REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Konstytucja
Jakie to święto 3 maja: czy za 3 maja przysługuje dzień wolny 2025?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie to święto 3 maja? Co wydarzyło się 3 maja 1791 r.? Co regulowała Konstytucja 3 maja? Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny? Czy msza święta 3 maja jest obowiązkowa? Co trzeba wiedzieć o Konstytucji? Do jakich wartości odwołuje się preambuła?

rozwiń >

Jakie to święto 3 maja?

Już 234 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie – po amerykańskiej – nowoczesna ustawa zasadnicza, która stała się dokumentem tworzącym tożsamość suwerennego narodu. Konstytucja przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną oraz regulowała organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Święto Narodowe Trzeciego Maja pierwotnie zostało ustanowione w 1919 roku, a następnie przywrócone w 1990 r. Obok Święta Niepodległości jest jednym z najważniejszych świąt państwowych.

REKLAMA

Co wydarzyło się 3 maja 1791 r.?

Jak wynika z informacji przedstawionych przez Sejm RP: Na początku grudnia 1790 r. ustalono, że nowy projekt konstytucji będzie przygotowywany w sekrecie pod kierunkiem króla, a następnie zostanie przedstawiony sejmowi do zatwierdzenia. Prace toczyły się na Zamku Królewskim w wąskim gronie, do którego, oprócz Stanisława Augusta i Ignacego Potockiego, należeli: marszałek koronnej konfederacji sejmowej Stanisław Małachowski, ksiądz Hugo Kołłątaj i poseł krakowski Aleksander Linowski. Projekt był gotowy w marcu 1791 r., po czym stopniowo zaczęto go ujawniać innym posłom i senatorom. W dniu 2 maja 1791 r. w Pałacu Radziwiłłowskim odczytano projekt konstytucji, którą wspierać w sejmie obiecało ponad 100 posłów i senatorów. W dniu 3 maja 1791 r., po otwarciu obrad sejmowych, odczytano depesze dyplomatyczne, z których wynikało, że Polsce grozi kolejny rozbiór. Ignacy Potocki zwrócił się do króla, który poinformował, że otrzymał projekt ustawy rządowej. Uchwalenie Ustawy Rządowej udało się przeforsować przez aklamację, a król uroczyście zaprzysiągł konstytucję.

Co regulowała Konstytucja 3 maja?

Konstytucja była dokumentem przełomowym, który regulował organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Ustawa Rządowa przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną, wprowadzała zasadę trójpodziału władzy, a na wyraziciela suwerennej woli narodu wyznaczała Sejm. Głosowanie większością głosów zastąpiło „liberum veto”, zaś sukcesja tronu – wolną elekcję. Konstytucja rozszerzyła również podmiot polskiej demokracji – mieszczanie, choć nie stanowili osobnej izby parlamentu, zyskali realny wpływ na ustawodawstwo. Chłopów uznano z kolei za integralną część narodu.

Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny?

Tak, w dniu 3 maja 2025 r. przysługuje dzień wolny od pracy. Jest to dzień ustawowo wolny od pracy, tego dnia nie trzeba iść do pracy. W 2025 r. 3 maja przypada w sobotę, oznacza to tyle, że pracodawca ma obowiązek wyznaczyć inny dzień wolny. Wynika to z tego, że jeśli w okresie rozliczeniowym święto wypada w inny dzień niż niedziela, wymiar czasu pracy pracownika zmniejsza się o osiem godzin, czyli pracownik zyskuje cały dzień wolny. W tym roku wielu pracodawców zdecydowało się na ustalenie dnia 2 maja - dniem wolnym od pracy, za 3 maja.

Czy msza święta 3 maja jest obowiązkowa?

3 maja msza święta nie jest obowiązkowa. Kościół katolicki nie nakłada na wiernych obowiązku uczestniczenia we mszy 3 maja, decyzja o udziale we mszy świętej jest więc swoboda i zależy od każdego indywidualnie, nie jest to święto nakazane.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co trzeba wiedzieć o Konstytucji?

Konstytucja 3 Maja nie odnosiła się w wielu aspektach do pracy ludzkiej do życia społecznego, do instytucji, jednak stanowiła ona inspirację do treści aktualnej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., (Dz.U. z 2009 r., Nr 114, poz. 946, dalej: Konstytucja), która w wielu aspektach odnosi się do podstawowych wartości demokratycznych, w tym związanych z pracą. Aktualna wersja Konstytucji RP z 1997 r., reguluje takie zagadnienia:

  • PREAMBUŁA;
  • Rozdział I (art. 1-29) RZECZPOSPOLITA;
  • Rozdział II (art. 30-86): WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA;
  • Rozdział III (art. 87-94): ŹRÓDŁA PRAWA;
  • Rozdział IV (art. 95-125) SEJM I SENAT;
  • Rozdział V (art. 126-145) PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ;
  • Rozdział VI (art. 146-162) RADA MINISTRÓW I ADMINISTRACJA RZĄDOWA;
  • Rozdział VII (art. 163-172) SAMORZĄD TERYTORIALNY;
  • Rozdział VIII (art. 173-201) SĄDY I TRYBUNAŁY;
  • Rozdział IX (art. 202-215) ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA;
  • Rozdział X (art. 216-227) FINANSE PUBLICZNE;
  • Rozdział XI (art. 228-234) STANY NADZWYCZAJNE;
  • Rozdział XII (art. 235) ZMIANA KONSTYTUCJI;
  • Rozdział XIII (art. 236-243) PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE.

