REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Trybunał Konstytucyjny jednogłośnie po stronie pijanych kierowców i prowadzących pod wpływem narkotyków. Koniec z obligatoryjnym, dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
kierowca, Trybunał Konstytucyjny, zakaz prowadzenia pojazdów, dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów, wyrok
Trybunał Konstytucyjny jednogłośnie po stronie pijanych kierowców i prowadzących pod wpływem narkotyków. Koniec z obligatoryjnym, dożywotnim zakazem prowadzenia pojazdów
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 23 kwietnia 2025 r., Trybunał Konstytucyjny ogłosił wyrok (o sygn. akt P 3/17), w którym uznał art. 42 par. 4 kodeksu karnego – w zakresie, w jakim zobowiązuje on sąd do orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych – za niezgodny z art. 10 oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji. Ustawodawca nie może bowiem zastępować sądu w jego działalności orzeczniczej i wymierzaniu kary, biorąc pod uwagę wyłącznie fakt popełnienia danego czynu zabronionego, a już nie – cechy konkretnego sprawcy, okoliczności czynu oraz stopień zawinienia.

Dotychczas w określonych okolicznościach sądy obligatoryjnie orzekały dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów

Dotychczas – zgodnie z art. 42 par. 4 kodeksu karnego – kara w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, była orzekana przez sąd obligatoryjnie, w razie ponownego skazania osoby prowadzącej pojazd mechaniczny:

REKLAMA

  • za popełnienie przestępstwa określonego w art. 178a § 4 kodeksu karnego (które to również polega na ponownym popełnieniu przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, w okresie obowiązywania orzeczonego wcześniej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych albo przestępstwa sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym, bezpośredniego niebezpieczeństwa tej katastrofy, nieumyślnego spowodowania wypadku lub nieumyślnego spowodowania wypadku przez żołnierza, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu – będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego) lub
  • jeżeli sprawca:
    • w czasie popełnienia przestępstwa sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu,
    • w czasie popełnienia przestępstwa nieumyślnego spowodowania wypadku, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu albo
    • w czasie popełnienia przestępstwa nieumyślnego spowodowania wypadku przez żołnierza, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu

REKLAMA

– był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, lub po takim zdarzeniu (a przed poddaniem go przez uprawniony organ badaniu w celu ustalenia zawartości alkoholu lub środka odurzającego w organizmie) spożywał alkohol lub zażywał środek odurzający.

Jeżeli natomiast ww. przestępstwa zostały popełnione po raz pierwszy (o czym stanowi art. 42 par. 3 kodeksu karnego) – i ponadto sąd uznał, że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami – sąd nie musiał obligatoryjnie wymierzać sprawcy kary dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Taki lub decyzyjny, jak powyżej – nie został jednak pozostawiony sądowi w art. 42 par. 4 kodeksu karnego – w przypadku ponownego skazania sprawcy za ww. przestępstwa.

Powyższy brak luzu decyzyjnego sądu w zakresie wymierzenia środka karnego za popełnione przestępstwo (w ramach ww. art. 42 par. 4 kodeksu karnego) – stał się przedmiotem pytania prawnego do Trybunały Konstytucyjnego, które sformułował Sąd Rejonowy w Chojnicach, II Wydział Karny.

Trybunał Konstytucyjny: koniec z obligatoryjnym orzekaniem przez sądy dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów. Ustawodawca za bardzo wkroczył w kompetencje władzy sądowniczej

W dniu 23 kwietnia 2025 r., Trybunał Konstytucyjny ogłosił podjęte jednogłośnie orzeczenie (sygn. akt P 3/17), w którym uznał, że art. 42 par. 4 kodeksu karnego, w zakresie, w jakim zobowiązuje sąd do orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, w razie ponownego skazania osoby prowadzącej taki pojazd za popełnienie przestępstwa z art. 178a par. 4 (które polega na ponownym popełnieniu przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, w okresie obowiązywania orzeczonego wcześniej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych albo przestępstwa sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym, bezpośredniego niebezpieczeństwa tej katastrofy, nieumyślnego spowodowania wypadku lub nieumyślnego spowodowania wypadku przez żołnierza, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu – będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego) – jest niezgodny z Konstytucją, a konkretnie z jej:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • art. 10 (który stanowi o trójpodziale władzy w Polsce i sprawowaniu władzy sądowniczej przez sądy i trybunały) oraz art. 45 ust. 1 (zgodnie z którym – każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd).

