REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sędziowie pokoju. Wybory już w maju 2024?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
W sądach pokoju mają orzekać sędziowie wybierani w wyborach powszechnych
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sędziowie pokoju i sądy pokoju – te instytucje mają wprowadzić ustawy, których projektami zajmie się w tym tygodniu sejmowa podkomisja. Planuje ona wprowadzić do projektów kilkanaście projektów. Po zakończeniu prac w komisji projekty trafią pod obrady komisji sprawiedliwości Sejmu.

Sądy pokoju mają być utworzone jako nowa kategoria sądów w ramach sądownictwa powszechnego. Miałyby one zajmować się najprostszymi sprawami, a orzekać w nich mieliby sędziowie pokoju wybierani w wyborach powszechnych. Instytucje te mają wprowadzić dwie ustawy: ustawa o sądach pokoju oraz ustawa zawierającej przepisy wprowadzające reformę. Zdaniem przewodniczącego podkomisji Kazimierza Smolińskiego (PiS) ustawa o sądach pokoju powinna wejść w życie pod koniec 2023 r., tak aby pierwsze wybory sędziów pokoju mogły się odbyć w maju 2024 r. – razem z wyborami do Parlamentu Europejskiego.

REKLAMA

REKLAMA

Podkomisja autorem kilkudziesięciu poprawek

Oba projekty były inicjatywą prezydenta Andrzeja Dudy. Prace nad rozwiązaniami dotyczącymi sędziów pokoju początkowo prowadził zespół pod kierownictwem prof. Piotra Kruszyńskiego, który rozpoczął działalność po rozmowach lidera Kukiz’15 Pawła Kukiza z prezydentem Dudą.

Podczas rozpoczętych w lutym 2022 r. prac sejmowej podkomisji, do której trafiły oba projekty po pierwszym czytaniu w Sejmie, projekty znacząco przeformułowano. Podczas 15 posiedzeń, jakie odbyły się w tym czasie podkomisja wprowadziła kilkadziesiąt merytorycznych poprawek i kilkakrotnie więcej redakcyjno-legislacyjnych. 

Podkomisja przyjęła, że ustawy miałyby wejść w życie po trzech miesiącach od ich ogłoszenia. „Prezydent RP, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej, w drodze postanowienia, zarządza i wyznacza datę pierwszych wyborów sędziów pokoju na dzień wolny od pracy, przypadający nie wcześniej niż 6 miesięcy i nie później niż 8 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy” – stanowi wersja dotychczas ustalona przez podkomisję. Termin rozpoczęcia kadencji sądów pokoju miałby przypadać nie później niż na dwa miesiące po wyborach. Rozważany jednak jest – jak mówiono – także wariant zakładający, że sędziowie pokoju rozpoczną urzędowanie dopiero od początku 2025 r.

REKLAMA

Kadencja sędziów pokoju taka jak europosłów?

Przed wtorkowym posiedzeniem podkomisji Smoliński powiedział, że przed głosowaniem nad sprawozdaniami z prac podkomisji, przyjęte mają zostać jeszcze ostatnie poprawki do obu projektów. Jak poinformował, „poprawki te wynikają z ostatnio przyjętych zmian w Kodeksie wyborczym, bo kodeks wszedł w życie, więc trzeba te zmiany nanieść”. „Również będą to poprawki dotyczące skrócenia kadencji, bo w propozycji jest sześcioletnia, a ma być pięcioletnia kadencja sędziów, aby dopasować to do kadencji eurowyborów, aby mógł być to wybór razem z tym do Parlamentu Europejskiego” – dodał Smoliński. Jak zaznaczył, kolejna możliwa poprawka będzie dotyczyła kwestii przelicznika określającego to, na ilu obywateli ma przypadać jeden sędzia pokoju.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po dotychczasowych pracach podkomisji w projekcie zapisano, że jeden sędzia pokoju przypada na nie więcej niż 10 tys. mieszkańców obszaru właściwości sądu pokoju.

Czym mają się zajmować sądy pokoju

Sprawy o wykroczenia w pierwszej instancji rozpoznaje właściwy sąd pokoju, chyba że ustawa stanowi inaczej” – wskazano w projekcie. Sprawą zajmowałby się nadal sąd rejonowy, jeśli np. został w niej dopuszczony dowód z opinii biegłego.

Z kolei w zakresie spraw cywilnych do właściwości sądów pokoju należeć miałyby sprawy: 

  • zawezwanie do próby ugodowej, 
  • alimenty, 
  • rozpoznawane w postępowaniu uproszczonym. 

Podczas prac podkomisji z grupy spraw podległych sądom pokoju wykreślono te odnoszące się do naruszenia posiadania.

W odniesieniu do spraw karnych sądom pokoju w I instancji podlegać miałaby część występków z Kodeksu karnego – na przykład spowodowanie lekkiego uszczerbku na zdrowiu, jazda autem po pijanemu, groźba karalna, wdarcie się do domu, uchylanie się od alimentów, zniesławienie, naruszenie nietykalności cielesnej, znieważenie grupy ludności z powodów narodowościowych lub wyznaniowych i posługiwanie się cudzym dokumentem, a także kradzieże i uszkodzenie cudzego mienia – jeśli wartość mienia nie przekracza 10 tys. zł.

Oskarżycielem publicznym przed sądem pokoju jest Policja” – stanowi projekt. Sąd pokoju m.in. według aktualnej wersji proponowanych przepisów mógłby wymierzać kary ograniczenia wolności i pozbawienia wolności – najdłużej do roku. „Tymczasowego aresztowania nie stosuje się w postępowaniu przed sądem pokoju” – zaznaczono.

Kto będzie mógł zostać sędzią pokoju

Sędziami pokoju będę mogli zostać obywatele polscy w wieku między 29 a 70 rokiem życia. Do sądów pokoju kandydować będą mogły osoby z wykształceniem prawniczym i z co najmniej trzyletnim doświadczeniem zawodowym bezpośrednio związanym ze świadczeniem pomocy prawnej, stosowaniem lub tworzeniem prawa.

Sąd pokoju ma działać przy sądzie rejonowym, na obszarze właściwości którego utworzono sąd pokoju. Jednocześnie w projekcie zapisano, że „sędziowie pokoju w okresie pełnienia obowiązków sędziego są nieusuwalni”. „Sędzia pokoju nie może być zatrzymany ani pociągnięty do odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego” – głosi projekt.

Jak jednocześnie przewidziano w zapisie przeformułowanym przez podkomisję „kampania wyborcza kandydata na sędziego pokoju ogranicza się do przedstawienia informacji o jego wykształceniu, doświadczeniu zawodowym oraz działalności społecznej”. 

(PAP)

autorzy: Marcin Jabłoński, Grzegorz Bruszewski

Oprac. Piotr T. Szymański
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

REKLAMA

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA

Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne. Co jeszcze się zmieni?

Od początku 2026 roku najprawdopodobniej wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia projektu nowelizacji ustawy o PIP oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców. Warto zaznaczyć na wstępie, że projekt ten na dzień 30 października 2025 r. nie został jeszcze przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu.

REKLAMA