Umowa o dzieło, Umowa zlecenia

Harują ciężko całymi latami, ale to harowanie nie wlicza się do stażu pracy. O taką, obwarowaną przepisami ścianę, rozbijają się zatrudniani na umowach-zleceniach i ci , którzy prowadzą własną działalność gospodarczą. Czy teraz wreszcie się to zmieni? Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów pozytywnie zaopiniował projekt ustawy, który przyniesie rewolucję dotyczące zasad, na jakich staż pracy zostanie wyliczony. To z kolei pociągnie za sobą zmiany w prawach do urlopu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że w 2024 r. zgłoszono prawie 1,4 mln umów o dzieło. Jest to dużo mniej umów niż w 2023 r. Jest to najniższa od początku istnienia rejestru liczba zgłaszanych umów o dzieło. Od 1 stycznia 2021 r. obowiązują przepisy tarczy antykryzysowej, które nakazują informować organ rentowy o umowach o dzieło zawartych po tej dacie.

Nie można zastępować umów o pracę umowami zlecenia. Mimo to zdarza się, że pracodawcy zastępują umowy o pracę umowami zlecenia lub traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy, co może być potraktowane jako próba obejścia prawa. Za takie praktyki grozi kara grzywny do 30 tys. zł.

Rząd chce opóźnić wprowadzenie ozusowania umów cywilnoprawnych (ZUS od umów o dzieło i zlecenia). Reforma ta, wynikająca z przyjętego Krajowego Planu Odbudowy, będzie skutkowała obniżeniem pensji netto dla części Polaków i zwiększeniem kosztów pracy dla pracodawców. Na początku 2025 roku rząd ma przedstawić trzy propozycje alternatywnych "kamieni milowych", które mogłyby zastąpić oskładkowanie umów.

Spór o kontrole w firmach. Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zaczyna reformę i ośmiesza inną, która się jeszcze nawet nie zaczęła. Brak porozumienia między ministrami staje się specjalnością tego rządu. Nie jest to jednak śmieszne, ale skandaliczne, bo za pieniądze podatników. 

Stały wzrost kosztów pracy sprawia, że przedsiębiorcy poszukują rozwiązań, które umożliwią im oszczędności w tym zakresie. Jednym z chętniej stosowanych pomysłów jest zatrudnianie studentów. Podpowiadamy, dlaczego warto zatrudniać młode osoby i jakie korzyści dla przedsiębiorcy to przyniesie.

MRPiPS poinformowało, że przygotowało już projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowe przepisy przewidują objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi wszystkich umów cywilnoprawnych, w tym umów-zleceń i o dzieło. Potrzebny czas na wdrożenie tej zmiany szacuję na trzy–sześć miesięcy – zapowiada Sławomir Wasielewski, członek zarządu odpowiedzialny za Pion IT w ZUS.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało projekt ustawy, który ma na celu objęcie składkami ZUS obowiązkowo wszystkich umów zlecenia, umów o dzieło i innych umów cywilnoprawnych. Wyjątkami będą umowy wykonywane przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów, do ukończenia 26 lat. Nie ma jeszcze oficjalnych informacji od kiedy miałyby nastąpić te zmiany. Ile stracą zleceniobiorcy i zleceniodawcy?

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

To będzie istotna dla wielu osób zmiana kodeksu pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chce dodać do kodeksu pracy nowy przepis, zgodnie z którym do stażu pracy będzie się liczyły m.in. okresy wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia i prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej. Projekt nowelizacji ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i wpłynąć do Sejmu w III kwartale 2024 r. 

Oskładkowanie umów o dzieło - MRPiPS ma już gotowy projekt nowelizacji dwóch ustaw. Po wprowadzeniu zmian dochody freelancerów obniżą się o ⅓. Będzie też mniej osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Jak pełne oskładkowanie umów cywilnoprawnych wpłynie na biznes i rynek pracy w Polsce?

1 lipca 2024 r. zmieni się minimalna stawka godzinowa należna za każdą godzinę wykonywania zlecenia. Ustalając wynagrodzenie za zlecenie wyrażone w stawce godzinowej należy pamiętać, aby nie było niższe od stawki minimalnej.

