REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Kiedy sprawca nie jest odpowiedzialny za swój czyn?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Badania psychiatryczne mogą wykazać, że dana osoba ma jedynie częściowo ograniczoną poczytalność.
Badania psychiatryczne mogą wykazać, że dana osoba ma jedynie częściowo ograniczoną poczytalność.

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks wykroczeń określa wprost, iż jednym z warunków przypisania odpowiedzialności za czyn jest to, aby sprawca był w pełni poczytalny. W związku z powyższym w razie wątpliwości, co do poczytalności sprawcy jest on poddawany stosownym badaniom. Co do zasady brak poczytalności wyłącza możliwość ponoszenia odpowiedzialności za wykroczenie, należy jednak podkreślić, iż zasada ta nie obowiązuje jeśli sprawca wykroczenia wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć.

Fakt popełnienia przez daną osobę wykroczenia automatycznie nie oznacza jeszcze możliwości przypisania jej winy i pociągnięcia do odpowiedzialności za jej czyn. Ustawa prawo o wykroczeniach określa jeszcze szereg warunków formalnych, które musi spełnić sprawca aby można go było pociągnąć do odpowiedzialności (takie jak odpowiedni wiek sprawcy, fakt penalizacji danego czynu w momencie jego popełnienia). Jedną z wskazanych przesłanek jest kwestia poczytalności sprawcy.

REKLAMA

Pozycja sprawcy poczytalnego a niepoczytalnego

REKLAMA

Problematyką poczytalności sprawcy reguluje art. 17 Kodeksu wykroczeń. Zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w tym artykule osoba w pełni poczytalna może ponosić odpowiedzialność za wykroczenie w przeciwieństwie do osoby niepoczytalnej w chwili czynu, czyli takiej osoby która nie mogła i nie była w stanie pokierować swym postępowaniem ani rozeznać jego znaczenia.

Wśród przyczyn powodujących niepoczytalność danej osoby przyjmuje się upośledzenie umysłowe, chorobę psychiczną oraz inne zaburzenia psychiczne. Niepoczytalność danej osoby stwierdzana jest przez biegłych psychiatrów, którzy w tym przedmiocie wydają opinię. Decyzję o badaniu obwinionego podejmuje sąd jeśli zachodzi uzasadnione podejrzenie, iż dana osoba mogła być niepoczytalna w chwili czynu.

Zobacz: Kiedy sąd może uchylić pytanie strony?

Pozycja sprawcy o ograniczonej poczytalności.

Badania psychiatryczne mogą również wykazać, iż dana osoba ma jedynie częściowo (a nie całościowo) ograniczoną poczytalność. W takim przypadku ustawodawca przewidział możliwość ponoszenia przez tą osobę odpowiedzialności za wykroczenie, z tym że przewidział dla sądu możliwość odstąpienia od wymierzenia kary lub środka karnego w stosunku do takiej osoby. Decyzję w tej materii podejmuje sąd każdorazowo oceniając indywidualnie zachowanie sprawcy oraz jego indywidualne cechy osobowościowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odpowiedzialność osób, które same wywołały u siebie niepoczytalność

REKLAMA

Wbrew obiegowej opinii, która mogłaby powstać nie każda sytuacja niepoczytalności sprawcy zwalnia go z odpowiedzialności za wykroczenie. Ustawodawca przewidział bowiem pełną odpowiedzialność osób które działały w stanie niepoczytalności, gdy stan ten wystąpił w wyniku świadomego wprowadzenie się w stan nietrzeźwości lub odurzenia w sytuacji, w której dana osoba mogła przypuszczać iż w ten stan (niepoczytalności) się wprowadzi. Za taką sytuację należy uznać przykładowo świadome zażycie narkotyków lub spożywanie alkoholu.

Powyższe oznacza, iż w opisywanej sytuacji od odpowiedzialności za swoje działania sprawca będzie zwolniony tylko wówczas, gdy nieświadomie zażyje narkotyk (np. ktoś mu go dosypie), zażyje lek nie wiedząc iż wywoła on tak silną reakcję jego organizmu, lub w przypadku tzw. patologicznego upojenia. Chodzi tu o sytuację, gdy osoba pierwszy raz w życiu spożywa alkohol i okazuje się, iż jej organizm całkowicie go nie toleruje i osoba ta jest w stanie silnego upojenia po najmniejszej jego dawce. Upojenie tzw. „patologiczne” może wystąpić tylko raz w życiu u danej osoby (bo potem zakłada się iż wiedziała ona o tym jak jej organizm toleruje alkohol).

