REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Separacja w ogólności według prawa kanonicznego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Mateusz Łątkowski
Adwokat kościelny, Aplikant adwokacki
Separacja oznacza zerwanie lub zaniechanie wspólnego pożycia małżonków mimo dalszego trwania ich węzła małżeńskiego.
Separacja oznacza zerwanie lub zaniechanie wspólnego pożycia małżonków mimo dalszego trwania ich węzła małżeńskiego.

REKLAMA

REKLAMA

Instytucja separacji małżeństwa, wobec braku w Kościele katolickim instytucji rozwodu, winna być dla małżonków ostatecznością i powinna być stosowana tylko wtedy, gdy nie ma perspektyw na pogodzenie stron. Instytucja ta nie rozwiązuje węzła małżeńskiego, a jedynie powoduje rozłączenie stron.

Nierozerwalność małżeństwa

REKLAMA

REKLAMA

Według ustawodawcy kościelnego małżeństwo zawarte pomiędzy ochrzczonymi w Kościele katolickim jest nierozerwalne. Zgodnie bowiem z kanonem 1055 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku promulgowanego przez papieża Jana Pawła II (dalej k.p.k.) małżeństwo to przymierze, przez które mężczyzna i kobieta tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej natury do dobra małżonków oraz do zrodzenia i wychowania potomstwa, które zostało między ochrzczonymi podniesione przez Chrystusa Pana do godności sakramentu. Jednakże wymaganie prawodawcy dochowania wspólnoty całego życia nie jest absolutne i dopuszcza wyjątki, które usankcjonowane są instytucją separacji. Wyjątki są dopuszczane nawet pomimo tego, iż kanon 1151 k.p.k. stwierdza, że małżonkowie mają obowiązek i prawo zachowania współżycia małżeńskiego, na które składa się m.in. zamieszkanie, stół i łoże. 

Separacja tylko w ostateczności

Niemniej jednak k.p.k. wyraźnie precyzuje, że instytucja separacji małżeństwa, wobec braku w Kościele katolickim instytucji rozwodu, winna być dla małżonków ostatecznością i powinna być stosowana tylko wtedy gdy nie ma perspektyw na pogodzenie stron. Separacja nie jest uważana przez ustawodawcę kościelnego za stan normalny, a traktowana jest jako stan wyjątkowy. Przez prawodawcę jest jedynie stanem tolerowanym, ponieważ naraża ona strony na poważne niebezpieczeństwo duchowe. Separacja oznacza bowiem zerwanie lub zaniechanie wspólnego pożycia małżonków mimo dalszego trwania ich węzła małżeńskiego, co powoduje jednak, iż w literaturze przedmiotu nie jest uważana za zło bezwzględne. 

REKLAMA

Tym samym instytucja separacji zwalnia małżonków z obowiązku wspólnego zamieszkania i podejmowania współżycia seksualnego. Zwolnienie to jednak występuje tylko w sytuacjach wyjątkowych, a mianowicie wtedy gdy zachodzą okoliczności, które moralnie uniemożliwiają prowadzenie wspólnego pożycia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Okolicznościami takimi niewątpliwie pozostają m.in.:
- cudzołóstwo,
- poważne niebezpieczeństwo dla duszy lub ciała jednej ze stron lub potomstwa pochodzące od drugiej strony,
- zbyt trudne życie dla jednej ze stron spowodowane przez druga stronę.

Obecnie obowiązujący k.p.k. w przeciwieństwie do tego z 1917 roku nie wymienia, oprócz cudzołóstwa, konkretnych powodów i okoliczności na podstawie których orzeczona może zostać separacja. Odpowiednie kanony k.p.k. zawierają bowiem w tym względzie normy blankietowe, co powoduje, iż prawodawca kościelny dopuszcza także inne powody separacyjne, którymi pozostaje np. takie zachowanie jednej ze stron, które uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie instytucji małżeństwa.

Każdy przypadek rozpatrywać należy jednak indywidualnie, czego skutkiem może być uzyskanie przez jedną ze stron prawa do zawieszenia wspólnoty małżeńskiej.

Zobacz również: Czy w Kościele istnieje separacja?

Znaczenie winy

Kanoniczna koncepcja separacji bazuje w znacznym stopniu na pojęciu winy, tj. odpowiedzialności jednego z małżonków za sytuację, która uzasadnia, a jednocześnie umożliwia czasowe rozłączenie stron. Tym samym w literaturze kanonistycznej wskazuje się na funkcję separacji jako środka zupełnie wyjątkowego, ale służącego małżonkowi niewinnemu do zapewnienia zachwianej równowagi powodowanej nagannym i niegodnym zachowaniem współmałżonka.

Pamiętać jednak należy, iż przepisy k.p.k. odnoszące się do separacji ukierunkowane są przede wszystkim na pogodzenie małżonków w imię chrześcijańskiej miłości, a nie na ich rozłączanie. Dlatego małżonek niewinny może w każdej chwili pozwolić drugiej stronie na powrót do małżeńskiego pożycia . Darowanie winny winno być jednak wyrażone expressis verbis, a szczególna w tym rola przypisana jest duszpasterzom, którzy zobowiązani są do udzielenia stronom pomocy polegającej przede wszystkim na wsparciu duchowym. 

Podsumowanie

Reasumując – podobnie jak w prawie cywilnym, także i według prawa kanonicznego małżonkowie przeżywający poważny kryzys związku, w konkretnych sytuacjach mogą skorzystać z dobrodziejstwa instytucji separacji. Instytucji, która nie rozwiązuje węzła małżeńskiego, a jedynie powoduje rozłączenie stron, które zawsze mogą do siebie wrócić i żyć zgodnie z nauką Kościoła katolickiego. Separacja wbrew pozorom służy bowiem ochronie trwałości instytucji małżeństwa.

Zobacz również serwis: Rozwód kościelny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA