REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Majątek małoletniego dziecka odziedziczony po śmierci rodziców

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat Krakowskiej Izby Adwokackiej
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Majątek małoletniego dziecka odziedziczony po śmierci rodziców
Majątek małoletniego dziecka odziedziczony po śmierci rodziców
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W polskim systemie prawnym małoletni nie mają zdolności do czynności prawnych. Nabywają ją z momentem ukończenia 18 roku życia, a co za tym idzie, po śmierci rodziców nie mogą jeszcze samodzielnie zarządzać odziedziczonym przez nich majątkiem. Co zatem dzieje się z majątkiem w takiej sytuacji?

Opiekun dziecka

Rozważania w tym temacie trzeba zacząć od kwestii sprawowania opieki nad małoletnim. Otóż jeśli umierają jego rodzice, należy dla niego ustanowić opiekuna. Jest to procedura przyspieszona, albowiem dziecko nie może pozostawać bez pieczy.

REKLAMA

Ważne

Dziecko, w zależności od jego sytuacji rodzinnej, może zostać skierowane albo do rodziny zastępczej, albo pod opiekę najbliższych – mogą to być np. dziadkowie, rodzeństwo, albo ciocia, czy wujek. Opieka ustanawiana jest przez sąd (wydział rodzinny i dla nieletnich) właściwy miejscowo z uwagi na miejsce zamieszkania bądź pobytu małoletniego.

REKLAMA

Każdy, kto poweźmie informację o tym, że nastała konieczność ustanowienia opieki nad danym dzieckiem powinna o tym poinformować sąd. Obowiązek ten dotyczy zwłaszcza placówek oświatowych, policji oraz innych organów, organizacji i zakładów zajmujących się opieką nad dziećmi. Najczęściej zaś osobami informującymi są osoby najbliższe dla osieroconych małoletnich, które składają wniosek do Sądu w przedmiocie ustanowienia opieki nad nimi.

Rola opiekuna jest kluczowa, albowiem zgodnie z prawem, to on sprawuje pieczę nad majątkiem małoletniego. Nie jest to jednak „władza absolutna” – opiekun podlega w tym zakresie kontroli sądu, o czym stanowi art. 155 §1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Gdy małoletni uzyskuje pełnoletność, opieka ustaje z mocy prawa i może wówczas samodzielnie dysponować swoim majątkiem. Zgodnie z art. 174 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, niezwłocznie po ustaniu opieki opiekun obowiązany jest oddać osobie, która pozostawała pod opieką, zarządzany przez siebie majątek tej osoby.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kontrola sądu

Opiekun podlega kontroli sądu w zakresie dysponowania majątkiem małoletniego. Chodzi o to, aby zapobiegać nadużyciom po stronie takich osób i zapewnić ochronę dóbr majątkowych małoletniego, odziedziczonych przez niego.

Przykład

Jednym z przykładów takiego kontroli sądu jest zobowiązanie opiekuna do sporządzenia inwentarza majątku osoby pozostającej pod opieką i przedstawienia go sądowi. Innym przykładem kontroli sądu jest zobowiązanie opiekuna do złożenia do depozytu sądowego kosztowności, papierów wartościowych i innych dokumentów należących do pozostającego pod opieką. Przedmioty te nie mogą być odebrane bez zezwolenia sądu opiekuńczego. Sąd może także zarządzić, że gotówka pozostającego pod opieką, jeżeli nie jest potrzebna do zaspokajania jego uzasadnionych potrzeb, powinna być złożona przez opiekuna w instytucji bankowej. Opiekun może wtedy podejmować ulokowaną gotówkę tylko za zezwoleniem sądu opiekuńczego.

Zalecenia, wskazówki, zarządzenia sądu

Sąd nadzorując sposób sprawowania opieki, nie tylko w aspekcie finansowym, może w tym zakresie wydawać opiekunowi stosowne zalecenia, wskazówki, ale także zarządzenia. Art. 165 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mówi o tym, że sąd może żądać od opiekuna wyjaśnień we wszelkich sprawach należących do zakresu opieki oraz przedstawiania dokumentów związanych z jej sprawowaniem. Istotny jest również przepis zawarty w art. 166 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, iż opiekun zobowiązany jest, w terminach oznaczonych przez sąd opiekuńczy, nie rzadziej niż co roku, składać temu sądowi sprawozdania dotyczące osoby pozostającego pod opieką oraz rachunki z zarządu jego majątkiem. Jeżeli dochody z majątku nie przekraczają prawdopodobnych kosztów utrzymania i wychowania pozostającego pod opieką, sąd opiekuńczy może zwolnić opiekuna od ich przedstawiania - w takiej sytuacji opiekun składa tylko ogólne sprawozdanie o zarządzie majątkiem. Badając sprawozdania i rachunki opiekuna, sąd zarządza w razie potrzeby ich sprostowanie i uzupełnienie, a następnie je zatwierdza.

Ważne

Opiekun może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną nienależytym sprawowaniem zarządu majątkiem.

Trzeba podkreślić, że do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy o władzy rodzicielskiej. Zgodnie z art. 101 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzice zobowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka, ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku. Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko. Zatem także i opiekun musi uzyskać zezwolenie sądu na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem podopiecznego, a także we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego.

Podsumowanie

Oczywiście, mimo – wydawałoby się – dość zaostrzonych regulacji dotyczących nadzoru nad sprawowaniem pieczy nad majątkiem małoletniego, efektywność kontroli sądu zawsze będzie zależeć od wnikliwości sędziego oraz stopnia jego zaangażowania w sprawę. Jeśli sędziowie będą przymykać oko na wiele kwestii, wówczas łatwiej będzie o nadużycia po stronie opiekunów. W każdej jednak sytuacji warto pamiętać, że każdy kto dowie się o tym, że dobro małoletniego, osobiste, czy majątkowe, jest zagrożone, ma obowiązek poinformować o tym stosowne organy.

Autor: Adwokat Pamela Opoczka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyty w złotówkach pod lupą TSUE. Dr P. Szcześniak: WIBOR jest zgodny z polską ustawą o kredycie hipotecznym i unijnym rozporządzeniem BMR

WIBOR jest zgodny zarówno z polską ustawą o kredycie hipotecznym, jak i z unijnym rozporządzeniem BMR. Podlega w związku z tym szczególnym wymogom informacyjnym i zaostrzonej kontroli jego wyznaczania. Wykluczone więc wydaje się, aby postanowienia odwołujące się do WIBOR zostały przez Trybunał Sprawiedliwości lub sąd krajowy kwalifikowane jako niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu tzw. abuzywności – pisze dr hab. Paweł Szczęśniak z Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Podwyżka zasiłku pogrzebowego od 1 stycznia 2026 r. do 7 tys. zł. Obawy Polskiej Izby Branży Pogrzebowej. Co z waloryzacją? Kiedy koszt usług pogrzebowych rośnie?

30 maja 2025 r. prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowela ta zakłada zwiększenie zasiłku pogrzebowego do kwoty 7 tys. zł. Nowa wysokość zasiłku pogrzebowego ma zacząć obowiązywać 1 stycznia 2026 r. Obawy Polskiej Izby Branży Pogrzebowej.

Karol Nawrocki odbierze zaświadczenie o wyborze na prezydenta 11 czerwca na Zamku Królewskim

Karol Nawrocki 11 czerwca oficjalnie odbierze zaświadczenie Państwowej Komisji Wyborczej o wyborze na prezydenta RP. Uroczystość odbędzie się o godz. 17:30 na Zamku Królewskim w Warszawie. To kluczowy krok przed objęciem urzędu 6 sierpnia – decyzję o ważności wyborów musi jeszcze podjąć Sąd Najwyższy. z członków PKW Ryszard Kalisz.

Czy 800 plus jest zagrożone? ZUS może bez zgody strony zmienić lub uchylić prawo do świadczenia wychowawczego. Coraz więcej spraw w sądach i ważny wyrok WSA z 21 maja 2025 r.

