Tematy - Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego - INFOR.PL

Z jakich powodów najczęściej małżonkowie decydują się na tzw. rozwód kościelny? Czy w praktyce uzyskanie stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego jest trudne? O istotnych dla małżonków kwestiach mówi adwokat kościelny dr Arletta Bolesta.

Pytanie o to czy osoba będąca w związku z rozwodnikiem powinna mieć możliwość przyjmowania komunii świętej z pewnością jest uzasadnione. Warto jednak zastanowić się nad ewentualnymi warunkami takiego rozwiązania.

1 czerwca 2020 r. wejdą w życie nowe przepisy o kanonicznym przygotowaniu do małżeństwa. Mają one dostosować przepisy kanoniczne do współczesnego języka i polskiej specyfiki.

Wśród wielu podstaw prawnych, jakie są możliwe do zastosowania w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, jedną z częściej występujących jest symulacja. Występuje ona w formie symulacji całkowitej lub symulacji częściowej. Szerzej to zagadnienie przedstawi Michał Poczmański, adwokat kościelny z Kancelarii Kanonicznej.

Istotne obowiązki małżeńskie stanowią istotny element niektórych przyczyn stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego. Warto zatem zastanowić się w jaki sposób kwestię istotnych obowiązków małżonków reguluje prawo kanoniczne.

Jakie znaczenie ma prawda w kościelnym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa? Na jakie konsekwencje naraża się strona, która kłamie?

Nierzadko ma miejsce sytuacja, kiedy katolik zawiera związek z osobą wyznania prawosławnego. Warto zatem sięgnąć do uregulowań właśnie na gruncie prawosławia.

W prawie kanonicznym znana jest tzw. instytucja kanonizacji prawa cywilnego. Istotę jej można oddać tym, iż gdy dana regulacja prawa cywilnego pozostaje w zgodzie z prawem kanonicznym, a tym samym prawem bożym, to istnieje możliwość jej zastosowania w łonie samego prawa kanonicznego. Jakie instytucje prawa cywilnego są zatem możliwe w prawie kościelnym?

Wyrok w kościelnym procesie małżeńskim powinien mieć wiążącą moc przede wszystkim w sposób obiektywny, dlatego jego treść musi być zgodna z prawdą. Czy zatem możliwe jest porozumienie co do procesu pomiędzy małżonkami, będącymi stronami procesowymi?

Coraz częściej mamy do czynienia z małżeństwami osób, których pochodzenie lokuje sią na dwa różne kraje. Z uwagi na ten fakt warto poruszyć temat protokołu sporządzonego z nupturientami przed zawarciem przez nich małżeństwa.

Ustnym procesem spornym nie mogą być rozpatrywane sprawy dotyczące orzeczenia nieważności małżeństwa. Stanowi o tym Kodeks Prawa Kanonicznego. Warto zatem przeanalizować proces ustny, aby zastanowić się nad słusznością pisemnego charakteru kościelnego procesu małżeńskiego.

Przepisy Kodeksu Prawa Kanonicznego, dotyczące roli tłumacza w kościelnym procesie małżeńskim nie regulują wszystkich kwestii. Z jednej strony zatem jest wielu zwolenników stworzenia dodatkowych norm prawnych w tym zakresie, z drugiej zaś – przeciwników takiego rozwiązania.

Żądanie zbyt wygórowanego wynagrodzenia nie jest jedynym zachowaniem, jakiego powinien unikać adwokat kościelny. Zdarzają się sytuacje, w których pełnomocnik powinien oddzielić płaszczyznę prawną od moralnej.

Możliwość stwierdzenia nieważności kościelnego małżeństwa rodzi pytanie o podobne rozwiązania dotyczące pozostałych sakramentów św. Czy można unieważnić chrzest lub bierzmowanie? Jakie warunki są wymagane do ważności poszczególnych sakramentów?

Nie do rzadkości należy pytanie o to, czy nowo założona rodzina, czyli sytuacja, kiedy na świat przyszło już dziecko, ma wpływ na kościelny proces małżeński. W pytaniu tym często kryje się nadzieja, iż kościelny trybunał sądowy, biorąc pod uwagę aktualną sytuację stron, przychylniej spojrzy na sprawę.

Kto może pełnić rolę rodzica chrzestnego? Bardzo często pytanie to stawiają osoby, które są po rozwodzie cywilnym, pozostają w nowym związku cywilnym bądź wolnym i z różnych względów nie sfinalizowali kościelnego procesu o uznanie Ich małżeństwa za nieważne bądź jego rozwiązanie.

Dotychczas podejmowanym przez nas tematem był ten obejmujący kościelny proces małżeński. Wydawać by się zatem mogło, iż pomiędzy odmową chrztu dziecka a naszym głównym nurtem rozważań nie ma związku, tymczasem – niekoniecznie.

W kościelnym procesie małżeńskim strona ma możliwość ustanowienia adwokata lub pełnomocnika. Czy jest to obowiązkowe? W jakich sytuacjach przymus adwokacki chroniłby prawa osób, uczestniczących w postępowaniu?

Nie do rzadkości należy sytuacja, kiedy proces uznający małżeństwa za zawarte nieważnie utożsamia się z kościelnym rozwodem bądź unieważnieniem małżeństwa. Zastanówmy się zatem nad zasadnością terminologii z kościelnego prawa małżeńskiego.