Zobacz serwis: Wykroczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rodzice martwo urodzonych dzieci na kompleksowe zmiany będą jeszcze musieli poczekać

6 sierpnia w życie wchodzą dwa rozporządzenia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, regulujące procedury administracyjne związane z ubieganiem się o zasiłek pogrzebowy i macierzyński w sytuacji utraty dziecka, którego płci nie da się określić.

Zmiany w kredycie konsumenckimi i rewolucja w ochronie klienta [koniec z lukami prawnymi i reklamami wprowadzającymi w błąd oraz zmiany w limitach i Sankcjach Kredytu Darmowego]

Wiele osób długo czekało na nowe regulacje w zakresie kredytu konsumenckiego. Wprawdzie póki co jest to projekt, ale ustawa jest tym samym coraz bliżej. Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt nowelizacji ustawy o kredycie konsumenckim (nr UC82, dalej jako: projekt), który stanowi kompleksową odpowiedź na wymogi wynikające z unijnej dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE). Analizujemy co się zmieni i jaki będzie to miało wpływ na sytuację kredytobiorców.

Wjeżdżasz quadem do lasu? Teraz możesz trafić nawet do więzienia, rząd zaostrza prawo karne

Za wjazd quadem do lasu czy kradzież gałęzi jodłowych będzie grozić nie tylko grzywna, ale i kara więzienia. Projekt nowelizacji kodeksów karnych i wykroczeń to odpowiedź na dramatyczny wzrost szkodnictwa leśnego w Polsce.

System kaucyjny rusza 1 października. Sklepy i operatorzy mają niewiele czasu na przygotowania

Już za dwa miesiące w Polsce rusza system kaucyjny. Sklepy, producenci i operatorzy pracują intensywnie nad wdrożeniem infrastruktury, podpisywaniem umów i uruchomieniem punktów zbiórki. System obejmie plastik, szkło i aluminium – a konsumenci muszą wiedzieć, co z nimi robić. Kluczowe będą wrzesień i październik.

REKLAMA

II stopień niepełnosprawności 2025 – jakie uprawnienia i ulgi

Osoby z II stopniem niepełnosprawności (umiarkowanym) w 2025 roku mogą skorzystać z licznych przywilejów, dofinansowań, zasiłków oraz wsparcia ze strony PFRON i instytucji lokalnych. Dowiedz się, co konkretnie przysługuje i jakie formalności trzeba spełnić.

Sejm na żywo: 5 sierpnia 2025 [Transmisja online]

39. posiedzenie Sejmu - dzień szósty. 5 sierpnia 2025 r. W poniedziałek, 4 sierpnia 2025 r. Sejm wznowił przerwane pod koniec lipca obrady.

Stałe orzeczenie o niepełnosprawności 2025 i 2026 – kto i jak je uzyska?

Od 11 czerwca 2025 roku obowiązują nowe przepisy, które wprowadzają minimalne okresy ważności orzeczeń o niepełnosprawności oraz ułatwiają ich wydawanie osobom z rzadkimi chorobami genetycznymi i zespołem Downa. Sprawdź, kto może liczyć na orzeczenie na stałe lub na długi okres, dlaczego zmiany są ważne i jak wpłyną na wsparcie dla osób niepełnosprawnych.

Zaprzysiężenie Nawrockiego. O której godzinie? Oto szczegółowy plan uroczystości 6 sierpnia w Warszawie

6 sierpnia 2025 roku Karol Nawrocki zostanie uroczyście zaprzysiężony na Prezydenta RP. Tego samego dnia rozpocznie się seria wydarzeń państwowych, religijnych i wojskowych. Już od następnego dnia nowy prezydent wyruszy na spotkania z Polakami, prezentując pierwsze projekty ustaw.

REKLAMA

Czym jest KRK 2050 i jaki będzie miał wpływ na nasze życie, pracę, finanse, środowisko i edukację? [RZĄD PRZYJĄŁ DOKUMENT]

Rada Ministrów przyjęła w lipcu Koncepcję Rozwoju Kraju 2050. To rządowy dokument wyznaczający długofalowe kierunki rozwoju Polski w zakresie ekonomii, gospodarki kraju, społeczeństwa, przemian technologicznych, zmian klimatycznych i wielu innych czynników, które będą miały wpływ na to jak będzie nam się żyło za 25 lat.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności – przywileje i ulgi w 2025 roku

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z wielu ulg i uprawnień – od świadczeń pieniężnych po wsparcie w pracy czy zniżki. W 2025 roku te przywileje są szczególnie ważne w kontekście rosnących kosztów życia. Sprawdź, co dokładnie Ci przysługuje.

REKLAMA