Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fałszywe zeznania i zatajenie prawdy w rozumieniu Kodeksu karnego

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Problematyka składania fałszywych zeznań jak również zatajenia prawdy została uregulowana w art. 233 Kodeksu karnego. /Fot. Shutterstock
Problematyka składania fałszywych zeznań jak również zatajenia prawdy została uregulowana w art. 233 Kodeksu karnego. /Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zeznania są jednym z głównych dowodów w procesie karnym, przez co należy dołożyć wszelkich starań, aby były one złożone w oparciu o posiadaną wiedzę. Niestety zdarzają się sytuacje, że zeznania są składane fałszywie i w konsekwencji mogą one doprowadzić do skazania jak również do uniewinnienia podejrzanego. W związku z powyższym ustawodawca postanowił zakwalifikować składanie fałszywych zeznań oraz zatajenie prawdy jako przestępstwo.

Podstawa prawna i strona podmiotowa

Problematyka składania fałszywych zeznań jak również zatajenia prawdy została uregulowana w art. 233 Kodeksu karnego. W myśl § 1 osoba, która składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Nadto, jeżeli sprawca omawianego czynu zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (§ 1a). W tym miejscu celem uzupełnienia należy wskazać, że osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu (art. 115 § 11 k.k.).

REKLAMA

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

REKLAMA

Dodatkowo ustawodawca przyjął, że niniejsze przestępstwo popełnia również osoba, która jako biegły, rzeczoznawca lub tłumacz, przedstawia fałszywą opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie mające służyć za dowód w postępowaniu określonym w § 1, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10 (§ 4). W przypadku, gdy biegły, rzeczoznawca lub tłumacz działa nieumyślnie, narażając na istotną szkodę interes publiczny, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 (§4a).

Celem uzupełnienia niniejszego zagadnienia należy zwrócić uwagę, że niniejsze przestępstwo nie dotyczy osoby oskarżonej, co wynika z wyroku SN z dnia 24 maja 2018 roku o sygn. akt V KK 434/17, który wskazał, że "nie popełnia przestępstwa fałszywych zeznań (art. 233 §1 k.k.), kto umyślnie składa nieprawdziwe zeznania dotyczące okoliczności mających znaczenie dla realizacji jego prawa do obrony (art. 6 Kodeksu postępowania karnego - dalej: k.p.k.),). Prawo do obrony to zawsze prawo do obrony człowieka, a nie jego roli lub statusu w postępowaniu karnym. Dlatego nie można ograniczyć go tylko do sytuacji, gdy oskarżony składa wyjaśnienia, czy do sytuacji, gdy w tym samym postępowaniu występuje on początkowo w charakterze świadka. To, kiedy zostały złożone zeznania świadka i w jakim postępowaniu karnym, jest w istocie obojętne. Istotna jest bowiem tylko ocena, czy składając fałszywe zeznania, osoba ta korzystała z przysługującego jej z mocy Konstytucji prawa do obrony." Nadto należy również zwrócić uwagę na postanowienie SN z dnia 22 maja 2019 roku o sygn. akt V KK 187/19, z którego wynika, że "w postępowaniu dotyczącym określonego w przepisie art. 233 §1 k.k. czynu brak jest pokrzywdzonego (w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k.) a w konsekwencji nie ma również osoby, która na podstawie art. 53 KPK mogłaby działać w sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego, korzystającego ze statusu strony uprawnionej do wnoszenia zwykłych środków odwoławczych (art. 425 §1 k.p.k.) oraz nadzwyczajnych środków zaskarżenia, w tym kasacji (art. 520 § 1 k.p.k.)."

Warunki odpowiedzialności karnej

Zgodnie z § 2 warunkiem odpowiedzialności karnej jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie. Z kolei w przypadku sprawcy ważne jest by ten wiedział o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania w sytuacji grożącej odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym (§ 3). Dodatkowo należy pamiętać, że przepisy §1-3 oraz § 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej (§ 6).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od jej wymierzenia

Ustawodawca pozwala sądowi na zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, a nawet odstąpienia od jej wymierzenia, jeżeli fałszywe zeznanie, opinia, ekspertyza lub tłumaczenie dotyczy okoliczności niemogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy albo gdy sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie, opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie, zanim nastąpi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy (§ 5).