Ile jest umów o dzieło? ZUS przekazał dane z rejestru umów. Wynika z nich, że w latach 2021–2023 do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trafiło ponad 3,5 mln formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 5 mln umów o dzieło. Z danych ZUS wynika też, że liczba unikalnych wykonawców umów o dzieło w poszczególnych latach nieznacznie rosła.

Jak zapanować nad zajęciem komorniczym w 2024 r.? Dłużnik ma swoje prawa, a komornik nie może zabrać wszystkiego. Należność z tytułu umowy zlecenia może stanowić jedyne źródło dochodu zleceniobiorcy, ale może też mieć charakter jednorazowego zastrzyku gotówki. Ile może z tego zabrać komornik? Wszystko, chyba że zleceniobiorca zacznie działać. Sprawdź swoje prawa.

Kalkulator umów zlecenia pozwala wyliczyć kwotę netto wynagrodzenia przy umowie zlecenie ze składkami ZUS, bez składek ZUS, przy 20% oraz przy 50% kosztach uzyskania przychodu.

W polskich przepisach jest określona wysokość minimalnej stawki godzinowej płaconej zleceniobiorcom lub innym osobom fizycznym świadczącym usługi przedsiębiorcom albo innym jednostkom organizacyjnym. Stawka ta jest waloryzowana każdego roku. Jaka najniższa dopuszczalna prawem stawka godzinowa obowiązuje w 2024 roku? W sytuacji, gdy minimalna stawka godzinowa nie jest płacona, to zleceniodawca może zapłacić od 1000 zł a nawet 30.000 zł kary.

W powszechnym przekonaniu prawa i obowiązki z zakresu bhp dotyczą jedynie pracowników. Tak jednak nie jest. Jeśli praca jest wykonywania na innej podstawie, ale w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, to pracodawcę również obciążają określone obowiązki. Po spełnieniu określonych warunków może jednak uwolnić się od dodatkowych kosztów. Musi to jednak zrobić już na etapie zawierania umowy.

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

ZUS informuje, że w 2023 r. złożono do ZUS-u więcej formularzy RUD niż rok wcześniej, ale odnotowano nieznaczny spadek zawieranych umów o dzieło zarówno w stosunku do 2022 r. jak i 2021 r.

Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy. Jest to omijanie prawa, stąd też sądy mogą nawet ustalić, że jeżeli między zleceniobiorcą a zleceniodawcą było zawartych kilka umów zlecenia, a w istocie była to praca w rozumieniu Kodeksu pracy, to pierwsza z tych umów zlecenia będzie w istocie umową na okres próbny, a następne na czas określony i nieokreślony - w zależności od okresu ich trwania.

Ministra Pracy i Polityki Społecznej podała 18 marca 2024 r. na platformie X, że trwają prace nad finalizacją ustawy, która pozwoli do stażu pracy zaliczać czas przepracowany na podstawie umów cywilnoprawnych lub jako jednoosobowa działalność gospodarcza. Zdaniem ministry, taka zmiana ma stanowić docenienie pracy osób zatrudnionych w ten sposób. Pytanie brzmi, czy aby na pewno jest to najlepszy środek do docenienia pracy tych osób? Czy może jedynie doraźne rozwiązanie, które raczej utrwala, a nie naprawia systemowe problemy, które trapią polski rynek pracy?

Kodeks pracy zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale także osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Na tej podstawie możliwe jest kierowanie zleceniobiorców na badania lekarskie.

Wynagrodzenie zleceniobiorcy podlega ochronie przed egzekucją komorniczą podobnie jak wynagrodzenie pracownika. Przepisy Kodeksu pracy regulujące granice potrąceń i kwoty wolne stosuje się także do wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia. Jakie warunki należy spełnić, żeby komornik zostawił środki niezbędne do egzystencji?

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) uznała, że spółka prawidłowo potrącała podatek PIT od wynagrodzeń wypłaconych na podstawie umów o dzieło, gdyż umowy nie stanowiły części działalności gospodarczej odbiorców wynagrodzenia, lecz były traktowane jako indywidualne usługi.