Kandydat na ławnika będzie musiał spełniać wyższe wymagania

Aktualnie ławnikiem może zostać osoba, która jest obywatelem Polski, mieszka lub pracuje w gminie w której kandyduje i nie została pozbawiona praw obywatelskich i cywilnych. Przyszły ławnik musi mieć skończone 30 lat, ale nie może przekroczyć 70 roku życia. Wykształcenie ławnika musi być co najmniej średnie, a moralność kandydata do pracy w sądzie nie może budzić najmniejszych zastrzeżeń. Jego zdrowie musi mu pozwalać na wykonywanie obowiązków.

Jednak nie każdy może przystąpić do wyborów. Kandydatów na ławników mogą zgłaszać np. związki zawodowe, zakłady pracy, stowarzyszenia, prezesi sądów. Osoba niezależna, która chciałaby uczestniczyć w rozprawach w roli ławnika musi uzyskać poparcie 25 mieszkańców gminy.

Zobacz: W sądzie

Ważnym jest, aby pamiętać, że ławnik to nie praca, a funkcja społeczna. Zarobić na niej trudno, bo ilość rozprawa w ciągu roku jest ograniczona. Udział ławnika w postępowaniu sądowym realizuje zasadę udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości.

Kompetencje ławników są ciągle zmniejszane. Obecnie mogą rozstrzygać w określonych sprawach rodzinnych, karnych i dotyczących prawa pracy. Kadencja ławnika wynosi cztery lata kalendarzowe następujące po roku, w którym dokonano wyboru.

Główne zmiany wynikające z projektu nowelizacji

Zmiany dotyczą w szczególności:

• Warunków, które muszą spełniać kandydaci na ławników sądowych
• Osób uprawnionych do zgłaszania kandydatów na ławników
• Szczegółowego określenia dokumentów załączanych do zgłoszenia kandydata
• Ustalenia szczegółowego sposobu zasięgania informacji o ławnikach
• Zasad i trybów odwoływania ławników oraz przypadków niepowoływania ich
• Zasad ustalania rekompensaty dla ławników za czas wykonywania czynności w sądzie

Nowe przepisy do dotychczasowego warunku zamieszkiwania lub zatrudnienia w miejscu kandydowania co najmniej od roku, dodają możliwość kandydowania również w miejscu działalności gospodarczej kandydata. Dotychczas nie było takiej możliwości.

Wprowadzono także nakaz adresowany do radnych gminy, by do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy wybierali osoby wykazujące się szczególną znajomością spraw pracowniczych.

Poszerzony został katalog podmiotów, które podlegają wyłączeniu jako kandydaci na ławników. Dotychczasowy zakaz kandydowania dotyczy jedynie radnych gminy, która dokonuje wyboru ławników. Nowe przepisy poszerzają zakaz kandydowania o radnych powiatu i województwa.