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepis art. 42 par. 4 kodeksu karnego w obecnym brzmieniu – uniemożliwia sądowi swobodne ukształtowanie sankcji karnej za przestępstwo i dostosowanie wymiaru sankcji do cech konkretnego sprawcy, okoliczności czynu oraz do stopnia zawinienia. Do władzy sądowniczej – i tylko do niej (a nie do ustawodawcy) – należy natomiast rozstrzyganie nie tylko o sprawstwie i winie, lecz także o wymiarze kary. Żaden inny organ państwowy nie posiada w tym zakresie kompetencji do zastępowania sądów w ich działalności orzeczniczej.

Na mocy art. 42 par. 4 kodeksu karnego – w razie wystąpienia określonych w nim przesłanek – są zobowiązany jest natomiast do orzeczenia środka karnego w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych. Tym samym – dochodzi do związania sądu, który ma ograniczone możliwości zastosowania wobec sprawcy czynu zabronionego zasad wymiaru kary określonych w art. 53 § 1 i art. 55 kodeksu karnego.

Jak uznał Trybunał –Takie określenie sankcji, sprowadzające rolę sędziego jedynie do orzeczenia środka karnego w razie ziszczenia się określonych w ustawie przesłanek, powoduje ograniczenie prawa sądzenia. Ustawodawca, podejmując już na etapie stanowienia prawa decyzję o wysokości sankcji karnej, przekroczył przysługujące władzy ustawodawczej uprawnienia i tym samym naruszył równowagę pomiędzy nią a władzą sądowniczą.” Co więcej – „Ustawodawca, ograniczając możliwość wymierzenia rodzaju środka karnego, zdecydował się na nakierowanie jego wysokości w szczególności na cele w zakresie prewencji ogólnej w ujęciu negatywnym. Położenie nacisku na taką „odstraszającą” funkcję prawa karnego jest charakterystyczne dla państw niedemokratycznych (…) Racjonalizowanie kary w oparciu o prewencję generalną w rozumieniu negatywnym (czyli funkcję odstraszającą) prowadzi do przedmiotowego traktowania człowieka. Ustawodawca umożliwił tymczasem, w celu odstraszenia potencjalnych sprawców, orzeczenie środka karnego, który może przekroczyć swoją surowością stopień winy, o którym mowa w art. 53 § 1 k.k.”.

Z powyższych względów – Trybunał uznał, że art. 42 par. 4 kodeksu karnego w zakresie, w jakim zobowiązuje sąd do orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w razie skazania osoby prowadzącej taki pojazd za popełnienie przestępstwa z art. 178a § 4 kodeksu karnego – jest niezgodny z Konstytucją.

Rzadsze orzekanie przez sądy kary dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów, skutkiem wyroku Trybunału Konstytucyjnego?

Oddanie sądom luzu decyzyjnego w zakresie wymierzania środka karnego jakim jest dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów – w razie skazania osoby prowadzącej taki pojazd za popełnienie przestępstwa z art. 178a par. 4 kodeksu karnego – z dużym prawdopodobieństwem, może skutkować tym, że zakazy takie będą przez sądy orzekane rzadziej, ponieważ – wymierzając karę – sąd będzie brał pod uwagę nie tylko fakt popełnienia przez sprawcę ww. przestępstwa, ale również cechy konkretnego sprawcy, okoliczności czynu oraz stopnień zawinienia. Te z kolei – mogą przesądzić o wymierzeniu łagodniejszego środka karnego (niż dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów). Jest to więc zmiana, która – z całą pewnością – jest korzystana dla osób, które dopuszczają się popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 178a par. 4 kodeksu karnego, które to polega na:

  • ponownym popełnieniu przestępstwa prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, w okresie obowiązywania orzeczonego wcześniej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych albo
  • przestępstwa sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym, bezpośredniego niebezpieczeństwa tej katastrofy, nieumyślnego spowodowania wypadku lub nieumyślnego spowodowania wypadku przez żołnierza, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu – będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,

czyli – dla osób, które wsiadają za kółko, będąc pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

Polecamy: Kodek pracy 2025

Podstawa prawna:

  • Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 kwietnia 2025 r., sygn. akt P 3/17
  • Ustawa z dnia 6.06.1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 383)
  • Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2.04.1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Palenie gałęzi na własnej posesji 2025 - czy można palić gałęzie na własnej posesji? Kiedy można palić gałęzie na działce?

Palenie gałęzi i liści, nawet na własnej posesji, może skończyć się mandatem. Zakaz obowiązuje nie tylko w miastach, ale też na wsiach i działkach rekreacyjnych. Sprawdź, co grozi za spalanie gałęzi w 2025 roku i gdzie zgłosić uciążliwego sąsiada, który zadymia okolicę.

Afera z dofinansowaniami z KPO – o co chodzi? PARP zapowiada kontrole, premier: nie zaakceptuję marnowania środków, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

REKLAMA

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

REKLAMA

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

REKLAMA