REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przemoc ekonomiczna w Polsce. Jak ją rozpoznać? [PRZYKŁADY]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
psycholog, mediator, negocjator
przemoc ekonomiczna definicja przykłady polska
Przemoc ekonomiczna w Polsce - definicja, przykłady, pomoc
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W Polsce coraz więcej mówi się o przemowy ekonomicznej, która zwykle dotyka kobiet. Czasami jest trudna do zauważenia. Trudność tę wzmacniają stereotypy. Jak ją rozpoznać? Kiedy powinna zapalić się czerwona lampka? Psycholog podaje przykłady przemocy ekonomicznej i wskazuje dostępne formy pomocy.

rozwiń >

Przemoc ekonomiczna - definicja

Czym jest przemoc ekonomiczna? Przemoc ekonomiczna polega na kontrolowaniu przez jedną osobę dostępu do zasobów finansowych drugiej osoby w sposób, który prowadzi do jej uzależnienia i ograniczenia autonomii. Może występować w relacjach rodzinnych, partnerskich, a nawet w miejscach pracy. Choć ten problem najczęściej dotyka kobiet, ofiarami mogą stać się także mężczyźni.

REKLAMA

Ważne

Przemoc ekonomiczna – ukryty wymiar przemocy niszczący niezależność

to forma przemocy, która pozostaje w cieniu innych, bardziej oczywistych rodzajów krzywdzenia, takich jak przemoc fizyczna czy psychiczna. Jednak jej skutki mogą być równie destrukcyjne, prowadząc do utraty niezależności, ograniczenia możliwości decydowania o własnym życiu i wieloletniego uzależnienia od sprawcy. W Polsce przemoc ekonomiczna wciąż jest tematem mało rozpoznanym, a ofiary często nie zdają sobie sprawy, że doświadczają przemocy.

Przykłady przemocy ekonomicznej

1. Ograniczanie dostępu do pieniędzy:

  • Sprawca kontroluje finanse ofiary, decyduje o każdej wydanej złotówce lub wymaga szczegółowych rozliczeń z zakupów.
  • Ofiara często musi prosić o pieniądze na podstawowe potrzeby, co prowadzi do upokorzenia i poczucia zależności

2. Zakaz podejmowania pracy:

  • Sprawca uniemożliwia ofierze podjęcie zatrudnienia, co pozbawia ją dochodów i samodzielności finansowej.
  • Czasami zakaz pracy uzasadniany jest "troską" o dom lub dzieci, ale w rzeczywistości ma na celu kontrolowanie ofiary.

3. Przejmowanie zarobków:

  • Ofiara, mimo że pracuje, musi oddawać swoje wynagrodzenie sprawcy, który decyduje o jego przeznaczeniu.

4. Generowanie długów:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Sprawca zaciąga kredyty lub pożyczki na nazwisko ofiary, co wpędza ją w długi, z którymi musi się zmagać nawet po zakończeniu relacji.

5. Nierówny podział zasobów w domu:

  • Sprawca korzysta z zasobów finansowych, odmawiając ofierze dostępu do pieniędzy na codzienne potrzeby, takie jak jedzenie, odzież czy leczenie.

Niebezpieczna przemoc ekonomiczna

Dlaczego przemoc ekonomiczna jest tak niebezpieczna? Przemoc ekonomiczna jest szczególnie groźna, ponieważ odbiera ofiarom narzędzia potrzebne do uwolnienia się z toksycznej relacji. Brak środków finansowych uniemożliwia podjęcie kroków w kierunku zmiany sytuacji – od wynajęcia mieszkania, przez opłacenie prawnika, aż po codzienne funkcjonowanie.

Skutki przemocy ekonomicznej:

1. Uzależnienie od sprawcy:

  • Ofiara staje się całkowicie zależna od sprawcy, co utrudnia jej odejście lub podejmowanie samodzielnych decyzji.

2. Poczucie bezsilności:

  • Brak kontroli nad finansami prowadzi do utraty poczucia własnej wartości i przekonania, że zmiana jest niemożliwa.

3. Problemy zdrowotne:

  • Stres wynikający z braku pieniędzy na podstawowe potrzeby lub długi generowane przez sprawcę mogą prowadzić do depresji, lęku czy innych problemów psychicznych.

4. Długoterminowe konsekwencje finansowe:

  • Ofiary często wychodzą z relacji z ogromnymi długami lub bez oszczędności, co utrudnia im rozpoczęcie nowego życia.

Przemoc ekonomiczna w Polsce

W Polsce przemoc ekonomiczna jest uznawana za jedną z form przemocy domowej, zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Jednak w praktyce rozpoznanie i udowodnienie jej jest trudne. Wiele ofiar nie zdaje sobie sprawy, że ich sytuacja jest formą przemocy, a społeczne stereotypy często wzmacniają tę niewiedzę. Przykłady stereotypów:

  • "To normalne, że mąż zarządza finansami – kobiety się na tym nie znają."
  • "Jeśli ktoś nie pracuje, nie ma prawa wymagać pieniędzy."
  • "W rodzinie wszystko jest wspólne, więc nie ma mowy o przemocy."

Takie przekonania sprawiają, że wiele osób nie szuka pomocy, uważając swoją sytuację za "normalną".

Jak rozpoznać przemoc ekonomiczną?

Rozpoznanie przemocy ekonomicznej może być trudne, zwłaszcza że sprawcy często maskują swoje działania jako "troskę" lub "dbanie o rodzinę". Oto sygnały ostrzegawcze:

  • Partner lub członek rodziny odmawia dostępu do konta bankowego.
  • Musisz prosić o pieniądze na codzienne potrzeby.
  • Sprawca kontroluje wszystkie wydatki i wymaga szczegółowych raportów.
  • Jesteś zmuszany/a do podpisywania kredytów lub pożyczek, których nie potrzebujesz.
  • Czujesz się bezsilny/a i zależny/a od drugiej osoby finansowo.

Jak przeciwdziałać przemocy ekonomicznej?

1. Edukacja i świadomość:

  • Ofiary przemocy ekonomicznej często nie zdają sobie sprawy, że ich sytuacja jest formą przemocy. Kampanie społeczne i edukacja na temat tego problemu są kluczowe.

2. Wsparcie prawne:

  • W Polsce ofiary przemocy ekonomicznej mogą korzystać z pomocy prawnej, np. poprzez organizacje takie jak Centrum Praw Kobiet czy Niebieska Linia.

3. Budowanie niezależności finansowej:

  • Nauka zarządzania pieniędzmi, podejmowanie pracy czy rozwijanie umiejętności zawodowych to kroki w kierunku odzyskania kontroli nad swoim życiem.

4. Wsparcie psychologiczne:

  • Ofiary przemocy ekonomicznej potrzebują pomocy w odbudowaniu poczucia własnej wartości i pewności siebie.

Gdzie szukać pomocy?

Jeśli doświadczasz przemocy ekonomicznej, nie jesteś sam. W Polsce istnieje wiele instytucji, które mogą Ci pomóc:

  • Niebieska Linia: Telefon: 800 120 002 – bezpłatna pomoc psychologiczna i prawna.
  • Centrum Praw Kobiet: Pomoc prawna, psychologiczna i wsparcie dla kobiet doświadczających przemocy.
  • Ośrodki Interwencji Kryzysowej: W każdym większym mieście dostępne są ośrodki oferujące wsparcie w sytuacjach kryzysowych.
  • Fundacje lokalne: Wiele organizacji regionalnych oferuje pomoc ofiarom przemocy, w tym przemocy ekonomicznej.

