REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sądy pokoju. Pierwsza kadencja ma rozpocząć się w 2025 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sądy pokoju mają być utworzone jako nowa kategoria sądów w ramach sądownictwa powszechnego
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sądy pokoju są coraz bliżej. Trwające ponad rok prace w podkomisji zakończyły się poparciem projektów ustaw mających powołać sądy pokoju. W ich trakcie do projektów wprowadzono kilkadziesiąt poprawek. Dalsze prace poprowadzi sejmowa komisja sprawiedliwości i praw człowieka.

Sądy pokoju mają być utworzone jako nowa kategoria sądów w ramach sądownictwa powszechnego. Miałyby one zajmować się najprostszymi sprawami, a orzekać w nich mieliby sędziowie pokoju wybierani w wyborach powszechnych. Instytucje te mają wprowadzić dwie ustawy: ustawa o sądach pokoju oraz ustawa zawierającej przepisy wprowadzające reformę. Oba projekty były inicjatywą prezydenta Andrzeja Dudy. Prace nad rozwiązaniami dotyczącymi sędziów pokoju początkowo prowadził zespół pod kierownictwem prof. Piotra Kruszyńskiego, który rozpoczął działalność po rozmowach lidera Kukiz’15 Pawła Kukiza z prezydentem Dudą. Prace nad takimi rozwiązaniami trwają w Sejmie od grudnia 2021 r. 

REKLAMA

REKLAMA

Kiedy powstaną sądy pokoju

Podkomisja zmieniła datę wejścia w życie reformy. Zgodnie z przyjętymi poprawkami obie ustawy miałyby wejść w życie w połowie października 2023 r., ale pierwsza kadencja sędziów pokoju rozpoczynałaby się od początku 2025 r. Podczas rozpoczętych na przełomie stycznia i lutego 2022 r. prac sejmowej podkomisji, do której trafiły oba projekty po pierwszym czytaniu w Sejmie, projekty znacząco przeformułowano. We wtorek – na ostatnim posiedzeniu – podkomisja przyjęła jeszcze blisko 40 poprawek merytorycznych do obu projektów.

Wybory sędziów pokoju razem z wyborami do europarlamentu

Jednocześnie zdecydowano o skróceniu kadencji sędziów pokoju z sześciu do pięciu lat. Już wcześniej przewodniczący podkomisji Kazimierz Smoliński (PiS) mówił że chodzi o to, by dopasować kadencję sędziów pokoju do kadencji z eurowyborów, aby wybory sędziów mogły odbywać się razem z wyborami do Parlamentu Europejskiego.

Delegowanie sędziego pokoju budzi kontrowersje

Długą dyskusję wywołała poprawka, która wprowadziła możliwość delegowania sędziego pokoju – za jego zgodą – na obszarze apelacji. Wskazywano, że instytucja delegacji może stać w sprzeczności z ideą wyboru sędziego pokoju w określonym okręgu wyborczym. „Propozycja poprawki jest totalnie sprzeczna z ideą powszechności i bezpośredniości wyboru sędziów pokoju. Jeśli ma być on wybierany przez określoną grupę wyborców, to osoby wybierające chcą, by sędzia pokoju sprawował swoją funkcję w konkretnym miejscu” – mówiła pos. Barbara Dolniak (KO).

REKLAMA

Poprawkę uzasadniono jednak koniecznością zaradzenia szczególnym sytuacjom losowym powodującym czasowy brak obsady w danym sądzie pokoju. „Poprawka wydaje mi się najbardziej logiczna i możliwa do zaakceptowania, natomiast jeśli ktoś ma inny sposób na rozwiązanie tego hipotetycznego zagrożenia braku zapewnienia ciągłości rozpatrywania spraw przez sąd pokoju, to jesteśmy otwarci, ale na ten moment nie ma innej propozycji” – odpowiadał przewodniczący Smoliński.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy sędziami pokoju będą mogli być duchowni

W projekcie ustawy o sądach pokoju skreślono też podpunkt przewidujący, iż do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego pokoju nie może zostać powołana osoba duchowna. „Czy rezygnacja ze wskazywania w negatywnych przesłankach osoby duchownej będzie powodowała to, że takie osoby będą mogły brać udział w wyborach? Wydaje się, że nie, bo wynika to z innych przepisów” – wskazywało sejmowe Biuro Legislacyjne.

Prezydencka minister Małgorzata Paprocka oceniła, że poprawka ws. duchownych „jest jak najbardziej zasadna”. „Poza przepisami dotyczącymi ławników nigdzie ta przesłanka, w żadnych innych przepisach, ani sędziowskich, ani wyborczych, nie występuje. Te kwestie są uregulowane z głównie perspektywy prawa kanonicznego” – zaznaczyła.

Inną z poprawek dopuszczono możliwość pełnienia służby przez sędziów pokoju pozostających ze sobą w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, małżonków lub rodzeństwa w tym samym sądzie pokoju, jeśli osoby te zostały wybrane w wyborach. Zrezygnowano w takich przypadkach z konieczności przenoszenia sędziego pokoju na inne miejsce służbowe.

Kto będzie oskarżał przed sądem pokoju

Projekt przepisów wprowadzających sądy pokoju stanowi zaś, że „oskarżycielem publicznym przed sądem pokoju jest Policja”. Na mocy kolejnej z poprawek dopuszczono jednak, aby oskarżycielem przed sądem pokoju mogły być – oprócz Policji – także „inne organy uprawnione do wnoszenia i popierania aktów oskarżenia”.

Niewykluczone są kolejne poprawki – już podczas prac komisji, czy całego Sejmu. Chodzi m.in. o przelicznik określający to, na ilu obywateli ma przypadać jeden sędzia pokoju. Po dotychczasowych pracach podkomisji w projekcie zapisano, że „jeden sędzia pokoju przypada na nie więcej niż 10 tys. mieszkańców obszaru właściwości sądu pokoju”.

„Będzie przygotowana w tym zakresie poprawka, albo na posiedzenie komisji, albo na drugie czytanie, w zakresie zwiększenia tego współczynnika (...). Rzeczywiście nie może być sytuacji, że sędziów pokoju będzie więcej niż zawodowych, albo też, że ta różnica będzie mała. Ten współczynnik na pewno będzie większy” – poinformował przewodniczący Smoliński. (PAP)

autor: Marcin Jabłoński

Oprac. Piotr T. Szymański
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego. Nie każdy jednak będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych. Jakie są nowe zasady na 2026 rok?

REKLAMA

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie czekaj na oficjalne informacje! Już teraz możemy z dużą dokładnością przewidzieć, ile wyniesie trzynastka w 2026 roku. Nasze wyliczenia oparte są na danych z GUS i aktualnych przepisach. Sprawdź w naszym artykule szczegółowe kalkulacje i dowiedz się, ile możesz otrzymać.

Rozliczasz się ze znajomymi blikiem? Uważaj na skarbówkę. Urzędy śledzą operacje, których dokonujemy, a relacje towarzyskie ich nie obchodzą

Rozliczenia między rodziną i znajomymi nigdy wcześniej nie były tak nieskomplikowane od strony technicznej, jak obecnie. Wystarczy kilka sekund by oddać dług, pokryć część rachunku za kolację, czy zrobić zrzutkę na prezent. Warto jednak pamiętać o tym, że z perspektywy urzędu skarbowego dokonywane przelewy mogą wyglądać inaczej, niż z naszej.

REKLAMA