REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rezygnacja z obowiązkowych rodzinnych postępowań informacyjnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Inga Stawicka
Inga Stawicka
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Rezygnacja z obowiązkowych rodzinnych postępowań informacyjnych
Rezygnacja z obowiązkowych rodzinnych postępowań informacyjnych
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ministerstwo sprawiedliwości pod naporem krytyki ze strony ekspertów wycofuje się z najbardziej kontrowersyjnego elementu szykowanej nowelizacji przepisów dotyczących rozwodów.

Rząd jednak nie utrudni rozwodów. Godzenia małżonków na siłę nie będzie

REKLAMA

Pod naporem krytyki resort stwierdził, że wycofa się z wprowadzenia rodzinnych postępowań informacyjnych, które miały być jednym z kluczowych elementów procedowanej właśnie reformy prawa rodzinnego. To istotne przede wszystkim dla tych, którzy mają wspólne małoletnie dzieci. To wobec nich nowa instytucja miała być stosowana obowiązkowo, gdyby planowali się rozwodzić. Ministerstwo zakładało, że zasada będzie prosta: zanim postępowaniu rozwodowemu zostanie nadany bieg, małżonkowie mają spróbować się dogadać, głównie dla dobra dzieci. W optymistycznym założeniu spotkania doprowadziłyby albo do wycofania pozwu, albo przynajmniej do porozumienia się w najważniejszych kwestiach związanych z opieką nad małoletnimi. Wprowadzenie nowej instytucji miało być lekiem na rosnącą liczbę rozwodów i separacji. Pomysł był mocno wspierany m.in. przez Ordo Iuris, które zakładało nawet wydłużenie czasu wyczekiwania na wniesienie pozwu rozwodowego (z miesiąca do pół roku). Ale większość ekspertów – w tym rada legislacyjna przy premierze – od początku krytykowała propozycję, podkreślając, że przyczyni się ona do znaczącego wydłużenia procedur, a wcale nie poprawi sytuacji dzieci. Teraz prawnicy pozytywnie odnoszą się do zmiany stanowiska resortu, ale oceniają, że nadal potrzeba głębszych reform.

REKLAMA

– W rozwodach, w których małżonkowie nie są zgodni lub posiadają wspólne małoletnie dzieci, potrzeba przeszkolonych sędziów i prężnie działających ośrodków psychologicznych. Dzisiaj na stanowisko Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów czeka się nawet do dwóch lat – stwierdza adwokat Katarzyna Łukasiewicz. – Sędziowie nie są od godzenia zwaśnionych małżonków, tylko od czuwania nad prawidłowo przeprowadzaną procedurą, w której dobro dzieci jest na pierwszym miejscu. Ważniejsze jest usprawnianie, a nie ideologizowanie rozwodów - dodaje.

Chodzi o rodzinne postępowania informacyjne, które miały być jednym z istotniejszych elementów reformy wdrażanej przez resort. Były też przedmiotem ostrej krytyki ekspertów, którzy opiniowali projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw. W odniesieniu do uwag Ministerstwo Sprawiedliwości przyznaje, że pomysł nie był do końca trafny. I zapowiada modyfikacje, choć na razie nie przedstawia nowej wersji projektu.

Dłużej i bez szans na powodzenie

REKLAMA

Rodzinne postępowania informacyjne miały być przede wszystkim odpowiedzią na rosnącą liczbę rozwodów i konieczność ochrony wspólnych dzieci małżonków, które często najbardziej cierpią w wyniku rozpadu rodziny. W założeniu chodziło zwłaszcza o realizację zasady dobra najmłodszych i ochronę ich praw.

Co więc poszło nie tak? Przede wszystkim w rodzinnym postępowaniu informacyjnym (według pierwotnej wersji projektu) obowiązkowo mieli brać udział małżonkowie, którzy podjęli decyzję o rozwodzie lub separacji - ale jedynie ci mający wspólne małoletnie dzieci. Takie postępowanie trwałoby co najmniej miesiąc, a bez jego odbycia nie można byłoby procedować sprawy o rozwód lub separację. Skłóceni małżonkowie mieli zyskać czas na wyjaśnienie problemów, dojście do porozumienia w sprawach związanych z wychowaniem i opieką nad dziećmi. W optymistycznym założeniu ustawodawcy spotkania miały doprowadzić nawet do pogodzenia się i wycofania powództwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Eksperci w dużej mierze nie pozostawili jednak na propozycji suchej nitki. Oceniali, że nowa instytucja nie tylko nie pomoże małżonkom, lecz także niepotrzebnie wydłuży postępowania. Fundacja „Dajemy Dzieciom Siłę” oraz Stowarzyszenie Sędziów Rodzinnych w Polsce przypominały, że do 2005 r. w polskim prawie funkcjonowały posiedzenia pojednawcze spełniające tożsamą rolę. Odsetek osób, które po odbyciu spotkań decydowały się na rezygnację z rozwodów, był jednak znikomy - dlatego regulacja przestała funkcjonować. Eksperci zgodnie twierdzili też, że rodzinne postępowanie informacyjne nie spełni swojego nadrzędnego celu, czyli realizacji zasady dobra dziecka.