W kościelnym procesie małżeńskim często występują nawiązania do sfery religijnej. W jakich sytuacjach są one obecne?

Czy w sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego możliwe jest zwolnienie z kosztów sądowych? Kto może starać się o rozłożenie na raty bądź obniżenie kosztów?

Czy możliwe jest ponowienie kościelnego procesu o nieważność małżeństwa z tej samej przyczyny? W jaki sposób można przeciwdziałać „dublowaniu” spraw z danego tytułu prawnego w rożnych sądach kościelnych?

W sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego możliwe jest wniesienie apelacji. W praktyce to ostateczny moment na merytoryczne podejście do swojej małżeńskiej sprawy, na potraktowanie jej z całą powagą.

Najczęściej zakaz zawarcia małżeństwa ustanawiany jest w przypadku procesu o „unieważnienie ślubu kościelnego”, zwanego również „rozwodem kościelnym”. Na czym polega taki zakaz?

Kwestia homoseksualizmu jako przyczyny uznania małżeństwa za nieważnie zawarte wydaje się tak oczywista, że poruszanie jej właśnie w tym aspekcie mogłoby nic nie wnieść w naszą analizę. Postarajmy się zatem spojrzeć na tę seksualną orientację w kontekście przyczyn, na podstawie których może przebiegać proces małżeński, jak i w świetle tego, kiedy trudno orzec nieważność małżeństwa, gdyby się poszło w tym kierunku.

Podstawowym pytaniem od osób zastanawiających się nad wszczęciem kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności ich małżeństwa jest zapytanie o tzw. „szansę”. I w tym miejscu musimy odróżnić od siebie dwie sytuacje. Pierwsza to ta, kiedy pod rzeczonym pytaniem rozumiemy zasadność, czyli w ogóle sens wszczęcia kościelnego procesu małżeńskiego, zaś druga to możliwość uzyskania pozytywnego wyroku.

Czy uzależnienie od alkoholu jest podstawą „rozwodu kościelnego”? Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego z powodu alkoholizmu?

List Apostolski motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka wprowadził zmiany, wychodzące naprzeciw osobom, chcącym skorzystać z kościelnego procesu małżeńskiego. Warto omówić trzy najważniejsze z nich.

Wspólne stanowisko stron ułatwia prowadzenie kościelnego procesu małżeńskiego. Czy zawsze jest możliwe?

Wiele osób zastanawia się nad tym jak w praktyce wygląda „rozwód kościelny”. Określenie tego, jak krok po kroku przebiega proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego nie jest proste. Każda sprawa może bowiem przebiegać nieco inaczej.

Podstawowym tytułem, w ramach którego przyjdzie nam podjąć bogatą tematykę uzależnień, będzie kan. 1095 KPK o niezdolności natury psychicznej. Oczywiście jest to najbardziej prawdopodobna przyczyna, na podstawie której może przebiegać kościelny proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa, gdy w grę wchodzą uzależnienia – ale nie jedyna.

Nie ma takiego tytułu w kościelnym prawie małżeńskim, jak tytuł w postaci przemocy, na podstawie którego można byłoby prowadzić proces oraz orzec nieważność zawartego małżeństwa. Czy oznacza to zatem, iż jeśli dochodzi do zjawiska przemocy, to nie interesuje on sądu kościelnego? Wręcz przeciwnie.

Gdzie należy złożyć skargę powodową w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego? Czy strona może sama wybrać konkretny sąd?

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

„Rozwód kościelny” w praktyce (wywiad)

Komunia święta dla osoby będącej w związku z rozwodnikiem

Przygotowanie do małżeństwa według nowych zasad od 1 czerwca 2020 r.

Symulacja zgody małżeńskiej przesłanką do stwierdzenia nieważności małżeństwa

Istotne obowiązki małżeńskie

Prawda w kościelnym procesie małżeńskim

Wybrane zagadnienia z prawosławnego ujęcia małżeństwa

Instytucje prawa cywilnego w prawie kościelnym

Porozumienie stron w kościelnym procesie małżeńskim

Protokół przedślubny

Proces ustny a stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Tłumacz w kościelnym procesie małżeńskim

Jakich czynności powinien unikać adwokat kościelny?

Unieważnienie sakramentów świętych

Nowo założona rodzina a kościelny proces małżeński

Kto może być rodzicem chrzestnym?

Odmowa chrztu dziecka a kościelny proces małżeński

Przymus adwokacki w kościelnym procesie małżeńskim?

Czy proces o nieważność małżeństwa jest kościelnym rozwodem?

Element religijności w kościelnym procesie małżeńskim

Zwolnienie z kosztów sądowych w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Ponowienie kościelnego procesu o nieważność małżeństwa z tej samej przyczyny

Apelacja w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

W wyroku orzekającym „rozwód kościelny" zabroniono mi zawarcia małżeństwa. Co to znaczy?

Homoseksualizm jako przyczyna nieważnie zawartego małżeństwa

Jakie są szanse na stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego?

Mąż jest uzależniony od alkoholu. Czy mogę starać się o „unieważnienie ślubu kościelnego”?

Najważniejsze zmiany w kościelnym procesie małżeńskim

Wspólne stanowisko stron w kościelnym procesie o nieważność małżeństwa

„Rozwód kościelny" krok po kroku

Uzależnienia jako przyczyna stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego

Przemoc a stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego

Gdzie złożyć skargę powodową?