Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności ze względu na zbyt ciężkie skutki

Ustawa z dnia 3 czerwca 1997 Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z dnia 5 sierpnia 1997r.)daje skazanemu na karę pozbawienia wolności możliwość ubiegania się o odroczenie jej wykonania. Warunkiem jest wykazanie, iż wykonanie kary pozbawienia wolności spowoduje dla skazanego i lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Przepisy kodeksu karnego wykonawczego nie zawierają katalogu „zbyt ciężkich skutków”, których możliwe wystąpienie uzasadniałoby wydanie przez sąd postanowienia o odroczeniu wykonania kary. W związku z tym każdy przypadek musi być rozpatrzony indywidualnie. Pod pojęciem „zbyt ciężkich skutków” mogą się kryć np. następujące stany faktyczne:

• konieczność zapewnienia rodzinie niezbędnych środków do życia (jeśli skazany jest jedynym żywicielem rodziny) lub opieki nad osobą najbliższą,
• konieczność dokończenia nauki,
• choroba skazanego (nie dotyczy to choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby, gdyż w takim przypadku istnieje odrębna podstawa do odroczenia wykonania kary, o czym mowa w dalszej części artykułu) 

Zobacz: Kodeks karny wykonawczy

Jak wspomniano, należy mieć na uwadze, iż jest to wyliczenie przykładowe i każdy z tych przypadków podlegał będzie indywidualnej ocenie sądu. Dla przykładu warto przytoczyć postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 13.10.2004 (II AKzw 837/2004, LexPolonica nr 350626), w którym stwierdzono, iż brak możliwości kontynuowania nauki może być uznany za „ciężki skutek” w myśl art. 151 § 1 kkw, tylko wówczas, gdy natychmiastowe wykonanie kary powoduje przerwanie edukacji, której koniec lub wyodrębniony jej fragment (klasa, semestr) jest nieodległy. Inaczej natomiast należy ocenić sytuację, w której skazany podejmuje dalszą naukę w trakcie toczącego się postępowania karnego, a termin zakończenia nauki znacznie przekracza okres, na jaki - stosownie do art. 151 § 3 kkw - możliwe jest odroczenie wykonania kary.

Wniosek o odroczenie wykonania kary składa się do sadu, który wydał wyrok skazujący. Wniosek podlega opłacie w wysokości 80 zł. Na postanowienie sądu przysługuje zażalenie do sądu II instancji.

Złożenie wniosku o odroczenie wykonania kary nie wstrzymuje wykonania wyroku. W związku z tym mimo złożenia takiego wniosku, mogą zostać podjęte czynności zmierzające do osadzenia skazanego celem odbycia kary pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 151 § 1 kkw odroczenie może być udzielane kilkakrotnie, jednakże łączny okres odroczenia nie może przekroczyć roku. Ograniczenie powyższe nie obowiązuje w przypadku kobiet ciężarnych lub w okresie 3 lat po urodzeniu dziecka i sprawowania nad nim opieki.