Resort się wycofuje

Nową instytucję krytykowała również Rada Legislacyjna. Wskazywała podobne powody jak cała reszta ekspertów: wydłużenie postępowań, znikome szanse na pogodzenie się małżonków, a także spore prawdopodobieństwo zniweczenia porozumienia w sytuacji, gdy spotkanie byłoby prowadzone nieumiejętnie, przez niedoświadczone osoby (inne niż sędzia lub mediator). To w odniesieniu do tych uwag ministerstwo poinformowało, że rezygnuje z wprowadzenia do porządku prawnego instytucji rodzinnych postępowań informacyjnych. Pozostaną jednak samo spotkanie informacyjne dotyczące małżonków mających wspólne małoletnie dzieci oraz możliwość odbycia bezpłatnej mediacji. Różnica między obiema instytucjami ma być jednak dość zasadnicza. W pierwotnej wersji projektu warunkiem procedowania sprawy rozwodowej miało być wcześniejsze umorzenie postępowania informacyjnego (po spełnieniu przesłanek wymienionych w przepisie, np. przedstawienia przez mediatora protokołu z przebiegu mediacji). W przeciwnym razie pozew zostałby zwrócony w celu usunięcia braków. Pominięcie etapu postępowania informacyjnego było więc niemożliwe.

Jak zapowiada ministerstwo w przedstawionym stanowisku, spotkanie informacyjne w nowej wersji projektu ma być prowadzone już po wszczęciu postępowania rozwodowego i traktowane raczej jako pomoc, a nie kolejny rygorystyczny warunek.

- Pozostawienie spotkania informacyjnego ma na celu wsparcie małżonków poprzez dostarczenie im informacji o skutkach rozpadu małżeństwa - zwłaszcza o skutkach, jakie będzie to miało dla ich małoletnich dzieci - poinformowanie o zasadach prowadzonego postępowania o rozwód oraz zasadach postępowania przed mediatorem. Szeroki katalog osób mogących prowadzić spotkanie informacyjne wynika z chęci uniknięcia nadmiernego obciążenia sądów oraz jest związane z faktem, że w wielu sądach również inne niż sędzia czy mediator kategorie osób wskazane w projektowanym przepisie mają odpowiednie kompetencje do prowadzenia spotkań informacyjnych (co wynika z informacji pochodzących od sędziów koordynatorów ds. mediacji przy sądach okręgowych). Projektodawca zakłada, że co do zasady postępowania będą prowadzone przez mediatorów - wyjaśnia w odpowiedzi ministerstwo.

Nie wiadomo jeszcze, jak dokładnie będzie wyglądała nowa wersja proponowanych regulacji. Na razie nie opublikowano bowiem poprawionego projektu.

Stawiajmy na mediację i ugody

- Pozytywnie oceniam rezygnację z obowiązkowych rodzinnych postępowań informacyjnych. Bardzo cieszy mnie, że ministerstwo uwzględniło uwagi zgłaszane w ramach uzgodnień, bo wprowadzanie regulacji, które już na etapie projektowania budziły wątpliwości, nie jest dobrym rozwiązaniem dla późniejszej praktyki - komentuje adwokat Monika Horna-Cieślak, która w pracy zawodowej skupia się zwłaszcza na ochronie praw najmłodszych.

Prawniczka zaznacza, że w odniesieniu do postępowań informacyjnych warto byłoby mimo wszystko pochylić się powtórnie nad kwestią bardzo szerokiego katalogu osób uprawnionych do prowadzenia spotkań informacyjnych.

- W tej grupie są np. urzędnicy sądowi. Z uwagi na liczbę obowiązków spoczywających na tych osobach wydaje się, że katalog powinien zostać ponownie zweryfikowany - wskazuje.

Monika Horna-Cieślak podkreśla jednak, że jeśli rzeczywiście chcemy chronić najmłodszych w obliczu rozwodu i separacji rodziców, powinniśmy podjąć dalsze kroki i położyć nacisk na pokojowe próby rozwiązywania trudnych sytuacji.

- Według mnie najważniejsze jest to, by nie zaogniać konfliktu. Ja jestem orędownikiem likwidacji albo modyfikacji rozwodów z orzekaniem o winie, które prowadzą do wzmożenia napięcia między rozwodzącymi się osobami. Kolejna kwestia to jak najszersze stawianie na mediacje, ugodę. Po to, by strony się słyszały, rozumiały. Te kwestie powinny być przez cały czas rozwijane i propagowane, także poprzez przekazy społeczne - wskazuje prawniczka.

Nie mniej istotne jest, jej zdaniem, wysłuchiwanie najmłodszych.

- Dzieci są też chronione wtedy, kiedy ich dobro jest realnie widziane w postępowaniu. Dlatego uważam, że zbyt rzadko dzieci mogą się wypowiedzieć na temat swojej sytuacji, potrzeb. Jeżeli tylko jest to możliwe, nie jest to sprzeczne z dobrem dziecka, dziecko powinno móc powiedzieć, jak wyobraża sobie swoje życie po rozstaniu rodziców - podsumowuje mec. Horna-Cieślak. ©℗

Tak miały wyglądać regulacje dotyczące rodzinnego postepowania informacyjnego

Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Etap legislacyjny

Projekt po opiniowaniu

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

REKLAMA

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

REKLAMA

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA