REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

MOPS: Rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
MOPS: Rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]
MOPS: Rząd naprawi błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym? [3257 zł miesięcznie]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sprawa jest skomplikowana. Bardzo. W 2014 r. Trybunał Konstytucyjny uznał jeden z przepisów o świadczeniu pielęgnacyjnym za niezgodny z Konstytucją (bo dyskryminacja, gdy niepełnosprawność powstała powyżej 18 roku życia). Zmiana miała poważne konsekwencje budżetowe (dziś około 5 mld zł rocznie). Sejm nie dostosował przepisu do wyroku TK i nie stosowały go (poza wyjątkami) MOPS - odmawiały świadczenia, gdy niepełnosprawność powstała później niż 18 rok życia. Ale stosowały go sądy (WSA I NSA). Jeżeli opiekun poszedł do sądu po odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, to MOPS i gmina przegrywali.

MF będzie decydowało o sporze Sopotu z rządem za okres 2014 r. - 2018 r. Wydaje się, że to odległe daty, że stare sprawy? Nieprawda - do dziś MOPSy w całej Polsce czekają na rozstrzygnięcie w sprawie Sopotu. Bo Sopot stosował wyrok TK z 2014 r., dbał o interesy osób niepełnosprawnych (gdy niepełnosprawność np. powstała w wieku 60 lat) i został za to ukarany na kwotę 2,5 mln zł - wojewoda pomorski zażądał zwrotu tych pieniędzy jako wypłaconych bez podstawy prawnej (bo niepełnosprawność tylko poniżej 18 roku życia). Jeżeli rząd stanie po stronie Sopotu, to wszystkie MOPS w Polsce zaczną stosować prawo. Bo nie będą się bały, że wypłacą osobom niepełnosprawnym (opiekunom) pieniądze, a potem zostaną przez rząd wezwane do ich zwrotu.

REKLAMA

MOPS: Rząd może naprawić błąd w (starym) świadczeniu pielęgnacyjnym [3257 zł miesięcznie]

Od 10 lat trwa pat ze świadczeniem pielęgnacyjnym:

1) Trybunał Konstytucyjny w 2014 r. uznał, że świadczenie to należy się także osobie, która już jako starzec została osobą niepełnosprawną.

REKLAMA

Przykład - Niepełnosprawność powstała w wieku 70 lat. Według wyroku TK z 2014 r. jest podstawa do przyznania świadczenia (dziś aż 3257 zł miesięcznie). Nie ma podstawy do takiej wypłaty według ustawy nie dostosowanej do wyroku TK (ustawa o świadczeniach rodzinnych).

2) Kolejne Sejmy (od 2014 r.) nie zmieniły przepisu, z którego wynika, że tylko niepełnosprawność powstała w młodości (do 18 roku życia albo 25 w przypadku studentów) może być podstawą tego świadczenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych wciąż brzmi tak:

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

REKLAMA

Dlaczego Sejmy zignorowały wyrok TK z 2014 r.? Zmiana art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, to więcej o 142 000 osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. W 2015 r. było to 1,4 mld zł rocznie. Wtedy świadczenie wynosiło 1200 zł miesięcznie. W 2025 jest prawie 3 razy wyższe.

3) Kolejne rządy (od 2014 r.) straszyły MOPS, że jak będą stosowały wyrok TK z 2014 r., to gminy będą wzywane do zwrotu dotacji budżetowych. Np. wojewoda pomorski wezwał Sopot do zwrotu 2,5 mln zł. Do dziś jest to nierozstrzygnięte. Pozostałe gminy nie chciały być w sytuacji Sopotu więc postępowały tak jak chciały rządy (od 2014 r. do dziś).

4) Wyrok TK ignorują więc MOPS. Bo boją się, że rząd (kolejny) zabierze im dotacje na to świadczenie (tak jak Sopotowi). Nie mogą jednak powiedzieć, że przecież postępują w zgodzie z przepisem, którego Sejm nie zmienił (wbrew TK). MOPS nie mogą mówić, że to wina Sejmu, gdyż od wielu lat gminy seryjnie przegrywają sprawy przed NSA, który nakazuje im stosować wyrok TK, a nie niekonstytucyjny art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych.

5) RPO wzywał do stosowania prawa Link Adam Bodnar jako RPO tak walczył z ówczesnym rządem w 2018 r.

