REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawarcie małżeństwa z cudzoziemcem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Nasz Świat
Portal dla Polaków we Włoszech
Zawarcie małżeństwa z cudzoziemcem. /Fot. Fotolia
Zawarcie małżeństwa z cudzoziemcem. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ponad milionowa populacja Polaków pracujących w państwach Unii Europejskiej w sposób naturalny nawiązuje relacje zawodowe i osobiste z obywatelami innych państw. Sprzyja to pogłębianiu więzi, które nierzadko wieńczone są faktem zawarciem małżeństwa. Warto, zatem wiedzieć, jakie reguły warunkują skuteczność prawną związku małżeńskiego zawieranego przez obywateli polskich z partnerami z innych państw. Warto o nich pamiętać po to, by nie doszło do sytuacji, w której okazuje się, że związek małżeński nie istnieje lub jest nieważny.

Zdolność matrymonialna

Pierwsza zasada o fundamentalnym znaczeniu dotyczy tzw. „zdolności matrymonialnej” obywateli różnych państw wstępujących w związek małżeński. Jej źródłem jest art. 48 polskiego prawa prywatnego międzynarodowego, z którego wynika, że o możności zawarcia małżeństwa rozstrzyga w stosunku do każdej ze stron jej prawo ojczyste. Prawo ojczyste badane jest w chwili zawierania małżeństwa i dotyczy okoliczności przesądzających zarówno o dopuszczalności zawarcia małżeństwa, jak i przesłanek warunkujących brak możliwości jego zawarcia /przeszkody tamujące/. Na tak ustalone prawo – prawo ojczyste nupturienta w chwili zawierania związku małżeńskiego nie ma wpływu fakt, że po jego zawarciu dojdzie do zmiany obywatelstwa.  

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku osób, co, do których występuje trudność z ustaleniem właściwego prawa ojczystego wobec posiadania podwójnego lub wielorakiego obywatelstwa, należy stosować normę określoną w art. 2 ustawy prawo prywatne, międzynarodowe wedle, której jeżeli obywatel polski posiada również inne obywatelstwo, stosuje się prawo polskie, chociażby prawo innego państwa uznawało go za obywatela tego państwa.W przypadku cudzoziemca posiadającego, co najmniej dwa obywatelstwa ustala się prawo tego państwa, z którym jest on najsilniej związany.Jeśli natomiast mamy do czynienia z tzw. apatrydą, – czyli osobą, wobec której nie można ustalić obywatelstwa, czy też osoba taka nie ma obywatelstwa żadnego państwa, wówczas stosuje się prawo państwa, w którym znajduje się jej miejsce zamieszkania, w braku zaś miejsca zamieszkania stosuje się prawo państwa jego zwykłego pobytu.

Konkretyzując przyjmijmy hipotetycznie dwa alternatywne przypadki; w pierwszym cudzoziemiec zamierza zawrzeć związek małżeński z obywatelką polską przed polskim urzędnikiem stanu cywilnego, w drugim obywatel polski zamierza zawrzeć taki związek z Włoszką  we włoskim urzędzie.

Zobacz także: Zawarcie związku małżeńskiego z wyznawcą Islamu

REKLAMA

W obu przypadkach cudzoziemiec  winien przedstawić przed polskim lub włoskim urzędnikiem stanu cywilnego zaświadczenie o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa. Zaświadczenie to musi być wydane przez odpowiednie władze tego państwa, którego jest obywatelem.Gdy przedstawienie takiego zaświadczenia napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, to sąd na wniosek cudzoziemca może zwolnic go od złożenia takiego dokumentu jednakże samoistnie ocenia wtedy istnienie pozytywnych jak i brak negatywnych przesłanek do zawarcia małżeństwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przesłanki pozytywne

Dotyczą one najczęściej odpowiedniego wieku nupturienta/pełnoletniości/, zdolności do mentalnego rozumienia znaczenia swojej decyzji. Podkreślić należy, że zasada swobody zawierania związku małżeńskiego jest potwierdzona w wielu aktach prawa międzynarodowego. Np. konwencja nowojorska w sprawie zgody na zawarcie małżeństwa, najniższego wieku małżeńskiego i rejestracji małżeństw stanowi, że małżeństwo nie może być zawarte bez pełnej i zupełnej wiedzy/świadomości i wolnej niczym nie skrępowanej woli / obu stron. Mimo deklarowanej swobody zawierania małżeństwa – w wielu wypadkach może wystąpić konieczność powołania się na klauzule porządku publicznego w aspekcie zakazującym lub zezwalającym na zawarcie związku małżeńskiemu obywatelowi polskiemu z obywatelem innego państwa. Nastąpi to w przypadku, gdy prawo właściwe obce przewiduje rozwiązania prawne godzące w podstawowe zasady porządku prawnego RP np. przewidują zakaz zawierania związku małżeńskiego obywatelowi polskiemu z obywatelem innego państwa. Np. przewidują zakaz zawierania związku małżeńskiego z powodu różnicy rasy, narodowości, czy wyznania, lub zezwalają na zawarcie związku małżeńskiego przez osobę ubezwłasnowolnioną.

