmiocie stwierdzenia ważności wyborów Prezydenta RP przeprowadzonych w dniach 18 maja 2025 r. oraz 1 czerwca 2025 r. Transmisja na żywo.

REKLAMA

Za pobyt krewnych w DPS zapłaci ten, kto dostał nieruchomość w zamian za opiekę

Tylko osoby pełnoletnie powinny być zobowiązane do ponoszenia opłat za pobyt bliskich w domach pomocy społecznej – zapowiedziała wiceministra rodziny Katarzyna Nowakowska. To odpowiedź na apel Rzeczniczki Praw Dziecka, która alarmowała, że dziś ciężar finansowy może spaść również na małoletnich.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

REKLAMA