Kiedy jest możliwe wznowienie przewodu sądowego?

Przedstawiona instytucja wznowienia przewodu sądowego jest z swej natury wyjątkowa. Jej istota sprowadza się do tego, iż sąd uznaje konieczność uzupełnienia materiału dowodowego lub konieczność zmiany kwalifikacji prawnej czynu i wówczas wznawia postępowanie dowodowe. Po zakończeniu wskazanego postępowania dowodowego następują ponowne głosy stron oraz narada sędziowska. Należy wskazać, iż ustawodawca nie określił limitu możliwych wznowień przewodu sądowego (choć należy raczej uznać za super wyjątkową sytuację, w której nastąpiłoby to więcej niż raz.

Zgodnie z tym, co zostało przedstawione powyżej, jedną z przyczyn wznowienia postępowania jest konieczność uzupełnienia materiału dowodowego. Wynika to z faktu, iż obowiązkiem sądu jest dążenie do tzw. prawdy materialnej, czyli ustalenia pełnego i faktycznego przebiegu danego zdarzenia. Ponadto wydając wyrok skazujący sąd musi dysponować materiałem dowodowym, który w jego ocenie w sposób niewątpliwy (oczywisty) wskazuje na sprawstwo oskarżonego.

Zobacz serwis: Postępowanie dowodowe

Sąd w sprawie wypadku samochodowego udaje się na naradę. Analizując materiał dowodowy uznaje, iż niezbędne jest zadanie kilku dodatkowych pytań biegłemu, aby ustalić czy rzeczywiście w sprawie zachodzą niedające się usunąć wątpliwości co do winy oskarżonego (które należy rozstrzygać na jego korzyść). W związku z powyższym sąd wznawia przewód sądowy i wzywa biegłego na uzupełniające przesłuchanie.

Drugą z przyczyn wznowienia przewodu sądowego może być uznanie przez sąd już po zamknięciu przewodu sądowego, iż możliwa jest zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu. Sąd wówczas wznawia przewód sądowy i uprzedza o tym strony. Zgodnie z treścią art. 399 § 1 Kodeksu postępowania karnego na wniosek oskarżonego sąd musi przerwać rozprawę w celu umożliwienia mu obrony. Takie zachowanie wydaje się naturalne, bowiem linia obrony przed każdym przestępstwem potencjalnie może być inna.

W sytuacji, gdy strony pouczone o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynu nie zgłaszają wniosków procesowych sąd zamyka przewód sądowy, udziela głosu stron i udaje się na naradę sędziowską – podejmuje czynności zmierzające do wydania wyroku.

Analizowany przepis art. 409 KPK pozwala sądowi na udzielenie dodatkowego głosu stronom. Należy jednak wskazać, iż czynność ta nie jest związana z obowiązkiem wznowienia przewodu sądowego, gdyż czynność głosu stron jest osobnym etapem postępowania jurysdykcyjnego (sądowego), zgodnie z wskazaniami ustawodawcy. Udzielenie głosu stronom może mieć przykładowo na celu ustosunkowanie się do danej kwestii procesowej, do której strona się nie ustosunkowała.

Zobacz serwis: Sprawy karne