Podsumowanie

Przemoc ekonomiczna to subtelna, ale niezwykle niszcząca forma przemocy, która odbiera ofiarom niezależność, wolność i poczucie własnej wartości. Kluczowe jest zwiększanie świadomości społecznej na temat tego problemu oraz zapewnienie wsparcia prawnego, psychologicznego i edukacyjnego dla osób, które jej doświadczają. Każdy ma prawo do niezależności finansowej i życia wolnego od przemocy – pamiętajmy o tym i działajmy, aby wspierać tych, którzy tego potrzebują.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ci, którzy mają mieszkania z balkonem słono za to zapłacą. I nie ma litości

Nie wszystkich stać na dom z ogrodem, czy choćby własna, niewielką działkę. Niektórzy swoim kwiatowym i kulinarnym pasjom oddają się na balkonach blokowisk. I tu zaczyna się problem, który może się skończyć zapłaceniem słonej kary.

Już od 14 sierpnia 2025 r. będzie łatwiej o orzeczenie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, uprawniające do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień. Nowe przepisy wchodzą w życie

W dniu 14 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.07.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, dzięki któremu będzie można szybciej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (i odpowiednio – stopniu niepełnosprawności), a co się z tym wiąże – szybciej korzystać z przysługujących na jego podstawie świadczeń, ulg i innych uprawnień.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe (wyznaczone na ostatnią niedzielę w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu) – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

133 korzystne wyroki sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 16 prawomocnych – uruchomienie pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice. We wpisie przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.

REKLAMA

Czas pracy w 2026 roku – dni robocze, święta, Wigilia [TABELA]

W 2026 roku obowiązuje 14 dni ustawowo wolnych od pracy, w tym Wigilia (24 grudnia), która od 2025 roku również jest dniem wolnym. W efekcie pracownicy na pełnym etacie będą mieli do przepracowania 2008 godzin w ciągu roku, przy 251 dniach roboczych i 114 dniach wolnych (wliczając weekendy).

Renta wdowia miała być wsparciem: Dziś wielu czuje się pominiętych. Nowe przepisy źródłem frustracji i oburzenia

Renta wdowia – dla wielu miała być finansowym wsparciem i symboliczną pomocą po utracie najbliższej osoby. Dziś coraz więcej osób mówi o rozczarowaniu, a nawet o poczuciu wykluczenia. Dlaczego świadczenie, które miało łagodzić życiowy dramat, stało się źródłem frustracji i oburzenia?

4 043 zł z PFRON na wózek lub skuter elektryczny – ruszył nabór wniosków

Masz wózek lub skuter z napędem elektrycznym? PFRON rusza z nowym wsparciem – możesz dostać nawet 4 043 zł na serwis, naprawę lub wymianę akumulatorów. O dofinansowanie mogą wnioskować osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Wnioski przyjmowane są do 31 sierpnia przez system SOW.

Język ukraiński jako drugi język obcy w szkołach podstawowych – jest nowa podstawa programowa

25 lipca 2025 r. opublikowano nową podstawę programową do nauczania języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego dla klas VII–VIII szkół podstawowych w Polsce. Dokument ten został opracowany z myślą o nauczycielach języka ukraińskiego pracujących w szkołach podstawowych.

REKLAMA

Podatek katastralny - jak to działa w praktyce. Przewodnik dla Polaków kupujących nieruchomości w Hiszpanii

Coraz więcej Polaków kupuje mieszkania czy domy w Hiszpanii, dlatego rośnie zainteresowanie hiszpańskim systemem podatkowym. Jednym z kluczowych obciążeń w tym państwie jest podatek katastralny, zwany lokalnie IBI (Impuesto sobre Bienes Inmuebles).

Wielki powrót użytkowania wieczystego w mieszkalnictwie, a jeszcze niedawno – miliony Polaków zapłaciło (lub cały czas jeszcze płaci) za wykup od Skarbu Państwa udziału w nieruchomości związanego z posiadanym mieszkaniem

Podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca 2025 r. – wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski ujawnił, że resort ma już gotowy projekt ustawy mającej na celu przywrócenie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych zabudowanych na cele mieszkaniowe. Co więcej – przewiduje on nie tylko powrót do budownictwa na gruntach należących do Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego, ale również zupełnie nową kategorię użytkowania wieczystego, z którą związane będą odmienne niż dotychczas (tj. sprzed zmiany stanu prawnego, która miała miejsce 1 stycznia 2019 r.) opłaty.

REKLAMA