REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny?

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Konstytucja
Jakie to święto 3 maja: czy za 3 maja przysługuje dzień wolny 2025?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jakie to święto 3 maja? Co wydarzyło się 3 maja 1791 r.? Co regulowała Konstytucja 3 maja? Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny? Czy msza święta 3 maja jest obowiązkowa? Co trzeba wiedzieć o Konstytucji? Do jakich wartości odwołuje się preambuła?

rozwiń >

Jakie to święto 3 maja?

Już 234 lata temu, 3 maja 1791 r., Sejm Czteroletni przyjął ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie – po amerykańskiej – nowoczesna ustawa zasadnicza, która stała się dokumentem tworzącym tożsamość suwerennego narodu. Konstytucja przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną oraz regulowała organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Święto Narodowe Trzeciego Maja pierwotnie zostało ustanowione w 1919 roku, a następnie przywrócone w 1990 r. Obok Święta Niepodległości jest jednym z najważniejszych świąt państwowych.

REKLAMA

Co wydarzyło się 3 maja 1791 r.?

Jak wynika z informacji przedstawionych przez Sejm RP: Na początku grudnia 1790 r. ustalono, że nowy projekt konstytucji będzie przygotowywany w sekrecie pod kierunkiem króla, a następnie zostanie przedstawiony sejmowi do zatwierdzenia. Prace toczyły się na Zamku Królewskim w wąskim gronie, do którego, oprócz Stanisława Augusta i Ignacego Potockiego, należeli: marszałek koronnej konfederacji sejmowej Stanisław Małachowski, ksiądz Hugo Kołłątaj i poseł krakowski Aleksander Linowski. Projekt był gotowy w marcu 1791 r., po czym stopniowo zaczęto go ujawniać innym posłom i senatorom. W dniu 2 maja 1791 r. w Pałacu Radziwiłłowskim odczytano projekt konstytucji, którą wspierać w sejmie obiecało ponad 100 posłów i senatorów. W dniu 3 maja 1791 r., po otwarciu obrad sejmowych, odczytano depesze dyplomatyczne, z których wynikało, że Polsce grozi kolejny rozbiór. Ignacy Potocki zwrócił się do króla, który poinformował, że otrzymał projekt ustawy rządowej. Uchwalenie Ustawy Rządowej udało się przeforsować przez aklamację, a król uroczyście zaprzysiągł konstytucję.

Co regulowała Konstytucja 3 maja?

Konstytucja była dokumentem przełomowym, który regulował organizację władz państwowych, a także prawa i obowiązki obywateli. Ustawa Rządowa przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną, wprowadzała zasadę trójpodziału władzy, a na wyraziciela suwerennej woli narodu wyznaczała Sejm. Głosowanie większością głosów zastąpiło „liberum veto”, zaś sukcesja tronu – wolną elekcję. Konstytucja rozszerzyła również podmiot polskiej demokracji – mieszczanie, choć nie stanowili osobnej izby parlamentu, zyskali realny wpływ na ustawodawstwo. Chłopów uznano z kolei za integralną część narodu.

Czy za 3 maja 2025 przysługuje dzień wolny?

Tak, w dniu 3 maja 2025 r. przysługuje dzień wolny od pracy. Jest to dzień ustawowo wolny od pracy, tego dnia nie trzeba iść do pracy. W 2025 r. 3 maja przypada w sobotę, oznacza to tyle, że pracodawca ma obowiązek wyznaczyć inny dzień wolny. Wynika to z tego, że jeśli w okresie rozliczeniowym święto wypada w inny dzień niż niedziela, wymiar czasu pracy pracownika zmniejsza się o osiem godzin, czyli pracownik zyskuje cały dzień wolny. W tym roku wielu pracodawców zdecydowało się na ustalenie dnia 2 maja - dniem wolnym od pracy, za 3 maja.

Czy msza święta 3 maja jest obowiązkowa?

3 maja msza święta nie jest obowiązkowa. Kościół katolicki nie nakłada na wiernych obowiązku uczestniczenia we mszy 3 maja, decyzja o udziale we mszy świętej jest więc swoboda i zależy od każdego indywidualnie, nie jest to święto nakazane.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co trzeba wiedzieć o Konstytucji?

Konstytucja 3 Maja nie odnosiła się w wielu aspektach do pracy ludzkiej do życia społecznego, do instytucji, jednak stanowiła ona inspirację do treści aktualnej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., (Dz.U. z 2009 r., Nr 114, poz. 946, dalej: Konstytucja), która w wielu aspektach odnosi się do podstawowych wartości demokratycznych, w tym związanych z pracą. Aktualna wersja Konstytucji RP z 1997 r., reguluje takie zagadnienia:

  • PREAMBUŁA;
  • Rozdział I (art. 1-29) RZECZPOSPOLITA;
  • Rozdział II (art. 30-86): WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA;
  • Rozdział III (art. 87-94): ŹRÓDŁA PRAWA;
  • Rozdział IV (art. 95-125) SEJM I SENAT;
  • Rozdział V (art. 126-145) PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ;
  • Rozdział VI (art. 146-162) RADA MINISTRÓW I ADMINISTRACJA RZĄDOWA;
  • Rozdział VII (art. 163-172) SAMORZĄD TERYTORIALNY;
  • Rozdział VIII (art. 173-201) SĄDY I TRYBUNAŁY;
  • Rozdział IX (art. 202-215) ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA;
  • Rozdział X (art. 216-227) FINANSE PUBLICZNE;
  • Rozdział XI (art. 228-234) STANY NADZWYCZAJNE;
  • Rozdział XII (art. 235) ZMIANA KONSTYTUCJI;
  • Rozdział XIII (art. 236-243) PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE.

Do jakich wartości odwołuje się preambuła?

Preambuła to uroczysty wstęp do Konstytucji RP. To z preambuły możemy wywieść podstawowe wartości dla każdego człowieka. Jej treść brzmi następująco.

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego - Polski, wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie, świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Przepadek psa i zakaz posiadania zwierząt dla właścicieli, którzy nie dopilnują swoich zwierząt. Nad zmianami pracuje Sejm

Liczba zwierząt domowych w Polsce rośnie. W ostatnim czasie wzrosła też liczba niebezpiecznych zdarzeń z udziałem psów. Problem narasta, a Sejm pracuje nad projektem zmian, który ma szansę nieco poprawić sytuację.

Masz AI w telefonie? Możliwe, że służby czytają już twoje prompty. Pierwszy w historii nakaz sądowy dot. danych z ChatGPT

Czasopismo Forbes ujawniło przełomową sprawę z Maine, która zmienia sposób, w jaki myślimy o prywatności cyfrowej w erze sztucznej inteligencji. Po raz pierwszy w historii amerykańskie organy federalne uzyskały nakaz sądowy zmuszający OpenAI do wydania danych użytkownika na podstawie zapytań do ChatGPT – a szczegóły tej sprawy są absolutnie fascynujące. Co więcej, nowy raport wywiadowczy Anthropic z sierpnia 2025 roku ujawnia znacznie szerszy obraz wykorzystania systemów AI przez cyberprzestępców, tworząc niepokojący kontekst dla rosnącej roli sztucznej inteligencji zarówno w przestępczości, jak i w jej zwalczaniu.

Czy od 2026 r. trzeba będzie raportować do fiskusa transakcje firmowymi i prywatnymi kartami płatniczymi? Ministerstwo wyjaśnia

W sieci pojawiają się nieprawdziwe informacje, według których od 2026 r. urzędy skarbowe będą rzekomo otrzymywać od banków dane o płatnościach kartą przekraczających ustalony próg. Ministerstwo Finansów zdementowało te doniesienia. Wprowadzenie takich przepisów byłoby uzasadnione tylko w wybranych sytuacjach kryzysowych - powiedział PAP prof. Błażej Podgórski.

Wniosek o świadczenie pielęgnacyjne. Rodzice mają problem z niejasnym terminem

Jeżeli rodzic zawnioskuje o świadczenie w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia, to gmina przyzna wsparcie począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Jak liczyć ten termin, gdy orzeczenie o niepełnosprawności uzyskano w postępowaniu sądowym?

REKLAMA

Stawkę za grudzień trzeba zaktualizować. Nie każdy o tym pamięta. Pracownicy powinni sprawdzić, czy dostali należne pieniądze

Zmiany wprowadzane na gruncie prawa pracy i prawa podatkowego najczęściej wchodzą w życie na początku roku kalendarzowego. W szczególności dotyczy to przypadków, w których są one związane z obciążeniami finansowymi. Niestety nie jest to regułą, co oznacza, że zawsze trzeba zachować czujność.

ZUS najpierw przyznał matce 800 plus, a teraz każe oddać pieniądze. Jednocześnie jednak nadal je… wypłaca. Co się dzieje? [wyrok]

Świadczenie 800 plus ma poprawić sytuację dzieci. Trafia jednak do rąk rodziców. Takie rozwiązanie jest zrozumiałe i uzasadnione, ale okazuje się, że może również być źródłem wielu problemów. I nie chodzi o to, że rodzice się nie dogadują między sobą. Również ZUS czasami zmienia zdanie.

Seniorze nie daj się nabrać: uważny senior powinien zwracać na to uwagę, szczególnie w okresie przedświątecznym

Seniorze nie daj się nabrać. Uważny senior powinien zwracać na to uwagę, szczególnie w okresie przedświątecznym. Nieuczciwe praktyki sprzedażowe wobec osób starszych to problem, który od lat powraca w różnych formach: od agresywnej sprzedaży door-to-door po natarczywe telefony i pozornie bezpłatne pokazy. Zmienili się sprzedawcy, technologie i kanały kontaktu, ale mechanizm oszustwa pozostał ten sam: wywołać emocje, zaskoczyć, zmusić do szybkiej decyzji. Podpowiadamy jak reagować, co robić i co mówić.

USA mówią STOP prawom autorskim dla AI. Ten wyrok zmienia zasady gry

Amerykański sąd apelacyjny definitywnie odrzucił prawa autorskie dla obrazu stworzonego przez sztuczną inteligencję, podtrzymując zasadę, że autorem może być tylko człowiek. Ten głośny wyrok – już viralowy w branży technologicznej – otwiera nowy front w globalnej debacie o AI, własności intelektualnej i przyszłości kreatywności w erze generatywnych modeli.

REKLAMA

Czy ciężko jest wybrać dobrego prawnika?

Wszyscy wiemy, że prawnik może być niezbędny – przy zakładaniu firmy, sporach z kontrahentem czy problemach z pracownikami. Ale kiedy rzeczywiście sięgamy po telefon, żeby umówić konsultację, nagle ogarnia nas strach. Który wybrać? Jak poznać, że jest kompetentny? Czy nie przepłacę? A może w ogóle da się jakoś bez niego?

Dużo szybsze rozwody pod koniec 2025 r.? Prezydent podpisał ustawę

Rosnące braki kadrowe w sądach rodzinnych, przewlekłe postępowania i narastające napięcia wokół Krajowej Rady Sądownictwa skłoniły rząd i parlament do wprowadzenia zmian, które mają przywrócić sprawność wymiaru sprawiedliwości w najwrażliwszych sprawach. Podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych otwiera asesorom drogę do orzekania w wydziałach rodzinnych, co – zdaniem zwolenników – ma odciążyć najbardziej przeciążone jednostki i poprawić ochronę dobra dziecka. Krytycy wskazują jednak na konstytucyjne i systemowe wątpliwości oraz brak spójności projektowanych rozwiązań.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA