Tematy - Prawo - Pozbawienie wolności, Zakład karny - INFOR.PL

Obowiązujące przepisy prawa wykonawczego przewidują możliwość odroczenia wykonania kary pomimo istnienia zasady niezwłocznego jej wykonania po uprawomocnieniu się orzeczenia. Odraczając wykonanie kary sąd w postanowieniu określa dokładnie termin do jakiego wykonanie kary odracza. Nie znaczy to jednak, że kwestia ta nie może ulec zmianie. Przede wszystkim w określonych prawem okolicznościach sąd może odroczenie kary pozbawienia wolności odwołać.

Jednym z najważniejszych uprawnień osoby odbywającej karę pozbawienia wolności jest prawo do korzystania z wolności religijnej. Uprawnienie to gwarantuje skazanemu przede wszystkim Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej.

Karę pozbawienia wolności wykonuje się wyłącznie w zakładach karnych, które jako jednostki organizacyjne podlegają Ministrowi Sprawiedliwości. Zakłady karne nie mają jednolitego charakteru, ich typy oraz rodzaje odpowiadają znanym polskiemu prawu wykonawczemu kategoriom skazanych.

Na wstępny etap wykonywania kary pozbawienia wolności składają się wezwanie skazanego do odbycia kary, ewentualnie jego doprowadzenie, a następnie umieszczenie osoby skazanej w celi przejściowej. Kodeks karny wykonawczy określa także katalog czynności jakie mają być każdorazowo wykonywane podczas przyjmowania osoby skazanej do zakładu karnego.

Choć odbywanie przez kobiety kary pozbawienia wolności zostało uregulowane jako odrębna instytucja polskiego prawa karnego wykonawczego to jednak ustawodawca nie stworzył oddzielnego typu zakładu karnego, w którym przebywać miałyby jedynie kobiety (żeńskie zakłady karne). Takie rozwiązanie powoduje, że kobiety odbywają kary w zakładach karnych takiego typu i rodzaju co mężczyźni.

Kodeks Karny Wykonawczy kwalifikuje komisję penitencjarną jako organ postępowania wykonawczego. Działa ona jako organ kolegialny, a jej kompetencje w sposób wyczerpujący są określone w Kodeksie.

Polskie prawo wykonawcze wprowadza niezależną i odrębną instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Rozwiązanie takie doprowadza do sytuacji, w której pomimo, iż sąd rozstrzygający sprawę orzekł bezwzględną karę pozbawienia wolności skazany może ostatecznie nie trafić do zakładu karnego.

Do sędziego penitencjarnego należy jedno z najważniejszych zadań stawianych przed organami postępowania wykonawczego, ponieważ jest on odpowiedzialny za nadzór penitencjarny. Stanowi to przejaw znaczenia organów sądowych w postępowaniu wykonawczym.

Kara pozbawienia wolności to kara najsurowsza ze wszystkich jakie przewiduje polski kodeks karny. Jej stosowanie uzasadnione jest w odniesieniu do sprawców najsurowszych przestępstw. Orzekanie kary pozbawienia wolności powinno być ostatecznością (ultima ratio). Kodeks postępowania wykonawczego w przepisie skierowanym przede wszystkim do organów postępowania wykonawczego określa cele, jakie spełnić powinna kara pozbawienia wolności.

Polskie prawo wykonawcze przewiduje możliwość fakultatywnego odroczenia wykonania kary pozbawiania wolności przez sąd. Dla zastosowania wymienionej instytucji podstawowe znaczenie mają okoliczności dotyczące osoby samego skazanego. Przepisy modyfikują także zasady odraczania wykonania kary na korzyść kobiet ciężarnych oraz matek sprawujących opiekę nad dzieckiem do lat trzech po porodzie.

Sąd wymierza karę w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oraz uwzględniając stopień społecznej szkodliwości. Sąd w każdym przypadku wymierzając karę pobawienia wolności musi mieć na uwadze także cele jakie ma osiągnąć sankcja zarówno u samego skazanego jak i w społeczeństwie.

W razie skazania na karę pozbawienia wolności lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.

Najsurowszą karą przewidziana przez polski kodeks karny jest kara dożywotniego pozbawienia wolności. Jest to kara orzekana za najcięższe przestępstwa. Jest ona substytutem kary śmierci.

Według planów Ministerstwa Sprawiedliwości od 2012 roku system dozoru elektronicznego będzie uruchomiony w całym kraju. Obejmie tez stadionowych chuliganów.

Skazując sprawcę na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo popełnione w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego, sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia przestępstwa związanego z tym uzależnieniem.

Skazując sprawcę na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo popełnione w stanie ograniczonej poczytalności określonej w art. 31 § 2, sąd może orzec umieszczenie sprawcy w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne.

Jeżeli najsurowszą karą orzeczoną za jedno ze zbiegających się przestępstw jest kara 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotniego pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną; w wypadku zbiegu dwóch lub więcej kar 25 lat pozbawienia wolności sąd może orzec jako karę łączną karę dożywotniego pozbawienia wolności – artykuł 88 kodeksu karnego.

W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.

Przepisy art. 78 § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do sumy dwóch lub więcej nie podlegających łącznie kar pozbawienia wolności, które skazany ma odbyć kolejno; przepis art. 78 § 2 stosuje się chociażby jedno z przestępstw popełniono w warunkach określonych w art. 64 kodeksu karnego. Skazanego można, niezależnie od warunków określonych w art. 78 § 1 lub 2, zwolnić warunkowo po odbyciu 15 lat pobawienia wolności.

Skazanego na karę pozbawienia wolności sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary tylko wówczas, gdy jego postawa, właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, okoliczności jego popełnienia oraz zachowanie po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary uzasadniają przekonanie, iż skazany po zwolnieniu będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. W szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd wymierzając karę pozbawienia wolności może wyznaczyć surowsze ograniczenia do skorzystania przez skazanego z warunkowego zwolnienia niż przewidziane w art. 78 kodeksu karnego.

Na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub dwóm stawkom dziennym grzywny. Na poczet orzeczonych środków karnych, o których mowa w art. 39 pkt. 2-3 zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających im rodzajowo środków zapobiegawczych, wymienionych w art. 275 lub 276 kodeksu karnego.

Pozbawienie wolności, Zakład karny

Odwołanie odroczenia kary pozbawienia wolności

Prawo do wolności religijnej skazanego

Rodzaje oraz typy zakładów karnych

Wstępny etap wykonywania kary pozbawienia wolności

Warunki odbywania kary pozbawienia wolności przez kobiety

Czym zajmuje się komisja penitencjarna

Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności

Jakie zadania ma sędzia penitencjarny?

Charakterystyka i cele kary pozbawienia wolności

Fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności

Dyrektywy wymiaru kary pozbawienia wolności

Kiedy następuje wyłączenie zatarcia skazania (art. 107)

Kiedy sąd może wymierzyć karę dożywotniego pozbawienia wolności?

System dozoru elektronicznego w całym kraju

Umieszczenie sprawcy w zakładzie leczenia odwykowego (art. 96)

Szczególne środki lecznicze w zakładzie karnym (art. 95)

Na czym polega zasada absorbcji (art. 88)

Kara pozbawienia wolności jako kara łączna (art. 87)

Kary niepodlegające łączeniu (art. 79)

Warunkowe przedterminowe zwolnienie (art. 77)

Zaliczanie okresu rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet kary (art. 63)