Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń

• Renta wdowia - zbieg dwóch świadczeń
• Kto uzyska prawo do renty wdowiej
• Wysokość renty wdowiej (świadczeń w zbiegu)
• Jak złożyć wniosek o ustalenie prawa do zbiegu świadczeń

Renta wdowia - zbieg dwóch świadczeń

Renta wdowia nie jest nowym świadczeniem, tylko zbiegiem dwóch różnych świadczeń. Jednoczesna wypłata renty rodzinnej nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem oraz emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli zbieg świadczeń, jest możliwa dzięki nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS. 

Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw wejdą w życie 1 stycznia 2025 r.

Kto uzyska prawo do renty wdowiej

Świadczenia w zbiegu, czyli tzw. rentę wdowią, będzie mogła pobierać osoba będąca wdową/wdowcem jeżeli spełni łącznie poniższe warunki:

• osiągnie powszechny wiek emerytalny – co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn;
• pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci małżonka;
• nabyła prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem wyżej wymienionego wieku emerytalnego;
• nie zawarła nowego związku małżeńskiego.

Osoba uprawniona jednocześnie do renty rodzinnej po zmarłym małżonku i emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy uzyska możliwość pobierania obydwu tych świadczeń w zbiegu tj. możliwa będzie wypłata:

• renty rodzinnej z emeryturą lub 
• renty rodzinnej z rentą z tytułu niezdolności do pracy. 

Wysokość renty wdowiej (świadczeń w zbiegu)

Jedno wybrane świadczenie będzie wypłacane w całości, a drugie w określonej części (15 proc. od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r. i 25 proc. od 1 stycznia 2027 r.). Świadczeniobiorca (wdowa, wdowiec) będzie mógł sam zdecydować, czy chce pobierać np. całość swojego świadczenia powiększonego o określony procent renty rodzinnej po zmarłym, czy też na odwrót.

Wysokość świadczeń wypłacanych w zbiegu, nie może być wyższa od trzykrotności kwoty najniższej emerytury (od 1 marca 2024 r. najniższa emerytura wynosi 1780,96 zł) tj. 5342,88 zł.

Od 1 marca 2025 r. kwota najniższej emerytury zostanie podwyższona, wskutek corocznej waloryzacji świadczeń. Wobec czego maksymalna wysokość świadczeń wypłacanych w zbiegu również ulegnie podwyższeniu. 

W maksymalnej kwocie świadczeń ustalonych w zbiegu, zostaną uwzględnione wskazane w ustawie świadczenia tj.:

• świadczenia wchodzące w skład zbiegu (np. emerytura i renta rodzinna),
• dodatki i świadczenia o charakterze innym niż jednorazowe wypłacane wraz ze świadczeniami (np. dodatek pielęgnacyjny, świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, dodatek kombatancki, ryczałt energetyczny itd.),
• emerytury i renty przyznane w trybie specjalnym przez Prezesa Rady Ministrów, Prezesa ZUS i Prezesa KRUS,
• świadczenie honorowe przyznane w związku z ukończeniem wieku 100 lat,
• świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez instytucje zagraniczne. 

Jak złożyć wniosek o ustalenie prawa do zbiegu świadczeń

Ustalenie prawa do zbiegu świadczeń oraz ich wypłata następują na wniosek osoby uprawnionej. Wnioski o ustalenie zbiegu świadczeń będzie można składać od 1 stycznia 2025 r.:

• osobiście,
• za pośrednictwem przedsiębiorcy uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej w obrocie krajowym lub zagranicznym,
• przez elektroniczną skrzynkę podawczą KRUS-ePUAP,
• w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, czy też podpisem zaufanym,

- w dowolnej jednostce organizacyjnej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. 

Wdowy/wdowcy, którzy nie mają ustalonego prawa do renty rodzinnej po zmarłym małżonku (tj. do chwili obecnej nie złożyły wniosku o rentę rodzinną po zmarłym małżonku), a rozważają ubieganie się w przyszłości o zbieg świadczeń, wniosek o rentę rodzinną mogą złożyć w każdej chwili do dowolnej jednostki organizacyjnej KRUS (oddziału regionalnego lub placówki terenowej KRUS). Kasa rozpatrzy prawo do renty rodzinnej, ustali wysokość tego świadczenia i wyda decyzję w sprawie, ale nie podejmie wypłaty tego świadczenia. Pamiętać bowiem należy, że w myśl obowiązujących obecnie przepisów osoba uprawniona jednocześnie do renty rodzinnej po zmarłym małżonku i do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy może pobierać tylko jedno z tych świadczeń (zasada ta zmieni się od lipca 2025 r.).

Niemniej złożenie wniosku o rentę rodzinną po zmarłym małżonku usprawni późniejsze procedowanie wniosku o wypłatę świadczeń w zbiegu i umożliwi dokonanie wyboru proporcji pobierania świadczeń w zbiegu.