Spadek, Związek partnerski

Pół miliona seniorów w Polsce nie ma spadkobierców, co oznacza, że ich majątek po śmierci może trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Jak temu zapobiec? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie to rozwiązania, które pozwalają samodzielnie zdecydować o losach dorobku życia. Sprawdź, jakie masz opcje.

Chociaż w 2025 r. nie zmieniły się przepisy dotyczące postępowania spadkowego, to warto przypomnieć o najważniejszych terminach. Ich przegapienie może mieć poważne skutki dla spadkobiercy.

NSA wypowiedział się w sprawie zeznań podatkowych i terminów związanych z dziedziczeniem. Podjęta przez sąd uchwała okazuje się korzystna dla obywateli.

Każdy kto w 2024 roku dokonał odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego w którym nabył nieruchomość (dotyczy to także przypadków nabycia nieruchomości w drodze spadku) – podlega z tego tytułu opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Do 30 kwietnia należy złożyć PIT-39. Istnieją jednak przesłanki pozwalające uniknąć zapłaty podatku.

Jakie skale podatkowe, stawki i kwoty wolne od podatku obowiązują w 2025 roku? Od lipca 2023 r. nie zmieniły się przepisy w tym zakresie. Kto jest w której grupie podatkowej?

Zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście lat temu lub wcześniej nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Czy i kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy powołanie się na fakt nabycia spadku przed fiskusem powoduje odnowienie obowiązku podatkowego mimo przedawnienia?

Zgodnie z Kodeksem cywilnym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Jest to zasada, od której przepisy przewidują wyjątki. Jakie? Oto przykładowe sytuacje!

Testament notarialny to najbezpieczniejsza forma wyrażenia ostatniej woli, która zapewnia pełną zgodność z prawem i trudność w jej podważeniu. Sporządzając testament przed notariuszem, masz gwarancję, że Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane zgodnie z Twoimi życzeniami, bez ryzyka błędów lub manipulacji. Sprawdź, dlaczego warto wybrać tę formę testamentu.

Szykują się rewolucyjne zmiany w prawie spadkowym! Rząd planuje zaostrzenie zasad dotyczących testamentów ustnych, wprowadzenie testamentów audiowizualnych oraz całkowitą likwidację testamentu podróżnego. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa prawnego i ograniczenie ryzyka fałszerstw. Sprawdź, co warto wiedzieć już teraz, aby uniknąć problemów w przyszłości.

W dniu 9 października 2024 r., do laski marszałkowskiej, został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 825), który zakłada zniesienie w polskim systemie prawym podatku od spadków. Projekt ten, ma położyć kres podwójnemu, a nawet kilkukrotnemu opodatkowywaniu przez państwo tych samych składników majątku, bo jak argumentują jego autorzy – „ludzie nie umierają w celu optymalizacji podatkowej”. Wprowadzenie przewidzianych w nim zmian – odegrałoby fundamentalne znaczenie zwłaszcza dla osób żyjących w związkach partnerskich, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania spadku, przysługującego najbliższym członkom rodziny, zaliczanym do tzw. zerowej grupy podatkowej. Jego pierwsze czytanie w Sejmie, odbyło się 21 lutego 2025 r.

Czy wiesz, że spadek po rodzicu może być całkowicie zwolniony z podatku? Wystarczy spełnić kluczowy warunek – zgłosić jego nabycie do urzędu skarbowego w odpowiednim terminie. Jeśli tego nie zrobisz, fiskus może nałożyć na Ciebie podatek! Sprawdź szczegóły i dowiedz się, jak uniknąć kosztownych błędów przy rozliczeniu spadku.

„Na jakiej podstawie można pozbawić spadku osobę, która nie opiekowała się rodzicem? Czy przepisy w tym zakresie się zmieniły?” – pyta Czytelnik.