Przesłanki negatywne

Przesłanki negatywne do zawarcia związku małżeńskiego to najczęściej, wiek, pokrewieństwo powinowactwo, stosunek przysposobienia, stan psychiczny umysłowy oraz pozostawanie we wcześniej zawartym związku małżeńskim.

Polecamy serwis: Unieważnienie małżeństwa

W tym ostatnim przypadku zdarzały się przypadki pełnego zaskoczenia, gdy Polka, która pozostawała według jej mniemania w prawnie usankcjonowanym związku małżeńskim z obywatelem jednego z państw afrykańskich  poniewczasie dowiadywała się, że jej małżonek jest formalnie związany z kilkoma innymi  żonami, na co pozwala mu jego prawo ojczyste. Uświadomiła sobie po kilku latach, że nie zawarła skutecznie związku małżeńskiego gdyż według jej prawa ojczystego bigamia jest zakazana.W takiej sytuacji osoba ta winna nie tyle składać pozew rozwodowy, co wniosek w przedmiocie stwierdzenia nieważności związku małżeńskiego.

Forma zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem

Forma zawarcia małżeństwa podlega prawu państwa ,w którym jest no zawierane /lex loci celebrationis matrimonii/. Oznacza to, że jeśli małżeństwo zawierane jest w Polsce zastosowanie w tym zakresie będą miały przepisy polskiego kodeksu rodzinnego i opiekuńczego a jeżeli we Włoszech przepisy prawne Republiki Włoskiej .Forma zawarcia małżeństwa to sposób, w jaki nupturienci składają oświadczenie woli o wstąpieniu w związek małżeński oraz inne okoliczności związane z samą ceremonią jak, zasady ceremonii udział świadków uczestnictwo urzędnika odpowiedniego organu państwowego dopuszczalność zawarcia związku przez pełnomocnika, upublicznienia woli zawarcia związku małżeńskiego, dokumentów oraz sporządzenie aktu stanu cywilnego. Jeżeli małżeństwo zawierane jest poza granicami RP wystarczy zachowanie formy prawnej wymaganej przez prawo ojczyste obojga małżonków albo przez wspólne prawo miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu małżonków w chwili zawarcia małżeństwa.Ta zasada może mieć zastosowanie również wobec nupturientów mających takie samo obywatelstwo ,którzy zawierają małżeństwo poza granicami RP w tym również obywateli polskich ;dodajmy jest to dość odważne odstępstwo od zasady właściwości prawa ojczystego które usuwa dysfunkcjonalność  płynąca z posługiwania się dość sztywnym łącznikiem lex patriae/prawa ojczystego/.

Skutki braku zdolności materialnej do zawarcia małżeństwa oraz niezachowania właściwej formy

Ustawodawca przyjął, że niezachowanie przesłanek materialnych zdolności matrymonialnej jest oceniane według prawa ojczystego każdego z małżonków natomiast naruszenie przesłanek formalnych jest oceniane według prawa miejsca zawarcia. Skutki prawne naruszenia przesłanek materialnych czy formalnych ustalane według prawa właściwego mogą prowadzić do stwierdzenia nieistnienia małżeństwa, nieważności, czy też możliwość unieważnienia małżeństwa w zależności od tego, która z tych możliwości przewiduje prawo ojczyste nupturienta. Najczęściej niezachowanie przesłanek materialnych skutkuje nieważnością związku małżeńskiego a niezachowanie formy stwierdzeniem nieistnienia małżeństwa.

Zobacz również: Jak bronić się przed egzekucją z majątku wspólnego?

Konkludując: znajomość zasad prawnych gwarantujących skuteczność /ważność/ aktu zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem  pozwala uniknąć w przyszłości stresu związanego z faktem ,że związek ten jest nieważny lub od początku nie istniał . Okoliczność ta negatywnie wpływa na ochronę prawną wspólności majątkowej , ogranicza prawo dziedziczenia  oraz określa  pozycję ich latorośli, które mają jedynie status dzieci pozamałżeńskich.

Autor: adw. Dr Dariusz Czajka, Profesor Nadzwyczajny Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe zasady na cmentarzach, a za naruszenie grożą kary do nawet 5000 zł. Uwaga na te pułapki we Wszystkich Świętych, łatwo się pomylić

Zbliża się 1 listopada – Dzień Wszystkich Świętych oraz 2 listopada – zaduszki. To czas pamięci o tych, którzy odeszli, szczególnie osobach bliskich. W tym czasie masowo ruszymy odwiedzać groby, a niektórzy już teraz je porządkują przed 1 listopada. Jednak czas ten nie zwalnia nas od przestrzegania przepisów. Także na cmentarzach obowiązują zasady segregacji, a w tym roku w niektórych miejscach czeka na nas nowość - jaka?

