REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przemoc ekonomiczna w Polsce. Jak ją rozpoznać? [PRZYKŁADY]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
psycholog, mediator, negocjator
przemoc ekonomiczna definicja przykłady polska
Przemoc ekonomiczna w Polsce - definicja, przykłady, pomoc
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce coraz więcej mówi się o przemowy ekonomicznej, która zwykle dotyka kobiet. Czasami jest trudna do zauważenia. Trudność tę wzmacniają stereotypy. Jak ją rozpoznać? Kiedy powinna zapalić się czerwona lampka? Psycholog podaje przykłady przemocy ekonomicznej i wskazuje dostępne formy pomocy.

rozwiń >

Przemoc ekonomiczna - definicja

Czym jest przemoc ekonomiczna? Przemoc ekonomiczna polega na kontrolowaniu przez jedną osobę dostępu do zasobów finansowych drugiej osoby w sposób, który prowadzi do jej uzależnienia i ograniczenia autonomii. Może występować w relacjach rodzinnych, partnerskich, a nawet w miejscach pracy. Choć ten problem najczęściej dotyka kobiet, ofiarami mogą stać się także mężczyźni.

REKLAMA

Ważne

Przemoc ekonomiczna – ukryty wymiar przemocy niszczący niezależność

to forma przemocy, która pozostaje w cieniu innych, bardziej oczywistych rodzajów krzywdzenia, takich jak przemoc fizyczna czy psychiczna. Jednak jej skutki mogą być równie destrukcyjne, prowadząc do utraty niezależności, ograniczenia możliwości decydowania o własnym życiu i wieloletniego uzależnienia od sprawcy. W Polsce przemoc ekonomiczna wciąż jest tematem mało rozpoznanym, a ofiary często nie zdają sobie sprawy, że doświadczają przemocy.

Przykłady przemocy ekonomicznej

1. Ograniczanie dostępu do pieniędzy:

  • Sprawca kontroluje finanse ofiary, decyduje o każdej wydanej złotówce lub wymaga szczegółowych rozliczeń z zakupów.
  • Ofiara często musi prosić o pieniądze na podstawowe potrzeby, co prowadzi do upokorzenia i poczucia zależności

2. Zakaz podejmowania pracy:

  • Sprawca uniemożliwia ofierze podjęcie zatrudnienia, co pozbawia ją dochodów i samodzielności finansowej.
  • Czasami zakaz pracy uzasadniany jest "troską" o dom lub dzieci, ale w rzeczywistości ma na celu kontrolowanie ofiary.

3. Przejmowanie zarobków:

  • Ofiara, mimo że pracuje, musi oddawać swoje wynagrodzenie sprawcy, który decyduje o jego przeznaczeniu.

4. Generowanie długów:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Sprawca zaciąga kredyty lub pożyczki na nazwisko ofiary, co wpędza ją w długi, z którymi musi się zmagać nawet po zakończeniu relacji.

5. Nierówny podział zasobów w domu:

  • Sprawca korzysta z zasobów finansowych, odmawiając ofierze dostępu do pieniędzy na codzienne potrzeby, takie jak jedzenie, odzież czy leczenie.

Niebezpieczna przemoc ekonomiczna

Dlaczego przemoc ekonomiczna jest tak niebezpieczna? Przemoc ekonomiczna jest szczególnie groźna, ponieważ odbiera ofiarom narzędzia potrzebne do uwolnienia się z toksycznej relacji. Brak środków finansowych uniemożliwia podjęcie kroków w kierunku zmiany sytuacji – od wynajęcia mieszkania, przez opłacenie prawnika, aż po codzienne funkcjonowanie.

Skutki przemocy ekonomicznej:

1. Uzależnienie od sprawcy:

  • Ofiara staje się całkowicie zależna od sprawcy, co utrudnia jej odejście lub podejmowanie samodzielnych decyzji.

2. Poczucie bezsilności:

  • Brak kontroli nad finansami prowadzi do utraty poczucia własnej wartości i przekonania, że zmiana jest niemożliwa.

3. Problemy zdrowotne:

  • Stres wynikający z braku pieniędzy na podstawowe potrzeby lub długi generowane przez sprawcę mogą prowadzić do depresji, lęku czy innych problemów psychicznych.

4. Długoterminowe konsekwencje finansowe:

  • Ofiary często wychodzą z relacji z ogromnymi długami lub bez oszczędności, co utrudnia im rozpoczęcie nowego życia.

Przemoc ekonomiczna w Polsce

W Polsce przemoc ekonomiczna jest uznawana za jedną z form przemocy domowej, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Jednak w praktyce rozpoznanie i udowodnienie jej jest trudne. Wiele ofiar nie zdaje sobie sprawy, że ich sytuacja jest formą przemocy, a społeczne stereotypy często wzmacniają tę niewiedzę. Przykłady stereotypów:

  • "To normalne, że mąż zarządza finansami – kobiety się na tym nie znają."
  • "Jeśli ktoś nie pracuje, nie ma prawa wymagać pieniędzy."
  • "W rodzinie wszystko jest wspólne, więc nie ma mowy o przemocy."

Takie przekonania sprawiają, że wiele osób nie szuka pomocy, uważając swoją sytuację za "normalną".

Jak rozpoznać przemoc ekonomiczną?