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

Zgodnie z opublikowanym na stronie RCL projektem ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich (nr w wykazie: UD87) oraz projektem ustawy wprowadzającej ustawę o rejestrowanych związkach partnerskich (nr w wykazie: UD88) – osoby żyjące w związkach partnerskich (zarówno tych jedno, jak i różnopłciowych), jeżeli sformalizują ten związek przed kierownikiem USC – zostaną zaliczone do zerowej, jak i pierwszej grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że dokonując pomiędzy sobą transakcji pieniężnych – będą one mogły korzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, a jeżeli nie spełnią formalnych warunków ustawowych i będą musiały zapłacić podatek – będzie on dużo niższy, niż obecnie. 

W dniu 18 października 2024 r. w na stronach Rządowego Centrum Legislacji Rady Ministrów opublikowano projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i projekt ustawy wprowadzającej tą pierwszą. Celem tych ustaw jest wprowadzenie do polskiego porządku prawnego nowej instytucji: rejestrowanego związku partnerskiego, dostępnego dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Projekty nowych przepisów mają zostać przyjęte przez Radę Ministrów w IV. kwartale 2024 r. Na ten moment nie ma informacji o planowanym terminie wejścia w życie tych przepisów.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został zamieszczony projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich. Ustawa ma wprowadzić tę kontrowersyjną instytucję prawną do polskiego prawa, co było postulatem niektórych środowisk.

Ta szczególna sytuacja wiąże się z wydarzeniem, który każdy z nas chce przesunąć jak najdalej na przyszłość. Jest to śmierć. Dopiero po śmierci można "ruszyć" pieniądze z OFE i subkonta ZUS. I mogą to zrobić spadkobiercy. WSA w Rzeszowie potwierdził słuszność oczekiwań ZUS, że spadkobiercy "wyjmą" pieniądze z OFE i subkonta. I spłacą zaległości składkowe zmarłego. Zarówno ZUS jak i sąd nie widziały w tym nic szczególnego. W przeciwieństwie do spadkobierców, którzy oczekiwali zwolnienia z obowiązku zapłaty zaległych składek.

Nie jest możliwe w polskim prawie uzyskanie rozwodu po śmierci małżonka. Jeśli toczy się postępowanie rozwodowe, jeden z małżonków umiera, to po jego śmierci sprawa podlega umorzeniu. Czy można zatem w jakiś sposób ochronić majątek zmarłego tak aby żyjący małżonek po nim nie dziedziczył?

Przepisy prawa przewidują takie sytuacje, że możemy częścią zgromadzonego majątku rozrządzić w inny sposób aniżeli przez testament. Ta część majątku nie wejdzie wówczas do spadku. Przykładem takiej regulacji jest dyspozycja wkładem na wypadek śmierci, a zasady korzystania z tej instytucji znajdują przede wszystkim w ustawie Prawo bankowe. 

Rejestrowany związek partnerski będą mogły zawrzeć dwie osoby pełnoletnie, stanu wolnego, niezależnie od płci. Będzie możliwe zawarcie umowy majątkowej partnerskiej. Tak wynika z informacji o projekcie ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich i ustawy wprowadzającej. Za opracowanie zmian odpowiada ministra ds. równości Katarzyna Kotula.

Podatek od spadków dotyka wielu osób. W ubiegłym roku wprowadzono znaczące zmiany w przepisach dotyczących tego podatku, które wpłynęły na kwoty wolne od podatku. Sprawdź, jakie zwolnienia obowiązują w 2024 roku.

Rozbieżne postanowienia spadkowe uniemożliwiają spadkobiercom podjęcie działań takich jak podział majątku czy sprzedaż. Jakie zmiany proponuje resort sprawiedliwości?

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że sprzedaż miejsca postojowego w garażu wspólnym, nabytego w drodze spadku, nie będzie stanowić źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli odpłatne zbycie nastąpi po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę.

Jakie są skutki podatkowe nabycia spadku po ojczymie? Jak pasierb może skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn?

Obowiązująca od 15 listopada 2023 roku ważna zmiana w prawie spadkowym jednych uciesz, ale dla innych może okazać się pułapką. Uproszczenie procesu dziedziczenia w trzech newralgicznych miejscach ma odjąć pracy sądom a spadkobiercom ułatwić przejęcie majątku po zmarłym. Jednak tam gdzie uproszczenia często też łatwiej o naciąganie przepisów w nieuczciwych celach, np. pozbycia się konkurentów.