Nie ma się co dziwić, że są obawy co do utraty miesięcznie: 4 800 zł, 4 000 zł, czy 3 200 zł itd., aż do 800 przy odpowiednio 6. dzieci, 5., 4. czy przy 1. Wiele osób już pyta: Kiedy traci się prawo do 800 plus? Komu zabiorą 800 plus?Czasami dzieje się tak, że traci się prawo do świadczenia (nie żadko na skutek donosu "życzliwego" sąsiada) i sądy, najczęściej administracyjne, WSA i NSA orzekają w sprawie uchylenia prawa do świadczenia rodzinnego. Wcześniej w sprawę wkracza ZUS. Czy 800 plus jest w takim razie zagrożone - pytają zaniepokojeni świadczeniobiorcy. Coraz więcej spraw jest w sądach - czy spotka to i nas? Opisujemy jedną z trudniejszych spraw przed WSA z 21.05.2025 r.: decyzja uchylająca lub zmieniająca prawo do 800 plus ma charakter konstytutywny i działa ze skutkiem ex nunc.

REKLAMA

Polska 2050 skierowała list do Donalda Tuska. Zawiera 5 punktów

Polska 2050 skierowała oficjalny list do premiera Donalda Tuska, przedstawiając pięć kluczowych postulatów programowych, które partia chce, by znalazły się w jego nadchodzącym exposé. Wśród propozycji znalazły się m.in. ustawa o odpolitycznieniu mediów publicznych, profesjonalizacja Spółek Skarbu Państwa oraz wprowadzenie zakazu używania smartfonów w szkołach podstawowych.

Etykieta komunikacji mailowej w biznesie

W dobie cyfrowego obiegu informacji, wiadomość e-mail stała się jednym z najważniejszych narzędzi komunikacji w biznesie. To, jak piszemy i wysyłamy wiadomości, świadczy nie tylko o naszym profesjonalizmie, ale też o szacunku do odbiorcy. Niniejszy tekst przybliża zasady etykiety mailowej, które pomagają budować wiarygodność i pozytywny wizerunek w relacjach zawodowych.

Pożyczkę zaciągnął oszust, na Twoje skradzione dane? To nic – sąd wyda nakaz zapłaty, a komornik ją od Ciebie wyegzekwuje (łącznie z odsetkami i kosztami sądowymi). Tak orzekają polskie sądy [prawomocny wyrok]

Oszust zaciągnął pożyczkę na wyłudzone od kobiety dane osobowe, w następstwie czego – sąd wydał nakaz zapłaty, w którym zobowiązał ją do jej zwrotu (wraz z odsetkami i kosztami sądowymi), a komornik nakaz ten „wykonał” doprowadzając do wyegzekwowania należności od ofiary przestępstwa. Wyrok jest prawomocny (i wszystkie postanowienia sądu, które odrzucają „próby” obrony kobiety przed jego wykonaniem również), nie zgodził się z nim jedynie Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO).

Pilotaż skróconego czasu pracy. Już wkrótce poznamy szczegóły

W Polsce rusza pierwszy w Europie Środkowo-Wschodniej ogólnokrajowy pilotaż skróconego czasu pracy. Już wkrótce poznamy szczegóły programu, który ma na celu poprawę dobrostanu pracowników przy jednoczesnym utrzymaniu efektywności pracy i poziomu wynagrodzeń. Inicjatywa budzi duże zainteresowanie zarówno wśród pracodawców, jak i ekspertów rynku pracy.

REKLAMA

Komunikat PKW: Nieprawidłowości w maksymalnie 10 komisjach; będzie sprawozdanie z wyborów prezydenckich

Państwowa Komisja Wyborcza przygotowuje obecnie sprawozdanie analizując m.in. informacje przekazywane przez okręgowe komisje wyborcze - podała 10 czerwca PKW w komunikacie. Szef PKW Sylwester Marciniak powiedział mediom, że sygnały o możliwych nieprawidłowościach dotyczą nie więcej niż 10 komisji, co na tym etapie nie powinno mieć wpływu na wynik wyborów.

Pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak - za brak opieki nad niepełnosprawnymi, nad teściami: ogólnie osobami nieporadnymi

Ostatnio jest "burza" wokół uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami. Obiecywano wiele, a wyjdzie jak zwykle. Ba - pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak. Za co? No np. za brak opieki nad osobami z niepełnosprawnościami, za brak opieki nad teściami, rodzicami innymi: ogólnie osobami nieporadnymi. Cóż... można teściów lubić lub nie, podobnie z innymi bliskimi, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele, wiele lat.

REKLAMA