Rozpoznanie przemocy ekonomicznej może być trudne, zwłaszcza że sprawcy często maskują swoje działania jako "troskę" lub "dbanie o rodzinę". Oto sygnały ostrzegawcze:

  • Partner lub członek rodziny odmawia dostępu do konta bankowego.
  • Musisz prosić o pieniądze na codzienne potrzeby.
  • Sprawca kontroluje wszystkie wydatki i wymaga szczegółowych raportów.
  • Jesteś zmuszany/a do podpisywania kredytów lub pożyczek, których nie potrzebujesz.
  • Czujesz się bezsilny/a i zależny/a od drugiej osoby finansowo.

Jak przeciwdziałać przemocy ekonomicznej?

1. Edukacja i świadomość:

  • Ofiary przemocy ekonomicznej często nie zdają sobie sprawy, że ich sytuacja jest formą przemocy. Kampanie społeczne i edukacja na temat tego problemu są kluczowe.

2. Wsparcie prawne:

  • W Polsce ofiary przemocy ekonomicznej mogą korzystać z pomocy prawnej, np. poprzez organizacje takie jak Centrum Praw Kobiet czy Niebieska Linia.

3. Budowanie niezależności finansowej:

  • Nauka zarządzania pieniędzmi, podejmowanie pracy czy rozwijanie umiejętności zawodowych to kroki w kierunku odzyskania kontroli nad swoim życiem.

4. Wsparcie psychologiczne:

  • Ofiary przemocy ekonomicznej potrzebują pomocy w odbudowaniu poczucia własnej wartości i pewności siebie.

Gdzie szukać pomocy?

Jeśli doświadczasz przemocy ekonomicznej, nie jesteś sam. W Polsce istnieje wiele instytucji, które mogą Ci pomóc:

  • Niebieska Linia: Telefon: 800 120 002 – bezpłatna pomoc psychologiczna i prawna.
  • Centrum Praw Kobiet: Pomoc prawna, psychologiczna i wsparcie dla kobiet doświadczających przemocy.
  • Ośrodki Interwencji Kryzysowej: W każdym większym mieście dostępne są ośrodki oferujące wsparcie w sytuacjach kryzysowych.
  • Fundacje lokalne: Wiele organizacji regionalnych oferuje pomoc ofiarom przemocy, w tym przemocy ekonomicznej.

Podsumowanie

Przemoc ekonomiczna to subtelna, ale niezwykle niszcząca forma przemocy, która odbiera ofiarom niezależność, wolność i poczucie własnej wartości. Kluczowe jest zwiększanie świadomości społecznej na temat tego problemu oraz zapewnienie wsparcia prawnego, psychologicznego i edukacyjnego dla osób, które jej doświadczają. Każdy ma prawo do niezależności finansowej i życia wolnego od przemocy – pamiętajmy o tym i działajmy, aby wspierać tych, którzy tego potrzebują.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

REKLAMA

Jest ustawa o osobach starszych (czyli 60 plus). Co to daje?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

ZUS: Po nowelizacji mundurowi będą dalej informować o swoich finansach. Zwykły emeryt albo rencista już nie

Warunkiem łączenia wcześniejszej emerytury albo renty z dochodami z pracy jest nieosiąganie zbyt wysokich limitów dochodów z pracy. Do tej pory co roku trzeba było o kwotach przychodów informować ZUS. W ramach deregulacji zniknie obowiązek zawiadamiania przez emeryta lub rencistę ZUS (jako organu rentowego) o wysokości osiąganego przychodu. Nie jest to już potrzebne bo ZUS sam sobie te informacje sprawdzi. Obowiązek informowania ZUS o przychodach dotyczy tylko dwóch przypadków - 1) mundurowi, którzy pobierają uposażenie oraz 2) osoby, które osiągają przychody za granicą.

Energia wiatrowa w Polsce: jak daleko wiatraki od zabudowań? Co zrobi Prezydent Nawrocki?

Karol Nawrocki deklarował w kampanii wyborczej poparcie dla „rozsądnej transformacji energetycznej”. W praktyce jednak jego wypowiedzi sugerują sceptycyzm wobec polityki Zielonego Ładu oraz brak entuzjazmu dla dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii – w tym energetyki wiatrowej. Prezydent Elekt podkreśla wagę źródeł konwencjonalnych – mimo ich wysokich kosztów i negatywnego wpływu na klimat.

Bon leczniczy zamiast 13. i 14. emerytury: czy to koniec z dodatkowymi pieniędzmi? Nowy pomysł na wsparcie seniorów

Nie da się ukryć, że seniorzy przyzwyczaili się już do otrzymywania dodatkowego wsparcia finansowego w postaci 13. i 14. emerytury. Świadczenia te okazały się wręcz stałym elementem polityki senioralnej, w ramach szeroko rozbudowanej polityki społecznej w Polsce. Dla wielu seniorów rzeczywiście jest to realne wsparcie finansowe, które pomaga niekiedy związać koniec z końcem. Odebranie tych kilku tysięcy to byłby cios dla tych osób. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że jednorazowe dodatki nie rozwiązują systemowych problemów osób starszych – zwłaszcza w obszarze zdrowia. Czy zamiast gotówki lepszym rozwiązaniem byłby zatem bon leczniczy? Przyjrzyjmy się tej propozycji i ocenimy jej skutki.

REKLAMA

Duże pieniądze na modernizację budynku i kanalizację: rusza nowy program

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków w nowym programie – do rozdysponowania dla beneficjentów jest aż 1,3 mld zł. Program będzie dostępny wyłącznie w czterech województwach.

Renta wdowia od 1 lipca 2025 – ZUS gotowy do wypłat. Sprawdź, czy masz prawo do świadczenia

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

REKLAMA