Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Związki jednopłciowe w Polsce i na świecie

Alicja Deneka
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Małżeństwa jednopłciowe Fot. Shutterstock
Małżeństwa jednopłciowe Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock
Co polskie prawo mówi o małżeństwach jednopłciowych? W jakich krajach na świecie związki homoseksualne są legalne?

Związki jednopłciowe: Gdzie są legalne, a gdzie grozi kara śmierci?

Jak wygląda sytuacja prawna osób homoseksualnych na świecie? Które kraje uznają małżeństwa jednopłciowe, a w których związki tej samej płci uważane są za jedno z najbardziej poważnych przestępstw?

Do krajów azjatyckich homofobia była przynoszą wraz z europejską kolonizacją. Przykładem mogą służyć byłe kolonie Wielkiej Brytanii, na terytorium których obowiązywał brytyjski kodeks karny. Od 1533 roku w ustawodawstwie Wielskiej Brytanii istniało tzw. sodomy law, które przewidywało karę śmierci za stosunki homoseksualne między mężczyznami. W 1861 roku kara śmierci została zniesiona, ale przez długie lata za kontakty homoseksualne groziło więzienie. Niektóre kraje Wspólnoty Narodów do tej pory mają prawo ustawowe, które wywodzi się z czasów kolonialnych.

Z kolei w państwach islamskich nie ma żadnej normy prawnej, która pozwalałaby na uznanie związków jednopłciowych. Ustawodawstwo w tych krajach opiera się na prawie szariatu. Zgodnie z islamskim prawem karnym homoseksualizm jest jednym z najbardziej poważnych przestępstw, za które grozi chłosta, a nawet kara śmierci.

Zgodnie z kodeksem karnym kara śmierci za kontakty homoseksualne obowiązuje w: Afganistanie, Pakistanie, Arabii Saudyjskiej, Somalii, Sudanie, Jemenie, Nigerii, Mauretanii, Brunei, Iranie oraz Republice Czeczeńskiej w Rosji.

Egzekucje za homoseksualizm były wykonywane w Iranie, ale pod naciskiem organizacji międzynarodowych coraz częściej stosowana jest kara więzienia. Od czasów irańskiej rewolucji islamskiej, tj. od 1979 roku obowiązuje prawo szariatu, zgodnie z którym kontakty homoseksualne uznawane są za nielegalne. Czeczeński kodeks karny z 1996 roku również jest oparty na prawie islamskim. Do tej pory jednak nie zanotowano żadnych przypadków egzekucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdzie uznaje się małżeństwo osób tej samej płci?

Obecnie małżeństwa osób tej samej płci uznawane są w 26 krajach świata: Holandii, Belgii, Kanadzie, Hiszpanii, RPA, Norwegii, Szwecji, Islandii, Portugalii, Argentynie, Danii, Urugwaju, Nowej Zelandii, Francji, Brazylii, Wielkiej Brytanii (z wyjątkiem Irlandii Północnej), Luksemburgu, Irlandii, Meksyku, USA, Kolumbii, Finlandii, Niemczech, Australii, Austrii i na Malcie.

Od 2006 roku małżeństwa jednopłciowe uznawane są również w Izraelu, ale tylko te, które zostały zawarte poza granicami kraju. Na terytorium samego Izraela nie można dokonywać rejestracji związków jednopłciowych. Kara za kontakty homoseksualne została zniesiona w 1988 roku.

Przykłąd

Norris przeciwko Irlandii (1988) 

Obowiązujące wówczas w Irlandii ustawodawstwo uznawało męskie stosunki homoseksualne za przestępstwo. Skarżący, który był homoseksualistą, zaskarżył ustawodawstwo, które jego zdaniem stanowiło nadmierną ingerencję w jego prawo do poszanowania życia prywatnego - w tym jego stosunków seksualnych.