Niedopuszczalne jest opieranie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie tej części ustawy o świadczeniach rodzinnych, której niekonstytucyjność stwierdził w 2014 r. Trybunał Konstytucyjny – wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich

To reakcja na stanowisko resortu rodziny, pracy i polityki społecznej, według którego przy przyznawaniu tego świadczenia odpowiednie organy mają bezwzględny obowiązek przestrzegania art. 17 ust. Ib ustawy

Akceptacja stanowiska resortu oznaczałaby, że w sprawie nie zapadło żadne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego - wskazuje Adam Bodnar

Rzecznik zwrócił się do minister Elżbiety Rafalskiej o zrewidowanie stanowiska ministerstwa zaprezentowanego w piśmie z 9 kwietnia 2018 r. do Wojewody Pomorskiego w sprawie skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r. (sygn. akt K 38/13).

6) I media do dziś piszące o tym. Np. DGP i Michalina Topolewska sprzed kilku dni: link

Jak widać wszystko to jest skomplikowane. I dodatkowo to artykuł o "starym" świadczeniu pielęgnacyjnym, które dziś można otrzymać jedynie na podstawie praw nabytych (na zasadzie kontynuacji praw nabytych przed 2024 r.). Opisany okres wadliwego stosowania przez MOPS przepisów dotyczy lat 2014 r. - 2024 r. I jest to wciąż aktualny temat. Bo za kilka tygodni rząd premiera D. Tuska będzie decydował co zrobić z tym węzłem gordyjskim.

Poniższa sonda może ułatwić zajęcie stanowiska czytelnikom nie znającym problematyki świadczenia pielęgnacyjnego:

Świadczenie pielęgnacyjne i MOPS. Czy rząd premiera D. Tuska naprawi błędy poprzedników?

MOPS uznają, że jeżeli niepełnosprawność powstała po 18 roku życia (25. dla uczących się), to nie ma prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Tak jest zapisane w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Winny w sposób oczywisty jest Sejm za okres od 2014 r. do 2024 r. Ale winne są także MOPS bo jak inaczej ocenić sytuację, że gmina przegrywa 4 sprawy przed WSA i NSA i wydaje kolejną sprzeczną z wyrokami decyzję administracyjną?

Przykład

Staruszek stał się niepełnosprawny w wieku 68 lat (stopień znaczny). Syn opiekuje się ojcem. Nie otrzymał "starego" świadczenia pielęgnacyjnego bo niepełnosprawność nie powstała przed 18 rokiem życia. Syn znał wyrok TK z 2014 r., znał wyroki NSA i podnosił to w urzędzie, ale MOPS świadomie zignorował ten wyrok, pozbawiając pieniędzy rodzinę osoby niepełnosprawnej. I zrobił to w celu uniknięcia konfliktu z MF o odebranie dotacji do świadczenia pielęgnacyjnego.

O tu przykładowy wyrok: wyrok NSA sprzed miesiąca z 13 grudnia 2024 r. (I OSK 318/24) Link do wyroku NSA. Czytamy w nim, że:

Przykład

Wbrew twierdzeniom skarżącego kasacyjnie organu, nie można również przyjąć, w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, że niezawarcie w Orzeczeniu Komisji Lekarskiej KRUS początkowej daty powstania niezdolności męża skarżącej do samodzielnej egzystencji stanowi o braku podstaw do zastosowania art. 24 ust. 2a u.ś.r. Trafne jest spostrzeżenie Sądu I instancji, że data powstania niepełnosprawności jest irrelewantna w kontekście negatywnych przesłanek przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Zauważenia bowiem wymaga, że wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 (Dz.U.2014.1443), z dniem 23 października 2014 r., art. 17 ust. 1b u.ś.r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, został uznany za niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.

wyrok z 13 grudnia 2024 r. NSA

wyrok z 13 grudnia 2024 r. NSA

Nawet SKO wiedzą, że tak nie można postępować

Co więcej coraz częściej nawet samorządowo kolegia odwoławcze (tak blisko będące spraw lokalnych w gminach) wskazują gminom, że tak nie można postępować. Przykładem jest wyrok NSA z 27 listopada 2024 r. OSK 3122/23. Link:

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Ważne

SKO nie zgodziło się jednakże z organem I instancji w kwestii zaistnienia negatywnej przesłanki z art. 17 ust. 1b u.ś.r. W ocenie Kolegium nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W ocenie Kolegium decyzję odmowną uzasadniał natomiast brak spełnienia przez skarżącego przesłanki z art. 17 ust. 1 u.ś.r. Z przepisu tego wynika, że osoba wnioskująca o świadczenie pielęgnacyjne musi sprawować opiekę nad osobą niepełnosprawną w takim wymiarze, że w związku z tym rezygnuje lub nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a między obiema tymi okolicznościami zachodzi bezpośredni związek przyczynowy.

Co dalej? Pozostaje czekać na decyzję Ministra Finansów. Wszyscy liczą, że skoryguje błąd poprzednich parlamentów i rządów.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WSA: spór z MOPS o zwrot 66 000 zł. Zasiłki, usługi, świadczenia są czasami ryzykowne

MOPS (ściślej prezydent miasta) określił kwotę zwrotu do MOPS na 66 000 zł. To zwrot w związku z specjalistycznymi usługami opiekuńczymi. WSA nie mógł jednak rozstrzygnąć sporu - sędziowie nie dowiedzieli się, czy MOPS pouczył niesamodzielnego mężczyznę w sprawie 66 000 zł o tym, że jako beneficjent ma poinformować o zmianach w swojej dochodowości. Jak się polepszy, to nie można oczywiście korzystać z MOPS. W tej sprawie mężczyzna nie zawiadomił. WSA uważał, że jak MOPS pouczył, to świadczenia opiekuńcze są świadczeniami nienależnie pobranymi, (wtedy niestety 66 000 zł do zwrotu). Ale jak MOPS nie pouczył, to tych 66 000 zł nie może żądać teraz.

Niepełnosprawność i ciężka choroba. Co przysługuje, gdy ZUS odmówił renty?

Jakie są aktualnie możliwości wsparcia finansowego dla osób w ciężkiej sytuacji zdrowotnej po odmowie przyznania renty chorobowej? Takie zapytanie wpłynęło do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MEN zbada, jak korzystać ze smartfonów w szkołach. Będzie zakaz?

60 proc. szkół w Polsce zdecydowało się na całkowity zakaz korzystania z telefonów komórkowych przez uczniów. W 2025 r. MEN planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania ze smartfonów i innych urządzeń elektronicznych.

Najatrakcyjniejszy benefit dla pracownika? Pokolenie Z redefiniuje priorytety

Jak pokazuje najnowsze badanie Pracuj.pl dla pracowników młodego pokolenia coraz ważniejsze jest wsparcie psychologiczne. Ten benefit najmocniej wyróżnia „Zetki” na rynku pracy. Jakim oczekiwaniom będą musieli sprostać pracodawcy?

REKLAMA

MSWiA: Żołnierz, który chce służyć jako policjant ma gorzej niż policjant, który chce zostać żołnierzem [wystąpienie RPO]

RPO problemy żołnierzy zawodowych przedstawił MSWiA. W skrócie chodzi o to, że żołnierz, który chce się stać policjantem ma gorzej niż policjant, który chce zostać żołnierzem

Rumunia przegoniła Polskę - jeden z najszybszych wzrostów gospodarczych wśród krajów UE

Rumunia przegoniła Polskę pod względem PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej. Ten kraj jest daleko przed Węgrami, Chorwacją i Grecją. Od wstąpienia do UE w 2007 r. Rumunia odnotowała jeden z najszybszych wzrostów gospodarczych wśród krajów członkowskich.

Będzie jeden bezpłatny dziennik elektroniczny? MEN wyjaśniło jak wygląda sytuacja. Od kiedy rodzice nie będą musieli płacić?

W odpowiedzi na interpelację MEN przypomniało, jakie przepisy regulują zasady korzystania z dziennika elektronicznego. Poinformowało też, że rozważane jest wprowadzenie jednego w pełni bezpłatnego dziennik, z którego miałyby korzystać wszystkie placówki.

Dodatki do zasiłku rodzinnego 2026 r.

W ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych wymienione zostały dodatki do zasiłku rodzinnego. W 2024 r. wysokość dodatków podlegała weryfikacji. Ile wyniosą dodatki do zasiłku rodzinnego w 2026 r.?

REKLAMA

Prof. Piotrowski: jeżeli przyjąć, że naruszenia konstytucji to zamach stanu - to wszyscy są zamachowcami

W rozmowie z Polską Agencją Prasową, prof. Ryszard Piotrowski, konstytucjonalista z UW powiedział m.in.: "(...) należy przestrzegać postanowień konstytucji, ale jeśli chcemy powiedzieć, że ten, kto narusza konstytucję przy pewnym nasileniu tych przypadków, dopuszcza się zamachu na państwo, to zmierzamy w takim kierunku, w którym wszyscy są zamachowcami". "Nie ma takiego okresu, w którym konstytucja nie była naruszana" - dodał profesor Piotrowski.

MEN: Prognoza zapotrzebowania na pracowników. Wiadomo, jaki zawód wybrać

Ministerstwo Edukacji Narodowej sporządziło prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy. Dzięki temu szkoły mogą zaplanować zawody, które będą uruchamiane w nowym roku szkolnym 2025/2026. Młodzi mogą zorientować się, jaką profesję warto wybrać. MEN zapowiada też dodatkowe środki dla szkół, które będą przygotowywać uczniów do wykonywania danych profesji.

REKLAMA