Do jakich wartości odwołuje się preambuła?

Preambuła to uroczysty wstęp do Konstytucji RP. To z preambuły możemy wywieść podstawowe wartości dla każdego człowieka. Jej treść brzmi następująco.

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowa fotowoltaika na budynkach [harmonogram]. Tak nowe przepisy unijne zmienią polski rynek budowlany

Unijna dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), której implementacja w Polsce nastąpi do 2026 roku, wprowadza obowiązek instalacji paneli fotowoltaicznych lub kolektorów słonecznych na dachach określonych typów budynków. To jedno z najważniejszych rozwiązań prawnych w obszarze transformacji energetycznej ostatnich lat, które może na trwałe zmienić sposób projektowania i eksploatacji nieruchomości w Polsce. Sprawdź, czy zmiany dotyczą również ciebie

Sejm: Nie będzie można zawiesić płacenia składki OC. [Nowelizacja 2026 r.]

Nie będzie można wycofać samochód osobowy (każdy) z użytkowania i nie płacić OC. Komisja Sejmowa proponuje umieszczenie w koszu większości postulatów deregulacji polskiego prawa. Miał skorzystać każdy kierowca. Urzędów miało nie będzie już interesował powód wycofania samochodu z ruchy. Autorzy ustawy chcieli dać kierowcom możliwość wycofania z użytkowania samochodu bo: "drugi samochód w rodzinie", "wyjazd za granicę", "kamper używany raz na jakiś czas" (powodu nie trzeba było uzasadniać).

Czy będzie dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy i samodzielnej egzystencji?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nadal prowadzi prace nad wprowadzeniem dodatku dla osób z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy oraz orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, pobierających inne świadczenia niż renta socjalna. Tak wynika z odpowiedzi udzielonej portalowi Infor.pl. Aktualnie nie można jednak wskazać terminu wejścia w życie planowanych zmian.

Rewolucja w księgach wieczystych? Nowe przepisy zmienią dostęp do danych właścicieli nieruchomości i uderzą w nielegalne portale

Nowelizacja ustawy o księgach wieczystych i hipotece ma całkowicie zmienić sposób, w jaki Polacy uzyskują dostęp do danych o nieruchomościach. Koniec z anonimowym podglądaniem rejestrów – rząd chce wprowadzić obowiązkowe logowanie i pełną identyfikację użytkowników, by powstrzymać kradzież danych, handel informacjami i działalność nielegalnych portali.

REKLAMA

Zasiłek opiekuńczy 2025: także na opiekę nad chorym rodzicem lub innym członkiem rodziny. Warunki, zasady, kwota i okres przysługiwania

ZUS informuje, że zasiłek opiekuńczy przysługuje nie tylko na chore dziecko, ale można z niego skorzystać także w sytuacji, gdy naszego wsparcia i pomocy w chorobie potrzebuje rodzic. W ciągu roku kalendarzowego przysługuje 14 dni zasiłku z tytułu sprawowania opieki nad chorym rodzicem.

Zużyte chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe nie trafią już do odpadów zmieszanych. Do 31 grudnia 2025 r. każdy właściciel nieruchomości musi, na własny koszt, wyposażyć się w nowy pojemnik na odpady, spełniający szczególne wymagania

Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych (a konkretnie podział bioodpadów na dwie odrębne frakcje) i wprowadzenie od 1 stycznia 2026 r. nowego pojemnika na śmieci, celem gromadzenia w nim odpadów kuchennych (do których zaliczone zostały m.in. chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe) – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2026 został ustalony na poziomie co najmniej 56% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla właścicieli nieruchomości, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400%.

Nowelizacja kodeksu pracy: Nie jest prosto na nowo przeliczyć staż. Dłuższe urlopy, wyższe odprawy, awans. Wszystko zależy od ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

REKLAMA

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty: szansa na zmianę czy kolejny chaos?

Czy ustawa o zawodzie psychoterapeuty uporządkuje rynek i zwiększy bezpieczeństwo pacjentów, czy raczej wprowadzi dodatkowy chaos? O tym, jakie szanse i zagrożenia wiążą się z projektowanymi zmianami, opowiada dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, psycholog i badacz mechanizmów zaburzeń psychicznych.

Widmo bankructwa wisi nad polskimi firmami. Co trzeci przedsiębiorca obawia się zamknięcia biznesu

Dużo firm w Polsce boi się dziś, że ich klienci nie zapłacą na czas – wynika z najnowszego raportu. Zatory płatnicze pochłaniają tygodniowo nawet kilkanaście godzin pracy i kosztują firmy utratę płynności, reputacji i szans rozwojowych. Aż 30% przedsiębiorstw z sektora MŚP przyznaje, że w perspektywie dwóch lat ryzykuje upadłość.

REKLAMA