ETPC stwierdził, że nie można uznać, iż w Irlandii istniała "pilna potrzeba społeczna", aby czynności homoseksualne uznać za przestępstwo. W szczególności, choć członkowie społeczeństwa, którzy uznają homoseksualizm za niemoralny, mogą być zszokowani, urażeni i poruszeni takimi czynnościami, nie oznacza to samo w sobie nakazu stosowania wobec skarżącego sankcji karnych, gdy sprawa dotyczy wyłącznie takich czynności, na które dorosłe osoby wyraziły zgodę. Jest to naruszenie atr. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, czyli prawa do poszanowania życia prywatnego.

Środki podjęte w następstwie wyroku - zmiana prawa.

Co polskie prawo mówi o małżeństwach jednopłciowych?

Art. 18 Konstytucji RP mówi, że:

„Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej.”

Oznacza to, iż związek kobiety i mężczyzny, czyli małżeństwa hetero znajduje się pod ochroną i opieką państwa. Jeżeli więc mielibyśmy małżeństwo jednopłciowe, nie byłoby ono objęte ochroną, zgodnie z konstytucją. Artykuł ten jednak nie jest przeszkodą dla instytucjonalizacji związków tej samej płci.

W tej kwestii również warto wspomnieć jedno z pierwotnych źródeł prawa Unii Europejskiej, czyli Kartę Praw Podstawowych UE (KPP UE). Po wejściu w życie Traktatu z Lizbony Karta ma charakter wiążący. Jednak w 2007 roku Jarosław Kaczyński stwierdził, że Polacy nie będą mogli korzystać z praw, które są zagwarantowane w KPP UE. Do podpisania dokumentu przez nasz kraj nie doszło. Uzasadnienie (jedno z niewielu) brzmiało następująco: Chodzi np. o to, żeby zapobiec jakimkolwiek interpretacjom prawa przez Europejski Trybunał Praw Człowieka, które doprowadziłyby do zmiany definicji rodziny i przymuszały państwo polskie do uznawania małżeństw homoseksualnych.

Pierwszy zarejestrowany związek homoseksualny

Pierwszą parą na świecie, która zarejestrowała jednopłciowy związek partnerski była para Duńczyków Axel i Eigil Axgil.

Dania została pierwszym państwem na świecie, w którym można było rejestrować związki partnerskie. Do zmian w duńskim prawie doszło w roku 1989. W tym samym roku na świecie pojawiła się pierwsza zarejestrowana para tej samej płci. Alex miał 74 lata, a jego partner Eigil – 67. Na rejestracje związku czekali ponad 40 lat.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Małżeństwo

Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań
Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań.

Język polski, Matematyka, Język angielski.


Źródło: gazetaprawna.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Babciowe - jest pomysł na nowe świadczenie. Dla kogo 1500 zł?

    Babciowe - to pomysł na nowe świadczenie. Ma wynosić 1500 zł miesięcznie. Jego wprowadzenie zapowiedział Donald Tusk podczas spotkania w Częstochowie.

    Pierwsze trzynastki dla emerytów i rencistów jeszcze przed Wielkanocą

    Tradycyjnie 13. są wypłacane razem z kwietniową emeryturą lub rentą. Gdy termin płatności wypada w sobotę, niedzielę lub święto - ZUS przelewa pieniądze tak żeby trafiły do adresata jeszcze przed dniem wolnym. Poniedziałek Wielkanocny, który w tym roku jest 10 kwietnia to jeden z dni, w których seniorzy dostają swoje wypłaty. Nie muszą jednak czekać aż skończą się święta gdyż 13. trafi do nich jeszcze przed Wielkanocą. 

    500 tys. podpisów pod projektem ustawy ws. refundacji procedury in vitro

    Refundacja in vitro. Posłanki KO poinformowały, że zebrano pół miliona podpisów pod obywatelskim projektem ustawy ws. refundacji procedury pozaustrojowego zapłodnienia metodą in vitro, który złożyły w czwartek w Sejmie. Podkreślały, że projekt stanowi test dla PiS, czy faktycznie chce walczyć z bezpłodnością w Polsce.

    Przedterminowe wybory w Michałowie. Mieszkańcy wybiorą wójta według znowelizowanego Kodeksu wyborczego

    Przedterminowe wybory wójta Michałowa zostaną przeprowadzone 7 maja – tak postanowił premier. Kandydaci mogą zgłaszać się do 12 kwietnia. Wybory zostaną przeprowadzane po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu wyborczego.

    Opiekun medyczny. Kto może nim zostać? Ile zarabia?

    Opiekun medyczny – kto może nim zostać? Zawód opiekuna medycznego został stworzony w 2007 z inicjatywy ówczesnego Ministra Zdrowia. To odpowiedź na niewystarczającą infrastrukturę opiekuńczą – w szpitalach brakowało i brakuje pielęgniarzy, i pielęgniarek, a ludzi chorych i niesamodzielnych było i jest coraz więcej. Czym zajmuje się opiekun medyczny? Jakie kryteria należy spełnić, by nim zostać? 

    Wydziedziczenie. Kiedy spadkobierca nie dostanie nic

    Wydziedziczenie polega na pozbawieniu uprawnionych spadkobierców prawa do zachowku. Spadkodawca może to zrobić, ale jego swoboda w tym zakresie jest ograniczona przepisami Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach spadkodawca może wydziedziczyć spadkobiercę? Jak dokonuje się wydziedziczenia? Jakie są skutki wydziedziczenia?

    Ubrania w sklepach coraz gorszej jakości? Polacy narzekają

    Polacy narzekają na jakość ubrań. Prawie połowa badanych konsumentów skarży się, że ubrania, kupowane w sklepach w ostatnich 6-12 miesiącach, są produkowane z coraz to gorszych materiałów. Według znawców tematu, problemy zaczęły się już podczas pandemii, gdy zostały zaburzone łańcuchy dostaw. Do tego doszła wysoka inflacja. Widać również, że gorszą jakość wymusza polityka klimatyczna. Jak dodają eksperci, powrót do wysokogatunkowych towarów może być dość trudny i trwać długo, bo producentom cała ta sytuacja jest raczej na rękę.

    Wybory parlamentarne. Pierwsze propozycje daty

    Termin 15 października jest bardzo dobry – powiedział wicemarszałek Sejmu i szef klubu PiS Ryszard Terlecki, pytany o możliwą datę wyborów parlamentarnych. 

    Nowelizacja Prawa o notariacie. Minister zaprowadzi dyscyplinę wśród notariuszy

    Kolejna nowelizacja Prawa o notariacie niebawem trafi do Sejmu. Resort sprawiedliwości chce zwiększyć kontrolę nad notariatem. Twierdzi jednak, że w porównaniu z projektem nowelizacji odrzuconej przez Sejm w grudniu złagodzono propozycje dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej i zawieszania notariuszy. 

    Ile można dorobić do emerytury lub renty od 1 marca 2023 r.? Kogo dotyczą limity?

    Przez najbliższe 3 miesiące, licząc od 1 marca 2023 r. obowiązują nowe limity dorabiania dla emerytów i rencistów. Pracujący mogą dorobić 177 zł więcej. Limity te dotyczą tyko wcześniejszych emerytów. Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli kobiety 60 a mężczyźni 65 lat, nie muszą ograniczać się przy dorabianiu żadnymi limitami.

    Czy spotkania w pracy to strata czasu? BADANIE

    Spotkania w pracy. Prawie połowa Polaków podczas spotkań w pracy zajmuje się czymś innym, a 27% w ogóle nie widzi ich sensu. Nie znaczy to jednak, że wyjątkowo nie cierpią spotkań — 62% przyznaje, że je lubi. Z drugiej strony ⅓ sądzi, że są one stresujące (w tym ponad połowa najmłodszych badanych) i nudne, a 23%, że są przez nie mniej produktywni.

    WIRON. Czy wiązać z nim nadzieje?

    O tym, że wskaźnik WIRON nie zmieni wiele w wysokości rat kredytów hipotecznych, pisaliśmy już w połowie lutego. Dziś na ten temat piszą kolejne media. Bańka oczekiwań całkowicie pękła, gdy o przejściu z indeksu WIBOR na WIRON wypowiedział się sam premier. Przyznał, że przeliczył się co do tej zmiany i doradził, aby nie wiązać z nią zbytnio nadziei. Jak powiedział - to nie będzie żaden “game changer”.

    UODO nałożył administracyjną karę pieniężną na wspólnotę mieszkaniową

    Kilka naruszeń przepisów RODO było powodem nałożenia kary pieniężnej na wspólnotę mieszkaniową.

    Prezes ZUS: ostatnie dni na wykorzystanie bonu turystycznego

    To już ostatnie dni na wykorzystanie polskiego bonu turystycznego - przekazała PAP prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska. Do kiedy i gdzie można wykorzystać Polski Bon Turystyczny?

    Przemoc domowa. Jakie zmiany przynosi najnowsza nowelizacja

    Nowelizacja ustawy antyprzemocowej została opublikowana w Dzienniku Ustaw i wejdzie w życie za trzy miesiące. Jakie zmiany wprowadzi?

    Posłowie PiS chcą ustanowić nowe święto państwowe

    Nowe święto państwowe. Posłowie PiS chcą ustanowić 10 września Narodowym Dniem Wspomnienia Gehenny Polskich Dzieci Wojny. Jak ocenił wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk, będzie to ważny gest dla całego pokolenia. "Myślę, że ten projekt powinien być jak najszybciej przyjęty w formule aklamacji" - powiedział PAP.

    Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy. Ile kosztuje? Dla kogo?

    Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy przeznaczony jest dla osób mających określone problemy zdrowotne, istotne deficyty w samoopiece, a także wymagających intensywnej pielęgnacji. Jakie są zasady przyjęcia do placówki? Ile kosztuje pobyt?  

    Raiffeisen Bank ukarany przez UOKiK. Chodzi o kredyty hipoteczne

    Raiffeisen Bank International jednostronnie zmienił treść umów o kredyty hipoteczne ze swoimi klientami. W jakim zakresie? Jaką otrzyma za to karę?

    Uwaga kierowco - "Łapki na kierownicę". Wzmożone kontrole policji do końca marca

     "Łapki na kierownicę" to akcja policyjna, która ma na celu zwrócić uwagę na zagrożenie, jakie niesie prowadzenie auta i jednoczesne przeglądanie treści z telefonu komórkowego, bądź rozmawianie z telefonem w ręku. Jaka grozi kara za prowadzenie auta z telefonem w ręku?

    Żołnierze zawodowi. Przeciętne uposażenie w górę

    Przeciętne uposażenie żołnierzy zawodowych wzrosło w porównaniu z rokiem ubiegłym o ponad 880 zł. W jaki sposób oblicza się przeciętne wynagrodzenie żołnierzy?

    Bony turystyczne – Małopolska zarobiła najwięcej, liderem jest Zakopane

    Największymi beneficjentami programu Polski Bon Turystyczny są przedsiębiorcy z Małopolski. Łącznie przyjęli płatności za pomocą bonu o wartości prawie 647 mln zł. W samym Zakopanem przy użyciu bonów zapłacono 262 mln zł.

    Bilet na darmowe przejazdy kolejami po Europie przez miesiąc. Dla kogo?

    Trwa kolejna edycja konkursu DiscoverEU organizowanego przez Komisję Europejską i skierowanego do osiemnastolatków z Unii Europejskiej.

    Centralna Informacja Emerytalna. Projekt ustawy przyjęty przez rząd

    Rząd chce utworzyć Centralną Informację Emerytalną. System będzie zawierał kompleksową informację o świadczeniach emerytalnych, bez względu na ich źródło.

    Wycinka drzew. Jakie są aktualne przepisy?

    Jak złożyć wniosek o zezwolenie na wycinkę drzewa i czy zawsze jest on konieczny? Jakie zmiany weszły w życie w 2023 r.? Co z okresem lęgowym ptaków? 

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów; lasy to nasze dobro narodowe i to leśnicy wiedzą, jak o nie zadbać - przekazała w mediach społeczniościowych minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.