Przedłużenie okresu przedawnienia w podatku od spadków ukryte w nowelizacji. Fikcyjna deregulacja niekorzystna dla spadkobierców

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

103 średnie pensje na mieszkanie w Warszawie (50 m2). A w innych miastach? Ceny mieszkań w III kwartale 2025 r. [raport]

W III kwartale 2025 r. w większości z 17 największych polskich miast ceny mieszkań spadły w porównaniu z poprzednim kwartałem. W segmencie mieszkań średniej wielkości (35–60 m²) największy spadek odnotowano w Gdyni – o prawie 5%. Po obniżkach przeciętna ofertowa cena mieszkania o powierzchni 50 m² w tym mieście wynosi 585 tys. zł. Dla porównania, w najtańszej Częstochowie to 350 tys. zł, a w najdroższej z zestawienia Warszawie – prawie 837 tys. zł. W stolicy w ostatnim kwartale ceny mieszkań wzrosły o 2%. Warszawa należy też do najdroższych stolic Europy pod względem dostępności mieszkań. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 50 m² poza centrum, potrzeba 103 średnich pensji. Tak wynika z najnowszego raportu Rankomat.pl i Rentier.io.

Opiekunowie osób niepełnosprawnych w szoku – zmiany od 2026 r. mogą uderzyć w tysiące rodzin

Od 2026 r. opiekunowie osób z niepełnosprawnościami mogą stanąć przed rewolucją w systemie wsparcia. Ustawa o asystencji osobistej wprowadza nowe zasady, ogranicza budżet osobisty i skraca okresy decyzji. Równocześnie rząd zapowiada zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym i nową emeryturę opiekuńczą. Czy rodziny są gotowe na te zmiany?

REKLAMA

Większość Polaków nie ma testamentu. Co to oznacza dla ich rodzin? W takiej sytuacji majątek jest dziedziczony ustawowo, zgodnie z hierarchią opisaną w Kodeksie cywilnym

Badania pokazują, że większość osób w Polsce nie spisało testamentu. W praktyce oznacza to, że majątek po śmierci dziedziczony jest ustawowo – nie zawsze zgodnie z wolą zmarłego. Sprawdź, jak prosto uregulować sprawy spadkowe i ochronić najbliższych.

Tym seniorom ZUS wypłaci emeryturę lub rentę wcześniej w październiku i listopadzie 2025 r.

Emeryci i renciści otrzymują swoje świadczenia z ZUS-u w ustalonych terminach płatności. W październiku i listopadzie 2025 r. niektórzy z nich mogą jednak spodziewać się przelewu bankowego lub wizyty listonosza nieco wcześniej niż zwykle.

Oszczędności warunkiem poczucia bezpieczeństwa Polaków: jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają? [RAPORT]

Jak wynika z badania SW Research na zlecenie Job Impulse, rośnie odsetek osób, które nie potrzebują dodatkowych funduszy, aby czuć stabilność finansową (17% w 2025 r. i 13% w 2023 r.). Jednocześnie ponad połowa badanych (55%) wskazuje, że dla osiągnięcia poczucia bezpieczeństwa finansowego ich gospodarstwa domowe wymagają co najmniej tysiąca złotych miesięcznie więcej. Najnowsze badanie pokazuje, jak Polacy oceniają swoją sytuację finansową i w jaki sposób oszczędzają.

Dłużnik nie ukryje się za hipoteką. Sąd Najwyższy zmienia reguły gry

Koniec z unikaniem spłaty długów pod pozorem obciążonych nieruchomości. Sąd Najwyższy definitywnie uciął wieloletni spór: dłużnik nie obroni się już przed skargą pauliańską tłumacząc, że jego majątek był bezwartościowy. Ta uchwała zmienia zasady gry w polskim prawie zobowiązań.

REKLAMA

To koniec brązowych worków na odpady - kolejne miasta z nich rezygnują

Przez lata panowania zasad segregacji śmieci można było się przyzwyczaić do tego, że odpady biodegradowalne (np. liście, skoszona trawa, obierki, resztki warzyw i owoców etc.) wyrzucamy do brązowych worków na odpady. Takie zasady panowały i jeszcze panują w zdecydowanej większości gmin w Polsce – jednak pojawiają się kolejne miasta, które z tego rezygnują.

Nowa instytucja koronera w Polsce. Dlaczego jest potrzebna i na jakim etapie są prace legislacyjne?

Czy w Polsce jest instytucja koronera? Formalno-prawnie nie ma i co więcej okazuje się, że problem braku urzędnika medyczno-prawnego, który mógłby stwierdzać zgon i nadzorować czynności z tym związane - narasta od lat i dotyka rodzin, służb ratunkowych oraz systemu statystyki przyczyn zgonów. Czy czas to zmienić? Wydaje się, że tak, tym bardziej, że Rzecznik Praw Obywatelskich konsekwentnie wskazuje na luki w obowiązującym prawie i wielokrotnie apelował o systemowe rozwiązanie tej materii. Dobra wiadomość jest taka, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad projektem a planowany termin wejścia w życie 1 lutego 2027 r.

REKLAMA