Zaliczanie okresu rzeczywistego pozbawienia wolności na poczet kary (art. 63)

Powyższy przepis reguluje niezwykle istotną materię dotyczącą tego, jak przeliczać i kalkulować na poczet finalnie orzekanej kary i środków karnych, okres rzeczywistego pozbawienia wolności lub okres rzeczywistego stosowania danego środka karnego w okresie trwającego postępowania sądowego.

Zgodnie z zasadą ustanowioną przez ten przepis, jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności przelicza się na jeden dzień zaliczonej (odbytej) kary pozbawienia wolności, przy czym do okresu pełnego dnia zaokrągla się każdy rozpoczęty dzień tego pozbawienia wolności. Oznacza to, że już samo zatrzymanie kogoś przez 26 godzin po zaokrągleniu zostanie przeliczone na 2 dni. Takiego przeliczenia dokonuje się tylko raz w stosunku do sprawcy, co oznacza iż w kilku różnych sprawach ten sam okres pozbawienia wolności nie może być kilkukrotnie zaliczany w poczet odbywanej kary, zaliczenie to następuje chronologicznie, przy pierwszym wydanym wyroku sądu.

Należy wskazać, że pozbawienie wolności dotyczy nie tylko sytuacji, w której ktoś był tymczasowo aresztowany, ale także gdy ktoś był zatrzymany w kraju (np. na 24 godziny w trybie zatrzymania przewidzianego w art. 244 Kodeksu postępowania karnego) lub zagranicą przez organy obcego państwa, jak i gdy dana osoba była umieszczona w szpitalu psychiatrycznym.

Jeżeli Andrzej C. jest skazany na okres 2 lat pozbawienia wolności, a w toku postępowania karnego spędził 6 miesięcy w areszcie z powodu tymczasowego aresztowania, to każdy z180 dni aresztu zostaje mu zaliczone w poczet tego, ile z tej kary już odbył. Oznacza to, iż po takiej kalkulacji zostaje mu już tylko rok i 180 dni (6 miesięcy) do odbycia kary.

Zobacz serwis: Wymierzanie kar

Wskazana instytucja zaliczania kary rzeczywistego pozbawienia wolności w wyroku skazującym jest bardzo istotna dla skazanego z punktu widzenia jego uprawnienia do wniosku o skorzystanie z przedterminowego warunkowego zwolnienia, co może nastąpić przy jego nienagannym sprawowaniu,i co ważne, po odbyciu przez niego określonego ustawowo minimalnego czasu kary, określonego w art. 78 Kodeksu karnego.

Kara rzeczywistego pozbawienia wolności może być również przeliczana na pozostałe kary, zgodnie z wskazaniami ustawodawcy tj. w ten sposób że jeden jej dzień to dwa dni kary ograniczenia wolności lub dwie stawki dzienne grzywny. Dzięki temu sposobowi kalkulowania, możliwe jest orzekanie w stosunku do sprawcy pozbawionego wolności w sprawie innej kary niż tylko pozbawienie wolności, bo ustalony jest “przelicznik” jak to uczynić.