Polecamy serwis: Prawo karne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • Arkadiusz Tadeusz
    2023-03-11 16:34:57
    siostra sfałszowała podpis mój i zeznania na odczycie Testamentu matki na którym mnie nie było,od 2007 roku mieszkam we Francji w Paryżu,ojciec parę dni przed odczytaniem testamentu poinformował mnie o tym po czym powiedział że nie muszę przyjeżdżać,nie znam treści testamentu matki,siostra unika tego tematu i mnie,jak wyegzekwować;jestem inwalida z niezdolnością do pracy od 1994 roku
    0
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe kary już od 1 października. Nawet 20 lat więzienia dla pijanych kierowców

Według dziennych statystyk, prowadzonych przez polską Policję, od początku roku zatrzymano ponad 70 000 pijanych kierowców. Już 1 października dojdzie do kolejnego zaostrzenia przepisów. Czy wyższe kary za jazdę na podwójnym gazie sprawią, że rodzime drogi staną się bezpieczniejsze?

Wybory 2023. Do kiedy można się zgłosić na bezpłatny transport? Wkrótce mija termin!

Bezpłatny transport do lub z lokalu wyborczego. Zamiar skorzystania można zgłosić w gminie do 2 października. Do 5 października gminy podadzą do publicznej wiadomości, jak będzie zorganizowany przewóz pasażerów w dniu wyborów. 

Jak inflacja wpływa na ubezpieczenia? Rzecznik Finansowy przygotował analizę

Eksperci Biura Rzecznika Finansowego przygotowali specjalne opracowanie. Możemy dowiedzieć się z niego czym jest inflacja i jak wpływa na umowy ubezpieczenia, jakie konsekwencje niesie za sobą tzw. nadubezpieczenie lub niedoubezpieczenie mienia, jakie działania podjąć, aby zminimalizować skutki inflacji i uchronić się przed otrzymaniem świadczenia w wysokości, nie pozwalającej na pokrycie poniesionej szkody.

24 dni w sanatorium z ZUS. Kto może skorzystać z rehabilitacji?

Rehabilitacja z ZUS może odbywać się w systemie ambulatoryjnym albo stacjonarnym. W przypadku tej drugiej- kuracjusz może spędzić ponad trzy tygodnie na wjeździe w sanatorium. 

REKLAMA

Mowa nienawiści

Mowa nienawiści (tzw. hate speech) to zjawisko, które może występować zarówno w przestrzeni online, jak i offline. Ma ono poważne negatywne skutki społeczne. Na mowę nienawiści są szczególnie narażone dzieci.

Czym jest świadczenie rehabilitacyjne i komu przysługuje?

Zdarza się, iż z powodu długotrwałej choroby czy konieczności rehabilitacji powrót do pracy nie jest jeszcze możliwy. Wielu pracowników zastanawia się wówczas nad możliwością otrzymania świadczenia rehabilitacyjnego. Co to za rozwiązanie? Komu przysługuje i na jak długo? Prezentujemy najważniejsze informacje.

Minister Telus: Ukraina złożyła propozycję licencjonowania towarów rolnych

Minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus powiedział: Ukraina złożyła propozycję licencjonowania towarów rolnych; jeżeli Polska powie, że do końca roku nie potrzebuje czterech zbóż, to nie będą wydawane licencje. Jest to kwestia do rozważenia, ale wydaje się, że jest to dobra propozycja.

Wydatki związane z edukacją dziecka mogą być problemem, gdy brakuje alimentów

Dla w sumie 6,446 mln młodych ludzi 1 września rozpoczął się rok szkolny 2023/2024. Wśród nich jest ok. 1,46 mln przedszkolaków oraz 4,66 mln uczniów szkół podstawowych i średnich. Dla zdecydowanej większości tych żaków nowy rok szkolny to czas potężnych wyzwań i sukcesów. Stres związany z edukacją pociech nie omija także rodziców, od których również w tym zakresie wymaga się bardzo dużo – od zaangażowania, wspierania szkolnych inicjatyw, po finansowanie m.in. wycieczek, licznych atrakcji czy dodatkowych lekcji lub zajęć pozalekcyjnych. 

REKLAMA

Trolling

Trolling stanowi obecnie poważne zagrożenie w komunikacji pomiędzy użytkownikami Internetu. Jakie metody obrażania w sieci najczęściej spotykamy i w jaki sposób możemy się przed nimi chronić?

"Następca tronu Dubaju" oszukał seniora na ponad 70 tys. zł

Kolejna ofiara oszustwa "na legendę". 76-letni mieszkaniec Krakowa stracił ponad 70 tys. zł. Policja apeluje o rozsądek i zachowanie czujności.

REKLAMA